Andreas Schlüter
Schlüter'ın ortalama 1890'larda yapıldığı düşünülen bir portresi
Genel bilgiler
Doğum	20 Mayıs 1664 Hamburg Hamburg, Almanya
Ölüm	Mayıs 1714 Sankt-Peterburg
Evlilik(ler)i	Anna Elisabeth Spangenberg
Ebeveyni	Baba » Gerhart Schlüter
Alanı	Mimar ve Heykeltıraş

Andreas Schlüter (d. 20 Mayıs 1664 Hamburg; ö. Mayıs 1714 Sankt-Peterburg) Alman mimar ve heykeltıraş. Özellikle Barok stilindeki eserleri insanların gözüne çarpıyor.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Çeşitli seneler Schülter'ın doğum günü olarak belirtiliyor ama resmi evraklarda Schlüter'ın 1664'te Hamburg'da doğduğu görülüyor. Bazi biyografilerde sanatçı'nın 1659'da doğduğu söyleniyor. Danzig ve Hamburg'da Schlüter'ın ve ailesinin bulunduğu ispatlanmış bilgiler arasında. Bu iddia'larda Andreas Schlüter'ın 1659'da Danzig'de Wilhelm ve Regina Schlüter'in oğlu olarak dünya'ya geldiği ve 13 Haziran'da vaftiz edildiği iddia ediliyor. Bu çeşitli iddiaların çıkmasının nedeni o dönemde üç tane ayrı Andreas Schlüter'ın bulunması. Genelde biyografilere bakıldığında 1664'te Andreas Schlüter'ın Hamburg'da heykeltıraş Gerhart Schlüter'ın oğlu olarak dünya'ya geldiği söyleniyor. Hamburg kilise kayıtlarına göre'de 22 Mayıs 1664'te de Sankt Michaelis kilisesinde vaftiz edildiği belirtiliyor.

Polonya ve III. Johann Sobieski dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

1680'lerin ilk yıllarında Schlüter Polonya'ya göç etti, burada 1693'e kadar III. Johann Sobieski yönetimi altında çalıştı. Hayatının bu kısmında sanatçı İtalya'ya bir gezi düzenliyor, Danzig kökenli olan karısı Anna Elisabeth Spangenberg ile evleniyor ve çocuk sahibi oluyor. 1681'den sonra Schlüter kartonpiyer ustası ve heykeltıraş olarak Agostino Locci yönetimi altında Wilanów'da Kraliyet Sarayında ve Tylman van Gameren yönetimi altında Danzig'de bulunan Saint Marin kilisesinin Kraliyet kapısında çalıştı. Varşova'daki Krasiński sarayının üçgen çatı'sının kabartmalarının Andreas Schlüter'ın yaptığı tahmin ediliyor. Schlüter'ın bu erken eserlerinde belli oluyor ki sanatçı'nın yüz motiflerine ve bir eserin basit olmamasına önem verdiği. Schlüter o dönemlerde mimarlığa yanı sıra heykeltıraş olarak da faaliyet gösterdiği billiniyor.

Berlin ve III. Friedrich dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

1694'te Andreas Schlüter elektör III. Friedrich (sonraki seneler Kral I. Friedrich) tarafından saray heykeltıraşcısı olarak Berlin'e çağırtırıldı. 1695 ve 1696'da Fransa, Hollanda ve İtalya'ya Schlüter geziler düzenledi ve buradaki görevi bazı antik heykel'leri Berlin akademesine getirmekti. Bu iş gezisi sırasında Michelangelo Buonarroti ve Gian Lorenzo Bernini'nin eserlerinle karşılaştı ve bu karşılaşma sonucu Schlüter'e bu eserler bir etki bırakmıştır. Berlin'de Schlüter'in ilk eser'i tahminen bugünkü Rathausbrücke'nin bulunduğu ve İkinci Dünya Savaşında hasar görüp yıkılan Lange Brücke'de oldugu düşünülüyor. Burada Schlüter köprü'deki antik Deniz tanrılarının heykeltıraşlığını yaptığı tahmin ediliyor. Schlüter için ilk en büyük görevse 1695'te inşaatı ile başlanan ve mimarı Arnold Nering olan Zeughaus adındaki binasındaki yaptığı figürler. Bu figürler Avrupa'nın Osmanlı Devletine karşı Viyana'daki zaferini simgelenmiştir. Aynı zamanda Andreas Schlüter III. Friedrich'in heykelinide yaptı, bu heykel Zeughaus'un avlusunda İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna kadar duruyordu ama savaş'dan sonra kayboldu. 1699'da Andreas Schlüter, Arnold Nering ve Martin Grünberg'den sonra Zeughaus'un inşaat yöneticisi oldu ve aynı sene Berlin saraylarının inşaat müdürü oldu. Bu pozisyon'da heykeltıraşcı Berliner Stadtschloss'un ön cephedeki duvarlarını ve sarayın içindeki avluyu İtalyan barok'u ve klasisizm stilinde süsledi. 1700 senesinde sanatçı Almanya'da ilk defa 1703'te açık havada dikilen altın bir heykel yaptı. Schlüter'in en önemli eserlerinden biri olarak kehribar odası gösteriliyor. Kehribar odası aslında Berlin'de bulunan Charlottenburg Sarayı için planlanmıştı ama 1701'de yapımı Berlin'de bulunan Stadtschloss içinde başladı. 1716'da kehribar odası Rus çarı I. Petro'ya hediye edildi. 1705'te Kraliçe Sophie Charlotte'nin ölmesiyle Schlüter'e Kraliçe'ye bir tabut tasarlaması istendi.

Schlüter'in Berlin'deki kariyerinin çöküşü[değiştir | kaynağı değiştir]

Kariyer'inin en yüksek noktasına ulaşan Andreas Schlüter'e en son olarak büyük bir görev verildi. Bu görev Schlüter'in eski darphane yerine ülkesine lâyık ve ihtişamlı yeni bir kule yapılmasıydı. Yapı'nın planları hemen yapıldı ve 1702'de inşaatı ile başlandı. 92 metre olması planlan kule'nin yapımı ama yer'in bataklık olması yüzünden pek kolay olmadı ve bina'nın duvar ve kolonların kaymasını ve çatlamasını sağladı. Birçok güçlendirmelere rağmen dört sene içinde 60 metre'ye kadar uzanan kule güçlendirelemedi. Ayrıca Schlüter'i üzen başka bir olay onun kral için Freienwalde'de yaptığı sarayın bir fırtına sırasında temel'inin kayması ve o esnada Kral'ın sarayda bulunması ve bir daha o saray'ı ziyaret etmemesi çok üzmüştü. Ayrıca Schlüter'in pozisyonunu kıskanan başkaları onun Zeughaus ve Berliner Stadtschloss'daki mimari hatalarini durmadan göz ardı etmeleri Schlüter'in itibarını çok sarsmıştı. Bu kıskananlar arasında en çok Johann Friedrich von Eosander göze çarpıyor.

Rusya'ya göç'ü ve ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

I. Friedrich'in 1713'te ölmesinden sonra Andreas Schlüter saray hizemtinden çikarıldı ve aynı sene Rusya'ya göç etti. Orada I. Petro'nun hizmete girdiği tahmin ediliyor. I. Petro o dönemde Sankt-Peterburg'u mimari şekilde geliştiriyordu. Schlüter'in hayatının bu kısmından pek belgeler yok sadece 1714'te öldüğü biliniyor.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Andreas Schlüter ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Biographie von Heinz Ladendorf, 193523 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Artikel in der Morgenpost
• Das Zeughaus15 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.