Okunev kültürü

Okunev kültürü (Rusça: Окуневская культура), MÖ 2. binyılın ilk yarısına tarihlenen ve Güney Sibirya'nın Minusinsk bölgesi yakınlarında bulunmuş bir Bronz Çağı arkeolojik kültürüdür.^[1] Arkeolojik kültür ismini Güney Hakasya'daki bir yerleşim bölgesi olan Okunev'den almaktadır ve 1928 yılında Rus arkeolog Sergei Teploukhov tarafından keşfedilmiştir.

Okunev kültürüne ait kurganlarda bulunmuş iskeletler, antropolojik açıdan ağırlıklı olarak Mongoloid özellikler göstermekte olup, sırtüstü ve dizler kalkık bir şekilde gömülmüştür.^[2] Buna rağmen bu kültür dönemine tarihlenen bazı kafatası buluntuları tamamen Mongoloid özellikler gösterirken, diğer bazıları tipik olarak karışmamış Kafkas ırklarınınkini andırmaktadır.^[3] Y-DNA haplogrubu açısından kültürün üyelerinde Haplogrup Q-1a hakimdir,^[4] ancak Haplogrup R1b'ye sahip bir üyede bulunmuştur.^[5]^[6] Okunev kültüründe göl balıkçılığı ile avcılık en önemli geçim kaynaklarından biri olmuştur.^[7]

Kültür, öncülü olan Afanasiyevo kültürünün yerine geçmiş, daha sonra ise yerini Andronovo kültürüne bırakmıştır.^[2] Yerine geldiği Afansiyevo kültürünün Hint-Avrupa kökenli olduğu düşünülmesine rağmen, Okunev kültürünün genellikle yerel Hint-Avrupalı olmayan orman kültürlerinden yayıldığı kabul edilir.^[8] Okunev kültürünün ürettiği bazı eser ve gömülerin, Obi Nehri ve Baykal gölü bölgesindeki kültürlerlerinkine benzer olması, bu kültürün kuzeydeki Tayga bölgelerinden Güney Sibirya'ya yayılmış olabileceğini göstermektedir, ancak Afansiyevo kültürünün özellikle batı bölgelerinde Okunev kültürünü genetik açıdan etkilediği görülmektedir.