Temmuz 2016 Kabil saldırısı

Temmuz 2016 Kabil saldırısı
Afganistan Savaşı (2015-günümüz)
Bölge	Dehmazang Meydanı, Kabil, Afganistan
Tarih	19 Nisan 2016 ; 05.00 (UTC+04.30)
Hedef	Dehmazang Meydanı'nda protesto eylemi gerçekleştiren Şii siviller
Saldırı türü	İntihar saldırısı
Ölü	80
Yaralı	260
Örgüt(ler)	IŞİD

23 Temmuz 2016 tarihinde, Afganistan'ın başkenti Kabil şehrinde meydana gelen bombalı intihar saldırıları. Kentte protesto yürüyüşü için toplanan Hazara kökenli ve çoğunluğu Şii mezhebine mensup sivil topluluğu hedef alan ve ilk defa IŞİD tarafından gerçekleştirilen bu saldırı sonucu en az 80 kişi öldü, 231 kişi yaralandı.^[1]^[2]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Aralık 2015'te, Afganistan halkına daha fazla elektrik sağlamak amacıyla, 1 milyon dolarlık enerji projesi olan, Asya Kalkınma Bankası ile Dünya Bankası tarafından finanse edilen TUTAP enerji projesi başlatıldı. Projenin ilk etabında enerji hattının Hazaraların yoğun olarak yaşadığı Bamyan ilinden geçmesi planlanmıştı. Ancak Mayıs 2016'da merkezî hükûmetin kararıyla enerji hattının rotası değiştirildi ve Bamyan yerine Sâlânk Geçidi üzerinden Beğlan iline aktarılması kararlaştırıldı.^[3]

Bu kararın üzerine 6 Mayıs'ta Bamyan sakinleri, hükûmet aleyhine ‘Aydınlanma Yürüyüşü’ adını verdikleri büyük bir gösteri yürüyüşü düzenledi. Protestocular, hükûmeti Bamyan iline yeterli yatırımları yapmamakla suçladı ve yatırımların tüm ülkeye dengeli bir biçimde yapılması çağrısında bulundu. Ayrıca enerji hattı rotasının değiştirilmemesi talep edildi. Enerji ve Su Bakanı ise yaptığı açıklamada rota değişikliğinin gerekli olduğunu ve eğer değiştirilmezse diğer illerde sıkıntı baş göstereceğini savundu.^[4]

İlerleyen haftalar boyunca protestocular ile hükûmet arasında yapılan görüşmeler sonuçsuz kaldı. Bunun üzerine Bamyan halkı, protestoyu Kabil'de düzenlemeye karar verdi ve 23 Temmuz'da daha geniş katılımlı bir gösteri yürüyüşü yapılması kararlaştırıldı. Saat 07.00'de şehrin batısından yürüyüşe başlayan kortej, Başkanlık Sarayı'nın önündeki Deh Mazang Meydanı'nda sona erdi ve protestolar meydanda sürdürüldü. Yürüyüşün ardından meydanda kamp kurulması ve protestocuların talepleri kabul edilene değin kampların kaldırılmaması planlanıyordu.

Hükûmet sözcüsü Harun Çakhansuri ise yürüyüşü düzenleyen organizatörlere eylem sırasında terör saldırısı yapılabileceğine dair önceden uyarıda bulunduklarını söyledi.^[5]

Saldırı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yetkililer tarafından 10 binden fazla insanın katıldığı belirtilen gösteride saat 14.30'da, protestocuların bir kısmı evlerine dönmek için meydanı boşaltmaya başlamıştı. Bu sırada alandaki 3 IŞİD militanından ikisi, üzerilerindeki bombayı patlattı. Üçüncü militan ise polis tarafından etkisiz hâle getirildi.

Amaq adındaki IŞİD'le bağlantılı bir ajansın yaptığı açıklamada, saldırı üstlenildi. Saldırı sonunda 80 kişi öldü, 231 kişi yaralandı.

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yerel[değiştir | kaynağı değiştir]

Taliban, saldırıyı kınadı.

Uluslararası[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest, yaptığı açıklamada sivillere yapılan saldırıyı en sert şekilde kınadığını söyledi.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-mun, barışıl protesto eylemine karşı yapılan bu saldırıyı kınadı ve ‘alçakça’ olarak nitelendirdi.
Hindistan Cumhurbaşkanı Pranab Mukherjee, yakınlarını kaybedenlere başsağlığı diledi ve yararlıların iyileşmesi için dua edeceğini söyledi.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, saldırıyı kınadı ve Afgan hükûmeti ile halkına başsağlığı diledi.
Pakistan Başbakanı Navaz Şerif, saldırıyı sertçe kınadı, sevdiklerini kaybeden ailelere başsağlığı diledi ve Afgan hükûmeti ile dayanışma içinde olacağını söyledi.^[6]
Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada saldırı kınandı ve “Kardeş Afgan halkıyla dayanışmamızı bir kere daha yineliyoruz” denildi.^[7]