Güney Kore'de fandom kültürü büyük ölçüde K-pop idolleri ve Kore dizileri etrafında şekillendi. Bu fandomlar, resmi ve gayri resmi fandom hatıraları için büyük bir pazarı destekliyor. Güney Kore'deki fandomlar bir alt kültür olarak değil, ana akım kültür olarak görülüyor.

K-pop Fandomu[değiştir | kaynağı değiştir]

Fandom kültürü, insanların gönüllü olarak belirli bir ünlüyü veya türü seçtiği ve belirli bir 'kabul' kültürü oluşturmak için bir araya geldiği fenomeni ifade eder.

Koreli pop idollerinin fandom kültürü 1970'lerde şarkıcılar Nam Jin ve Nahuna ile başladı. 1980'de Cho Yong-pil, hayran kız kültürünün öncüsü olarak görüldü. Fandomlar 1980'lerin başında popüler olmaya başladı ve 1990'larda Seo Taiji'nin genç bir idol olarak ortaya çıkmasıyla hızla büyümeye devam etti. Hayran kızlar 1990'ların sonlarında Seo Taiji and Boys'un emekli olmasından sonra basında daha fazla öne çıktılar ve günlük hayatlarını bir idol yıldızını takip etmeye, izlemeye veya ona hayran olmaya adayan genç kızlar olarak tanımlandılar.^[1]

2000 yılı civarında birçok hayran kulübü ortaya çıktı ve Kore gençlik kültürü akademik bir çalışmanın konusu oldu. Birçok geleneksel Güney Koreli, coşkulu fandomları onaylamadı ve konuyla ilgili ilk çalışmalar olumsuz bir görüş aldı. Popülaritesinin olası bir nedeni, idol fandomunun asi gençlik kültürü için bir oyalama olmasıydı.^[2]

Daha önceki zamanlarda, K-pop idolleri rol yapmaya ve masum bir imaj görüntüsü vermeye zorlandı. Dövmeler, erkek idoller için küpeler ve riskli dans tarzları yasaklandı. Bu idol imajı, Koreli gençlerin hoşuna gidecek kadar modern ve yetişkinler tarafından desteklenecek kadar muhafazakardı.^[3]

Geçmişte, idol fandom kültürüne "kız kültürü" veya "gençlik kültürü" deniyordu ve öncelikle genç kızlar için olgunlaşmamış bir kültür olarak kabul edilirken, üçüncü nesil idol fandomu son zamanlarda erkeklere ve 40'lı yaşların üzerine çıktı ve kültürel tüketim üzerinde etki yarattı.^[4]

Fanlarla ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Parasosyal ilişki, bir ünlünün gösterdiği bir medya kişiliğine sürekli maruz kalmanın bir sonucu olarak tek taraflı bir ilişkidir. Bu daha sonra hayranların yakın bir ilişki veya arkadaşlık yanılsaması geliştirmesine neden olur.Kpop idolleri tipik olarak hayranlarıyla yakın ilişkiler kurmak ve bu sıkı bağın parasosyal bir ilişki haline gelmesine yol açan yakın ilişkiler kurmak için eğitilir. Kpop idolleri bunu parasosyal etkileşim yoluyla yapıyor. Hayranlar ve Koreli idol(ler) arasındaki parasosyal etkileşim, kpop hayran kültürünü açıklamak için bir başlangıçtır. İdol(ler) “parasosyal-akraba”, tüketim ve parasosyal etkileşim nesnesi haline gelir; bir aile üyesi veya bir arkadaş gibi olur. Bu “parasosyal akrabalık”, bir bireyin ailenin geniş bir üyesine nasıl davranacağı ile tanımlanır.

2015'te Güney Koreli İdoller, yalnızca Instagram ve Twitter gibi büyük sosyal medya platformlarına katılarak kendilerini Batılı meslektaşlarından ayırıp, aynı zamanda Naver Corporation “V LIVE” adlı bir akış web sitesi/uygulaması oluşturdular. Instagram ve Twitter, idollerin hayranlarına ulaşmasına izin veren uluslararası uygulamalar olsa da, V Live canlı (veya yüklenen) videoların akışına veya yalnızca ses kayıtlarına izin verdi. İdoller, hayranlardan gelen yorumları gerçek zamanlı olarak okuyabilir ve yanıt verebilir. V Live'ın şu anki sürümü, çeşitli K-pop yıldızlarına ve aktörlere odaklanan 700'den fazla kanala sahiptir.

Bir "Hi Touch" etkinliği, hayranların idollerle kişisel olarak tanışmaları ve esasen onlara hızlı bir iki kelime söyleme şansıyla birlikte tanışmasıdır. Şans, bir konserden önce veya sonra gelebilir, hayranlar idolleri bir sonraki varış yerlerine uğurlayabilirler.

Fansumer[değiştir | kaynağı değiştir]

"Fansumer", "hayran" ve "tüketici" kelimelerinin birleşiminden oluşan bir kelimedir. Hayran kitlesi, ürünler için tek taraflı sevgi ve satın alma değil, genel üretim ve üretim sürecine katılırken planlama, yatırım ve kontrol etkileşimine odaklanan çok aktif bir hayrana dönüşmesidir. Fansumer'in faaliyet alanı çok geniştir. Başlangıç fikri ürünlerine yatırım yaparlar, kurumsal ürün geliştirmeye katılırlar, destekçi olarak pazarlama faaliyetlerinde bulunurlar ve ünlüleri destekler veya eleştirirler. Bu Fansumer faaliyetlerinin arkasındaki itici güç, 'benim tarafımdan yapıldı' gururudur. Buna Byme Sendromu denir.^[5]

Fansumer aktiviteleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1) Metro reklamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sevdikleri veya destekledikleri ünlüleri metro reklam panolarında tezahürat ifadeleriyle birlikte yayınlama fandom kültürü yaygınlaşmıştır. Gerçek metro reklam sayısı, idol popülaritesinin bir ölçüsü olarak kullanılır.

2) Müzik akışı[değiştir | kaynağı değiştir]

İdol hayranları, çeşitli müzik sitelerinde rutin olarak en sevdikleri şarkıcının şarkılarını dinlerler. YouTube'a yüklenen müzik videolarını ve Naver TV Yayınlarını görüntülerler. Bu, yüksek müzik video görüntülemeleri içindir. Hayranların neden akış yapması gerektiğini tek kelimeyle açıklamak zor. Nedenler değişir. Birinin en sevdiği idolün yetkinliğini göstermek için, fandomun gücünü göstermek, müzik listelerinde izlenme sayısını yansıtan en iyi müzik programlarında yer almak, yılsonu ödüllerini kazanmak, başkalarının şarkıyı çok dinlemesini dilemek ve en sevdikleri idollerin müzik sıralamaları düşerse hayal kırıklığına uğramasına izin vermemek gibi nedenleri vardır.^[6]

3) Kitle Fonlaması[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitlelerden fon almak anlamına gelir; bu, fona ihtiyacı olan bireylerin, kuruluşların ve şirketlerin, belirtilmemiş kaynaklardan fon toplamak için web veya mobil ağı kullanması anlamına gelir. Genellikle sosyal ağ hizmetleri (SNS) aracılığıyla katıldığı için buna sosyal finansman da denir.^[7]

Global fanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

K-pop'un birçok fandomu, Hallyu 2.0 adlı bir fenomenin parçası olarak Güney Kore'nin dışında bulunuyor. Konum engelleri nedeniyle, küresel fandomlara ait hayranlar, K-Pop'u tüketmek için bir platform olarak sosyal medyaya yöneliyor; ayrıca dans cover videoları, hayran kurgu ve benzeri hayran etkinlikleri ve ürünleri düzenlemek ve dağıtmak için diğer hayranlarla iletişim kuruyor. Kpop hayran siteleri gibi sosyal medya teknolojileri, uluslararası hayranların K-pop idollerine derin bir duygusal bağ kurmasını sağlar. Kpop hayran siteleri, hayranların idolleri güzel, yetenekli ve ulaşılabilir olarak görmelerine olanak tanır ve bu da onları uluslararası hayranlar için rol modelleri haline getirir.^[8]

Kpop merkezli çevrimiçi topluluklar Instagram, Twitter ve Tumblr gibi çeşitli alanlarda da ortaya çıktı. Bu çevrimiçi topluluklardaki üyelerin çoğunluğu anadili Korece olmasa da, hayranlar arasında Kore dilinin kullanıldığı görülüyor. Hayranların ve idol etkileşiminin olumlu ve olumsuz etkileriyle sonuçlanmış olabilecek hayran içeriği oluşturmada hayranlar önemli bir rol oynar.

Japon hayranlar “aktif izleyici” olarak temsil edilir. Aktif izleyici, hayranların sık sık konserlere gitmesi, bilgi toplaması ve mektuplar yoluyla idollerle etkileşim kurmanın yollarını bulmaya çalışması olarak tanımlanabilir.

K-pop fans & Soft Power[değiştir | kaynağı değiştir]

Kore Dalgası fenomeni ve K-pop idolleri ile hayranları arasındaki güçlü bağ, Güney Kore'nin yumuşak güç geliştirmesine neden oldu. Yumuşak güç, başkalarının tercihlerini cazibe yoluyla şekillendirme yeteneğidir.K-pop idolleri, dünya çapındaki hayranların Güney Kore'yi olumlu görmelerine olanak tanır ve bu da Güney Kore'nin ülkenin uluslararası ticarette güven ve tercih kazanma yeteneğini geliştirmesini ve onları siyasi ve ekonomik güce dönüştürmesini sağlar.^[9]

Fan özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Pozitif[değiştir | kaynağı değiştir]

İdol fandomlarının üyeleri, idolleriyle aynı üniversiteye girmek için okumak, idollerinin yurtdışındaki kariyerini takip etmek için yabancı dil öğrenmek veya idolün fotoğraflarını düzenlemek için fotoshop tekniklerini öğrenmek gibi saplantılarının peşinde koşarken kendilerini daha iyi hale getirebilirler.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]