Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız

Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız
Sanatçı	Johannes Vermeer
Yıl	1657
Tür	yağlı boya
Boyutlar	83 cm × 64.5 cm (33 in × 254 in)
Konum	Gemäldegalerie, Dresden

Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız (Felemenkçe: Brieflezend meisje bij het venster), Hollandalı barok ressam Johannes Vermeer'in 1657-1659 yılları arasında yağlı boya ile tuval üzerine yaptığı tablo. İyi korunan eser günümüzde Dresden'deki Gemäldegalerie müzesinde sergileniyor. Eser Fransız sanat eleştirmenleri tarafından ressamın kariyerindeki geçiş noktalarından biri olarak kabul ediliyor. Tablo, ressamın 1650'lerden sonra yaptığı "sessiz iç mekan" ve "mektup okuyan kadın" temalı bir dizi eserin de başlangıcıdır.

İçeriği ve açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

Tablo, izleyiciye açık pencerenin önünde ayakta mektup okuyan Hollandalı genç sarışın bir kadın profili sunuyor. Kadın elindeki mektubu dikkatlice okumaktadır. Mektubu okumak için seçtiği aydınlık mekan, mektuptaki hiçbir detayı kaçırmak istemediğini simgeliyor. Üst tarafında kırmızı perde asılan pencere odanın içine doğru açılmıştır. Sol taraftan odaya dolan ışığın kaynağı da geniş açılan bu penceredir. Işık aynı zamanda yansımalara neden olmuştur. Pencerenin sağ alt kısmındaki cama kadının aksi yansımıştır. Açık pencere kadının gerginliğini ve kapalı odadan kaçma isteğini simgeliyor. Ön planda, odanın, kadının durduğu bölümünü kapatmak için kullanılan püsküllü zeytin yeşili bir perde gözükmektedir. Tuval yüzeyinin neredeyse üçte birini kaplayan perde, tabloya derinlik duygusu katmaktadır. Perdenin rengi kadının elbisesinin rengiyle aynıdır. Sağ ve sol duvarın kesiştiği noktada, pencerenin altında bir sandalye de bulunmaktadır.

Üstü, kırmızının hakim olduğu karışık renkli bir Türk halısı ile örtülü yatakta, bir tabak meyve var. Beyaz ve mavi renkli tabak da, halı da XVII. yüzyıl için oldukça kıymetli nesnelerdir. Halı ve tabak evin ekonomik refahının göstergesidir. Pencere gölgesinin yansıdığı duvara ressam daha önce Eros'u çizmiş sonra ise bu detayı tablodan silmiştir.^[1] Zira ressam izleyicinin direkt, kadının elindeki mektubun sevgilisinden geldiğini düşünmesini istememiştir. Ressamın sonradan sildiği aşk tanrısı mektubun aşk mektubu olduğunu gösteriyor. Ayrıca, yatağın üzerindeki kesilmiş meyveler bunun evlilik dışı bir ilişki olduğunu kanıtlıyor. Tabaktaki elma ve şeftali Havva'nın günahını hatırlatmak için kullanılmıştır. Bu da kadının zina yaptığı fikrini onaylıyor.^[2]

Genç kadın profili[değiştir | kaynağı değiştir]

Tabloda betimlenen genç kadın, iki eliyle tuttuğu mektubu daha rahat okuyabilmek için pencere önünü seçmiştir. Çizim pozisyonundan dolayı, mektubun içeriğine de yalnızca kendisi erişebiliyor. Saçlarını kafasının arkasına topuz olarak toplayan ve kurdele ile tutturan kadının açık kalan kıvırcık saçları yüzünü kısmen kapatmaktadır. Üzerine ise beyaz kürk yakalı, zarif saten bir yelek giymiştir.

Eserde kullanılan modelin, Mektup Okuyan Mavili Kadın tablosunda da model olduğu düşünülen, Vermeer'in kendi eşi Catharina Bolenes olduğu düşünülse de, bu varsayım herhangi bir kanıta dayalı değildir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Vermeer'in 1657-1659 yıllarında çizdiği tablo, 1742'de Saksonya Elektörlüğü hükümdarı III. Augustus tarafından yanlışlıkla Rembrandt tablosu olduğu varsayılarak alındı. Bu yanlış düşünce, 1860 yılında Fransız gazeteci ve sanat eleştirmeni Théophile Thoré-Bürger'in yaptığı incelemelerle gerçeği yeniden gün yüzüne çıkarmasına kadar devam etti.

Eser, 1945 yılında gerçekleşen Dresden Bombardımanı zamanı kurtarılan tablolar arasında yer aldı. Diğer sanat eserleri ile birlikte Saksonya'ya götürülen tablo, Kızıl Ordu tarafından ele geçirildi. Bazıları bunu kurtarma, bazıları da yağmalama olarak değerlendirdi. Stalin'in ölümünden sonra, 1995 yılında SSCB tarafından tablonun geri verilmesi kararı alındı.^[3]

Malzemeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tablo 1968 yılında Vermeer'in diğer bazı eserleri ile birlikte Hermann Kühn tarafından incelenmiştir. Pigment analizleri sonucunda tablonun alt bölümünün yapımında azurit ve glokonit kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Penceredeki kırmızı perdenin ve tablonum diğer kırmızı bölümlerin çiziminde ise Vermeer, vermilyon, beyaz kurşun ve alizarin kullanmıştır.

Yorumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerikan küratör Arthur K. Wheelock, Jr, 1982 yılında yazdığı Jan Vermeer isimli kitabında, tablo hakkında şu ifadelere yer vermiş:

“	Vermeer’in dehası, kişinin kendisini yalnız hissettiği ve düşüncelere daldığı anlarını ortaya çıkarmasında idi. Onun eserleri aslında, durup sahnenin sessiz mahremiyetine ortak olmaya davet eden özel çalışmalardı. Figürlerinde neredeyse şiirdeki gibi, bilinen ama tam olarak tanımlanamayan duygu ve tutumları gösterir. Bu tabloda bir kız, odanın bir köşesinde açık bir pencerenin önünde ayakta durur, aklı tamamen okuduğu mektuptadır. Duvarlar, perdeler ve masa mekanın fiziksel sınırlarıdır; kızın camdaki yansıması düşüncelerinin içsel yapısını vurgular. Dünyası durgundur.^[4]	„

Yine kuratör olan Alejandro Vergara, 2003 tarihli Vermeer y el interior holandés isimli kitabında tablodan bahsetmiş. Vergara'ya göre

“	Genç kızın camdaki yansıması, tablonun psikolojik ekseni haline gelen mektubun önemini vurguluyor.^[5]	„

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Norbert Schneider (2000). Vermeer:1632-1675 Veiled emotions. ISBN 9783822863237.
^ "Critical Assessments: A Girl Reading a Letter by an Open Window". Essential Vermeer. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ "Only here for the Vermeer". Arts The Observer. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2001.
^ Arthur K. Wheelock, Jr. Jan Vermeer. New York. ISBN 9780810917309.
^ Alejandro Vergara (2003). Vermeer y el interior holandés. Madrid. ISBN 8484800490.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Staatliche Kunstsammlungen Dresden
Web Gallery of Art'da Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Johannes Vermeer.org'da Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız

[1] Norbert Schneider (2000). Vermeer:1632-1675 Veiled emotions. ISBN 9783822863237.

[2] "Critical Assessments: A Girl Reading a Letter by an Open Window". Essential Vermeer. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[3] "Only here for the Vermeer". Arts The Observer. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2001.

[4] Arthur K. Wheelock, Jr. Jan Vermeer. New York. ISBN 9780810917309.

[5] Alejandro Vergara (2003). Vermeer y el interior holandés. Madrid. ISBN 8484800490.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız nedir?, Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız anlamı nedir?, Açık Pencere Önünde Mektup Okuyan Kız ne demektir?