Varecia rubra

*Varecia rubra*
Varecia rubra
Korunma durumu
	; Kritik tehlikede (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma
lem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Primates
Alt takım:	Strepsirrhini
Familya:	Lemuridae
Cins:	Varecia
Tür:	V. rubra
İkili adlandırma
	Varecia rubra (É. Geoffroy Sainte-Hilaire, 1812)
	Dağılımı

Kırmızı yakalı maki (Varecia rubra), Masoala Yarımadası ve kuzeydoğu Madagaskar'daki Antongil Körfezi'nin hemen kuzeyindeki bölgeyle sınırlı bir maki türüdür.^[1]^[3]^[4]^[5]

Geçmişte Antalaha kadar kuzeyde yaşamış olabilir, ancak bu kesin değildir.^[6] Antainambalana Nehri onu V. variegata subcincta'dan ayırıyor gibi görünmektedir ve son araştırmalar V. rubra'nın en batıdaki dağılımının Antainambalana ve Sahantaha nehirlerinin birleştiği yere yakın olduğunu göstermiştir.^[7] Renk desenindeki varyasyonlar bu türde iyi bilinmektedir, ancak açık coğrafi bölgelere atfedilmemektedir. V. variegata subcincta ile çiftleşebilir; Vohimara ve Antainambalana nehirlerinin birleştiği yer, ikisi arasında olası bir temas veya melez bölge olarak araştırıldı, ancak kesin sonuçlar alınamadı.^[3]^[7]

Anatomi ve yaşam şekli[değiştir | kaynağı değiştir]

Baş-vücut uzunluğu 50–55 cm ve vücut kütlesi 3.0-3.6 kg olan Varecia rubra, Lemuridae'nin büyük bir üyesidir. Birincil ve bazı ikincil nemli ova ormanlarında (deniz seviyesinden 1200 m'ye kadar) yaşar ve genellikle büyük beslenme ağaçlarının taçlarında görüldüğü uzun ormanları tercih eder.^[8] Türler esas olarak çiçekler, nektar ve yapraklarla desteklenen meyvelerle beslenir. Mayıs ve Kasım ayları arasında yapılan bir çalışmada, kırmızı yakalı lemurlar beslenme sürelerinin %73,9'unda olgun meyveler, %5,3'ünde çiçekler ve %20,9'unda (%18,3'ü) yapraklarla beslenmiştir. Besin kaynağı olarak yalnızca birkaç bitki türü kullanıldı: Gözlemlenen beslenme nöbetlerinin %72,5'i yalnızca yedi ağaç türünde meydana geldi. Hayvanlar, yuva alanlarında kendilerine sunulan 106 türe kıyasla, toplamda 42 bitki türüyle beslendi. Diyetin bileşimi aydan aya değişiyordu, ancak meyveler, bulunmaları zor olsa bile sürekli olarak ana maddeydi. Kendi topraklarında kullanılan ana alanlar her zaman büyük, meyve veren ağaçlarla ilişkilendirilmiştir. Soğuk-ıslak mevsimde, az sayıda meyve bulunduğunda, gruplar farklı yaşam alanları kullanmak için alt gruplara ayrılır.^[1]^[9] 102 günlük gebelik sonunda 2-3 yavru yapar. Yavrular yuvada haftalarca kalır. Yiyeceğin bol olduğu, yağış sezonunun sonunda doğumlar başlar.^[10] Dişilerin, muhtemelen üremenin daha yüksek enerji taleplerini karşılamak için doğumdan önce ve emzirme döneminde daha düşük lifli, yüksek proteinli ürünler (genç yapraklar ve çiçekler) yedikleri bildirilmektedir. Andranobe'de bir yıl boyunca 36 aileden 132 farklı bitki türü yedikleri gözlemlendi.^[1]

Konuşma[değiştir | kaynağı değiştir]

Kırmızı yakalı makiler, 12'den fazla ayrı ses çıkarma yeteneği ile çok seslidir. Bunlar, diğerlerini avcılara karşı uyarmak, yiyecek ararken grubu bir arada tutmak veya başkalarını bir alanın zaten dolu olduğu konusunda uyarmak için kullanılır.^[11]

Koruma[değiştir | kaynağı değiştir]

Kırmızı yakalı lemur, 24 yıl 3 nesillik bir süre boyunca ≥%80'lik şüpheli popülasyon azalmasına dayalı olarak Kritik Tehlike Altında^[2] durumunda sınıflandırılır. Türlere yönelik başlıca tehditler, habitat kaybı ve avlanmadır.^[12]^[13]^[14] ^[15]^[16] Büyük boyları ve uzun birincil ormana olan bariz ihtiyaçları nedeniyle, bu hayvanlar özellikle insanların tecavüzüne karşı hassastır,^[16] avlanma ve yiyecek tuzağı hâlâ devam etmektedir. Ayrıca, kalan popülasyonlar, Madagaskar'ın bu bölümünü vuran sık siklonların tehdidi altında oldukları Masoala Yarımadası'nda yoğunlaşmıştır. Varecia rubra'nın bulunduğu bilinen tek korunan alan Masoala Ulusal Parkı'dır (Kremen 1998). Masoala, 2009 başlarındaki siyasi olaylardan sonra yasadışı ağaç kesiminin çok hızlı artmasından en çok etkilenen milli parktı ve bu ağaç kesimi 2010'a kadar devam etti. Nüfus yoğunluğu çeşitli şekillerde 6 kişi/km² olarak tahmin edilmiştir ^[16]^[17]([isimsiz bir köy alanında]), 17 kişi/km² ([köylerden uzakta isimsiz bir orman alanında]^[16]), Ambatonakolahy'de ^[18] 21–23 kişi/km² ve Andranobe'de 31-54 kişi/km². IUCN lemur koruma stratejisi 2013–2016,^[19] kırmızı yakalı lemurun korunmasını sağlamak için Masoala Ulusal Parkı için bir dizi koruma önlemi önermektedir: daha fazla devriye ve gözetim; çevre eğitimi ve bilinçlendirme kampanyaları; ve protein kaynağı olarak küçük ölçekli evcil hayvan yetiştiriciliğine destek. 2015 itibarıyla, dünya çapında esaret altında rapor edilen 600 kırmızı yakalı lemur vardı (ISIS 2015). Amerika ve Avrupa hayvanat bahçelerindeki bu tür popülasyonlar, yok olmaya karşı bir koruma sağlar, ancak ne yazık ki genetik çeşitlilikleri çok sınırlıdır.^[1]^[20]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d ^e Primates in peril : the world's 25 most endangered primates 2014-2016. Christoph Schwitzer, Russell A. Mittermeier, Anthony B. Rylands, Federica Chiozza, Elizabeth A. Williamson, Janette Wallis, Alison Cotton, Stephen D. Nash, IUCN/SSC Primate Specialist Group. Arlington, Virginia. 2015. ss. 33-34. ISBN 978-1-934151-95-2. OCLC 999428745.
^ ^a ^b ^c "Varecia rubra: Borgerson, C., Eppley, T.M., Patel, E., Johnson, S., Louis, E.E. & Razafindramanana, J." IUCN Red List of Threatened Species. 5 Temmuz 2018. 30 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2021.
^ ^a ^b Jolly, Alison (Aralık 1982). "The primates of madagascar. By I. Tattersall. New York: Columbia University Press. 1982. xiv + 382 pp., figures, tables, references, index. $40.00 (cloth)". American Journal of Physical Anthropology. 59 (4): 468-469. doi:10.1002/ajpa.1330590417. ISSN 0002-9483.
^ Petter, J.-J. and A. Petter-Rousseaux. 1979. Classification of the prosimians. In: The Study of Prosimian Behavior, G. A. Doyle and R. D. Martin (eds.), pp.359–409. Academic Press, New York.
^ Vasey, Natalie (2004). "Circadian rhythms in diet and habitat use in red ruffed lemurs (Varecia rubra) and white-fronted brown lemurs (Eulemur fulvus albifrons)". American Journal of Physical Anthropology. 124 (4): 353-363. doi:10.1002/ajpa.10357. ISSN 0002-9483.
^ Tattersall, Ian (Temmuz 1977). "DISTRIBUTION OF THE MALAGASY LEMURS PART 1: THE LEMURS OF NORTHERN MADAGASCAR". Annals of the New York Academy of Sciences. 293 (1 Anthropology): 160-169. doi:10.1111/j.1749-6632.1977.tb41810.x. ISSN 0077-8923.
^ ^a ^b Hekkala, Evon R.; Rakotondratsima, Marius; Vasey, Natalie (Ocak 2007). "Habitat and Distribution of the Ruffed Lemur,Varecia, North of the Bay of Antongil in Northeastern Madagascar". Primate Conservation. 22 (1): 89-95. doi:10.1896/052.022.0107. ISSN 0898-6207.
^ Vasey, Natalie (2005). "Activity budgets and activity rhythms in red ruffed lemurs (Varecia rubra) on the Masoala Peninsula, Madagascar: seasonality and reproductive energetics". American Journal of Primatology. 66 (1): 23-44. doi:10.1002/ajp.20126. ISSN 0275-2565.
^ Vasey, Natalie (9 Mayıs 2002). "Niche separation inVarecia variegata rubra andEulemur fulvus albifrons: II. Intraspecific patterns". American Journal of Physical Anthropology. 118 (2): 169-183. doi:10.1002/ajpa.10054. ISSN 0002-9483.
^ "KIRMIZI YAKALI LEMUR (Red Ruffed Lemur) | BURSA ZOO | Bursa Hayvanat Bahçesi". www.bursahayvanatbahcesi.com. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2021.
^ "Red Ruffed Lemur Keeper Talk". www.nashvillezoo.org (İngilizce). 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2021.
^ Sanjurjo, J.M.R. (Temmuz 1986). "On limits of shape maps". Topology and its Applications. 23 (2): 173-181. doi:10.1016/0166-8641(86)90039-8. ISSN 0166-8641.
^ Rigamonti, M. M. 1996. Red ruffed lemur (Varecia variegata rubra): a rare species from the Masoala rain forests. Lemur News 2: 9–11
^ Vasey, N. 1996. Clinging to life: Varecia variegata rubra and the Masoala coastal forests. Lemur News 2: 7–9
^ Vasey, Natalie (1997). "How many red ruffed lemurs are left?". International Journal of Primatology. 18 (2): 207-216. doi:10.1023/a:1026320602502. ISSN 0164-0291.
^ ^a ^b ^c ^d Borgerson, Cortni (25 Ocak 2015). "The Effects of Illegal Hunting and Habitat on Two Sympatric Endangered Primates". International Journal of Primatology. 36 (1): 74-93. doi:10.1007/s10764-015-9812-x. ISSN 0164-0291.
^ Rakotondratsima, M. and C. Kremen. 2001. Suivi écologique de deux espèces de lémuriens diurnes Varecia variegata rubra et Eulemur fulvus albifrons dans la presqu’île de Masoala (1993–1998). Lemur News 6: 31–35. 2001
^ Rigamonti, M. M. 1993. Home range and diet in red ruffed lemurs (Varecia varigata rubra) on the Masoala Peninsula, Madagascar. In: Lemur Social Systems and their Ecological Basis, P. M. Kappeler and J. U. Ganzhorn (eds.), pp.25–39. Plenum Press, New York
^ Schwitzer, C.; Chikhi, L.; Donati, G.; Irwin, M.; Johnson, S. E.; Mittermeier, R. A.; Peacock, H.; Ratsimbazafy, J.; Razafindramanana, J.; Louis, E. E.; Colquhoun, I. C. (24 Nisan 2014). "Protecting Lemurs--Response". Science. 344 (6182): 358-360. doi:10.1126/science.344.6182.358-c. ISSN 0036-8075.
^ Schwitzer, C. 2003. Energy Intake and Obesity in Captive Lemurs (Primates, Lemuridae). Doctoral thesis, Universität zu Köln. Schüling Verlag, Münster, Germany.

[:kitap-1] Primates in peril : the world's 25 most endangered primates 2014-2016. Christoph Schwitzer, Russell A. Mittermeier, Anthony B. Rylands, Federica Chiozza, Elizabeth A. Williamson, Janette Wallis, Alison Cotton, Stephen D. Nash, IUCN/SSC Primate Specialist Group. Arlington, Virginia. 2015. ss. 33-34. ISBN 978-1-934151-95-2. OCLC 999428745.

[:iucn-2] "Varecia rubra: Borgerson, C., Eppley, T.M., Patel, E., Johnson, S., Louis, E.E. & Razafindramanana, J." IUCN Red List of Threatened Species. 5 Temmuz 2018. 30 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2021.

[:1982-3] Jolly, Alison (Aralık 1982). "The primates of madagascar. By I. Tattersall. New York: Columbia University Press. 1982. xiv + 382 pp., figures, tables, references, index. $40.00 (cloth)". American Journal of Physical Anthropology. 59 (4): 468-469. doi:10.1002/ajpa.1330590417. ISSN 0002-9483.

[4] Petter, J.-J. and A. Petter-Rousseaux. 1979. Classification of the prosimians. In: The Study of Prosimian Behavior, G. A. Doyle and R. D. Martin (eds.), pp.359–409. Academic Press, New York.

[5] Vasey, Natalie (2004). "Circadian rhythms in diet and habitat use in red ruffed lemurs (Varecia rubra) and white-fronted brown lemurs (Eulemur fulvus albifrons)". American Journal of Physical Anthropology. 124 (4): 353-363. doi:10.1002/ajpa.10357. ISSN 0002-9483.

[6] Tattersall, Ian (Temmuz 1977). "DISTRIBUTION OF THE MALAGASY LEMURS PART 1: THE LEMURS OF NORTHERN MADAGASCAR". Annals of the New York Academy of Sciences. 293 (1 Anthropology): 160-169. doi:10.1111/j.1749-6632.1977.tb41810.x. ISSN 0077-8923.

[:0-7] Hekkala, Evon R.; Rakotondratsima, Marius; Vasey, Natalie (Ocak 2007). "Habitat and Distribution of the Ruffed Lemur,Varecia, North of the Bay of Antongil in Northeastern Madagascar". Primate Conservation. 22 (1): 89-95. doi:10.1896/052.022.0107. ISSN 0898-6207.

[8] Vasey, Natalie (2005). "Activity budgets and activity rhythms in red ruffed lemurs (Varecia rubra) on the Masoala Peninsula, Madagascar: seasonality and reproductive energetics". American Journal of Primatology. 66 (1): 23-44. doi:10.1002/ajp.20126. ISSN 0275-2565.

[9] Vasey, Natalie (9 Mayıs 2002). "Niche separation inVarecia variegata rubra andEulemur fulvus albifrons: II. Intraspecific patterns". American Journal of Physical Anthropology. 118 (2): 169-183. doi:10.1002/ajpa.10054. ISSN 0002-9483.

[10] "KIRMIZI YAKALI LEMUR (Red Ruffed Lemur) | BURSA ZOO | Bursa Hayvanat Bahçesi". www.bursahayvanatbahcesi.com. 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2021.

[11] "Red Ruffed Lemur Keeper Talk". www.nashvillezoo.org (İngilizce). 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2021.

[12] Sanjurjo, J.M.R. (Temmuz 1986). "On limits of shape maps". Topology and its Applications. 23 (2): 173-181. doi:10.1016/0166-8641(86)90039-8. ISSN 0166-8641.

[13] Rigamonti, M. M. 1996. Red ruffed lemur (Varecia variegata rubra): a rare species from the Masoala rain forests. Lemur News 2: 9–11

[14] Vasey, N. 1996. Clinging to life: Varecia variegata rubra and the Masoala coastal forests. Lemur News 2: 7–9

[15] Vasey, Natalie (1997). "How many red ruffed lemurs are left?". International Journal of Primatology. 18 (2): 207-216. doi:10.1023/a:1026320602502. ISSN 0164-0291.

[:borgerson-16] Borgerson, Cortni (25 Ocak 2015). "The Effects of Illegal Hunting and Habitat on Two Sympatric Endangered Primates". International Journal of Primatology. 36 (1): 74-93. doi:10.1007/s10764-015-9812-x. ISSN 0164-0291.

[17] Rakotondratsima, M. and C. Kremen. 2001. Suivi écologique de deux espèces de lémuriens diurnes Varecia variegata rubra et Eulemur fulvus albifrons dans la presqu’île de Masoala (1993–1998). Lemur News 6: 31–35. 2001

[18] Rigamonti, M. M. 1993. Home range and diet in red ruffed lemurs (Varecia varigata rubra) on the Masoala Peninsula, Madagascar. In: Lemur Social Systems and their Ecological Basis, P. M. Kappeler and J. U. Ganzhorn (eds.), pp.25–39. Plenum Press, New York

[19] Schwitzer, C.; Chikhi, L.; Donati, G.; Irwin, M.; Johnson, S. E.; Mittermeier, R. A.; Peacock, H.; Ratsimbazafy, J.; Razafindramanana, J.; Louis, E. E.; Colquhoun, I. C. (24 Nisan 2014). "Protecting Lemurs--Response". Science. 344 (6182): 358-360. doi:10.1126/science.344.6182.358-c. ISSN 0036-8075.

[20] Schwitzer, C. 2003. Energy Intake and Obesity in Captive Lemurs (Primates, Lemuridae). Doctoral thesis, Universität zu Köln. Schüling Verlag, Münster, Germany.

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

Kırmızı yakalı maki nedir?, Kırmızı yakalı maki anlamı nedir?, Kırmızı yakalı maki ne demektir?