SUSE Linux Enterprise Server

Enterprise Server 11 kurulum diskleri
Geliştirici(ler)	SUSE
İşletim sistemi ailesi	Unix-benzeri
Paket yöneticisi	RPM Package Manager
Kaynak türü	Açık kaynak
Lisans	GNU General Public License and various
Çekirdek türü	Tekdüze (Linux)
Güncelleme yöntemi	Zypper / YaST2
Platform desteği	IA-32 (SLES 12 and 15 hariç), x86-64, s390x, PowerPC, aarch32, aarch64
Kullanıcı alanı	GNU
Kullanıcı arayüzü	GNOME[1][2]
Web sitesi	suse.com/products/server/
Dil sayısı	Çok dilli

SUSE Linux Enterprise Server (SLES), SUSE tarafından geliştirilen GNU/Linux dağıtımıdır. Sunucular, ana bilgisayarlar ve iş istasyonları için tasarlanmıştır, ancak deneme amaçlı masaüstü bilgisayarlara da kurmak mümkündür. Başlıca sürümler 3-4 yıl arayla yayımlanırken, küçük sürümler ("Hizmet Paketleri" olarak adlandırılır) yaklaşık 12 ayda bir çıkar. SUSE Linux Enterprise Server da dahil olmak üzere SUSE Linux Enterprise ürünleri, içerilen bileşenlerin yalnızca olgun, kararlı sürümleriyle sistemin yayımlanması amacıyla diğer SUSE ürünleri için bir test ortamı yaratan topluluk dağıtımı OpenSUSE'den yararlanır.

SUSE Linux Enterprise Desktop ve diğer SUSE Linux Enterprise ürünleri ortak bir kod tabanı üzerine geliştirilmişlerdir.

IBM Watson, SLES kullanan IBM POWER7 sistemleri üzerinde çalışmaktadır.^[3]

Mart 2018'de SUSE Ürün Yöneticisi Jay Kruemcke, SUSE blogunda SLES geliştiricilerinin SUSE Linux Enterprise Server için Raspberry Pi desteğinin artık hazır olduğunu bildirdi.^[4]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

SLES, ilk olarak Joachim "Jos" Schröder tarafından bakımı yapılan ana geliştiricileri ise Marcus Kraft ve Bernhard Kaindl olan küçük bir ekip tarafından SUSE Linux temel alınarak geliştirildi. İlk olarak 31 Ekim 2000'de IBM S/390 makineleri için piyasaya sürüldü.^[5] Aralık 2000'de ilk kurumsal müşteri (Telia) halka açıldı.^[6] Nisan 2001'de x86 platformu için ilk SLES piyasaya sürüldü.

İş açısından bakıldığında, SLES yalnızca teknik bir ürün değil, aynı zamanda bir hizmet ürünüdür. SLES'in iş modeli, ürün kadar destek hizmetlerine de bağlıdır. Müşteri ihtiyaçları ve geri bildirimlerinin yanı sıra diğer gelişen Linux tabanlı tekliflere dayalı olarak iş modeli, sonraki yıllarda bugüne kadar farklı kişiler tarafından birçok kez yeniden uyarlandı.

SLES sürüm 9 (SLES 9) Ağustos 2004'te piyasaya sürüldü. Son destek paketi olan Service Pack 4 ise Aralık 2007'de piyasaya sürüldü. IBM, HP, Sun Microsystems, Dell, SGI, Lenovo ve Fujitsu Siemens Computers gibi donanım üreticileri tarafından desteklendi.^{[7][8][9][10][11]}

SUSE Linux Enterprise Server 10 (SLES 10), Temmuz 2006'da^[12] piyasaya sürüldü ve tıpkı bir önceki sürüm gibi büyük donanım üreticileri tarafından desteklendi. Bu sürüm için son hizmet paketi olan Service pack 4, Nisan 2011'de piyasaya sürüldü.^[13] SLES 10, SUSE Linux Enterprise Desktop 10 - Novell'in iş kullanımı için masaüstü dağıtımı - ve diğer SUSE Linux Enterprise ürünleri ile ortak bir kod tabanını üzerine geliştirildi.^[14][15]

SUSE Linux Enterprise Server 11 (SLES 11) 24 Mart 2009'da^[16] piyasaya sürüldü ve Linux çekirdeği 2.6.27, Oracle Cluster File System Release 2, sunucu ve depolama kümeleme için OpenAIS küme iletişim protokolü desteği ve Mono 2.0'ı ile birlikte geldi.^[17][18][19] SLES 11 için ilk hizmet paketi olan SP1, (Mayıs 2010'da piyasaya sürüldü) çekirdek sürümünü 2.6.32'ye yeniden yükseltti.^[20] Şubat 2012'de, çekirdek sürüm 3.0.10'a dayalı olarak SLES 11 SP2 piyasaya sürüldü.^[21] SLES 11 SP2, Dell sunucuları için Tutarlı Ağ Aygıtı Adlandırma özelliği içeriyordu.^[22]

SUSE Linux Enterprise Server 12 (SLES 12) beta, 25 Şubat 2014'te^[23] kullanıma sunuldu ve son sürümü 27 Ekim 2014'te yayınlandı.^[24][25] SLES 12 SP1, 18 Aralık 2015'te yayımlandı.^[26] SP1; Docker, Shibboleth, Network Teaming ve JeOS gibi eklemelerle geldi. SP2 11 Kasım 2016'da yayınlandı. SP3, 7 Eylül 2017'de yayınlandı.^[27]

SLES 13 ve SLES 14 sürüm numaraları, belirli kültürlerde bu sayılarla ilişkili batıl inançlara bir göndermede bulunacak şekilde atlandı.^[28]

SUSE Linux Enterprise Server 15 (SLES 15) beta sürümü ilk olarak 18 Ekim 2017'de^{[29][30][31][32]} ve son sürümü ise 16 Temmuz 2018'de yayınlandı.^[33] İşletim sisteminin çekirdek, PostgreSQL, Samba, Salt ve daha birçok bölümünü güncelleyen SLES 15 SP2, 21 Temmuz 2020 tarihinde piyasaya sürüldü.

Destek sonlandırma takvimi[değiştir | kaynağı değiştir]

SUSE Linux Enterprise'ın eski sürümleri (SLES 9 ve 10) on yıllık bir ürün yaşam döngüsüne sahipti. Bunların ardından gelen sürümler ise on üç yıllık bir ürün yaşam döngüsüne sahiptir (SLES 11, 12 ve 15). Mevcut destek modeli, İlk Müşteri Sevkiyatından (FCS) itibaren 10 yıllık genel destek ve ardından 3 yıllık Uzun Süreli Hizmet Paketi Desteği'nden (LTSS) meydana gelir.

Sürüm geçmişi[değiştir | kaynağı değiştir]

SUSE Linux Enterprise Server sürümlerinin yayın tarihleri:^[36]

• SuSE Linux Enterprise Server
  • S/390, 31 Ekim 2000 için
  • Sparc ve IA-32 için, Nisan 2001
• SUSE Linux Enterprise Server 7 (İlk kez, tüm mimariler için ortak kod tabanı (IA-32, Itanium, iSeries ve pSeries, S/390 ve zSeries 31-bit, zSeries 64-bit))
  • İlk sürüm, 13 Ekim 2001
• SUSE Linux Enterprise Server 8^[37]
  • İlk sürüm, Ekim 2002
  • SP1
  • SP2
  • SP2a
  • SP3
  • SP4
• SUSE Linux Enterprise 9
  • İlk sürüm, 2004-08-03
  • SP1, 2005-01-19
  • SP2, 2005-07-07
  • SP3, 2005-12-22
  • SP4, 2007-12-12
• SUSE Linux Enterprise Server 10
  • İlk sürüm, 2006-06-17
  • SP1, 2007-06-18
  • SP2, 2008-05-19
  • SP3, 2009-10-12
  • SP4, 2011-04-12
• SUSE Linux Enterprise Server 11
  • İlk sürüm, 2009-03-24
  • SP1, 2010-06-02
  • SP2, 2012-02-15
  • SP3, 2013-07-01
  • SP4, 2015-07-16
• SUSE Linux Enterprise Server 12
  • İlk sürüm, 2014-10-27^[38]
  • SP1, 2016-01-12^[39][40][41]
  • SP2, 2016-11-11^[42][43][44]
  • SP3, 2017-09-07^[45][46][47]
  • SP4, 2018-12-11^[48]
  • SP5, 2019-12-09^[49]
• SUSE Linux Enterprise Server 13/14
  • Atlandı
• SUSE Linux Enterprise Server 15
  • İlk sürüm, 2018-07-16
  • SP1, 2019-06-24^[50]
  • SP2, 2020-07-21^[51]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• SUSE Linux
• PowerPC
• IBM Watson
• OpenSUSE
• SUSE Linux Enterprise Desktop
• Red Hat Enterprise Linux

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• SUSE Linux Enterprise Server Administration (Course 3037). 2007. s. 760. ISBN 978-1-4188-3731-0. 
• Advanced SUSE Linux Enterprise Server Administration (Course 3038). March 2006. s. 432. ISBN 978-1-4188-3732-7. 
• SUSE Linux Enterprise Server Security. Course Technology. 2007. ISBN 978-1-4283-2223-3. 
• SUSE LINUX Enterprise Server 9 Administrator's Handbook. Novell Press. 2005. ISBN 978-0-672-32735-3. 
• The Definitive Guide to SUSE Linux Enterprise Server. Apress. 2006. ISBN 978-1-59059-708-8. 
• Novell Open Enterprise Server Administrator's Handbook, SUSE LINUX Edition. Novell Press. 2005. ISBN 978-0-672-32749-0. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• SUSE Linux Enterprise Server ürün sayfası 24 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• SUSE Linux Enterprise Server Cool Solutions 22 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - SUSE Linux Enterprise topluluğu tarafından sunulan ipuçları ve püf noktaları, kılavuzlar, araçlar ve diğer kaynaklar