Atölyede Öğle Yemeği

Atölyede Öğle Yemeği
Sanatçı	Édouard Manet
Yıl	1868
Tür	Tuval üzerine yağlı boya
Boyutlar	118 cm × 154 cm (46 in × 61 in)
Konum	Neue Pinakothek, Münih

Atölyede Öğle Yemeği^[1] (Fransızca: Le Déjeuner dans l'atelier), Fransız ressam Édouard Manet tarafından 1868 yılında yapılmış tuval üzerine yağlı boya tablo. Eser şu anda Münih'teki Neue Pinakothek'te sergilenmektedir.

Tabloda, ön planda yer alan model Manet ve eşinin evlenmelerinden önce doğan çocukları olduğu iddia edilen Léon Leenhoff'tur. Resminin yapıldığı dönemde on altı yaşında olan Leenhoff'u annesi, Paris'teki çevrelerine hala erkek kardeşi olarak tanıtıyordu. Léon Leenhoff, ressamın Flüt Çalan Çocuk,^[1] Balkon gibi pek çok tablosunda modellik yaptı. Sağ arka taraftaki sakallı adam Manet'nin yakın arkadaşı ve komşusu ressam Auguste Rousselin'dir.

Analiz[değiştir | kaynağı değiştir]

Resimde, Léon ön planda dururken, şapka giymiş olan Rousselin arka planda sigara içmektedir. Elinde bir kahve kabı taşıyan hizmetçi ise içeri o an girmiş gibidir. Şık bir kıyafet giymiş olan delikanlı tablonun dışına doğru bakmaktadır. Sol taraftaki sandalyenin üstünde bir kılıç vardır. Bu kılıç Léon'un poz verdiği 1861 tarihli Kılıçla Çocuk isimli tablodaki kılıcın eşidir ve Manet bu kılıcı arkadaşı Charles Monginot'dan ödünç almıştır.^[2] Hizmetçinin önünde duran ve izleyiciye bakan siyah kedi ise akla ressamın bir başka ünlü tablosu olan Olympia'yı getirir.^[2] Masanın üzerinde yer alan istiridye ve limonlar ise sanatçının 1860'ların ortasında çizdiği natürmortları hatırlatmaktadır.

Eserdeki siyah ve sarı renklerin ağırlığına Johannes Vermeer'in tablolarında sık sık rastlanır. 1910 yılında, tabloyu gören Matisse bu tarihten 36 sene sonra eseri şöyle anlattı: "Siyah rengi doğulular kullanır. Özellikle de Japon baskılarında sık sık karşılaşılabilir. Bize yakın olanlardan ise Manet'nin bir tablosunu hatırlıyorum. Genç bir adamın siyah kadife ceketi ve hasır şapkası siyahı ve ışığı düpedüz ortaya çıkartıyordu."^[3]

Tablo için kurulan sahnede ve tabloda yer alan karakterlerde belirsizlikler vardır. Ne bir eve ne de atölyeye benzeyen mekanın ressamın Boulogne'deki stüdyosu olduğu düşünülür. Masanın üzerindeki natürmortta Hollanda, sol taraftaki silahlarda İspanyol sanatının etkisi görülür. Atölyede Öğle Yemeği'nde yer alan üç modelin pozu, ressamın 1863 yılında yaptığı Kırda Öğle Yemeği'nde ön planda yer alan üç kişiyi anımsatır.^[4] Kırda Öğle Yemeği'ndeki üçgen kompozisyon Atölyede Öğle Yemeği'nde tam tersine dönmüş gibidir. İlk tabloda ortada poz veren Ferdinand Leenhoff, soldaki Victorine Meurent ve sağdaki Eugène/Gustave Manet'nin arkasında kalmıştır ve gözleri boşluğa bakmaktadır. İkinci tabloda ise iki modelin önünde yer alan Manet'nin oğlu Leon Leenhoff boşluğa bakar. Atölyede Öğle Yemeği'ndeki hizmetçi kadın, tıpkı Victorine Meurent gibi seyircinin gözlerinin içine odaklanmıştır. Öte yandan sağ taraftaki Auguste Rousselin sola doğru gözlerini dikmiştir. Bu çapraz bakış da Eugène/Gustave Manet'ninkine benzemektedir. İki eser arasındaki benzerlik düzenlemeyle sınırlı değildir. Hem Kırda Öğle Yemeği'nde hem de Atölyede Öğle Yemeği'nde karakterler arasındaki ilişki gizemlidir ve izleyici tarafından anlaşılmaz.^[4] Bazı sanat tarihçileri bu tabloda Manet'nin eşi Suzanne ve oğulları Léon ile birlikte kendisini çizdiğini iddia ettiler.

Eser için poz vermiş modellerin hiçbirinde bir duygu belirtisi görülmemesi eleştirilere sebep olmuştur.^[5] Örneğin, Marius Chaumelin, öğle yemeğinin ardından sindirimini kolaylaştırması için kahvesini bekleyen sağ arka taraftaki karakterin izleyiciyi hiç umursamadığını söylemiş ve tabloda hiçbir tepki, duygu ya da kompozisyon olmadığını iddia etmiştir.^[5] Eleştirmen, tablonun Paris Salonu'nda sergilenmesinden sonra ise "Manet, balkon ve öğle yemeği portresi çizmiş" yorumunu yaptı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Fried, Michael. Manet's Modernism: Or, the Face of Painting in the 1860s. University of Chicago Press, 1998. ISBN 0226262170, 9780226262178
Locke, Nancy. Manet and the Family Romance. Princeton University Press, 2003. ISBN 0-691-11484-6, 9780691114842
Néret, Gilles. Édouard Manet 1832-1883: the first of the moderns. Taschen, 2003. ISBN 978-3-8228-1949-4

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Sérullaz, Maurice. Empresyonizm Sanat Ansiklopedisi. Remzi Kitabevi, Nisan 2004. ISBN 975-14-0251-4. Sayfa 126
^ ^a ^b Locke, sayfa 129
^ Néret, sayfa 60
^ ^a ^b Locke, sayfa 130
^ ^a ^b Fried, sayfa 299

[EmpAns-1] Sérullaz, Maurice. Empresyonizm Sanat Ansiklopedisi. Remzi Kitabevi, Nisan 2004. ISBN 975-14-0251-4. Sayfa 126

[Locke129-2] Locke, sayfa 129

[3] Néret, sayfa 60

[Locke130-4] Locke, sayfa 130

[Fried299-5] Fried, sayfa 299

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Édouard Manet
Tablolar	Peri Kızının Şaşkınlığı • Tuileries'de Müzik • Victorine Meurent İspanyol Kıyafetleri İçinde • Kırda Öğle Yemeği • Olympia • Ölü Boğa Güreşçisi • İmparator I. Maximilian'ın İnfazı • Atölyede Öğle Yemeği • Balkon • Saint-Lazare Garı • Nana • Folies-Bergère'de Bir Bar
Modeller	Victorine Meurent • Berthe Morisot • Eva Gonzalès
Aile	Suzanne Manet • Julie Manet

Atölyede Öğle Yemeği nedir?, Atölyede Öğle Yemeği anlamı nedir?, Atölyede Öğle Yemeği ne demektir?

Atölyede Öğle Yemeği nedir?, Atölyede Öğle Yemeği anlamı nedir?, Atölyede Öğle Yemeği ne demektir?

Atölyede Öğle Yemeği

Analiz[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]