Çöl Aslanı Ömer Muhtar

Lion of the Desert
Çöl Aslanı Ömer Muhtar (Lion of the Desert) filminin Almanca sinema afişi
Yönetmen	Mustafa Akkad
Yapımcı	Mustafa Akkad
Senarist	H.A.L. Craig
Oyuncular	Anthony Quinn Oliver Reed Irene Papas Rod Steiger John Gielgud
Müzik	Maurice Jarre
Görüntü yönetmeni	Jack Hildyard
Kurgu	John Shirley
Stüdyo	Falcon International Productions
Dağıtıcı	United Film Distribution Company (UFDC) Anchor Bay Entertainment (DVD)
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Dram, savaş, biyografi
Renk	Renkli (Eastmancolor)
Yapım yılı	1981
Çıkış tarih(ler)i	17 Nisan 1981 New York
Süre	173 dakika
Ülke	ABD Libya ortak yapımı
Dil	İngilizce
Bütçe	35 Milyon $
Hasılat	1 Milyon $
Diğer adları	Çöl Aslanı Ömer Muhtar (Türkiye) Omar Mukhtar (İngiltere) Le Lion du Désert(Fransa) El León del Desierto(İspanya) Omar Mukhtar - Löwe der Wüste (Almanya) Omar Mukhtar: Lion of the Desert

Çöl Aslanı Ömer Muhtar (İngilizce: Lion of the Desert), 1981'de gösterime giren ABD-Libya ortak yapımı dramatik savaş filmidir.

Yapımcılığını ve yönetmenliğini Arap asıllı Amerikalı sinemacı Mustafa Akkad'ın yaptığı filmin önemli rollerinde Anthony Quinn, Oliver Reed, Irene Papas, Rod Steiger, John Gielgud ve Raf Vallone oynamışlardır. Filmin özgün müziği Maurice Jarre'a aittir.

Gerçek olaylara dayanan bu biyografik tarihi filmde, 1929 yılında İtalya'da iktidarda olan Faşist diktatör Benito Mussolini'nin Büyük Roma İmparatorluğu'nu yeniden kurma planlarının bir parçası olarak Libya'yı sömürgeleştirmek üzere bu Kuzey Afrika ülkesine gönderdiği güçlü ordularının, Ömer Muhtar liderliğindeki Libya halkının inatçı direnişi karşısında hiç ummadıkları ağır kayıplara uğramaları anlatılmaktadır.

Filmi Libya lideri Muammer Kaddafi finanse etmişti.^[1] Çevrildikten bir yıl sonra devrin İtalya başbakanı Giulio Andreotti filmin İtalyan ordusunun onurunu zedeleyici ögeler içerdiğini belirtmiş ve bunun üzerine film 1982 yılında İtalya'da yasaklanmıştı. 1988 yılından itibaren filmin İtalya'da bazı festivallerde yasa dışı olarak gösterilmesine hükûmet tarafından göz yumulmuştu.^[2]

Filmin Yönetmeni 1930 Halep (Suriye) doğumlu Mustafa Akkad uzun yıllardır ABD'de yapımcılık ve yönetmenlik yapmaktaydı. Cadılar Bayramı filmlerinin büyükbabası olarak da anılan Akkad 2005 yılında Ürdün'de uğradığı bombalı bir saldırı sonucunda hayatını kaybetmişti.

Özet[değiştir | kaynağı değiştir]

Film 1929-1931 yılları arasında Libya'da geçer. İtalya'nın çok öncelerden beri bu topraklar üzerinde emelleri bulunmaktaydı, hatta Libya daha Osmanlı toprağı iken 1911'de ilk kez olarak Libya'ya çıkartma yapmışlardı. 1922 yılında İtalya'da Faşist'lerin Benito Mussolini (Rod Steiger) liderliğinde iktidara gelmeleri ile Büyük Roma İmparatorluğu'nu yeniden kurma hayalleri tekrar depreşir. 1929 yılında bu kez General Rodolfo Graziani (Oliver Reed) komutasındaki yeni bir ordu ile daha kapsamlı bir işgale başlarlar. Libya'nın sömürgeleştirilmesine çok önem veren Mussolini harekâtı İtalya'dan bizzat yönetir. Ancak ilk işgalden beri direnişin içinde olan Ömer Muhtar (Anthony Quinn) bu kez direnişin başına geçerek bedevilerden ve köylülerden oluşan Libya halkını İtalyanlara karşı örgütler. İtalyanların modern silahları ve tankları karşısında basit silahları ile atlı bedeviler yıllarca direnirler ve İtalyanlara büyük kayıplar verdirirler. Ömer Muhtar'ın bu onurlu direnişi işgalci İtalyan subaylarında bile hayranlık ve saygı uyandırır. Ancak 1931 yılında Ömer Muhtar'ın yakalanması ve idam edilmesi ile 20 yıllık direniş sona erer. Zaten kısa bir süre sonra da 2.Dünya Savaşı başlayacaktır.

Oyuncu kadrosu[değiştir | kaynağı değiştir]

• Anthony Quinn ... Ömer Muhtar
• Oliver Reed ... General Rodolfo Graziani
• Irene Papas ... Mabrouka
• Raf Vallone ... Albay Diodiece
• Rod Steiger ... Benito Mussolini
• John Gielgud ... Sharif El Gariani
• Andrew Keir ... Salem
• Gastone Moschin ... Binbaşı Tomelli
• Stefano Patrizi ... Teğmen Sandrini
• Adolfo Lastretti ... Albay Sarsani
• Sky Dumont ... Prens Amadeo
• Takis Emmanuel ... Bu-Matari
• Rodolfo Bigotti ... Ismail
• Robert Brown ... Al Fadeel
• Eleonora Stathopoulou ... Ali'nin annesi

Film hakkında notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Hastalık derecesinde titiz bir yapımcı/yönetmen olan Mustafa Akkad filmin yapım aşamasında mekanlardan kostümlere, silahlardan araç gereçlere kadar her şeyin otantik olmasını istiyordu. Gerçeğe yakın olma işini o kadar ileri götürmüştü ki, filmde Benito Mussolini'yi oynayan Rod Steiger'in saç tıraşını yaptırmak üzere zamanında Mussolini'yi gerçekten tıraş etmiş olan kendi berberini bulup getirtmekten bile geri kalmamıştı.^[3]
• Film yapımının araştırma safhasında fazlaca bir güçlükle karşılaşılmamıştır, zira kendine aşırı güvenen bir diktatör olan Benito Mussolini aynı zamanda propagandaya da çok önem veriyordu ve Libya seferinin her ayrıntısını uzun uzadıya filme aldırmıştı. Bu nedenle araştırma aşaması sadece 1,5 yıl sürmüştü.
• Libya lideri Albay Muammer Kaddafi tarafından finanse edilen filmin çekimleri de Libya çöllerinde yapılmıştı. Çekimler için çölün ortasında, Bingazi'den 1.000 km uzakta yoktan bir köy inşa edilmişti. 500 kişiyi barındıracak bu köye yiyecek-içecekler de dahil tüm malzemeler İngiltere'den getiriliyordu. Kamera ve lensler kumdan etkilendikleri için 2 saatte bir düzenli olarak temizleniyordu. Aynı şekilde silahlar da tutukluluk yapmamaları için aynı düzenle siliniyordu.
• Bütün bu titiz çalışmalar uluslararası dev kadrolu bu epik üstünyapımı zarar etmekten kurtaramadı. Filme 35 milyon dolar yatırılmış olmasına rağmen uluslararası piyasada sedece 1 milyon dolarlık bir gişe yaptı. Kaddafi tarafından finanse edilmiş olması nedeniyle başlangıçta eleştirmenler tarafından küçümsenen ve göz ardı edilen film aradan yıllar geçtikten sonra tekrar değerlendirilmiş ve bu kez eleştirmenler tarafından alkışlanmıştı.
• Mustafa Akkad bütün Cadılar Bayramı filmlerinin (8 taneydi) yapımcısı idi. Bu nedenle kendisine "Cadılar Bayramı filmlerinin büyükbabası" lakabı verilmiştir. Yönetmen olarak da sadece 3 filme imza atmıştır. Bunlardan Muhammed'in hayatını konu alan 1976 yapımı Çağrı - İslamiyetin Doğuşu (The Message) ve Çöl Aslanı Ömer Muhtar (Lion of the Desert) en bilinenleridir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• IMDb'de Çöl Aslanı Ömer Muhtar