Harry Potter'da büyü

İngiliz yazar J. K. Rowling'in yarattığı Harry Potter serisinde sihir, doğanın kanunlarını geçersiz kılmak için kullanılabilecek doğaüstü bir güç olarak tasvir edilmiştir. Seride birçok kurgusal büyülü yaratık bulunduğu gibi sıradan hayali yaratıklar roman dünyasında yeni sihirli özellikler sergilemektedir. Nesneler de, büyülenebilir ya da büyülü özelliklerle geliştirilebilir. İnsanlar küçük bir kısmı büyü gücüne sahiptir ve bu insanlar büyü gücüne sahip olmayan muggleların aksine "cadı" ve "büyücü" olarak adlandırılır.

İnsanlarda büyü gücü ve büyü gücünden yoksunluk, doğuştan gelen bir özelliktir ve kalıtım yoluyla aktarılır. Büyülü çiftlerin çocuklarında sihir normudur; ancak muggleların çocukları arasında da az da olsa büyücüye rastlanılmaktadır. Soyunda muggle bulunmayan büyücüler hakkında "safkan" terimi kullanılır. Kan saflığı safkan doktrini destekçisi büyücüler için çok önemli bir konu ve büyük bir övünç sebebidir. Bu büyücüler, kan saflığına önem vermeyen safkan büyücülere "kan haini", hem annesi hem babası muggle olan büyücülereyse "bulanık" diyerek hakaret ederler. Ebeveynlerinden yalnızca biri büyücü olan büyücülere "melez", ailesi büyücü olmasına rağmen büyü gücü olmayanlara ise "kofti" denir.^[1]

Büyü yapma[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyü yapımı, Harry Potter evreninde sihir konusunun en temel parçasıdır. İnsanlar dışında, cincüler ve ev cinleri gibi büyülü yaratıklar da büyü yapma kabiliyetini sahiptir. İnsanlar büyü yapmak için genellikle asalardan yardım alırlar ve büyüleri sözlü ya da sözsüz olarak gerçekleştirebilirler. Büyücü dünyası büyü yapımını ve büyücülüğün diğer yönlerini genç nesillerine öğretmek için dünyanın çeşitli yerlerine cadılık ve büyücülük okulları kurmuştur. Bu kurgusal evrende var olduğunu bildiğimiz büyülerin çok büyük bir kısmı, Harry Potter ve arkadaşlarının Hogwarts Cadılık ve Büyücülük Okulunda öğrendiği büyülerdir. Dünya genelinde, Büyük Britanya'da bulunan Hogwarts dışında on tane daha köklü ve prestijli büyücülük okulu bulunduğu bilinmektedir.^[2] Bunlardan ikisi varlığı Harry Potter ve Ateş Kadehi'nde açıklanmış olan Durmstrang Enstitüsü ve Beauxbatons Büyü Akademisidir. Durmstrang, İskandinavya'da bulunmakta ve İskandinav ülkeleri dışında Doğu Avrupa'dan da öğrenciler almaktadır. Ayrıca karanlık sanatlar eğitimi vermesiyle meşhurdur.^[3] Beauxbatons ise Fransa'da Pirene Dağlarında bulunmakta, Batı ve Orta Avrupa'dan öğrenciler almaktadır.^[4] Bunlar dışında, Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar? filminde, Kuzey Amerika'da Ilvermorny Cadılık ve Büyücülük Okulunun bulunduğundan bahsedilmiştir.

Büyülü yaratıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyülü yaratıklar, Harry Potter serisinde yer alan kurgusal büyücülük dünyasının önemli bir parçasıdır. Bildiğimiz yaratıkların büyük bir kısmı, serinin yedi kitabı boyunca, Harry ve arkadaşlarının, Hogwarts'ta ve özellikle de Hogwarts'daki Büyülü Yaratıkların Bakımı dersinde öğrendikleri yaratıklardır. Rowling ayrıca, bu derste okutulan Fantastik Canavarlar Nelerdir, Nerede Bulunurlar? kitabını da yayımlayarak serideki büyülü yaratıklar için bir rehber oluşturmuştur. Kitabın kurgusal yazarı Newt Scamander'ın hikâyesini anlatan aynı adlı 2016 yapımı filmde de yeni yaratıklara rastlanmıştır. Ayrıca serideki baykuş, kedi, fare, kurbağa gibi birçok evcil hayvan sihirli özelliklere sahip sıradan hayvanlardır.

Seri boyunca karşılaşılan yaratıkların çoğu folklorik ve mitolojik kökenlidir. Yaratıkların büyük bir kısmı Yunan mitolojisinden, bazılarıysa İngiliz ve İskandinav mitolojisinden türetilmiştir. Rowling, BBC Radio 4'te Stephen Fry'la yaptığı bir söyleşisinde mitolojik yaratıklarla ilgili "Çocuklar tek boynuzlu atları benim bulmadığımı biliyor; fakat hipogrifleri de aslında benim bulmadığımı sık sık açıklamak zorunda kalıyorum" demiş ve "Mitolojik bir varlık olduğunu bildiğim bir yaratığı kullanacak olursam, bu yaratık elimden geldiğince bilgi edinmekten hoşlanıyorum. Yaratığı daha sonra kullanmayabilirim; ama yine istediğim kadar tutarlı hale gelmesi, olay örgüsünü güçlendiriyor." diye eklemiştir.^[5]

Büyülü yetenekler[değiştir | kaynağı değiştir]

Animagus[değiştir | kaynağı değiştir]

Animagus, bir büyücü yeteneğidir.

Animagus olma yeteneğine sahip olan büyücüler, bir hayvan şeklini alabilirler. Animagus yeteneği olan büyücüler özellikle Sihir Bakanlığı tarafından kayıt altında tutulmaktadır. Ancak yasa dışı ve kolay başarılamayan bir büyü ile animagus olunabilmektedir. Ayrıca çok nadir olarak doğuştan animagus olanlar da çıkabilir. Romanlarda 5 adet animagus bulunmaktadır ki bunlardan bir tanesi, Albus Dumbledore yaşarken Hogwarts'ta müdür yardımcısı olan ve Hogwarts Savaşı'ndan ölümüne (2012) kadar müdür olan Minerva McGonagall'dır. Minerva McGonagall Yasa dışı bir animagus değildir. Sihir Bakanlığı'nın onayı vardır. Romanlarda geçen kayıtsız animaguslar ise Sirius Black, Peter Pettigrew, James Potter ve Rita Skeeter'dır. Sirius Black bir köpeğe, Peter Pettigrew bir fareye, Minerva McGonagall bir kediye, James Potter bir geyiğe, Rita Skeeter ise bir böceğe dönüşebilmektedir. Pek çok kişinin düşündüğünün aksine Remus Lupin bir animagus değildir. Animaguslar istedikleri zaman dönşüme uğrarlar fakat Remus Lupin, Kurtadam olduğu için her dolunayda dönüşüme uğrar. Yani animagus istemle bir hayvanın şekline geçebilmektir. Tüm bunlar ilk ve ayrıntılı olarak Harry Potter ve Azkaban Tutsağı kitabında anlatılmaktadır.

Animagus kelimesi, İngilizce hayvan anlamına gelen animal kelimesinden türetilmiştir.

Çataldili[değiştir | kaynağı değiştir]

yılanlarla konuşabilme yeteneğidir. Büyücülük Dünyası'nda çok nadir bir yetenektir. Çataldili konuşan kişiye Çatalağız denir.

Sihir Bakanlığı'ndaki pek çok görevli Çatalağız' ların sorguya çekilmesi düşüncesindedir. Bu Büyücülük Dünyası'nda çok karanlık bir yetenek olarak görülür. Harry Potter Çataldili konuşarak onlarla diyalog kuruyordur. Ayrıca Harry'nin Çatalağız olması yüzünden başı derde girmiştir. Önce Draco Malfoy'la yaptığı düello da yılana Çataldili' nde öğrencilere karışmaması hakkında bir şeyler söylemiştir ama herkes bunu yanlış anlamış, Harry Potter'ın yılana öğrencilere saldırmasını söylediğini sanmışlardır. Bir de Sırlar Odası'nın 2. kez açılışında Basilisk'in ölüm gibi kelimeler söylediğini duymuş ve sesin geldiği yere doğru gitmiştir. Hermione Granger ve Ron Weasley de Harry'i takip etmişlerdir. En sonunda Harry durmuş ve kanla yazılmış olan "Sırlar Odası Açıldı" yazısını ve yazının altındaki Mr. Filch'in kedisi Mrs. Norris'i görmüşlerdir ve herkes de bu yazıyı Harry'nin yazdığını ve onun Salazar Slytherin'in varisi olduğunu düşünmüştür.

Harry Potter tam bir Çatalağız'dır. Harry Çatalağız yeteneğini Lord Voldemort'dan almıştır. Çünkü Harry'i o gece öldürmeye geldiğinde Harry Potter'ın annesi Lily Potter'ın yaptığı sevgi büyüsüyle kalkan oluşturup Lord Voldemort'un yapmaya çalıştığı ölüm laneti (Avada Kedavra) Lily Potter'dan geri tepmiş, bu sayede Lord Voldemort öldürücü darbe yiyerek ruhu bulduğu tek canlıya tutunmuştur. Yani istemeden Harry'i Hortkuluk yapmıştır. Hortkuluk sayesinde bazı yeteneklerinide ona geçmesine sebep olmuştur (örneğin Çatalağızlık, Seçmen Şapka'nın Harry'i Slytherin'e koymak istemesi, Harry'nin asası ve Lord Voldemort'un asasının ikiz olması, Harry ve Voldemort'un birbirlerinin zihnini okuyabilmesi ve hatta kontrol edebilmesi, vb.). Harry'nin yara izinin acımasının sebebi orada bulunan Hortkuluk'un efendisi olan Lord Voldemort'a geri dönme isteğidir.

Harry Potter ve Ölüm Yadigârları'nda Harry ve Lord Voldemort'un Privet Drive'da yaptıkları düelloda Harry'nin elinin kendi kendine hareket edip Lord Voldemort'un lanetine karşılık vermesinin nedeni Hortkuluk'ların kendisini yaratan büyücü olsa dahi kendilerini savunmalarıdır.

Bir Hortkuluk yapıldığında Hortkuluklara aktarılmayan ruh ikiye bölünüp bir yarısı Horkuluk'a gider, yarısı da vücutta kalır. Bu yüzden Lord Voldemort'un Horkuluklarına bakılacak olursa Harry'nin vücudundaki Lord Voldemort ruhu Lord Voldemort'un kendi vücudundakinden daha fazladır.

Lord Voldemort'a Çatalağız olma özelliği safkan olan annesinin soyundan geçmiştir. Büyükbabası, dayısı ve annesi (Gaunt soyu) Çatalağız'dır. Lord Voldemort, Hogwarts savaşında Yasak Orman'da Harry'e yaptığı öldürücü laneti aslında içindeki Hortkuluk' u yok etmiştir. Böylece Harry Çataldili özelliğini kaybetmiştir. Aynı zamanda yara izi acımayı bırakmış ve normal bir yara izine dönüşmüştür.

Metamorphmagus[değiştir | kaynağı değiştir]

Metamorphmaguslar, görünümünü istediği şekilde değiştirebilirler (saçlarını, gözlerini, burnunu... vs.). Bu özelliğe en çok seherbazlarda ihtiyaç duyulur. Çünkü çok özlü iksir olmadan büyücünün kendiliğinden görüntüsünü değiştirebilmesi önemli ve gerekli bir özelliktir. Metamorphmagus olunmaz, doğulur. Nymphadora Tonks bir metamorphmagustur. Remus Lupin ve Nymphadora Tonks'un oğlu Ted Lupin de annesi gibi metamorphmagus doğmuştur.Ayrıca Harry Potter dünyasının bilinmeyen karakterlerinden Flavio Krix'inde ilk metamorphmaguslardan olduğu bilinmektedir. Bu özelliği taşıyan büyücülere sık rastlanılmaz. Bu kişiler Biçim Değiştirme Dersleri'nde çok başarılıdırlar. Bu kişileri Animaguslar ile karşılaştırmak gerekirse (Çünkü bazı benzerlikleri vardır.) animaguslar istediklerin de kişiliklerine bağlı olarak sadece bir hayvanın formuna girebilirler. Oysaki metamorphmaguslar özel olarak istediklerinde veya duygularına bağlı olarak saç renklerini değiştirebilir, vücutlarının sadece bir kısmını farklılığa uğratabilir ve de bir animagus gibi sadece belirli bir hayvana değil istediği hayvan veya insanın formuna herhangi bir çaba sarf etmeden ya da bir büyünün (veya iksirin) yardımı olmadan dönüşebilirier. Ayrıca metamorphmagus olunmaz doğulur oysaki doğuştan animagus olunamaz sadece çok büyük bir çaba gerektirse de daha sonradan animagusa dönüşülebilir. Sihirli birçok diğer türler gibi, metamorphmaguslarιn duygusal durumları yeteneklerini etkiler. O anki görünüşleri o an hissetikleri duyguları yansıtır. Darbe ya da depresyon gibi güçlü duygular yeteneklerini etkileyebilir.

Portreler[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyücü dünyasındaki resim ve fotoğraflar muggle dünyasındakiler gibi hareketsiz değildir. Çerçeve içinde hareket edebilir, bir resimden diğerine geçebilir, hatta eğer belirli bir iksirle yapıldılarsa konuşabilirler.İstenilirse bir iksirle normal resim ve fotoğraflar da hareketli olabilir

Müdür ofisindeki portreler[değiştir | kaynağı değiştir]

Müdür ofisindeki portreler, Dolores Umbridge dışındaki tüm müdürleri göstermektedir. Bazıları şunlardır:

Phineas Nigellus Black
Armando Dippet: Dumbledore'un öncülü. Onun döneminde öğrenci olan Tom Riddle Sırlar Odası'nı açtı. Profesör Dippet ayrıca Tom Riddle'ı destekleyen ve onun gerçekteki kötü niyetinden habersiz biri olarak anlatılmaktadır. Sırlar Odası filminde karakteri Alfred Burke canlandırdı.
Dilys Derwent
Profesör Everard
Dexter Fortescue

Diğerleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Sir Cadogan: Hogwards koridorlarındaki hareketli tablolardan birisidir. Bu tablo Kehanet sınıfına giden kulede bulunur. Sir Codagan eski bir şövalye'nin portresidir. Kendisi aşırı cesaretiyle tanınır. Azkaban Tutsağı kitabında, Sirius Black Hogwards'a girdiğinde Gryffindor ortak salonunun girişinde bulunan şişman hanım portresi Sirius Black'tan çok korkarak şok geçirdiği zaman onun yerine bakmak için Sir Cadogan gönüllü olmuştu. Her gün değiştirdiği karmakarışık parolalarla öğrencileri bezdirmişti.

Karanlık sanatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Karanlık İşaret[değiştir | kaynağı değiştir]

Karanlık İşaret, J.K. Rowling'in yazdığı Harry Potter serisinde hayali bir terimdir.

Kuru kafa dilinden çıkan yılan biçimindedir. Sol kolun iç kısmında bulunur. Lord Voldemort, bu işareti Ölüm Yiyen'lere sadece kendisi basabilir. Bir Ölüm Yiyen'in eski veya yeni bile olsa asla Karanlık İşareti gitmez. Lord Voldemort'un ortadan kayboluşundan sonra 4. Kitapta yeniden geldiğinde tüm Ölüm Yiyen'lerin işaretleri parıldamıştı.

Ayrıca bir Ölüm Yiyen, Karanlık İşaret'ine parmağıyla bastırdığı zaman Karanlık Lord'un ikametgâhına gidebilir. Ayrıca Lord Voldemort da herhangi bir işarete asasıyla bastırdığında tüm Ölüm Yiyen'lerini yanına getirebilir. Ayrıca Morsmordre büyüsü ile gökyüzüne devasa zümrüt yeşili kalıbı çıkarılabilir.

En önemli özelliği ise, Lord Voldemort'un, Karanlık İşaret'i olan kişileri istediği zaman öldürebilmesidir. Ayrıca 7. kitapta Voldemort yok edildikten sonra Ölüm Yiyenlerin kolundaki karanlık işaret Harry Potter'ın yara izine benzeyen bir hal almıştır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ J. K., Rowling. "Pure-Blood" (İngilizce). Pottermore. 31 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.
^ J. K., Rowling. "Wizarding Schools" (İngilizce). Pottermore. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.
^ "Durmstrang Institute" (İngilizce). Harry Potter Wiki. 27 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.
^ J. K., Rowling. "Beauxbatons Academy of Magic" (İngilizce). Pottermore. 9 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.
^ Fry, Stephen; Rowling, J. K. (10 Aralık 2005). "Living with Harry Potter" (İngilizce). BBC Radio 4. 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.

[1] J. K., Rowling. "Pure-Blood" (İngilizce). Pottermore. 31 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.

[2] J. K., Rowling. "Wizarding Schools" (İngilizce). Pottermore. 30 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.

[3] "Durmstrang Institute" (İngilizce). Harry Potter Wiki. 27 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.

[4] J. K., Rowling. "Beauxbatons Academy of Magic" (İngilizce). Pottermore. 9 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.

[5] Fry, Stephen; Rowling, J. K. (10 Aralık 2005). "Living with Harry Potter" (İngilizce). BBC Radio 4. 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Animagus nedir