Haydar Aliyev Nişanı

Haydar Aliyev Nişanı
*Heydər Əliyev Ordeni*
Haydar Aliyev Nişanı ; Heydər Əliyev Ordeni
; Azerbaycan Cumhurbaşkanı tarafından verilmektedir ;
Tür	Tek derece nişanı
Nitelik	Azerbaycan vatandaşları, yabancı devlet ve hükûmet başkanları ile yabancı akademisyen ve sanatçılar
Durum	Verilmeye devam etmektedir
İstatistikler
Kuruluş	22 Nisan 2005
İlk veriliş	28 Nisan 2005 ; İlham Aliyev
Son veriliş	3 Şubat 2020 ; Polat Bülbüloğlu
Toplam veriliş	26
Öncelik
Sonraki (üst)	Yok (en yüksek)
Sonraki (alt)	İstiklal Nişanı
	; Ödüle ait kurdele

Haydar Aliyev Nişanı (Azerice: "Heydər Əliyev" ordeni), Azerbaycan′ın en yüksek nişanıdır.^[1] Azerbaycan'ın ülke gelişiminde katkıda bulunan kişilere verilmektedir. 22 Nisan 2005'te çıkarılan kanunla tedavüle girmiştir. İlk olarak Azerbaycan'ın dördüncü cumhurbaşkanı, Haydar Aliyev'in oğlu İlham Aliyev'e verilmiştir. Günümüze kadar toplamda 26 kişiye nişan verilmiştir.

Statüsü[değiştir | kaynağı değiştir]

1. "Haydar Aliyev" nişanı Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşlarına şu durumlarda verilir:

1.1. Azerbaycan'ın terakkisine, azametinin ve şöhretinin artmasına katkı veren müstesna hizmetlerine göre;

1.2. Vatanın savunmasında, Azerbaycan'ın devlet menfaatlerinin korunmasında belirtilen mertlik ve kahramanlığa göre.

2. "Haydar Aliyev" nişanı Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına onun statüsüne göre veriliyor.

3. "Haydar Aliyev" nişanı yabancılara aşağıdaki durumlarda verilir:

3.1. Azerbaycan Cumhuriyeti karşısında görkemli hizmetlerine göre;

3.2. Azerbaycançılık düşüncesinin hayata geçirilmesinde, dünya azerbaycanlılarının dayanışmasının özel hizmetlerine göre;

3.3. Azerbaycan Cumhuriyeti ile diğer devletler arasında siyasi, ekonomik, bilimsel ve kültürel ilişkilerin kurulmasında ve geliştirilmesinde özel hizmetlerine göre.

4. "Haydar Aliyev" nişanı′nın kılınclı yıldızı ve kılınclı zinciri Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasının 109. maddesinin 32. fıkrasında belirlenen şekilde veriliyor.

5. "Haydar Aliyev" nişanı′nın yıldızı yakanın sol tarafına, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin diğer nişan ve madalyaları olduğu takdirde, onlardan önce takılıyor.^[2]

Nişan 28 Nisan 2005 tarihinden itibaren Azerbaycan'ın en yüksek nişanıdır.^[1] O zamana kadar ise Azerbaycan'ın en yüksek nişanı İstiklal Nişanı olmuştur.

Tasviri[değiştir | kaynağı değiştir]

Haydar Aliyev nişanı yıldızdan, nişan zincirinden ve Nişandan ibarettir. Ortasında Haydar Aliyev kabartması bulunur. Nişanın yıldızı ve zinciri kılıçlı ve kılıçsız oluyor.

Nişan'ın tevcih edildiği kişiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Nişan, günümüze kadar 17 kişiye verilmiştir. Verilenlerden 12'si, nişanı aldığı sırada kendi ülkesinin devlet veya hükûmet başkanlığını yürütmüştür.

Sıra	Yıl	Ülke	İsim	Görev Tanımı	Ref.
1	28 Nisan 2005	Azerbaycan	İlham Aliyev	Azerbaycan Cumhurbaşkanı	^[3]
2	29 Nisan 2005	Türkiye	İhsan Doğramacı	Iraklı Türkmen doktor ve akademisyen	^[4]
3	29 Ocak 2007	Fransa	Jacques Chirac	Fransa Cumhurbaşkanı	^[5]
4	21 Mart 2007	Rusya	Mstislav Rostropoviç	Rus çellist ve orkestra şefi
5	21 Mayıs 2008	Ukrayna	Viktor Yuşçenko	Ukrayna Cumhurbaşkanı	^[6]
6	27 Kasım 2008	Azerbaycan	Tahir Salahov	Azeri ressam	^[7]
7	14 Haziran 2009	Kuveyt	es-Sabah	Kuveyt Emiri	^[8]
8	2 Temmuz 2009	Polonya	Lech Kaczyński	Polonya Cumhurbaşkanı	^[9]
9	10 Ağustos 2009	Letonya	Valdis Zatlers	Letonya Cumhurbaşkanı	^[10]
10	18 Nisan 2011	Romanya	Traian Băsescu	Romanya Cumhurbaşkanı	^[11]
11	14 Kasım 2011	Bulgaristan	Georgi Parvanov	Bulgaristan Cumhurbaşkanı	^[12]
12	12 Temmuz 2012	Tacikistan	İmamali Rahman	Tacikistan Cumhurbaşkanı	^[13]
13	13 Eylül 2013	Azerbaycan	Arif Melikov	Azeri besteci	^[14]
14	12 Kasım 2013	Türkiye	Abdullah Gül	Türkiye Cumhurbaşkanı	^[15]
15	18 Kasım 2013	Ukrayna	Viktor Yanukoviç	Ukrayna Cumhurbaşkanı	^[16]
16	3 Eylül 2014	Türkiye	Recep Tayyip Erdoğan	Türkiye Cumhurbaşkanı	^[17]
17	29 Haziran 2015	Azerbaycan	Mihriban Aliyeva	Azeri First Lady	^[18]
18	28 Kasım 2016	Belarus	Aleksandr Lukaşenko	Belarus Devlet Başkanı	^[19]
19	26 Aralık 2016	Azerbaycan	Zeynep Hanlarova	Azeri şarkıcı ve siyasetçi	^[20]
20	3 Nisan 2017	Kazakistan	Nursultan Nazarbayev	Kazakistan Devlet Başkanı	^[21]
21	20 Aralık 2017	Azerbaycan	Ömer Eldarov	Azeri ressam ve heykeltıraş	^[22]
22	18 Temmuz 2018	İtalya	Sergio Mattarella	İtalya cumhurbaşkanı	^[23]
23	26 Ağustos 2019	Azerbaycan	Allahşükür Paşazade	Kafkasya bölgesi başmüftüsü ve Kafkas müslümanları dini lideri
24	23 Ekim 2019	Azerbaycan	Ramiz Mehdiyev	Azeri siyasetçi ve akademisyen
25	13 Ocak 2020	Azerbaycan	Hoşbeht Yusufzade	Azeri jeolog, iş insanı ve bürokrat
26	3 Şubat 2020	Azerbaycan	Polat Bülbüloğlu	Azeri şarkıcı, oyuncu, siyasetçi ve diplomat