Sandman, Neil Gaiman tarafından yazılıp DC Comics tarafından yayımlanan bir çizgi roman serisidir. Serinin çizerleri arasında Sam Kieth, Mike Dringenberg, Jill Thompson, Shawn McManus, Marc Hempel ve Michael Zulli yer alır. Serinin tüm kapakları Dave McKean tarafından tasarlanmıştır. 47. sayıdan itibaren DC Comics'e ait Vertigo markasıyla yayımlanmaya başlanmıştır. Sandman, Sonsuzlar soyundan gelen Rüya'nın öyküsünü anlatır. Orijinal seri, Ocak 1989'dan Mart 1996'ya dek 75 sayı boyunca yayımlanmıştır. Türkçe çevirileri ArkaBahçe Yayıncılık, Laika Yayınevi ve İthaki Yayınları tarafından yayımlanmıştır.

Eleştirmenlerin övgüyle karşıladığı Sandman, New York Times Çok Satanlar listesine giren ilk çizgi romanlardan biridir. Klasik süper kahraman çizgi roman türünün dışında yer alan Sandman çoğunlukla korku, mitoloji ya da fantastik kurgu öğelerinden beslenir.

Kahramanlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sandman'in ana kahramanı; Morpheus, Oneiros, Kai'ckul, Hikâyeler Prensi ve bunun gibi pek çok isimle anılan rüyalar ve hikâyelerin ölümsüz antropomorfik tezahürü olan Endless (ebediler) ailesinden Dream'dir.

Her şeyden önce var olan ölümsüz üstün güçlere sahip Destiny, Death, Dream, Destruction, Desire, Despair, Delirium (Kader, Ölüm, Rüya, Yıkım, Arzu, Çaresizlik, Çılgınlık) adında yedi kardeşten oluşan bir aile olan the Endless'ın yaş bakımından üçüncü üyesidir Morpheus.

Destiny (Kader)[değiştir | kaynağı değiştir]

Kardeşlerin en yaşlısı ve en sessizidir. Gölgesi yoktur. Arkasında ayak izi bırakmaz. Gözlerini kapatan kukuletalı cüppesi vardır ve kör olduğu söylenir ama galaksilerin ötesini dahi algılayabilecek bir görüsü vardır. Krallığı, heykeller ve labirentlerden oluşan bir bahçedir. Karakteristik objesi, koluna bir zincirle bağlı olan, kalın ciltli kitabıdır. Evren henüz yaratılmamışken, elindeki kitabın ilk sayfasına parmağını koyup okumaya başlamış, ilk kelimeleriyle beraber evren gerçekleşmiştir. Tanrıların ve ebedilerin karşı koyamadığı kaderi simgeler ve bu kaderi kendisi de değiştiremez.

Death (Ölüm)[değiştir | kaynağı değiştir]

Dişi ebedilerin en yaşlısı ve Dream'in ablasıdır. Her ne kadar ölümden sorumlu olsa da oldukça cana yakın ve sempatiktir. Kabarık siyah saçlı, koyu renk makyajlı, Gotik bir kız olarak canlandırılır. Karakteristik objesi ankhdır. Krallığı, modern bir genç kız odasıdır. Belirli zaman döngülerinde, bir günlüğüne ölümlü olur. Bu durum, hayatın değerini anlaması için kendisine yararlı olmaktadır. Neil Gaiman'ın bu karakteri yaratırken Siouxsie Sioux'dan esinlendiği söylense de, fanatiklerin ortaya attığı bu sav doğrulanmamıştır.

Dream (Düş)[değiştir | kaynağı değiştir]

Neil Gaiman'ın Sandman isimli grafik romanının baş karakteri.

İnce uzun boyludur, kabarık siyah saçlıdır. Gölgeler içindeki gözleri beyaz parlar ve göz bebeği yoktur. Siyah kimono benzeri bir pelerini vardır ve miğfer takar.

Rüya ile ilgili tüm tanrılar ve hayali kahramanların cisimleşmiş şeklidir. Sandman, Anglo-sakson mitolojisinde, uyuduğumuzda gözlerimize, daha sonra çapaklara dönüşecek olan kumları serpen hayali bir cindir. Yunan mitolojisindeki Morpheus ise rüya tanrısıdır.

Tüm bu adlarla anılan Dream, 7 kardeşin üçüncüsüdür. Kendisine ait rüya krallığında yaşar ve simgesi miğferdir. Karakter olarak karanlık ve korkunçtur. Kurallara sonuna kadar bağlı ve inatçıdır. Çeşitli ölümlü veya ölümsüz kadınla aşk yaşasa da hiçbir zaman tam olarak mutluluğa erişememiştir. Bu tanrıçalardan birinden olan oğlu Orpheus ile sancılı bir ilişkisi vardır ve bu ilişkisi nedeniyle git gide sona sürüklenir. Kardeşleri içerisinde en çok ablası Death ile anlaşır ve ondan destek görür.

Destruction (Yıkım)[değiştir | kaynağı değiştir]

Uzunca bir süre önce kardeşlerinden ayrıldığı için artık ebediler içinde sayılmaz. Romanda, neden her şeyini terkederek bir gezgin haline geldiği tam olarak açıklanmaz.

Kızıl saçlı, atkuyruklu, sakallı ve iri yapılıdır. Gerektiğinde diğer kardeşleriyle iletişimi, karakteristik objesi olan havuzu ile kurar.

Desire (İhtiras)[değiştir | kaynağı değiştir]

Despair'in ikizidir. Çift cinsiyetli bir karakterdir, feminen görünümlü olsa da bazı kadın karakterleri hamile bırakmaktan sorumludur. Dev bir heykelin göğüs kafesindeki sarayında yaşar ve karakteristik objesi kalptir. 2 gölgesi vardır.Bal sarısı gözleri keskin bakışlıdır. Kararlı ve inatçıdır. İstediği şeyi mutlaka gerçekleştirir.

Despair (Umutsuzluk)[değiştir | kaynağı değiştir]

Desire (İhtiras)'ın ikizidir. Kısa boylu, şişman, sivri dişli, siyah saçlıdır. Çıplak dolaşır. Krallığındaki koridorlarda tüm dünyadaki aynalara açılan pencereler vardır. Fareleriyle beraber bu pencerelerden insanlığın çaresizliğini izler. Karakteristik objesi çengelli yüzüktür.

Delirium (Hezeyan)[değiştir | kaynağı değiştir]

Ebedilerin en küçüğü ve en değişkeni. Daha önceleri Delight (Haz) iken, yaşadığı bir travma sonucu Delirium haline gelmiştir. Şekli ve kıyafetleri devamlı değişir. Herkesin rahatlıkla girebildiği, sınırları ve renkleri belirsiz bir krallığı vardır. Renkli kelebekler ve uçan kurbağalar yaratmaktan hoşlanır. Konuşma balonu gökkuşağı rengindedir ve harfler düzensizdir. Bir gözü yeşil, diğer gözü mavi renktedir. Gözlerinin farklı renkte olmasının sebebi bir zamanlar haz olmasıdır. Yazarın bu karakteri yaratırken arkadaşı Tori Amos'dan esinlendiği söylense de kesinlik kazanmamıştır.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu aile dışında normal insanlar, süper kahramanlar, melekler ve ifritler dahil pek çok oyuncunun, "Dreaming" adı verilen Rüya diyarları, "Waking" olarak adlandırılan Dünya, Cehennem, Ashard ve Peri Diyarı (olasılıkla Avalon) gibi pek çok diyarda, geniş bir zaman ve tema skalasında iç içe geçmesiyle oluşmuş bir öyküye sahiptir.

Yazar Neil Gaiman'ın en kısa özetini yapma amacıyla, Endless'in hikâyelerinin anlatıldığı Endless Nights eserinde "Rüyalar Kralı, bir kişinin ya değişeceğini ya da ölümle yüzleşeceğini öğrenir, ve kararını verir" cümlesiyle belirttiği üzere arka planda Morpheus ve onun değişim üzerindeki direnci ve bunun sonuçları ile ilgilidir.

A Midsummer Nights Dream öyküsüyle 1991 yılında Dünya Fantastik Edebiyatı Ödülünü alan Sandman, bu ödülü alan ilk ve -kurallar herhangi bir başka çizgi roman bu ödülü alamasın diye değiştirildiği için de- tek çizgi romandır.

Genel olarak hikâyeleri dünya mitolojilerinden, masallardan ve kutsal kitaplardan esinlenerek ve pek çok göndermelerle kurgulanarak yazılmıştır.

Ciltler[değiştir | kaynağı değiştir]

1. Preludes and Nocturnes (The Sandman #1-8, 1988-1989)
2. The Doll's House (The Sandman #9-16,1989-1990)
3. Dream Country (The Sandman #17-20,1990)
4. Season of Mists (The Sandman #21-28, 1990-1991)
5. A Game of You (The Sandman #32-37,1991-1992)
6. Fables and Reflections (The Sandman #29-31,38-40,Sandman Özel #1 1991,1992,1993)
7. Brief Lives (The Sandman #41-49,1992-1993)
8. Worlds' End (The Sandman #51-56,1993)
9. The Kindly Ones (The Sandman #57-69 and Vertigo Jam #1,1994-1995)
10. The Wake (The Sandman #70-75,1995-1996)

Diğer kitap ve serileri[değiştir | kaynağı değiştir]

1. Death: The High Cost of Living (1993)
2. Sandman: Midnight Theatre (1995)
3. Death: The Time of Your Life (1996)
4. The Sandman: Book of Dreams (1996)
5. The Dreaming (1996 - 2001)
6. The Sandman Presents (1999-2001)
7. Sandman: The Dream Hunters (1999)
8. The Sandman Companion (2000)
9. The Little Endless Storybook (2001)
10. Lucifer (2001 - 2006)
11. Sandman: Endless Nights (2003)
12. Death: At Death’s Door (2004)
13. The Dead Boy Detectives (2005)