Kuzey Cermenleri'nin teleffuzu ile Thor, diğer Cermen halklarının teleffuzları ile Donar, Donner, Dunor, Thunraz, Thunor; çeşitli Cermen mitolojilerinde yer alan gök gürültüsü tanrısı.^[1] Thor hakkındaki bilgilerin çoğu Cermen mitolojilerinde çok önemli bir yeri olan İskandinav mitolojisinde geçmektedir. Megingjord adlı sihirli bir kemeri ve Tanngniost ve Tanngnisrir (Diş Çatırdatan ve Diş Gıcırdatan) denilen iki keçisi vardır. Mjölnir adlı efsanevi çekici kullanmaktadır.^[1]

Mitolojide Thor[değiştir | kaynağı değiştir]

En Güçlü Tanrı[değiştir | kaynağı değiştir]

Thor, İskandinav mitolojisinde en güçlü tanrılardan biridir. Gücü babası Odin tarafından teslim edilmiş iki sihirli nesneye dayanmaktadır.^[1] Bu nesnelerden biri Mjölnir'dir.^[1] "Miyölnir" diye okunur. Mjölnir, adının anlamı "parçalayıcı" olan kocaman bir çekiçtir. Çekici Brokk ve Eitri isimli iki cüce kardeş yapmıştır.^[1] Çekiç yapılırken Loki sinek kılığına girip cüceleri ısırarak rahatsız edince bir kaza olmuş, çekicin sapı kısalmıştır.

Bu iki cüce ayrıca bu çekice birçok farklı özellik vermiştir. Çekiç, Thor'un onu kolayca saklayabilmesi için küçülebilir.^[1] Ayrıca bir bumerang gibi, bir düşmana atılınca düşmana tüm gücüyle çarpar ve sahibinin ellerine geri döner. Thor kılık değiştireceği zaman çekici ile kendi yörüngesinde hızlıca döner. Fırtınaları çekici ile kontrol eder, yağmurları onunla yağdırır. Çekici ile evlilikleri ve nesneleri de kutsayabilir.

Onun güçlü olmasını sağlayan bir diğer sihirli nesne de altın Megingjord adlı kemerdir.^[1] Bu kemer Thor'un gücünü 2 kat arttırır.

Ayrıca Thor'un iki tane keçisi vardır. Bu keçilerden birinin adı Tanngniost (Diş Çatırdatan), diğerinin adı da Tanngrisnir (Diş Gıcırdatan)dır.^[1] Bu keçilerin çektiği arabası yerde de gökte de gidebilir. Perşembe gününün adı (Thursday) ondan gelmektedir Marvel Comics 1960'larda Thor'u yeni bir kahraman olarak çizgi romanlarına eklemiştir (Thor (Marvel Comics)). Ayrıca zaman zaman DC Comics çizgi romanlarında da yer almıştır.

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Thor, Odin ve Frigg'in oğludur.^[1] Odin'den sonra gelen en önemli tanrı olarak kabul edilir. Altın saçlı tanrıça Sif ile evlidir.^[1]

İskandinav tanrıları arasında en kurnaz, en kötü tanrı Loki'dir.^[1] Loki, Sif'e onu sevdiğini ve evlenmek istediğini söyler. Fakat Sif onun teklifini kabul etmez. Reddedilen Loki çok sinirlenir ve bir gece Sif uyurken kılık değiştirerek onun yanına gider, Sif'e güzelliğini veren uzun saçlarını keser ve kestiği saçlarını da yakar. Artık Sif kısa saçlarıyla hiç çekici değildir. Thor da uyanınca bunu görür. Ancak Sif'ten boşanmak yerine onun intikamını almaya karar verir. Bu işi ancak Loki yapar diye düşünür ve Loki'nin peşine düşer. İskandinav tanrıları tamamen ölümsüz olmadıklarından dolayı Loki Thor'un kendini öldürmesinden korkarak özür diler ve cüce İvaldi'nin oğullarına gider. Bu ünlü cüce demirciler, Sif için altından saç telleri yaparlar. Loki de özrünü kabul etmesi için bu saçları bizzat Thor'a kendi eliyle verir. Thor altın saçları eşine takınca, "Altın saçlı tanrıça" lakabı da bu olaydan sonra başlamıştır, onun daha da çekici olduğunu düşünür ve onunla birlikte olur. Bu birleşmeden sonra da Thrud adlı bir kızı, Lorride adlı da bir oğlu olur, dördü beraber Thrudheim'deki 540 odalı Bilskirnir isimli saraylarında yaşarlar.^[1]

Thor'un maceraları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir efsaneye göre; tanrıların evlerini yapan dev Thrym, aşk tanrıçası Freyja'yı çok beğenir ve ona evlenme teklif eder.^[1] Freyja bu teklifi sert bir şekilde reddedince Thrym Thor'un Mjölnir'ini kaçırır, fidye olarak da Freyja'yı ister. Thor çekicini geri almak için bir plan yapıp tanrılara açıklar. Gelinlik giyip Freyja'nın mücevherlerini takar ve devler ülkesine gider. Thrym onu görür görmez çekici bir yana koyup Freyja sandığı Thor'a koşar. Thor da hemen çekicini kapıp Thrym'in üstüne indirir.^[1]

Diğer bir efsaneye göre; Thor yoksul köylülere yardım etmek için bir köye iner ve iki keçisini onlar için kesip pişirir. Eğer keçilerin postları güzel yüzülürse ve bütün kemikleri bu postların içine doldurulursa Mjölnir'in kerameti ile keçiler canlanır. Bu nedenle köylüler ziyafet çekerken hiçbir kemiğe zarar vermemeye dikkat ederler. Bir delikanlı, kemiklere dikkat edilmesi gerektiği uyarısını duymaz ve bir incik kemiğini parçalayıp iliğini emmeye başlar. Tam bu sırada Thor onu görür ve kırık kemiği onun elinden alıp bütün kemikleri toplar ve keçileri canlandırır. Fakat keçilerden biri kırık kemiği olduğu için topallamaktadır. Bunun üzerine Thor, delikanlıyı kendine köle yapmak şartı ile o ailenin kökünü kurutmamaya karar verdiğini söyler, aile de delikanlıyı seve seve Thor'a verir.

Bunlar sadece akıllarda kalan birkaç hikâyedir. Thor için; "Hiç kimse ama hiç kimse, onun büyük kahramanlıklarını aklında tutup ezbere söyleyecek kadar bilge değildir." denir.

Thor'un ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Midgard'daki korkunç yılan Jörmungand, Odin'in kardeşi olmayı başarır.^[1] Thor onunla mücadele eder ve onu öldürür.^[1] Ancak yılan suya devrilmeden önce kuyruğunu Thor'a vurarak zehrinin ona bulaşmasını sağlar ve Jormungand ile Thor beraber ölürler.^[1] Fakat Ragnarok'un ardından Mjölnir çekici ve Odin'in asasının gücü ile bütün tanrılar yeniden dirilmiş ve bütün evrende kibir ve kötülük yok olmuştur.^[1]

Thor'un adları[değiştir | kaynağı değiştir]

• Þórr heitir Atli
• ok Ásabragr,
• sá es Ennilangr
• ok Eindriði
• Björn, Hlórriði
• ok Harðvéorr,
• Vingþórr, Sönnungr,
• Véoðr ok Rymr.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]