Francesca da Rimini

Francesca da Rimini (Riminili Francesca). (d. 1255 – ö. 1285). Revenna'lı Guido da Polenta'nın güzel kızıdır. Dante ile aynı zamanlarda yaşamışlardır ve Dante kendisini bir karakter olarak İlahi Komedya'da resmetmiştir.

Evliliği ve skandal[değiştir | kaynağı değiştir]

Ravenna beyi Guido Minore da Polenta'nın kızı olan Francesca, 1276'da Rimini beyi Gianciotto Malatesta'yla evlenir. Bu, kahramanlığıyla tanınmış çirkin, yakışıksız bir adamdı. Kardeşi Paolo Malatesta ise tersine çok güzel bir delikanlıydı. İki genç birbirlerine delice tutulurlar. Bir gün iki sevgiliyi sevişirken suçüstü yakalayan Gianciotto, ikisini birden öldürür.^[1]

İlgili Eserler[değiştir | kaynağı değiştir]

Edebiyat[değiştir | kaynağı değiştir]

Dante Alighieri İlahi Komedya / Cehennem (Canto V)
Leigh Hunt, Rimini'nin Hikâyesi (1816)

Tiyatro ve Opera[değiştir | kaynağı değiştir]

Silvio Pellico, Francesca da Rimini, trajedi (1818)
Feliciano Strepponi, Francesca da Rimini, Opera (iki perde). Libretto: Felice Romani (Padua, 1823)
Luigi Carlini, Francesca da Rimini, Opera (iki perde). Libretto: Felice Romani (Napoli, 1825)
Saverio Mercadante, Francesca da Rimini, Opera (Madrid 1831)
Pietro Generali, Francesca da Rimini, Opera. Libretto: Paolo Pola (Venedik, 1828)
Gaetano Quilici, Francesca da Rimini, Opera (iki perde). Libretto: Felice Romani (Lucca, 1829)
Giuseppe Staffa, Francesca da Rimini, Opera (iki perde). Libretto: Felice Romani (Napoli, 1831)
Giuseppe Fournier-Gorre, Francesca da Rimini, Opera (iki perde). Libretto: Felice Romani (Livorno, 1832)
Giuseppe Tamburini, Francesca da Rimini, Opera (üç perde). Libretto: Felice Romani (Rimini 1835)
Francesco Morlacchi, Francesca da Rimini, Opera (1836, seslendirilmemiş)
Emanuele Borgatta, Francesca da Rimini, Opera (üç perde). Libretto: Felice Romani (Cenova, 1837)
Gioacchino Maglioni, Francesca da Rimini, Opera (Cenova 1840)
Eugen Nordal (pseudonym of Johann Arnold-Gruber), Francesca da Rimini, Opera (Linz, 1840)
Salvatore Papparlado, Francesca da Rimini, Opera (dört perde) (Cenova, 1840; seslendirilmemiş)
Francesco Cannetti, Francesca da Rimini, Opera, Libretto: Felice Romani (Vicenza, 1843)
Vincenzo Sassaroli, Francesca da Rimini, Opera, Libretto: Felice Romani (Catania, 1846)
George Henry Boker, Francesca da Rimini, oyun (1853)
Giovanni Franchini, Francesca da Rimini, Opera (üç perde). Libretto: Felice Romani (Lizbon, 1857)
Jan Neruda, Francesca di Rimini, oyun (1860)
Giuseppe Marcarini, Francesca da Rimini, Opera. Libretto: Benvenuti (Piacenza, 1870)
Hermann Goetz, Francesca von Rimini, Opera (üç perde). Libretto: Besteci (Mannheim 1877; uvertür ve 3. perde Ernst Frank tarafından tamamlanmış)
Antonio Cagnoni, Francesca da Rimini, Opera (dört perde). Libretto: Antonio Ghislanzoni (Turin, 1878)
Gabriele D'Annunzio, Francesca da Rimini, trajedi (1901)
Ambroise Thomas, Françoise de Rimini, Opera (Paris 1882)
Antonio Scontrino, Francesca da Rimini, "trajedi" (aslında beş perde opera), Libretto: D'Annunzio (Roma, 1901)
Stephen Phillips, Paolo and Francesca, oyun (1902)
Francis Marion Crawford, Francesca da Rimini, oyun (beş perde) (1902)
Marcel Schwob, Francesca da Rimini, oyun, translation of Crawford (Gabriel Pierné'nin müziği ile Paris'te 1902'de Sarah Bernhardt tiyatrosunda gerçekleştirilmiş)
Eduard Nápravník, Francesca da Rimini, Opera (St. Petersburg, 1902)
Sergei Rachmaninoff, Francesca da Rimini, Opera (tek perde). Libretto: Modest Tchaikovsky (Moskova, 1906)
Luigi Mancinelli, Paolo e Francesca, Opera (tek perde) (1907)
Emil Ábrányi, Paolo és Francesca, Opera (üç perde). Libretto: Emil Ábrányi (Budapeşte, 1912)
Franco Leoni, Francesca da Rimini, Opera (üç sahne). Libretto: Crawford'un oyunu üzerine (Paris 1914, Opéra-Comique)
Primo Riccitelli, Francesca da Rimini, Opera
Riccardo Zandonai, Francesca da Rimini, Opera (dört perde). Libretto: Tito Ricordi (Turin, 1914)
Nino Berrini, Francesca da Rimini, oyun (1924)

Müzik[değiştir | kaynağı değiştir]

Gioachino Rossini, Arya "Farò come colui che piange e dice", (Inferno, Canto 5 üzerine müzikal uyarlama. (1848)
Pyotr İlyiç Çaykovski, Francesca da Rimini, Senfonik Fantazi (1876)
Arthur Foote, Senfonik Prolog, Francesca da Rimini, Op. 24 (1890)
Antonio Bazzini, Francesca da Rimini, Senfonik Şiir, Op. 77 (Berlin, 1890)
Pierre Maurice, Francesca da Rimini, Senfonik Şiir, Op. 6 (1899)
Paul von Klenau, Francesca da Rimini, Senfonik Şiir (1913, rev. 1919)

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Raffaello Matarazzo, Paolo e Francesca (1950)

Resim[değiştir | kaynağı değiştir]

Joseph Anton Koch, Paolo ve Francesca Gianciotto tarafından Yakalanır, Suluboya (1805; Thorvaldsen Müzesi, Kopenhag)
Marie-Philippe Coupin de la Couperie, Francesca da Rimini'nin Trajik Aşkı, oil on canvas (1812; Napoleon Müzesi, Arenberg)
Jean-Auguste-Dominique Ingres, Paolo ve Francesca, Tuval üzerine yağlıboya (1819; Güzel Sanatlar Müzesi, Angers, France)
Ary Scheffer, Francesca da Rimini ve Paolo Malatesta Dante ve Virgil tarafından takdir edildi. Tuval üzerine yağlıboya (1835; Wallace Koleksiyonu, London, bir diğeri Louvre müzesindedir) diğer üç versiyonu mevcuttur.
Gustave Doré, Francesca da Rimini, Dante'nin Cehennemi üzerine birçok illüstrasyon (1857)
Dante Gabriel Rossetti, Paolo ve Francesca da Rimini (1862)
Alexandre Cabanel, Francesca da Rimini ve Paolo Malatesta'nın Ölümü, Tuval üzerine yağlıboya (1870; Orsay Müzesi, Paris)
George Frederic Watts, Paolo ve Francesca, Tuval üzerine yağlıboya (1872-1884 arası; özel koleksiyon)
Auguste Rodin, Öpücük, mermer heykel (1888; Rodin Müzesi, Paris)