Pütürge

Pütürge

22 dil

• Нохчийн
• Cebuano
• Deutsch
• Zazaki
• English
• فارسی
• Français
• Հայերեն
• İtaliano
• Kurdî
• Кырык мары
• Bahasa Melayu
• Nederlands
• Norsk bokmål
• پنجابی
• Русский
• Kiswahili
• Татарча / tatarça
• اردو
• Oʻzbekcha / ўзбекча
• Tiếng Việt
• 閩南語 / Bân-lâm-gú

Bağlantıları değiştir

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Pütürge
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Malatya
Coğrafi bölge	Doğu Anadolu
İdare
• Kaymakam	Ahmet Kasım Tecimen[1]
• Belediye başkanı	Mikail Sülük (AKP)
Yüzölçümü
• Toplam	1043 km²
Rakım	1250 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	15,049
• Kır	-
• Şehir	13.663
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	422
İl plaka kodu	44
Resmî site Belediye YerelNET

Pütürge, Malatya ilinin bir ilçesidir. Malatya'ya 74 km mesafededir. Denizden yüksekliği 1.250 metredir. İlçenin 1 bucağı, 1 beldesi, 2 belediyesi ve 62 köyü ile 325 mezrası vardır.

İlçe, arazi olarak engebeli ve sarptır. Düz arazi yok denecek kadar azdır. İlçe toprakları Fırat Nehri'ne dökülen Şiro Çayı'nın geniş vadisinin tabanı ile bu vadi etrafında bulunan dağlık kesimlerden oluşur. Yerleşim yerleri dağlık ve tepelik alanlarda yoğunlaşmıştır. Bunun için tarıma elverişli arazileri dağ ve tepelerin yamaçlarında bulunmaktadır.

Buraya ilk yerleşmenin ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. İlçede Kütahya'dan gelen Samanoğulları'nında var olduğu söylenmektedir. Bunlardan başka, nereden geldiği bilinmeyen Kopuzoğulları da daha sonra buraya gelerek yerleşen bir topluluktur.

İlçede dil olarak Türkçe, Kürtçe ve Zazaca kullanılmaktadır. İnanç bakımından Sünni ve az da olsa Alevi köylerinin yer aldığı bölgede tarımcılık, hayvancılık ve arıcılık başta gelen geçim kaynaklarıdır.

Pütürge halkının büyük çoğunluğu tekstil ve plastik sektöründe çalışmaktadır. Pütürge İstanbul, Ankara, Kayseri, İzmir gibi şehirlere büyük göç vermektedir.

İlçeye bağlı köylerin tamamında tarım ve hayvancılık yapılmaktadır. Bölge halkı gelenek ve göreneklerine bağlıdır. İlçede okuma yazma oranı 1985-1994 dönemlerinde %95'e ulaşmıştır. İlçeye bağlı Uzuntaş Köyünde Perieş (Dilbersen) kalesi bulunmakta M.S. 450 yılında yapıldığı ve yapımında 10.000 askerin çalıştığı söylenmektedir. Yine dünyanın 7. harikası olarak bilinen Nemrut Dağı'nın doğu yakası ilçe hudutları içerisinde bulunmaktadır. Ayrıca Kerar Kalesi Nan-ı Guni ve Battalgazi ziyareti gibi tarihi yerler vardır.^[4]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk adı güzel yer, istenen yer anlamına gelen İmrunyada "Mürün" bundan 300 yıl önce köy olarak kurulmuş. 1877 yılında bucak haline getirilerek Adıyaman'ın Kâhta ilçesine bağlanmıştır. 1892 yılında ilçe olarak mülki taksimatta Elazığ iline bağlanan Pütürge, Cumhuriyetin ilanıyla Malatya'ya bağlanmıştır.

Önceleri Şiro ve İmran adlarıyla anıldı. Kahta'ya bağlı bir nahiye iken 1870 senesinde Elâzığ'a bağlanarak bir kaza merkezi oldu. Bir süre sonra da Malatya'ya bağlandı. Buraya ilk yerleşmenin ne zaman yapıldığı bilinmiyor. İlçe halkının büyük bir bölümünün Kütahya'dan gelen Samanoğulları tarafından meydana geldiği söylenmektedir. Bunlardan başka, nereden geldiği bilinmeyen Kopuzoğulları da daha sonra buraya gelerek yerleşen bir topluluktur.^[6]

Etimolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Pütürge kelimesi Kars ve çevresinde görülür, fakat kökeni Rusça bir kelime olan "Butylka/ Budulga"dır. 'Şişe' anlamındadır, tam karşılığı ise; "Kiloluk şişelere benzer şekilde, tenekeden yapılma, tepesi ters huni, gövdesi silindir biçiminde kap."dır. Zanaat Terimleri Sözlüğü'nde "Pütürge" olarak geçer, [Bkz. Zeitschrift für Balkanologie, XVIII/2, 189/216]. Malatya Pütürge adının kökeni belirsizdir, eğer Kars ve çevresinde kullanılan kelimenin uzantısı ise bu bölgede bu şişenin üretimi yapılmış olabilir. Bir ihtimal ise 93 harbinin akabinde Anadolu'ya' göçen yüz binlerce göçmenden Malatya ve çevre bölgesine yerleştirilen Müslüman Boşnakların (Türkiyede Bosna Göçmenleri, Muammer Demirel) adları olan "Poturice/ Poturce" adının yöreye uymuş şekliydi. Eski adı olan "Şîro" ise kökeni orta-Farsça (Pahlavi/Pehlevi) kuzey ağzında "Şer/ Şîr" olan ve "Aslan" anlamına gelen bir kelimeydi.(“A Concise Pahlavi Dictionary” D.N. MacKenzi, Oxford Universty Press.)Pütürge ile ilgili olarak sürgün inek adlı bir filmde çekilmiştir.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1927[7]	40.306	2.202	38.104
1935[8]	43.691	2.195	41.496
1940[9]	47.406	2.285	45.121
1945[10]	48.017	2.383	45.634
1950[11]	51.214	2.596	48.618
1955[12][a]	37.665	2.327	35.338
1960[13]	41.918	2.532	39.386
1965[14]	44.356	2.843	41.513
1970[15]	46.014	3.715	42.299
1975[16]	46.687	4.878	41.809
1980[17]	49.756	4.550	45.206
1985[18]	47.920	4.256	43.664
1990[19][b]	35.319	4.359	30.960
2000[20]	28.382	4.795	23.587
2007[21]	22.810	3.337	19.473
2008[22]	22.201	3.058	19.143
2009[23]	21.334	2.751	18.583
2010[24]	20.262	2.628	17.634
2011[25]	19.361	2.512	16.849
2012[26]	18.261	2.506	15.755
2013[27]	17.986	17.986	veri yok
2014[28]	16.612	16.612	veri yok
2015[29]	15.709	15.709	veri yok
2016[29]	15.217	15.217	Veri yok
2017[29]	14.392	14.392	veri yok
2018[29]	15.049	15.049	veri yok
2019[29]	13.889	13.889	veri yok
2020[29]	13.663	13.663	veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Bağlı bucak ve köyler[değiştir | kaynağı değiştir]

Pütürge ilçesine bağlı bucak ve köylerin nüfusu 23.587’dir. İlçenin 1 bucağı, 1 beldesi, 2 belediyesi ve 62 köyü ile 325 mezrası vardır.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ Gerger ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
2. ^ Doğanyol ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ "Kaymakam V. Ahmet Kasım Tecimen". 26 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024. 
2. ^ "8/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012. 
3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
4. ^ "Pütürge kaymakamlığı". 15 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
5. ^ "Şiro Çayı Havzası". dx.doi.org. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021. 
6. ^ "Malatya valiliği". 16 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
7. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
8. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
9. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
10. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
11. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
12. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
13. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
14. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
15. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
16. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
17. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
18. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
19. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
20. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
21. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
22. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
23. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
24. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
25. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
26. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
27. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
28. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
29. ^ ^{a b c d e f}
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Pütürge Nüfusu - Malatya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
    • "Malatya Pütürge Nüfusu". nufusune.com. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Pütürge Kaymakamlığı 24 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

"https://tr.wikipedia.org/ansiklopedi/Pütürge&oldid=31834368" sayfasından alınmıştır

Kategori:

• Pütürge
• Malatya (il)

Gizli kategoriler:

• Sayısal olmayan formatnum bağımsız değişkenlerine sahip sayfalar
• Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler
• Vikiveri'de OSM ilişki kimliği olmayan bilgi kutusu için harita işaretleyici
• Tanımlanmamış parametreler içeren yerleşim bilgi kutusu kullanılan sayfalar
• Türkiye ilçe bilgi kutusu/Posta kodu
• Türkiye ilçe bilgi kutusu/Harita2
• Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
• Haritalı sayfalar

---

Haberler Kategorisinden Haberler

• Yeni Mahallesi Beğendik Beldesi
• Aşağımusalar Mahallesi
• Evlen Benimle
• Dünyamız
• Bayrakları İndirdim Şiiri
• Araç Konvoy Flaması fiyat Nedir?
• Aviyonik ve Seyrüsefer Sistemler
• Eskice Köyü
• Şirket Bayrakları Fiyatı
• Yırtılmayan Bayraklar Satın al
• Pride (High and Mighty Color şarkısı)
• Phytolacca americana Nedir?
• Serseri Mayınlar
• Uludere Köyü
• 7.Eki Nedir?
• Rolls Royce
• Dipsina multimaculata Nedir?
• Değirmenüstü Köyü
• L13 Yoga (type 20R5, 20R6) Laptops (ThinkPad)
• Anilios leucoproctus Nedir?
• KURUMSAL AĞLARDA IOT VE DİĞER CİHAZLARIN KEŞFİ VE GÜVENLİK DENETİMİ
• Kaolen
• Dipsadoboa duchesnii Nedir?
• Bazlama Köyü
• Kayaş Mahallesi Döküktaş Köyü
• Buzdolabı Nedir?
• Koruk Köyü
• Şahinkaya Mahallesi
• China Daily Nedir?
• Don't Sweat the Technique

• Pütürge Nedir?:Pütürge ile ilgili Pütürge burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Pütürge Ne Demektir? Pütürge Açıklaması Nedir? Pütürge Cevabı Nedir? Pütürge Kelimesinin Anlamı? Pütürge konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Pütürge Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Pütürge Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? Pütürge Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? Pütürge İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
• Pütürge Açıklaması?:Pütürge Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir. Pütürge Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur Pütürge Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir Pütürge Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. Pütürge Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.
• Pütürge Gerçek mi?:Pütürge ile ilgili Pütürge burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam Pütürge sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. Pütürge Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
• Pütürge Hakkında?:Pütürge ile ilgili Pütürge burada bulabilirsiniz. Pütürge Detaylar için sitemizi geziniz Pütürge Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler Pütürge resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz