Burhan Kuzu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Milletvekili
Görev süresi 1 Kasım 2015 - 24 Haziran 2018
Seçim bölgesi	Kasım 2015 - İstanbul
Görev süresi 3 Kasım 2002 - 7 Haziran 2015
Seçim bölgesi	2002 - İstanbul 2007 - İstanbul 2011 - İstanbul
Kişisel bilgiler
Doğum	1 Ocak 1955 Develi, Kayseri, Türkiye
Ölüm	1 Kasım 2020 (65 yaşında) İstanbul
Ölüm nedeni	COVID-19
Defin yeri	Edirnekapı Şehitliği, İstanbul
Partisi	Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti)
Bitirdiği okul	İstanbul Üniversitesi

Burhan Kuzu (1 Ocak 1955; Şıhlı, Develi, Kayseri - 1 Kasım 2020, İstanbul), Türk akademisyen, anayasa hukukçusu ve siyasetçi.

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi ve bölüm başkanı olarak görev yapmış Kuzu,^[1] Adalet ve Kalkınma Partisinin (AK Parti) kurucuları arasında yer alır.^[2] TBMM'de 22, 23, 24 ve 26. dönemlerde AK Parti İstanbul milletvekili olarak yer almış; 23.^[3] 24.^[4] dönemlerde mecliste Anayasa Komisyonu başkanlığını yürütmüştü. Türkiye'de parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi'ne geçiş döneminde önemli rolü olmuştu.^[5]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk yılları ve akademik kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Ocak 1955 tarihinde Kayseri'nin Develi ilçesinin Şıhlı köyünde doğdu.^[6] Dokuz çocuklu bir ailenin çocuğudur.^[6] Babası Ali Rıza Bey, annesi Zahide Hanım'dır. Köyde imamlık ve çiftçilik yapan babasını ortaokul yıllarında, annesi ise lise öğrencisiyken öldü.^[6] İlk, orta ve lise öğrenimi boyunca tiyatro ile ilgilendi.^[6]

Yükseköğrenimini İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı. Üniversiteden mezun olduktan sonra hakimlik ve kaymakamlık sınavını kazanarak, Tekirdağ'da kaymakamlık stajına başladı.^[2][6] 1976 yılında üniversitede asistan kadrosuna alınınca akademisyen olmayı tercih etti; yüksek lisans ve doktora eğitimini de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı. Anayasa hukuku alanında çalıştı.

1980-1982 yılları arasında Paris Sorbonne Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Avrupa Konseyi bursuyla araştırmalar yaptı.^[2] 1998 yılında profesör unvanı aldı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Anayasa Hukuku Anabilim Dalı öğretim üyeliği ve başkanlığı görevlerini yürüttü. Hukuk alanında makale ve kitaplar yayımladı. Uzun süre Polis Okulları'nda ders verdi.^[3]

Çeşitli sivil toplum kuruluşlarında üyelik ve yöneticilik yaptı. Bir süre Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde öğretim üyeliği yaptı.^[7] Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesinde misafir öğretim üyesi olarak ders verdi.^[8]

Evli ve iki çocuk babası olan Kuzu, Fransızca bilmekteydi.^[9]

Siyasi yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

2001 yılında Adalet ve Kalkınma Partisinin (AK Parti) kurucu üyesi olarak aktif siyasete başladı. Partinin ilk Demokrasi Hakem Kurulu başkanı oldu.

2002 genel seçimlerinde AK Parti İstanbul milletvekili olarak meclise girdi. 2007 ve 2011 genel seçimlerinde AK Parti İstanbul milletvekili olarak tekrar meclise giren Kuzu, partisi içinde uygulanan üç dönem kuralına takıldığı için Haziran 2015 genel seçimleri'nde aday olamadı.^[10] Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) Anayasa Komisyonu üyeliği yaptı.

Kasım 2015 genel seçimlerinde AK Parti İstanbul milletvekili olarak yeniden meclise girdi.

Görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Parlamenter sistem[değiştir | kaynağı değiştir]

Dönemin Meclis Anayasa Komisyonu başkanı Kuzu 2013 yılında parlamenter sistemi, Türkiye'de hükûmet istikrarsızlıklarının ve buna bağlı olarak da ekonominin gelişmemesinin nedeni olarak gördüğünü; riskli bir sistem olduğunu, her zaman ülkeyi batırdığını ifade etmiştir.^[11][12]

Seçim barajı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuzu, Türkiye'de %10'luk ülke seçim barajı uygulaması konusundaki tartışmalarda seçim barajının korunması gerektiğini savunmuştur. %10'luk barajın çok yüksek olduğunu belirterek barajın korunması gereğini bunun gayri adil olduğunu bile bile savunduğunu ifade etmiş; seçim barajının düşürülmesi durumunda Türkiye'nin kaosa sürükleneceğini ileri sürmüştür.^[13][14]

LGBT'ye yönelik tutumu[değiştir | kaynağı değiştir]

Burhan Kuzu, Türkiye'deki yeni anayasa çalışmaları sürecine LGBT fertlerin katılımı ve talepleri üzerine 2008 yılında TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı sıfatıyla "Anayasa değişikliği çalışmaları sırasında eşcinsellerin de talepleri oldu. Hâlen de geliyor. İstiyorlar diye verecek miyiz? Şu anki koşullarda mümkün değil. Kamuoyu buna hazır değil" diyerek LGBT'ye yönelik tutumunu dile getirmiştir.^[15]

Naci Zindaşti ile ilişkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Suç örgütü kurmak ve uyuşturucu ticareti yapmak ile suçlanan Naci Şerifi Zindaşti ile Burhan Kuzu'nun ilişkili olduğu iddiaları ilk defa 2019 yılında gündeme geldi. Burhan Kuzu başlangıçta bu iddiaları reddetti ancak Zindaşti ile fotoğraflarının basına çıkmasının ardından tanışıklığını kabul etti.^[16] Zindaşti ile AKP Beşiktaş Kadın Kolları Teşkilatı'ndan Aliye Uzun aracılığı ile tanıştığını, Zindaşti'nin kendisine yatırımcı olarak tanıtıldığını ve Türkiye vatandaşlığına geçiş için yardım istediğini belirtti. Vatandaşlık Genel Müdürlüğü, Zindaşti'nin sicilinin kabarık olduğunu Kuzu'ya iletince de basına yansıyan devlet vatandaşlığı vermedi bilgisinin aksine vatandaşlık verilmemesinin bizzat kendisi tarafından söylediğini açıkladı.^[17]

Zindaşti'nin İstanbul'da işlenen bazı cinayetlere karıştığı şüphesi üstüne Zindaşti ve ona bağlı olarak çalışan kişiler 6 Nisan 2018'de gözaltına alındı. Zindaşti cinayet ve cinayete azmettirme suçlarından tutuklanıp ceza evine sevk edildi. 11 Ekim 2018'de avukatları aracılığıyla tahliyesini istedi ve Cevdet Özcan tarafından tahliyesinin onaylanmasının ardından kayıplara karıştı. Alınan tahliye kararına savcılık tarafından itiraz edildi. Hakkında tekrar tutuklama kararı çıkarıldı ancak kendisi bulunamadı. Zindaşti ve ona bağlı olarak çalışan kişilerin ilk defa tutuklanarak hapse atılmasını sağlayan İstanbul 7. Sulh Ceza Hakimi, Burhan Kuzu'nun avukatının kendisini aradığını ve odasına geldiğini olayla ilgili soruşturmada verdiği ifadesinde belirtti.^[18] Zindaşti'nin tahliyesinde Burhan Kuzu'nun adının da geçmesi üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından inceleme başlatıldı.^[19]

Burhan Kuzu'nun, Zindaşti'nin tahliye edilmesini sağlamak için Sulh Ceza Hakimi Cevdet Özcan'ı arayıp tahliye edilmesi yönünde telkinde bulunduğu, tahliyenin ardından itiraz makamını arayıp tahliyenin geçerliği olduğu telkininde bulunması üzere hakkında "nüfuz ticareti yapmak" suçundan 2 yıldan 5 yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı.^[20] Soruşturma kapsamında verilen polis fezlekesindeki telefon aktivitesi kayıtlarına göre Burhan Kuzu, kendi beyanın aksine 2015'ten itibaren Naci Şerifi Zindaşti ve ilişikli kişilerle defalarca telefonda görüşmüştü veya mesajlaşmıştı.^[21] Burhan Kuzu katıldığı bir televizyon programında hakimleri aradığını ve bunun genel bir durum olduğunu "Bilinsin ki Türkiye’de yargıcı arayan siyasetçi de ne ilk benim ne son benim, binlerce arayan var." sözleriyle ifade etti.^[22] Bir başka röportajda Zindaşti'yi yargılayan hakimi aradığını kabul etti. Görüşmenin gerçekleştiği 2018 yılında hakimi Cumhurbaşkanlığı telefonundan aradığını ancak bu sırada milletvekili olmadığı için nüfuzunun olmadığını ve mahkemeyi baskı altına almadığını söyledi. Zindaşti'nin tahliye olmasının ardından kısa bir sürede kaçmasının ardında bir hazırlık olduğunu belirtti ancak olayla bir ilgisi olmadığını belirtti.^[17]

8 Eylül 2020 hakkındaki "nüfuz ticareti" suçundan hakim karşısına çıkan^[23] Burhan Kuzu'nun dosyasının hakkında tahliye kararı karşılığında rüşvet aldığı iddia edilen Cevdat Özcan'ın dosyasıyla birleştirilmesi önerisinde bulunuldu.^[24] Burhan Kuzu'nun 1 Kasım 2020'de ölmesinin üstüne dava düştü ama dosya birleştirme isteğinin kabul edilmesi üstüne 20 Ocak 2021 Burhan Kuzu'nun dosyası Yargıtay'a gönderildi.^[25] Cevdet Özcan 2 Mayıs 2023'te HSYK tarafından meslekten ihrac edildi.^[26]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Kasım 2020 tarihinde COVID-19'a bağlı olan sitokin fırtınası nedeniyle öldü.^[27] Cenazesi ertesi gün Edirnekapı Şehitliği'ne gömüldü.^[28]

Ölümündeki iddialar[değiştir | kaynağı değiştir]

Burhan Kuzu'nun ölümü hakkında komplo teorileri mevcuttur.

Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili Veli Ağbaba, Burhan Kuzu'nun doğal nedenlerden dolayı değil, olası bir büyük skandalın üstünün kapatılması için öldürüldüğünü iddia etti.^[29]

Recep Tayyip Erdoğan'ın eski doktoru Turhan Çömez, Burhan Kuzu'nun ölümünün normal bir ölüm olmadığını belirtti. Turhan Çömez, Halk TV'de katıldığı bir programda iddialarından şu sözlerle bahsetti:

"Hekim olarak Burhan Kuzu'nun öldüğü günün akşamı saat 21.00'de kendisi ile konuşan biri ile ben bir görüşme yaptım. Hatta daha önce de söyledim, yineliyorum. Burhan Kuzu'nun hastanede yattığı odanın ve raporları muhafaza edin demiştim.

Burhan Kuzu'nun neden öldürüldüğü ya da neden öldüğü ortaya çıkar. Normal bir Covid ölümü değil. Yani 21.00'de konuşan bir adam sabaha karşı kanama ile kaybedilmez. Bir sürü soru işareti bir sürü muamma var. Entübe edilmemiş, boğazına hortum takılmamış. 21.00'de konuşan bir adam yoğun bakımda, ertesi gün öldü diye haberleri çıkıyor. O kadar bir karanlık ve soru işaretleri var ki..."^[30]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikisöz'de Burhan Kuzu ile ilgili sözler mevcuttur.