Wojtek

Wojtek
	1942'de Wojtek ile Polonyalı asker
Lakabı	Asker Ayı
Doğum	1942; Hemedan, İran Şehinşah Devleti
Ölüm	02 Aralık 1963 (21 yaşında); Edinburgh Hayvanat Bahçesi, İskoçya
Bağlılığı	Polonya
Branşı	Polonya Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları	1943–1945
Rütbesi	Onbaşı
Birimi	3522, 22. Topçu Tedarik Bölüğü, II. Kolordu
Çatışma/savaşları	II. Dünya Savaşı Monte Cassino Muharebesi;

Wojtek (Lehçe: Wojtek; 1942–1963), Polonya ordusunda II. Dünya Savaşı'nda savaşmış bir boz ayı.^[1]^[2]^[3] Erzak ve mermi taşıması, ajanları keşfetmesi ve sigara içmesi ile ünlü olmuş ve onbaşı rütbesine terfi edilmiştir.^[4]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Wojtek, II. Kolordu'nun büyük bir bölüğü 22. Topçu İkmal bölüğü ile birlikte İtalya'ya kadar eşlik etti. 1944'te İtalya'daki Monte Cassino Savaşı sırasında, mühimmat sandıklarının taşınmasına yardımcı oldu ve Müttefik generalleri ve devlet adamlarını ziyaret ederek ünlü oldu. Savaştan sonra Polonya Ordusu'ndan kaçan Wojtek, hayatının geri kalanını İskoçya'da Edinburgh Hayvanat Bahçesinde yaşadı. 1942 baharında, yeni kurulan Anders'in Ordusu, binlerce Polonyalı sivilin eşliğinde İran'a gitmek üzere Sovyetler Birliği'nden ayrıldı. 1939’da Doğu Polonya’nın Sovyet istilasının ardından Sovyetler Birliği’ne sürgün edildi. 8 Nisan 1942'de İran'ın Hemedan kentinde bir demir yolu istasyonunda Polonyalı askerler, annesi avcılar tarafından vurulmuş bir ayı yavrusu bulan genç bir İranlı çocuğa rastladı. Sivil mültecilerden biri olan General Bolesław Wieniawa-Długoszowski'nin büyük yeğeni olan on sekiz yaşındaki Irena (Inka) Bokiewicz yavru ayıyı çok sevdi. Teğmen Anatol Tarnowiecki'ye, ilk üç ayını Tahran yakınlarında kurulan Polonyalı bir mülteci kampında, esasen Irena'nın gözetiminde geçirdiği genç ayıyı almaya yönlendirdi.^[5] Ağustos ayında, ayı daha sonra 22. Topçu ikmal bölüğü olan 2. Nakil bölüğü'ne bağışlandı ve askerler tarafından Wojtek ismi verildi. Wojtek adı, Polonya'da hala yaygın olarak kullanılan eski bir Slav adı olan "Wojciech" (Mutlu Savaşçı) 'nın takma adı, küçültücü şekli ile ikiyüzlüdür.

Wojtek başlangıçta yutma problemleri yaşadı ve eski bir votka şişesinden yoğunlaştırılmış süt verildi. Daha sonra meyve, marmelat, bal ve şurup verildi ve çoğu zaman en sevdiği içki olan bira ile ödüllendirildi. Daha sonra, sabahları kahve içmenin yanı sıra sigara içmekten (veya yemek yemekten) hoşlanırdı. Ayrıca, geceleri üşüdüğünde, diğer askerler ile yatardı.^[6]^[7] Askerlerle güreşmekten zevk alırdı ve karşılandığında ona selam vermesi öğretildi. Hem askerler hem de siviller tarafından ilgi odağı haline geldi ve kısa sürede yakınlardaki tüm birimlerin maskotu oldu. 22. bölük ile birlikte Irak'a, ardından Suriye, Filistin ve Mısır'a gitti.^[8] Wojtek diğer askerleri taklit ederek, bira ve sigara içer ve hatta arka ayakları üzerinde yanlarına yürürdü. Wojtek'in kendisine bakması için kendi bakıcısı vardı. Yavru ayı, muharebe sırasında büyüdü ve Monte Cassino Savaşı sırasında 200 kilo (14; 91 kg) ağırlığındaydı.^[9]

Savaş sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

1945'te II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra, Wojtek 22. tümenin geri kalanı ile İskoçya'nın Berwickshire kentine taşındı. İskoç Sınırları Hutton köyü yakınlarındaki Sunwick Çiftliği'nde Winfield Havaalanı'nda konuşlanmışlardı. Wojtek kısa süre sonra orada yaşayan yerel siviller ve basın mensupları arasında popüler oldu ve Polonya-İskoç Derneği onu fahri üye yaptı.

15 Kasım 1947'de ordudan terhis olan Wojtek, hayatının geri kalanını geçirdiği Edinburgh Hayvanat Bahçesi'ne verildi ve burada gazeteci ve eski Polonyalı askerler tarafından ziyaret edildi.^[10] Medyanın ilgisi Wojtek'in popülaritesine katkıda bulundu. BBC televizyonunun çocuklar için yayın yapan Blue Peter isimli programına sık sık konuk oldu.^[11]

Wojtek Aralık 1963'te 21 yaşında öldü. Ölümünde yaklaşık 220 kg ağırlığındaydı ve 1,80 cm'in üzerindeydi.^[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Martin Williams (2017). From Warsaw to Rome: General Anders' Exiled Polish Army in the Second World War. Pen & Sword Military. ISBN 978-1-47389-488-4. One of the most popular recollections of the Polish Army in the East is that of Wojtek, the Syrian Brown Bear who became the mascot of 22 General Transport Company.
^ Mansolas, Angelos (2017). Monte Cassino January-May 1944: The Legend of the Green Devils. Fonthill Media. ISBN 978-1-78155-602-3. The most unusual soldier of the Battle of Monte Cassino, or any other battle for that matter, was a bear named 'Wojtek'. He was a Syrian brown bear found in Iran in April 1942 by the troops of the newly formed Polish II Corps during their long journey out of the Siberian labour camps through Middle East en route to Egypt.
^ "Pomnik legendarnego niedźwiedzia Wojtka stanął w Krakowie" [Statue of the legendary bear Wojtek unveiled in Krakow]. Telewizja Polska (Lehçe). 19 Mayıs 2014. 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.
^ "Pomnik legendarnego niedźwiedzia Wojtka stanął w Krakowie" [Statue of the legendary bear Wojtek unveiled in Krakow]. Telewizja Polska (Lehçe). 19 Mayıs 2014. 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.
^ "O niedźwiedziu, który był polskim żołnierzem" [The bear who was a Polish soldier]. Polonia Włoska — Biuletyn Informacyjny (Lehçe). 18 (1–2). 17 Temmuz 2013. s. 24. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.
^ "Wojtek wraca" [Wojtek returns]. Polityka (Lehçe). 2 Şubat 2008. s. 11.
^ "Smarter than the average bear .. by far". Edinburgh Evening News. 28 Mart 2007. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.
^ ^a ^b "Private Wojtek, the 35-stone bear who battled Nazis to be remembered with statue". MailOnline. 14 Ekim 2010. 6 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.
^ "The Soldier Bear Who Went to War", BBC Outlook, 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Ekim 2019
^ Hale, Beth (25 Ocak 2008). "The hero bear who went to war (and loved a smoke and a beer)". MailOnline. 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.
^ "The story of Wojtek – the soldier bear who was promoted to Corporal". iNews (İngilizce). 29 Aralık 2017. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.

[Williams2-1] Martin Williams (2017). From Warsaw to Rome: General Anders' Exiled Polish Army in the Second World War. Pen & Sword Military. ISBN 978-1-47389-488-4. One of the most popular recollections of the Polish Army in the East is that of Wojtek, the Syrian Brown Bear who became the mascot of 22 General Transport Company.

[Mansolas2-2] Mansolas, Angelos (2017). Monte Cassino January-May 1944: The Legend of the Green Devils. Fonthill Media. ISBN 978-1-78155-602-3. The most unusual soldier of the Battle of Monte Cassino, or any other battle for that matter, was a bear named 'Wojtek'. He was a Syrian brown bear found in Iran in April 1942 by the troops of the newly formed Polish II Corps during their long journey out of the Siberian labour camps through Middle East en route to Egypt.

[3] "Pomnik legendarnego niedźwiedzia Wojtka stanął w Krakowie" [Statue of the legendary bear Wojtek unveiled in Krakow]. Telewizja Polska (Lehçe). 19 Mayıs 2014. 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.

[4] "Pomnik legendarnego niedźwiedzia Wojtka stanął w Krakowie" [Statue of the legendary bear Wojtek unveiled in Krakow]. Telewizja Polska (Lehçe). 19 Mayıs 2014. 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.

[5] "O niedźwiedziu, który był polskim żołnierzem" [The bear who was a Polish soldier]. Polonia Włoska — Biuletyn Informacyjny (Lehçe). 18 (1–2). 17 Temmuz 2013. s. 24. 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015.

[cigarettes-6] "Wojtek wraca" [Wojtek returns]. Polityka (Lehçe). 2 Şubat 2008. s. 11.

[eating_cigarettes-7] "Smarter than the average bear .. by far". Edinburgh Evening News. 28 Mart 2007. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.

[DailyMail-8] "Private Wojtek, the 35-stone bear who battled Nazis to be remembered with statue". MailOnline. 14 Ekim 2010. 6 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.

[bbcoutlook-9] "The Soldier Bear Who Went to War", BBC Outlook, 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Ekim 2019

[mailonsunday-10] Hale, Beth (25 Ocak 2008). "The hero bear who went to war (and loved a smoke and a beer)". MailOnline. 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2014.

[11] "The story of Wojtek – the soldier bear who was promoted to Corporal". iNews (İngilizce). 29 Aralık 2017. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Wojtek nedir?, Wojtek anlamı nedir?, Wojtek ne demektir?

Wojtek nedir?, Wojtek anlamı nedir?, Wojtek ne demektir?

Wojtek

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaş sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]