Olympique Lyonnais Lyon merkezli Fransız futbol kulübü. Fransa'nın en üst düzey ligi olan Ligue 1'de mücadele etmektedir. Fransa'nın önde gelen kulüplerinden biri olarak kabul edilen Lyon takımının Ligue 1'de 7 şampiyonluğu vardır.^[1] Tüm zamanlarda Lig dördüncüsü olup, üst ligde toplam 51 sezon mücadele etmiş; Ligue 1'de 2,000'den fazla maç yapmıştır.^[2]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlangıç[değiştir | kaynağı değiştir]

Olympique Lyonnais başlangıçta iki spor kulübü olarak kuruldu Lyon Olympique Universitaire, 1896 yılında Racing Club de Lyon ardından 1899'da, Lyon Olympique adı altında. (Futbol branşı olarak) Kulübün ilk yıllarında, futbol branşı, yerel rakibi FC Lyon karşısında gölgede kaldı. LOU ve FC Lyon yerel rakipleri Terreaux ve AS Lyonnaise takımlarıyla rekabet ettiler. 1910 yılında, Lyon Olympique, Fransa şampiyonluğunu kazandı ve rakiplerini geride bıraktı.^[3] 1917 yılında, şehir halkının dört tane külüp içerisinden farklı farklı kulüpleri desteklemeleriyle Lyon şehri dörde bölündü.^[3]

LOU takımının başına Félix Louot'un gelmesiyle beraber bir takım değişiklikler yaşandı. LOU takımı bir takım değişimin ardından kısmen profesyonel oldu. 1945 yılında, Güney bölgesi Fransız Şampiyonasında çeyrek final oynama başarısı gösteren kulüp, Coupe de France'da da çeyrek final oynadı. LOU yavaş yavaş Fransız futbol sahnesinde itibarını yükseltiyordu. Ancak, kulüp bünyesinde amatör ve profesyonel birimlerin birlikte barınması bazı problemlere yol açıyordu. Bunun sonucunda Louot ve arkadaşları profesyonel bir kulüp kurmayı düşünüyorlardı.^[3] Lyon'da futbol zor durumdaydı, tesis, para sıkıntıları baş göstermekle birlikte II. Dünya Savaşı bu sporu zorlu kılıyordu.^[4] Bu yüzden çok sayıda anlaşmazlıklar ile Louot ve onun etrafındakiler profesyonel bir kulüp kurmak için bir takım girişimlere başladılar.^[4]

1950 yılında, yeni kurulacak kulübün ismi Olympique Lyonnais olarak Doktor Albert Trillat tarafından ileri sürüldü, doktor kulübün rengi Kırmızı ve Mavi olarak benimsedi.^[5] Bu fikri arkadaşlarıda kabul ettikten sonra nihayet 3 Ağustos 1950'de Louot'un hayali gerçek olmuştu, yeni kulüp Dr. Trillat, Messieurs Groslevin, Vitalis, Marceau, Carrel, Daurensan ve Maillet tarafından, Olympique de Lyon et du Rhône adıyla resmen kuruldu.^[5] Eski takımın bölünmesi nedeniyle, yeni kurulan Lyon takımı, yerel mimar Tony Garnier'in tasarladığı Gerland Stadyumu adlı stadyuma taşındı. Kulübün ilk antrenörü Oscar Heisserer'dir. Lyon takımı ilk resmi maçını, 26 Ağustos 1950 tarihinde, 3,000 kişi önünde, CA Paris-Charenton takımına karşı 3-0'lık skor ile kaybettiği maç ile oynadı.^[5]

1951 yılında, kulüp Division 2 şampiyonluğunu elde etti ve birinci lige yükselmiş oldu, fakat bundan sadece bir sezon sonra küme düşerek tekrar Division 2'ye döndü. Takip eden iki sezon boyunca ikinci ligde mücadele etti. Nihayet 1953-54 sezonunda Heisserer liderliğinde kulüp tekrar birinci lige yükseldi. Heisserer kulüpte 4 yıl menajer olarak çalıştıktan sonra ayrıldı ve yerine Julien Darui getirildi, fakat o da kulübü birinci ligde sadece altı ay çalıştırdıktan sonra ayrıldı ve yerine Lucien Troupel getirildi.^[5]

Troupel yarım sezon çalıştırdığı Lyon takımı ile ligi 12. sırada bitirdi.^[5][6] Kötü başlangıca rağmen, Troupel kadrosunu yetenekli oyuncularla donattı, kendisi tecrübeli oyuncuları tercih etmesi ile bilinirdi. Sonraki sezonda takımı ligi orta sıralarda bitirirken Coupe de France'da da, Red Star FC ve Brest takımlarını eleyerek yarı final oynadı.^[5] 1959'da Troupel yerine takımın başına Gaby Robert geçti. Yeni menajerin gelmesiyle birlikte transferler ivme kazanarak takıma yeni oyuncular katıldı. Örneğin; Arjantin Nestor Combin, Kamerun'lu forvet N'Jo Léa ve Fransız Jules Sbroglia en büyük transferlerdi. 1959-60 sezonunda takımın en golcü isimleri 9 gol ile Njo Léa ve 8 gol ile Salen olurken, Lyon sezonu 31 puan ile 16. sırada bitirdi.^{[5] [7]} Fransa Kupası'nda ise son 32'de Monaco ile eşleşti ve elendi.^[5]

60'lar ve 70'ler[değiştir | kaynağı değiştir]

Olympique Lyonnais 60'larda sınırlı başarılar yakaladı. Bu başarıda forvet Fleury Di Nallo'nun katkısı çok büyüktü. Nallo The Little Prince of Gerland yani Gerland'ın Küçük Prensi lakabıyla bilinirdi. Lyon'un en büyük oyuncularından bir tanesi olarak kabul edilir. Lyon menajeri Lucien Jasseron önderliğinde ligi 5. sırada bitirerek kulüp ligdeki en başarılı performansını sergiledi. Bununla beraber Fransa Kupası'nda Bordeaux takımını 2-0 yenerek kupaya uzandı. Ayrıca kulüp takip eden sezonda kendi rekorunu geliştirerek ligi 4. sırada bitirdi. 1964-65 Sezonu Aynı sezonda Nestor Combin'in İtalyan kulübü Juventus'a gitti. Takım onun yokluğunda düşüş yaşayarak ligi 6. sırada bitirdi.^[8]

Lucien Jasseron takımın başından ayrılınca yerine Real Madrid'in eski oyuncusu Louis Hon geçti. Louis, La Liga'da Taktisyen olarak bilinirdi. Lyon yeni menajeriyle birlikte 1966-67 Sezonunu 38 maçta 34 puan toplayarak 15. sırada bitirdi. Di Nallo 14, Perrin ise 8 gol ile takımın en golcüleri oldular.^[8] Ancak ligdeki bu başarısızlığına rağmen, Lyon, Sochaux karşısında 3-1'lik zafer ile ikinci kez Fransa Kupasını kazandı.^[8] 1967-68 Sezonu UEFA Kupa Galipleri Kupası'nda Lyon kulübü çeyrek finale çıktı ve çeyrek finalde, Almanya ekibi Hamburg'a kaybetti. Bunun ardından Louis Hon'un işine son verilerek yerine eski Lyon efsanesi Aimé Mignot geçirildi.^[8]

Mignot ilk sezonunda durgun başladı, ligi 9. sırada bitirdi ve Fransa Kupası'nda Son 16 turunda elendi. Sezon sonunda Lyon futbolcusu André Guy 25 gol ile ligin gol kralı oldu.^[8] Bu başarısızlıkların sebeplerinden bir tanesi de Di Nallo'nun ayağının daha ligin dördüncü maçında kırılmasıdır. Di Nallo güçlü bir oyuncu olmasına rağmen ancak 1969-70 sezonunda geri dönebildi. Lyon bu sezonda toparlanamadı ve kötü gidiş devam etti. Takım o sezon ligi André Guy'ın 17 golüne rağmen ligi 28 puan ile 15. sırada bitirdi.^[8] Lyon, Coupe de France'da da son 16 turunda Rennes takımına elendi.^[8]

1970'lerde Fransa'da Loubo lakaplı Sırp defansçı Ljubomir Mihajlović takıma katıldı. Ayrıca Lacombe genç oyuncu yetiştirme görevini Di Nallo'dan devraldı. Bu yeni on yılın başlangıcında Fas asıllı Fransız ortasaha oyuncusu Serge Chiesa parladı. 1972-73 sezonunda Lyon, finalde rakibi Nantes'i 2-1'lik skor ile yenerek üçüncü kez Fransa Kupası'nı kaldırdı. Takımın başına Aimé Jacquet geçti. Jacquet'in görev süresi boyunca Lyon'un başkanları değişti kulüpte doğan otorite eksikliği ile Bernard Lacombe'yi rakipleri Saint-Etienne takımına kaptırdılar. 1979-80 sezonunun yarısında Jacquet'in görevine son verildiği açıklandı ve kulüpten sezon sonu ayrıldı. Yerine takımın başına eskiden Di Nallo'nun asistanlığını yapan Jean-Pierre Destrumelle getirildi.^[8]

Pierre kulüpte sadece bir yıl kaldı, ama birkaç önemli oyuncu kazandırdı örneğin; Jean Tigana, Alain Moizan, Simo Nikolić ve Jean-Marc Furlan. Kulüp ligi üst sıralarda bitirdi. Sonraki altı yıl (1981-1987), üç farklı menajer takımda görev yaptı. Vlatko Kovačević, Robert Herbin ve Robert Nouzaret. 1987'de, kulüp ikinci ligde mücadele etti.^[8]

Başarılar ve Yükseliş[değiştir | kaynağı değiştir]

1987'nin Haziran ayında Fransız iş adamı Jean-Michel Aulas kulübün başına geçti.^[9] Takımını Ligue 1'e yükseltmek için çeşitli yatırımlar yaptı. Aulas'ın asıl projesi çeşitli yatırımlar ile Lyon'u Avrupa Kupaları seviyesine yükseltmekti.

Aulas'ın takımın yönetiminde olduğu 1987-88 sezonunda takım başarılı oldu iyi bir performans ile ikinci ligin B Grubunu 2. sırada bitirdi. Fakat Play-off aşamasında aynı perfomansı gösteremedi. Aulas'ın yönetimi boyunca üç farklı teknik direktör görev yaptı. Robert Nouzaret, sezon başında başlayıp, yarısında görevi bıraktı ve yerine Denis Papas getirildi. Fakat onunda görevi yalnızca birkaç ay sürdü. Eski Lyon oyuncusu Marcel Le Borgne görevi devraldı ve sezon sonuna kadar takımın başında kaldı.^[10]

1988-89 sezonunda Aulas, Lyon'da doğan ve eski Lyon futbolcusu olan 36 yaşındaki Raymond Domenech'i göreve getirdi. Domenech, daha önce FC Mulhouse kulübünü çalıştırmıştı. Aulas ayrıca yeni istifa eden Bernard Lacombe'yi geri getirdi ve Lacombe sportif direktörlük görevini aldı. Birinci ligi hedefleyen başkan Aulas, Lacombe ve Domenech'e gereken tüm desteği sağladı. Domenech, kadrodaki rekabeti artırmak adına takıma Kongo'lu forvet Eugène Kabongo ve François Lemasson gibi tecrübeli isimleri kazandırdı. Sezon sonunda Lyon, 68 puanla üçüncü kez Division 2 şampiyonu olurken, Kabongo 22 gol atarak bu başarıda öncülük etti.^[10] Lyon, Coupe de France'da ise dördüncü turda Sochaux takımına 1-0'lık skor ile elendi.^[10]

Olympique Lyonnais takımının en rahat sezonu Raymond Domenech yönetimi altında oldu, küme düşme korkusundan uzak bir pozisyonda ligi sekizinci olarak bitirdi. Domenech'in ikinci sezonunda, Lyon ligi 5. sırada bitirdi.^[11] Monaco'nun 1991 Coupe de France finalini kazanmasıyla Lyon UEFA Kupası'na katılma şansı elde etti. 1991-92 sezonunda Domenech, beklentilerin çok daha altında kaldı. Kulüp UEFA Kupası ilk turunda Türk kulübü Trabzonspor'a elenirken, (3-4 Gerland'da ve 1-4 Trabzon'da. Toplamda 4-8) Coupe de France'da da Istres takımına ilk turda penaltılar ile elendi. (1-1 Normal süre. Penaltılala 4-3) ^[12] Ligi 16. sırada bitiren Lyon takımı, Aulas döneminin en kötü sezonunu geçirdi. Takip eden 1992-93 sezonunda Lyon yine ligi alt sıralarda bitirdi.^[12] Domenech, görevinden istifa ederek Fransa U-21 takımı'nı çalıştırdı.^[13][14]

Bu ayrılıktan sonra, Aulas'ın ilk tercihi eski Fransız millî oyuncu ve eski Lyon futbolcusu Jean Tigana oldu.^[15][16] Tigana'nın gelmesiyle birlikte, kulüp birçok dünya standartlarında oyuncuları kadrosuna kattı. Sezon sonunda ise Lyon, ligi şampiyon Nantes takımının ardından 2. sırada bitirdi. Böylelikle UEFA Kupası'na katılma hakkı kazandı.^[16] Tigana başarılı bir sezonun ardından Lyon'dan ayrılarak Monaco takımının başına geçti.^[16][17] Ancak onun gidişiyle beraber Lyon'da bazı ayrılıklarda başladı, tecrübeli savunma oyuncusu Bruno N'Gotty Paris'e^[18] ve Manuel Amoros Marsilya takımına gitti.^[19] Aulas genç forvetleri Maurice ve Gava'yı takımda tutmayı başardı.

1995-96 sezonunda, Guy Stéphan kulübün çalıştırıcısı oldu.^[20] Stéphan, takımın önemli oyuncularından biri olan Gava'nın sezonu kapatması sonucu bir takım zoluklar yaşadı.^[21] Bu sebeple, yeni teknik direktör Florian Maurice, Ludovic Giulyd ve Cédric Bardon gibi genç ve deneyimsiz oyunculara güvenmek zorunda kaldı. Madruce, beklentileri 18 gol atarak karşıladı, ancak; Giuly ve diğerleri sadece 4 gol kaydetti.^[21] Tecrübesizlik lige yansıdı ve Lyon ligi 11. sırada bitirdi ve UEFA Kupası Top-16 eşleşmesinde İngiliz kulübü Nottingham Forest'e elendi (toplamda 1-0). Coupe de France'da Auxerre takımına henüz kupanın başlangıcında elendi.^[21] Başarısız sonuçlara rağmen, Lyon'un Fransa Lig Kupası ile hala UEFA Kupası'na doğrudan katılma hakkı vardı. 1996 Fransa Lig Kupası finalinde FC Metz ile karşılaşan Lyon kupayı penaltılarla 4-5'lik skor ile kaybetti. Yeni sezonda forvet Alain Caveglia'nın yanı sıra tecrübeli ortasaha oyuncusu Christophe Cocard'da takıma katıldı. Ancak, Stéphan yine zor bir dönemden geçiyordu. Yıldız forveti Maurice'nin aşil tendonunun yırtılması sonucu altı ay sahalardan uzak kaldı. Sahalara tekrar dönmesi 1996 Yaz Olimpiyatları sonrasına kaldı. Güç kaybeden takım, Auxerre karşısında kalesinde 7 gol gördüğü mağlubiyetinden sonra son verildi. (7-0)^[22] Onun yerine zaman kaybedilmeden Bernard Lacombe getirildi.^[23]

Lacombe, takımdaki değişime başladı. Yapılan değişikliklerin ardından toparlanan takım ligi 8. sırada bitirdi ve sonraki sezon için UEFA Intertoto Kupası'nda mücadele etme hakkı kazandı. 1997-98 sezonunda takım ligi 6. sırada bitirdi ve UEFA Kupası'nda mücadele etme hakkı kazandı. Coupe de France'da ise yarı finale kadar çıktı. Avrupa'da UEFA Kupası ikinci turunda, İtalyan takımı Internazionale'e elenen Lyon, Intertoto Kupası'nı kazandı.^[24][25]Giuseppe Meazza Stadyumu stadındaki 2-1'lik galibiyete rağmen Lyon'un Gerland'da 1-3'lik skor ile rakibine kaybederek turnuvadan elendi.^[25]

1998-99 sezonunda Vikash Dhorasoo ve Marco Grassi gibi yeni transferleri ile Lyon lige Toulouse takımını 6-1 yenerek başladı. Daha sonra ezeli rakiplerinden olan Marsilya'yı ve Bordeaux takımlarını 2-1'lik skorla yendi. 3 Şubat 1999'da, takımın birinci kalecisi olan Luc Borrelli trafik kazasından yaşamını yitirdi. Bu haber camiayı derin bir üzüntüye soktu. Borelli'nin 16 numaralı forması kulüp tarafından emekliye ayrıldı. Bu olumsuzluklara rağmen, Lyon ligi 3. sırada tamamladı ve ilk kez UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılma hakkı kazandı.^[25]

Lyon, 1994-95 sezonunda ligi 2. sırada,^[26] 1995-96 sezonunda 11. sırada,^[27] 1996-97 sezonunda 8. sırada,^[28] 1997-98 sezonunda 6. sırada,^[29] 1998-99 ve 1999-00 sezonlarında da ligi 3. sırada tamamladı.^[30][31]

Saygınlığın Kazanılması[değiştir | kaynağı değiştir]

Olympique Lyonnais, 1998-99 sezonunda, başkan Aulas, büyük bir kumar oynayarak Brezilyalı millî futbolcu Sonny Anderson'u İspanya devi Barcelona'dan 17 milyon € ücret ile Fransa rekoru kırarak takıma kazandırdı.^[32][33] Katalan kulübünden gelen Sonny, daha önce Ligue 1 ekiplerinden Monaco ve Marsilya'da oynamıştı. Aulas, daha sonra İtalyan kulübü Samdoria'dan Pierre Laigle^[34] ve Lens kulübünden Tony Vairelles'i kadrosuna kattı.^[35] 1999-00 sezonunda kulüp ilk Şampiyonlar Ligi macerasında, Slovenya temsilcisi NK Maribor ile eşleşti ve 3-0'lık skor ile rakibine kaybetti. Bu sonuçla beraber yoluna UEFA Kupası'nda devam ettilersede, üçüncü turda bu kupayada veda ettiler.^[36]

15 Şubat 2000 tarihinde, Lyon Nantes'e karşı 1-6'lik skor ile mağlup oldu.^[37] Sezon sonu Lacombe görevinden ayrıldı ve yerine Jacques Santini getirildi.^[38][39] Lacombe, daha sonra Aulas'a özel danşıman oldu. Santini, ilk olarak Edmílson Gomes ve Caçapa'yı aldı.^[40][41] Sezonun ilk yarısını 9. sırada tamamlayan Lyon takımı, Santini önderliğinde Şampiyonlar Ligi'nde, grup aşamasını 2. sırada bitirerek tarihinde ilk kez ikinci tura çıktı. Bu turda, Bayern Münih, Arsenal ve Spartak Moskova takımlarıyla eşleşti. Grubunu 3. sırada tamamlayarak çeyrek finale yükselme şansını yitirdi.^[42][43] Lig Kupası'nda ise, finalde Monaco takımıyla karşılaşan Lyon, yeni oyuncuları Caçapa ve Müller'in attığı gollerle maçtan 2-1'lik galibiyetle ayrılarak kupayı müzesine götürdü.^[44][45] 2001-02 sezonunda Lyon, Juninho Pernambucano'yu transfer etti.^[46] Santini, ayrıca 2001 Yılın Oyuncusu seçilen Éric Carrière^[47][48] ve Lyon alt yapısında yetişen Sidney Govou^[49] adlı oyuncuları takımına kattı. 2001-2002 sezonunda, Şampiyonlar Ligi'ne katılan Lyon, grubunu üçüncü sırada tamamlayarak yoluna UEFA Kupası'nda devam etti.^[50] Bu turnuvada, Çek temsilcisi Slovan Liberec takımına dördüncü turda elendi. (5-2)^[51] Ligi ise bir süre ikinci sırada götüren Lyon, lider RC Lens takımından 3 puan gerideydi. Sidney Govou, Auxerre takımına karşı oynanan maçta 90. dakikada gol atarak Lyon'a 1-0'lık skor ile galibiyeti getirdi. Bu galibiyet ile Lens ve Lyon'un puanları eşitlendi. 4 Mayıs 2002 tarihinde, ligin son maçı niteliğindeki karşılaşmada, lig lideri Lens ile ikinci sıradaki Lyon, Gerland'da sezonun son gününde karşı karşıya geldiler. İlk gol Govou'dan 8. dakikada geldi. 15. dakikada, Lyon Philippe Violeau ile ikinci golü bularak skoru 2-0 yaptı. Hemen ardından Lens, Jacek Bąk'den bir gol bulmasına rağmen, 52. dakikada, Pierre Laigle attığı gol ile skoru 3-1'e getirdi.^[52] Lyon, sezonun final maçını 42,000 kişilik seyircisi önünde kazanarak ilk kez Ligue 1 şampiyonu oldu.^[52][53]

Sezon sonunda Santini Lyon'dan ayrılarak Fransa millî futbol takımı menajeri oldu.^[54] Ağustos 2002 tarihinde, kulüp başkanı Aulas, manejer Santini yerine Rennes takımının eski menajeri olan Paul Le Guen'i Lyon menajerliğine getirdi.^[55][56]

Paul Le Guen, Fransa Süper Kupası'nda Govou'nun 3 gol attığı Lorient karşısında 5-1'lik galibiyet ile kulübe ikinci kupasını kazandırdı.^[57] 2002-03 Sezonu'nda Şampiyonlar Ligi'ne katılan Lyon, grubunu üçüncü sırada tamamlayarak,^[58] 2002-03 sezonu UEFA Kupası'nda oynama hakkını elde etti. UEFA Kupası 3. turunda eşleştiği Türk ekibi Denizlispor'a (toplamda 1-0) elendi.^{[59][60][61][62][63]} Avrupa Kupalarından elendikten sonra, kulüp kalan son 6 maçta 2002-03 sezonu Ligue 1 şampiyonluğuna odaklandı. Lyon ligde kalan son 6 maçta, 5 maçlık yenilmezlik serisiyle ikinci kez Ligue 1 şampiyonu oldu.^[64] Kulüp tekrarlanan şampiyonluğun sevincini kutlarken, 26 Haziran 2003 tarihinde, Lyon'un ortasaha oyuncusu Marc-Vivien Foé, 2003 FIFA Konfederasyonlar Kupası'nda Kamerun millî takımı formasıyla maç esnasında kalp krizi geçirdi. Bu şok edici ölüm Gerland Stadyumu'nu yasa boğdu. Foé'nin 17 numaralı forması, Lyon kulübü tarafından Foé'nin anısına emekliye ayrıldı.^[65]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]