Barbro Hiort af Ornäs

Barbro Hiort af Ornäs
Barbro Hiort af Ornäs
	Barbro Hiort af Ornäs, 1964
Doğum	28 Ağustos 1921; Göteborg, İsveç
Ölüm	27 Kasım 2015 (94 yaşında); Västerleds, Stockholm, İsveç
Etkin yıllar	1939–2006
Evlilik	Ernst Nathorst-Böös; Fritz Belfrage

Barbro Margareta Eriksdotter Hiort af Ornäs (28 Ağustos 1921 - 27 Kasım 2015) İsveçli sinema, tiyatro ve televizyon oyuncusu.^[3]

Gençliği ve tiyatro kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Barbro Hiort af Ornäs Göteborg'da mühendis Hans Erik Sebastian Hiort af Ornäs ile Alma Ğrnström'un üçüncü çocuğu olarak 1921 yılında doğmuştur. 1926 yılında ailesi Stockholm'a babasının işi nedeniyle taşınana kadar Göteborg'da iki büyük erkek kardeşiyle yaşamıştır.^[4] Stockholm'de Schartaus-Handelsgymnasium okuluna gitmiştir.^[5] 1939 yılında genç tiyatro yönetmeni Ingmar Bergman ile tanışmıştır. Bergman, Stockholm'de Mäster Olofs-gården tiyatrosunda sergilenen ikinci oyunu galgmanne'de Hiort af Ornäs'ı sahneye çıkarmıştır. Bergman'ın 1944 yılında Helsingborg Şehir Tiyatrosunun başına geçmesine kadar onun oyunlarında yer almıştır. 1943 yılında Greta Garbo, Ingrid Bergman ve Eva Dahlbeck gibi tanınmış oyuncuların gittiği Stockholm'deki Kraliyet Drama Okulu'nda seçmelere girdi. Aynı yıl Stockholm'deki Kraliyet Drama Sahnesi'nde profesyonel olarak çalışmaya başladı. 1943 yılında Stig Torsslow'un yönettiği Üç Silahşörler adlı oyunda Olof Bergström, Anita Björk ve Mai Zetterling ile birlikte rol aldı. 1945 yılında eğitimini tamamladıktan sonra da Kraliyet Drama Sahnesinde yardımcı rollere çıkmaya devam etti. 1940'ların sonundan itibaren çeşitli Stockholm özel tiyatrolarında oyunlara çıktı. 1947 ila 1948 yılları arasında "Nya Teatern" (Yeni Tiyatro), 1048 ila 1952 yılları arasında Vasateatern, 1952 ila 1953 yılları arasında Göteburg Şehir Tiyatrosu ve 1953 ila 1954 yılları arasında Intima Teatern'da çalıştı.

1955 ila 1958 yılları arasında, Hiort af Ornäs yeniden Stockholm Vasateater grubuna katıldı. Stockholm Şehir Tiyatrosu'nda 1964/65 sezonunu geçirdikten sonra 1970'lerin başında Mats Ek'in yönettiği Leo Tolstoy'un vasiyeti adlı oyunda Maria Nikolaevna rolüyle Kraliyet Drama Sahnesi'nde çalışmaya başladı. 1990'ların sonunda kadar Edward Bond'un (Restoration, 1983), Bertolt Brecht'in (Galilei’nin Yaşamı, 1974), Rolf Hochhuth'un (Ğrztinnen, 1982), Christopher Hampton'ın (Les Liaisons Dangereuses, 1990) William Shakespeare'in (Romeo ve Jülyet, 1971; Kısasa Kısas, 1979) August Strindberg'in (Herr Bengts hustru, 1971; Myten om styrka och svaghet, 1975; Kronbruden, 1988) ve Peter Weiss'ın (Hölderlin, 1973) oyunlarında sahneye çıktı. 1977'de Kraliyet Drama Sahnesi Café'sinde şiir ile yemeği birleştiren Poesihörnan programına katıldı.^[6] 2006 yılında 84 yaşında Maria Löfgrens'in yapımı Jösses Flickor ile tekrar Stockholm Şehir Tiyatrosu'nda sahneye dönerek Sofia Ledarp, Lena B. Eriksson and Katarina Ewerlöf gibi sanatçılarla çalıştı.^[7]

Sinema kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Tiyatro çalışmaları ile aynı sırada 1943 yılında olof Molander'in Kvinnor i fångenskap adlı filminde Kaj Ekman karakteriyle ilk filminde oynadı. Gustaf Molander (Fästmö uthyres, 1950), Alf Sjöberg (Barabbas), German Eugene (Der Fräulein von Scuderi, 1955) gibi tanınmış yönetmelerin yapımlarında yer aldı. Uluslararası platforma Ingmar Bergman'ın yönettiği 1958 yapımı Nära livet ile çıktı. Filmde Ingrid Thulin, Eva Dahlbeck ve Bibi Andersson tarafından canlandırılan üç hastanın kaderini elinde tutan bir hemşireyi canlandırdı. Aynı yıl Cannes Film Festivali'ne davet edilen film jüri tarafından takdir görerek filmin dört kadın oyuncusu da En İyi Kadın Oyuncu ödülüne layık görülerek bu ödülü alan ilk İsveçli oyuncular oldular.^[8]

Ödül kazandığı filmde oynadığı hemşire rolü Hiort af Ornäs'ın sinema kariyerine başladığından beri canlandırdığı hemşire, okul müdiresi ya da sosyal hizmetli gibi güvenilen kişi rollerinin bir örneğidir.^[5]^[6] Ancak daha sonraki yıllarda oyuncu kazandığı uluslararası başarıyı sürdüremedi. 1960'lardan itibaren Hiort af Ornäs İsveç televizyonu için yapılan Sofokles'in (Antigone, 1960), Eugene O'Neill'in (Ah, Wilderness!, 1961), George Bernard Shaw'un (Pygmalion, 1968) oyunlarının uyarlamalarında görülmeye başlandı. Zaman zaman Ingmar Bergman'ın För att inte tala om alla dessa kvinnor (1964), Skammen (1968), En passion (1969) ve Beröringen (1971) gibi filmlerinde küçük rollerde göründü. İsveçli izleyicier Hiort af Ornäs'ı 1980'lerden sonra canlandırdığı yaşlı kadın rolleriyle hatırlar. Son televizyon çalışması 2001 yılında Martin Asphaug'ın Återkomsten adlı televizyon dizisidir. Son sinema filmi ise 2005 yılında Eric Donell ve Martin Söder tarafından yönetilen Den utvalde adlı film olmuştur.

1989 yılında İsveç Kraliyet Edebiyat ve Sanat Nişanı ile onurlandırıldı.^[5]

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

1943 - Kvinnor i fångenskap
1946 - Ungdom i fara
1949 - Flickan från tredje raden
1950 - Fästmö uthyres
1950 - Medan staden sover
1951 - Dårskapens hus
1951 - Greve Svensson
1953 - Barabbas
1955 - Ğlskling på vågen
1956 - 7 vackra flickor
1957 - Gäst i eget hus
1957 - Som man bäddar...
1957 - Vägen genom Skå
1958 - Nära livet
1961 - Lita på mej, älskling!
1961 - Pojken i trädet
1964 - För att inte tala om alla dessa kvinnor
1964 - Ğlskande par
1968 - Skammen
1968 - ...som havets nakna vind
1969 - Eva - den utstötta
1969 - Som natt och dag
1969 - Ur kärlekens språk
1969 - En passion
1970 - Skräcken har 1000 ögon
1971 - Beröringen
1973 - Smutsiga fingrar
1973 - Bröllopet
1975 - Champagnegalopp
1979 - Jag är med barn
1985 - Sällskapsresan 2 - Snowroller
1988 - SOS – en segelsällskapsresa
1991 - Amelia
1991 - Den ofrivillige golfaren
1997 - Selma & Johanna - en roadmovie
1999 - Hälsoresan – En smal film av stor vikt
2005 - Den utvalde

Tiyatro oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Rol	Yapım	Yönetmen	Tiyatro
1939	Maria	Galgmannen Axel E. Bentzonich	Ingmar Bergman	Mäster Olofsgårdens teater^[9]
	Feen	Lycko-Pers resa August Strindberg	Ingmar Bergman	Mäster Olofsgårdens teater^[10]
	Regn	Höstrapsodi Doris Rönnqvist	Ingmar Bergman	Mäster Olofsgårdens teater^[11]
	Anna	Han som fick leva om sitt liv Pär Lagerkvist	Ingmar Bergman	Mäster Olofsgårdens teater^[12]
1940	Frun	Svarta handsken August Strindberg	Ingmar Bergman	Mäster Olofsgårdens teater^[13]
	Dottern	Pelikanen August Strindberg	Ingmar Bergman	Stockholms studentteater^[14]
	Styvmodren	Svanevit August Strindberg	Ingmar Bergman	Mäster Olofsgårdens teater^[15]
1943	Maria	Strax innan man vaknar Bengt Olof Vos	Ingmar Bergman	Stockholms studentteater, 17 maj 1943^[16]
1946	Varja, Ljubovs fosterdotter	Körsbärsträdgården Anton Çehov		Dramaten, 23 Mayıs 1946
1948	Husan	En vildfågel Jean Anouilh	Rune Carlsten	Dramaten
1950	Denise Darvet-Stuart	Ungkarlsmamman Marc-Gilbert Sauvajan och Fred Jackson	Martha Lundholm	Vasateatern^[17]
1951	Ethel	Vem är Sylvia? Terence Rattigan	Martha Lundholm	Vasateatern^[18]
1952		Ett huvud kortare Marcel Aymé	Helge Wahlgren	Göteborgs stadsteater, Ağustos 1952
1952		Dans under stjärnorna Jean Anouilh	Helge Wahlgren	Göteborgs stadsteater
1953		Blodsbröllop Federico Garcia Lorca	Bengt Ekerot	Göteborgs stadsteater, 27 Mart 1953
1953		Ğnglavakt Albert Husson	Helge Wahlgren	Göteborgs stadsteater
1954	Constance Russell	Hustruleken Louis Verneuil	Gösta Cederlund	Vasateatern^[19]
1956	Mae	Katt på hett plåttak Tennessee Williams	Per Gerhard	Vasateatern^[20]
1958	Stella Manners	Silverbröllop Michael Clayton Hutton	Per Gerhard	Vasateatern^[21]
1959	Miss Cooper	Vid skilda bord Terence Rattigan	Per Gerhard	Vasateatern^[22]
1962	Judith Fellowes	Iguanans natt Tennessee Williams	Per Gerhard	Vasateatern^[23]
1964	Titti, gammal dam	Fru Blubes hus V. V. Järner	Lars-Levi Laestadius	Stockholms stadsteater
1964	Mme de Suff	Sällsamt ögonblick René de Obaldia	Yngve Nordwall	Stockholms stadsteater
1965	Abbedissan	Till Damaskus August Strindberg	Olof Molander	Stockholms stadsteater
1965	Gabrielle	Tokiga grevinnan Jean Giraudoux	Frank Sundström	Stockholms stadsteater
1966	Domaren Cicerobo	Arturo Ui Bertolt Brecht	Peter Palitzsch	Stockholms stadsteater
1971	Bondflickan	Sol, vad vill du mig? Birger Norman	Ingvar Kjellson	Dramaten
1977	Fru Higgins	My Fair Lady Frederick Loewe Alan Jay Lerner	Henny Mürer	Oscarsteatern^[24]
2006	Sigrid	Jösses flickor – Återkomsten Malin Axelsson	Maria Löfgren	Stockholms stadsteater

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "Grundfakta/Beskrivning". 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Svensk Filmdatabas. Erişim 19 Ağustos 2015. (İsveççe)
^ ^a ^b Barbro Hiort af Ornäs har avlidit 25 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe)
^ "Barbro Hiort af Ornäs profile". Swedish Film Database. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015.
^ Datenblatt 20 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. des Vaters bei www.matkull.se erişim 5 Nisan 2009 (İsveççe)
^ ^a ^b ^c Porträt 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in der Svensk Filmdatabas erişim 5 Nisan 2009 (İsveççe)
^ ^a ^b Porträt 20 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. bei ingmarbergman.se erişim 5 Nisan 2009 (İngilizce))
^ Ingegärd Waaranperä: Jösses, vilken återkomst^{[ölü/kırık bağlantı]} bei dn.se, 11 Nisan 2006 erişim tarihi 6 Nisan 2009 (İsveççe)
^ "Festival de Cannes: Brink of Life". festival-cannes.com. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009.
^ "Galgmannen/Guldkarossen". Stiftelsen Ingmar Bergman. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Lycko-Pers resa". Stiftelsen Ingmar Bergman. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Höstrapsodi/Romantik". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Han som fick leva om sitt liv". Stiftelsen Ingmar Bergman. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Svarta handsken". Stiftelsen Ingmar Bergman. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Pelikanen". Stiftelsen Ingmar Bergman. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Svanevit". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Strax innan man vaknar". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
^ "Ungkarlsmamman". Musikverket. 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016.
^ "Vem är Sylvia?". Musikverket. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016.
^ "Tidningsnotis". Dagens Nyheter. 13 Kasım 1954. s. 12. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.
^ "Katt på hett plåttak". Musikverket. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.
^ "Silverbröllop". Musikverket. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2015.
^ Ebbe Linde (19 Şubat 1959). "'Vid skilda bord' på Vasan". Dagens Nyheter. s. 14. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015.
^ "Iguanans natt". Musikverket. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.
^ Marcus Boldemann (24 Eylül 1977). "'My Fair Lady' på Oscars: Ladyn lever än". Dagens Nyheter. s. 20. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2015.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

IMDb'de Barbro Hiort af Ornäs
Portresi10 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ingmarbergman.se (İngilizce)
İsveç Film Veritabanı14 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe)
Kraliyet Drama Sahnesi14 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe)

[doğum-1] "Grundfakta/Beskrivning". 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Svensk Filmdatabas. Erişim 19 Ağustos 2015. (İsveççe)

[ölüm-2] Barbro Hiort af Ornäs har avlidit 25 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İsveççe)

[SFI-3] "Barbro Hiort af Ornäs profile". Swedish Film Database. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015.

[4] Datenblatt 20 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. des Vaters bei www.matkull.se erişim 5 Nisan 2009 (İsveççe)

[www.sfi.se-5] Porträt 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in der Svensk Filmdatabas erişim 5 Nisan 2009 (İsveççe)

[www.ingmarbergman.se-6] Porträt 20 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. bei ingmarbergman.se erişim 5 Nisan 2009 (İngilizce))

[7] Ingegärd Waaranperä: Jösses, vilken återkomst^{[ölü/kırık bağlantı]} bei dn.se, 11 Nisan 2006 erişim tarihi 6 Nisan 2009 (İsveççe)

[festival-cannes.com-8] "Festival de Cannes: Brink of Life". festival-cannes.com. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009.

[9] "Galgmannen/Guldkarossen". Stiftelsen Ingmar Bergman. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[10] "Lycko-Pers resa". Stiftelsen Ingmar Bergman. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[11] "Höstrapsodi/Romantik". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[12] "Han som fick leva om sitt liv". Stiftelsen Ingmar Bergman. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[13] "Svarta handsken". Stiftelsen Ingmar Bergman. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[14] "Pelikanen". Stiftelsen Ingmar Bergman. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[15] "Svanevit". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[16] "Strax innan man vaknar". Stiftelsen Ingmar Bergman. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.

[17] "Ungkarlsmamman". Musikverket. 4 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016.

[18] "Vem är Sylvia?". Musikverket. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2016.

[hustruleken-19] "Tidningsnotis". Dagens Nyheter. 13 Kasım 1954. s. 12. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.

[20] "Katt på hett plåttak". Musikverket. 27 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.

[21] "Silverbröllop". Musikverket. 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2015.

[22] Ebbe Linde (19 Şubat 1959). "'Vid skilda bord' på Vasan". Dagens Nyheter. s. 14. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015.

[23] "Iguanans natt". Musikverket. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2016.

[24] Marcus Boldemann (24 Eylül 1977). "'My Fair Lady' på Oscars: Ladyn lever än". Dagens Nyheter. s. 20. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

g t d Cannes Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1946-1975	Michèle Morgan (1946) Isa Miranda (1949) Bette Davis (1951) Lee Grant (1952) Shirley Booth (1953) - (1954) Bolşaya Semya filmi kadrosu (1955) Susan Hayward (1956) Giulietta Masina (1957) Bibi Andersson/Eva Dahlbeck/Barbro Hiort af Ornäs/Ingrid Thulin (1958) Simone Signoret (1959) Melina Merkuri / Jeanne Moreau (1960) Sophia Loren (1961) Katharine Hepburn / Rita Tushingham (1962) Marina Vlady (1963) Anne Bancroft / Barbara Barrie (1964) Samantha Eggar (1965) Vanessa Redgrave (1966) Pia Degermark (1967) Vanessa Redgrave (1969) Ottavia Piccolo (1970) Kitty Winn (1971) Susannah York (1972) Joanne Woodward (1973) Marie-José Nat (1974) Valerie Perrine (1975)
1976-2000	Dominique Sanda / Mari Törőcsik (1976) Shelley Duvall / Monique Mercure (1977) Jill Clayburgh / Isabelle Huppert (1978) Sally Field (1979) Anouk Aimée (1980) Isabelle Adjani (1981) Jadwiga Jankowska-Cieślak (1982) Hanna Schygulla (1983) Helen Mirren (1984) Norma Aleandro/Cher (1985) Barbara Sukowa/Fernanda Torres (1986) Barbara Hershey (1987) Barbara Hershey/Jodhi May/Linda Mvusi (1988) Meryl Streep (1989) Krystyna Janda (1990) Irène Jacob (1991) Pernilla August (1992) Holly Hunter (1993) Virna Lisi (1994) Helen Mirren (1995) Brenda Blethyn (1996) Kathy Burke (1997) Élodie Bouchez/Natacha Régnier (1998) Séverine Caneele/Émilie Dequenne (1999) Björk (2000)
2001-günümüz	Isabelle Huppert (2001) Kati Outinen (2002) Marie-Josée Croze (2003) Maggie Cheung (2004) Hana Laszlo (2005) Penélope Cruz / Carmen Maura / Lola Dueñas / Chus Lampreave / Blanca Portillo / Yohana Cobo (2006) Jeon Do-yeon (2007) Sandra Corveloni (2008) Charlotte Gainsbourg (2009) Juliette Binoche (2010) Kirsten Dunst (2011) Cristina Flutur / Cosmina Stratan (2012) Bérénice Bejo (2013) Julianne Moore (2014) Rooney Mara / Emmanuelle Bercot (2015) Jaclyn Jose (2016) Diane Kruger (2017) Samal Yeslyamova (2018) Emily Beecham (2019) Renate Reinsve (2021) Zar Amir Ebrahimi (2022) Merve Dizdar (2023)

Barbro Hiort af Ornäs nedir?, Barbro Hiort af Ornäs anlamı nedir?, Barbro Hiort af Ornäs ne demektir?