Esenkıyı, Hopa

Esenkıyı
Esenkıyı
Köy
	; Artvin
	Esenkıyı Eşmekaya'nın Artvin'deki konumu
Ülke	Türkiye
İl	Artvin
İlçe	Hopa
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Rakım	508 m
Nüfus (2020)
• Toplam	338
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	0466
İl plaka kodu	08
Posta kodu	08690

Esenkıyı, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Köyün bilinen eski adı Azlağa'dır.^[3] Türkçe kaynaklarda Abu İslah olarak geçer.^[4] 1876 yılı Trabzon vilayeti salnamesinde ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Ab-ı İslah / Abu İslah (اب اصلاح) biçiminde yazılmıştır.^[5]^[6]

Ab-ı İslah, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının Hopa kazasına bağlı Gönye (Gonio) nahiyesinin bir köyüydü. Nüfusu 115 hanede yaşayan 300 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte Osmanlı idaresi sadece erkek nüfusu tespit ediyordu. Bundan dolayı köyün toplam nüfusunu bulmak için erkek sayısı kadar kadın eklemek gerekir. Bunun sonucunda Ab-ı İslah'ta yaklaşık 600 kişinin yaşadığı ortaya çıkar. Hane başına yaklaşık 5,2 kişinin düşmesi, ailelerin kalabalık olmadığını göstermektedir.^[7]

Bu tarihten iki yıl önce, 1874’te yöreyi gezen Giorgi Kazbegi, Orta Hopa’dan Abı İslah’a kadar deniz kıyısı boyunca gidildiğini, burada yolun aniden dağ eteklerine doğru saptığını yazmıştır. Dağın zirvesinde çan kulesi kalıntıları vardı.^[8]

Ab-ı İslah, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Rize vilayetine bağlı Hopa kazasının merkez nahiyesinin bir köyü olarak geçer.^[6] Daha sonra, Artvin vilayetinin yerini alan Çoruh vilayetine bağlanan Abu İslah'ta, 1935 genel nüfus sayımına göre 799 kişi yaşıyordu.^[9] Abu İslah kelimesi "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Esenkıyı olarak değiştirilmiştir.^[4]

Esenkıyı köyünde iki kilisenin varlığı bilinmektedir. Günümüzde Azlağa Kilisesi olarak adlandırılan bu yapılardan biri temel seviyesine kadar, diğeri tamamen yıkılmıştır.^[3] Köyde 19. yüzyılda inşa edilmiş ve süslemeleriyle dikkat çeken Esenkıyı Yukarı Camisi ve Esenkıyı Köprüsü (Meçeğali Köprüsü) bulunmaktadır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Esenkıyı köyü, Artvin il merkezine 70 km, Hopa ilçesine 10 km uzaklıktadır.^[10]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2020	338^[2]
2019	344^[2]
2018	399^[2]
2017	397^[2]
2016	416^[2]
2015	421^[2]
2014	441^[2]
2013	464^[2]
2012	270^[2]
2011	431^[2]
2010	267^[2]
2009	259^[2]
2008	244^[2]
2007	260^[2]
2000	224^[10]
1990	368^[10]
1985	447^[10]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Esenkiyi, Turkey Page". Fallingrain.com. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o "Artvin Hopa Esenkıyı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
^ ^a ^b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 176, ISBN 9789941478178.
^ ^a ^b "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 212". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.
^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 380, ISBN 9789157871117.
^ ^a ^b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.
^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 381, ISBN 9789157871117.
^ Giorgi Kazbegi, Bir Rus Generalinin Günlükleri - Türkiye Gürcistanı'nda Üç Ay, 2019, s. 167, ISBN 9789755537207
^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 23" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.
^ ^a ^b ^c ^d "Esenkıyı Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerelnet 29 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
AZLAĞAŞİ DO AZLAĞUEPEŞİ OXORİ 20 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Esenkıyı, Hopa için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft

[FALL-1] "Esenkiyi, Turkey Page". Fallingrain.com. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.

[NN-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o "Artvin Hopa Esenkıyı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 14 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.

[Kültürel_Anıtlar_Kataloğu_2018-3] Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 176, ISBN 9789941478178.

[acikerisim.tbmm.gov.tr-4] "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 212". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.

[5] Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 380, ISBN 9789157871117.

[hdl.handle.net-6] Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.

[7] Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 381, ISBN 9789157871117.

[8] Giorgi Kazbegi, Bir Rus Generalinin Günlükleri - Türkiye Gürcistanı'nda Üç Ay, 2019, s. 167, ISBN 9789755537207

[9] "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 23" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2021.

[YER-10] "Esenkıyı Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[2]

g t d Hopa'nın köyleri
Köyler	Balıkköy Başköy Başoba Çamlı Çavuşlu Çimenli Esenkıyı Eşmekaya Güneşli Güvercinli Hendek Koyuncular Pınarlı Subaşı Yeşilköy Yoldere
Mahalleler (eski köyler)	Sugören

Esenkıyı, Hopa nedir?, Esenkıyı, Hopa anlamı nedir?, Esenkıyı, Hopa ne demektir?