Oral Sander
Doğum	Oral Sander 18 Ekim 1940(1940-10-18) Ankara, Türkiye
Ölüm	10 Eylül 1995 (54 yaşında)
Milliyet	Türk
Mezun olduğu okul(lar)	Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyasi Şube
Kariyeri
Dalı	Uluslararası İlişkiler, Siyasi Tarih
Çalıştığı kurumlar	Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Harvard Üniversitesi Washington Üniversitesi Georgetown Üniversitesi Bilkent Üniversitesi
Doktora danışmanı	Fahir Armaoğlu

Oral Sander, (18 Ekim 1940 - 10 Eylül 1995) Türk akademisyen. Uluslararası ilişkiler bölümü, siyasi tarih anabilim dalı profesörü.

Kişisel Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Oral Sander, 18 Ekim 1940 tarihinde Ankara'da dünyaya geldi. İlk, orta ve lise eğitimini TED Ankara Koleji'nde tamamlayıp 1960 yılında liseden mezun olmuştur. 1960 yılında lisans eğitimi için Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne girdi ve o dönemki adı Siyasi Şube olan Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden 1964 yılında mezun oldu.

Semra Sander ile evli olan Oral Sander, İngilizce ve Fransızca biliyordu.

Akademik Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyasi Şube'den mezun olduğu aynı yıl, fakültenin Siyasi Tarih Kürsüsü'ne asistan olarak girdi. 1967'de Birleşmiş Milletler bursuyla gittiği ABD'de araştırmalarını sürdüren Sander, 1968 yılında Balkan Gelişmeleri ve Türkiye, 1945-1965 başlıklı tezini savunarak doktor unvanını kazandı.^[1] 1969-1971 yılları arasında, Fulbright bursuyla ABD'deki Harvard Üniversitesi'ne bağlı Orta Doğu Araştırmaları Merkezi'nde doktora-üstü çalışmalarda bulunduktan sonra Türkiye'ye döndü. Türk-Amerikan İlişkileri, Süreklilik ve Değişiklik, 1947-1964 başlıklı tezini savunarak 1975 yılında doçent oldu.^[1]

1980-1982 tarihlerinde Fulbright bursundan yararlanarak ikinci kez ABD'ye giden Oral Sander, Washington Üniversitesi'nde araştırmalarını sürdürürken, "Ortadoğu Politikaları" konusunda lisans ve lisans-üstü dersler, 1985 yılında da, Washington'daki Georgetown Üniversitesi'nde Osmanlı ve Türk tarihi konularında bir dizi konferans verdi. 1988 yılında profesör olan Sander, Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde Siyasi Tarih, Osmanlı Diplomasi Tarihi, Türk Dış Politikası, Atatürk İlke ve Devrimleri derslerinin yanı sıra yüksek lisans ve doktora programlarında 20. Yüzyılda Savaş ve Barış, NATO Stratejileri ve Tarih metodolojisi derslerini verdi.

1964 yılında asistan olarak girdiği Dış Münasebetler Enstitüsü'ndeki hocalarının gerek devlet görevlerine geçme gerek emekliye ayrılma gerekse vefatlarının ardından genç yaşta bölümde önemli sorumlulukları taşımaya başlamıştır.^[2] Henüz daha 1 yıllık doçent iken, 1977 yılından itibaren Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde üstlendiği Siyasi Tarih Anabilim Dalı Başkanlığı'nın yanı sıra bir süre boyunca fakültede Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanlığı görevini de yürüttü.^[1] Oral Sander, Bilkent Üniversitesi'nde Uygarlıklar Tarihi, Hacettepe Üniversitesi'nde Uluslararası Örgütlenme, Polis Akademisi Başkanlığı'nda Siyasi Tarih dersleri ve Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Dairesi'nde de seminerler vermiştir.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Geçirdiği mide ameliyatı sonrasında ortaya çıkan komplikasyonlar dolayısıyla, 10 Eylül 1995 tarihinde bağırsak düğümlenmesi nedeniyle öldü. Sander'in vefatının ardından gerek yakın arkadaşları gerekse meslektaşları ve genç asistanlarının katkılarıyla 1997 yılında Oral Sander'e Armağan oluşturulmuştur. Bu armağana katkıda bulunanlar arasında Baskın Oran, Ömer Kürkçüoğlu, İlber Ortaylı, Hüseyin Pazarcı, Çağrı Erhan, Yüksel Ersoy, Mustafa Aydın, Füsun Arsava, Doğu Ergil ve Ersin Onulduran gibi pek çok önemli akademisyenin katkıları bulunmaktadır.^[3]

Eserleri^[4][değiştir | kaynağı değiştir]

Genç yaşta dostlarından, öğrencilerinden ve akademik camiadan ayrılan Sander, 55 yıllık ömrüne pek çok eser sığdırmıştır.

Kitapları[değiştir | kaynağı değiştir]

• XX., XXI. ve XXII Kongreler ve Sovyet Dış Politikası, Ankara, A.Ü. S.B.F. Yayınları, 1967. '
• Balkan Gelişmeleri ve Türkiye 1945-1965, Ankara,A.Ü. S.B.F. Yayınları, 1969.
• Türk-Amerikan ilişkileri, Süreklilik ve Değişiklik, 1947-1964, Ankara,A.Ü. S.B.F. Yayınları, 1975.
• ABD Dışişleri Belgeleriyle Türk-ABD Silah Ticaretinin ilk Yüzyılı, 1829-1929 (Kurthan Fişek ile birlikte), İstanbul,1979.
• Anka'nın Yükselişi ve Düşüşü: Osmanlı Diplomasi Tarihi Üzerine bir Deneme, Ankara, A.Ü. S.B.F. Yayınları, 1987.
• Siyasi Tarih: İlkçağlardan 1918'e, Ankara, 1989.
• Siyasi Tarih: 1918-1994, Ankara, 1989.

Kitap Bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• "İkinci Dünya Savaşı'nda Türk Dış .Politikası, 1939-1945", (Prof. Dr. Ahmet Şükrü Esmer ile birlikte), Olaylarla Türk Dış Politikası, 1919- 1973, Ankara, AÜ SBF Yayınları, 1973, s. 137-190.
• "Turkey: A Slaunch Supporter of Peace and Stability," (Ed. Metin Heper), Turkey: Past Developments and Future Prospects, Ankara, 1983, s. 19-31.
• "Turkish Foreign Policy: Forces of Continuity and Change," (Ed.Ahmet Evin), Modern Turkey: Continuity and Change, Opladen, Leske Verlag, Bodrich Garb H., 1984, s. 115-131.
• "Türkiye Cumhuriyeti'nin Balkan Siyaseti," Türk Haklan (Haz. Mustafa Kahramanyol), Ankara, Ahmet Yesevi Üniversitesi Yardım Vakfı, 1995, s.65-67.

Makaleleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• "Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Sosyal Kompozisyonu", SBF Dergisi, C. XXI, No:l (1966) s. 193-207.
• "The Balkan Cooperation in Perspective", The Turkish Yearbook of International Relations, 1966, s. 112-120.
• "Khrushchev'den Sonra Sovyetler Birliği-Komünist Çin İlişkileri", SBF Dergisi, C. XXI, No: 3 (1967), s. 253-280.
• "Çin Halk Cumhuriyeti'nde Büyük Proleter Kültürel İhtilal", SBF Dergisi,C. XXI, No: 4 (1967), S. 275-295.
• "Çin Dış Politikası Üzerine Bir Değerlendirme,", SBF Dergisi, C. XXVI,No: 2 (1971), s. 1-17.
• "Türk Dış Politikasına Yön Veren Etkenler, 1923-1968, II", (Haluk Ülman'la birlikte), SBF Dergisi, C.XXVII, No: i (1972), s. 1-24. .
• "Tarihte Yöntem", SBF Dergisi, C. XVIII, No: 1-2 (1974), s. 59-71.
• "Turkey: The Staunchest Ally of the United States?", The Turkish Yearbook of International Relations, 1975, s. 10-24.
• "The Complexity of the Process of Civilisation, Ancient Anatölia as a Case in Point", The Turkish Yearbook of International Relations, 1977, s. 88-101.
• "Common Dangers Evolving into Common Problems in the Mediterranean", The Turkish Yearbook of International Relations, 1977, s. 21-27.
• "Türkiye'nin Batı Bağlantısı, ABD ve Türkiye", SBF Dergisi, C. XXXIV, No: 1-4 (1980), s. 64-86.
• "Nationalism and Peace, The Significance of Atatürk's Movement", The Turkish Yearbook of International Relations, 1980-81, s. 245-265.
• "XX. Yüzyıl Tarihinin Temel Özellikleri", Seha L. Meray'a Armağan, C. II, 1982, s. 533-562.
• "Türk Dış Politikasında Sürekliliğin Nedenleri", SBF Dergisi, C. XXXVII, No: 3-4 (Eylül-Aralık 1982), s. 105- 124.
• "Lübnan Bunalımının Tarihsel ve Toplumsal Nedenleri", SBF Dergisi, C. XXXVII, No: 3-4 (Eylül-Aralık 1982), s. 219-228.
• "Arap-İsrail Savaşı'nın 10. Yıldönümünde 1815 Avrupası ve Henry Kissinger", SBF Dergisi, C. XVIII, No: 1-4 (1983), s 207-226.
• "Turkish-Greek Relations After World War I: A Vicious Circle of 60 Years", Turkish Review Quartely Digest, Vol. IX (Winter 1985-1986), s. 17-27.
• "Turkish-Bulgarian Relations", Foreign Policy, Vol. XII, No:3-4 (1986), s. 7-19.
• "Türk Dış Politikasında Barış Unsuru", Milli Egemenlik, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, No: XXiV (1986), S. 14-29.
• "Cumhuriyet", TBMM Dergisi, No: III (1986), s. 42-43.
• "Amasya Buluşması'nın Uluslararası Önemi", Milli Egemenlik, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları, Ankara, No: XXXII (1987), s. 18-23.
• "Turkey and the Middle East", Turkish Review Quarterly Digest, Vol. X (Winter 1987), s. 47-62.
• "Kim Genişlemeci?", Türk -Yunan İlişkileri Sempozyumu Bildirileri, 21-22 Mayıs 1986, Erzurum Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, 1988, s. 53-58.
• "The Aftermath of the Gulf War and Turkey", Studies on Turkish-Arab Relations, No: VI (1991), s. 109-118.
• "Değişen Dünya Dengelerinde Türkiye", Yeni Dünya Düzeni ve Türkiye, İstanbul Hava Harp Okulu Yayınları, 1992, s. 1-7.
• "Türkiye'nin 'Kafkaslarda Başlıca Uluslararası Bağıtları", Mülkiyeliler Birliği Dergisi, C. XVI, No: 145 (Temmuz 1992), s. 52.
• "Balkan ve Karadeniz İşbirliği", Mülkiyeliler Birliği Dergisi, C. XVII, No: 153 (Mart 1993), s. 51-54.
• "Turkey and Turkic World", Central Asian Survey, Vol. XIII, No: 1 (1994), s. 37-44.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi
• Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Sander'in vefatının ardından; eserlerini, hayatını ve Baskın Oran'ın sunuşunu içeren yazı: A.Ü. S.B.F. Dergisi, 1996, Cilt 51. Sayı 1.