Kolesistektomi

Kolesistektomi, safra kesesinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Kolesistektomi, safra taşlarının neden olduğu biliyer kolik, kolesistit, pankreatit ve kolanjit gibi ağrı ve komplikasyonlar başta olmak üzere^[1] biliyer diskinezi ve safra kesesi kanseri^[2] durumlarında da tavsiye edilen bir tedavidir.^[3] 2011 yılında kolesistektomi, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki hastanelerde uygulanan en yaygın 8. ameliyathane prosedürü olmuştur.^[4] Kolesistektomi, bir video kamera kullanılarak laparoskopi yoluyla veya açık cerrahi teknikleri ile gerçekleştirilebilir.^[5]

Risk ve komplikasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Laparoskopik kolesistektomi sonrası komplikasyonlar (safra yolu yaralanmaları dışı)	Yaygınlık^[6]
Yara enfeksiyonu	%1.25
İdrar retansiyonu	%0.90
Kanama	%0.79
Koledok taşları	%0.50
Solunum	%0.48
Kardiyak	%0.36
Karın içi abse	%0.34
Fıtık	%0.21

Tüm ameliyatlar yakındaki yapılara hasar, kanama, enfeksiyon ve hatta ölüm dahil ciddi komplikasyon riskleri taşır. Kolesistektomide operatif ölüm oranı 50 yaş altındaki kişilerde yaklaşık %0,1, 50 yaş üzerindeki kişilerde ise yaklaşık %0,5'tir.^[7] En büyük ölüm riski kalp veya akciğer hastalıklarının bir arada bulunmasından kaynaklanmaktadır.^[8]

Ameliyat genellikle semptomları gidermede başarılı olur, ancak vakaların yaklaşık %10'unda postkolesistektomi sendromu adı verilen bir durum gelişir ve kolesistektomi sonrasında önceki durumlarına benzer semptomlar görmeye devam edebilirler. Kolesistektominin komplikasyonları safra kanalı yaralanması, enfeksiyon, kanama, safra kesesi taşlarının tamamen çıkartılamaması, apse oluşumu ve safra kanalı daralmasını içerir.^[9]

Prosedür[değiştir | kaynağı değiştir]

Ameliyattan önce genellikle tam kan sayımı ve karaciğer fonksiyon testleri yaptırılır ve derin ven trombozunu önlemek için profilaktik tedavi uygulanır. Profilaktik antibiyotik kullanımı tartışmalıdır; ancak, bazı kişilerde yüksek risk taşıyan enfeksiyonları önlemek için ameliyattan önce bir doz verilebilir.^[10]

Laparoskopik kolesistektomide, yaklaşık 5 ila 10 mm çapında olan ve küçük silindirik tüp şeklindeki cerrahi aletlerin karın boşluğuna girmesine izin vermek için karın bölgesinde birkaç küçük kesi açılır. Daha sonra bir video kamera ve ışık kaynağına sahip bir alet olan laparoskop, karın boşluğunu aydınlatır ve karın içinin görüntüsünü bir video ekranına göndererek cerraha organ ve dokuların net bir görüntüsünü verir. Sistik kanal ve sistik arter bulunur ve diseke edilir ve sonrasında bu yapılar safra kesesini çıkarmak için klipslerle bağlanarak kesilir. Safra kesesi daha sonra portlardan birinden çıkarılır.^[11]

Açık kolesistektomide, yaklaşık 8 ila 12 santimlik cerrahi kesi sağ göğüs kafesinin altında açılır ve safra kesesi, tipik olarak elektrokoter kullanılarak bu büyük açıklıktan çıkarılır.^[11]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Laparoskopik kolesistektomi uygulayan cerrahlar
LK'den bir ay sonra 40 yaşındaki bir hastanın karnındaki yara izleri.
Safra kesesi çıkartıldıktan sonra oluşmuş hematom ve ameliyat portları
Kangrenleşmiş bir safra kesesinin laproskopi ile çıkartılmasının videosu

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "The National Institutes of Health (NIH) Consensus Development Program: Gallstones and Laparoscopic Cholecystectomy". consensus.nih.gov. 20 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2018.
^ Townsend CM, Evers BM, Mattox KL, Beauchamp RD. Sabiston textbook of surgery : the biological basis of modern surgical practice (20.20tarih=Haziran 2016 bas.). Philadelphia, PA. ISBN 978-0-323-29987-9. OCLC 951748294.
^ Abraham S, Rivero HG, Erlikh IV, Griffith LF, Kondamudi VK (Mayıs 2014). "Surgical and nonsurgical management of gallstones". American Family Physician. 89 (10). ss. 795-802. PMID 24866215. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2019.
^ "Characteristics of Operating Room Procedures in U.S. Hospitals, 2011 - Statistical Brief #170". www.hcup-us.ahrq.gov (İngilizce). 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2018.
^ Mulholland MW, Lillemoe KD, Doherty GM, Upchurch GR, Alam HB, Pawlik TM (Aralık 2016). Greenfield's surgery : scientific principles & practice (Sixth bas.). Philadelphia. ISBN 978-1-4698-9001-2. OCLC 933274207.
^ Pucher PH, Brunt LM, Davies N, Linsk A, Munshi A, Rodriguez HA, Fingerhut A, Fanelli RD, Asbun H, Aggarwal R (Mart 2018). "Outcome trends and safety measures after 30 years of laparoscopic cholecystectomy: a systematic review and pooled data analysis". Surgical Endoscopy. 32 (5). ss. 2175-2183. doi:10.1007/s00464-017-5974-2. PMC 5897463 $2. PMID 29556977.
^ Doherty GM (2015). "Biliary Tract". Doherty GM (Ed.). CURRENT Diagnosis & Treatment: Surgery (14 bas.). New York, NY: McGraw-Hill Education.
^ "Treatment of Gallstones and Gallbladder Disease". Society for Surgery of the Alimentary Tract. Erişim tarihi: 27 Mart 2018.
^ Jaunoo SS, Mohandas S, Almond LM (2010). "Postcholecystectomy syndrome (PCS)". International Journal of Surgery. 8 (1). ss. 15-7. doi:10.1016/j.ijsu.2009.10.008. PMID 19857610.
^ Brunicardi FC, Andersen DK, Dunn DL, Hunter JG, Matthews JB, Pollock RE, Billiar TR (2014). Schwartz's principles of surgery (Tenth bas.). ISBN 978-0-07-179674-3.
^ ^a ^b Yeo, Charles J. (2018). Shackelford's surgery of the alimentary tract. Yeo, Charles J. (Eighth bas.). Philadelphia, PA. ISBN 978-0323402323. OCLC 1003489504.

Okuma listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

"Operation Brochures for Patients: Cholecystectomy". American College of Surgeons (İngilizce). 1 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2019.

[1] "The National Institutes of Health (NIH) Consensus Development Program: Gallstones and Laparoscopic Cholecystectomy". consensus.nih.gov. 20 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2018.

[Sabiston20th2-2] Townsend CM, Evers BM, Mattox KL, Beauchamp RD. Sabiston textbook of surgery : the biological basis of modern surgical practice (20.20tarih=Haziran 2016 bas.). Philadelphia, PA. ISBN 978-0-323-29987-9. OCLC 951748294.

[AFP20142-3] Abraham S, Rivero HG, Erlikh IV, Griffith LF, Kondamudi VK (Mayıs 2014). "Surgical and nonsurgical management of gallstones". American Family Physician. 89 (10). ss. 795-802. PMID 24866215. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2019.

[4] "Characteristics of Operating Room Procedures in U.S. Hospitals, 2011 - Statistical Brief #170". www.hcup-us.ahrq.gov (İngilizce). 3 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2018.

[Greenfields2-5] Mulholland MW, Lillemoe KD, Doherty GM, Upchurch GR, Alam HB, Pawlik TM (Aralık 2016). Greenfield's surgery : scientific principles & practice (Sixth bas.). Philadelphia. ISBN 978-1-4698-9001-2. OCLC 933274207.

[Pucher_20182-6] Pucher PH, Brunt LM, Davies N, Linsk A, Munshi A, Rodriguez HA, Fingerhut A, Fanelli RD, Asbun H, Aggarwal R (Mart 2018). "Outcome trends and safety measures after 30 years of laparoscopic cholecystectomy: a systematic review and pooled data analysis". Surgical Endoscopy. 32 (5). ss. 2175-2183. doi:10.1007/s00464-017-5974-2. PMC 5897463 $2. PMID 29556977.

[CurrentSurg20152-7] Doherty GM (2015). "Biliary Tract". Doherty GM (Ed.). CURRENT Diagnosis & Treatment: Surgery (14 bas.). New York, NY: McGraw-Hill Education.

[SSAT2-8] "Treatment of Gallstones and Gallbladder Disease". Society for Surgery of the Alimentary Tract. Erişim tarihi: 27 Mart 2018.

[Jaunoo20102-9] Jaunoo SS, Mohandas S, Almond LM (2010). "Postcholecystectomy syndrome (PCS)". International Journal of Surgery. 8 (1). ss. 15-7. doi:10.1016/j.ijsu.2009.10.008. PMID 19857610.

[Schwartz2-10] Brunicardi FC, Andersen DK, Dunn DL, Hunter JG, Matthews JB, Pollock RE, Billiar TR (2014). Schwartz's principles of surgery (Tenth bas.). ISBN 978-0-07-179674-3.

[Shackelford8th2-11] Yeo, Charles J. (2018). Shackelford's surgery of the alimentary tract. Yeo, Charles J. (Eighth bas.). Philadelphia, PA. ISBN 978-0323402323. OCLC 1003489504.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Kolesistostomi nedir?, Kolesistostomi anlamı nedir?, Kolesistostomi ne demektir?