file

Geliştirici(ler)	AT&T Bell Laboratories
İlk yayınlanma	1973 (1973) Unix Research Version 4'ün bir parçası olarak; 1986 (1986) açık kaynaklı yeniden uyarlama
Programlama dili	C
İşletim sistemi	Unix, Unix-like, Plan 9, IBM i
Platform	Cross-platform
Tür	Dosya türü belirleyici
Lisans	BSD lisansı, CDDL Plan 9: MIT Lisansı
Resmî sitesi	darwinsys.com/file/
Kod deposu	github.com/file/file

​file​ komutu, Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde standart bir program'dır. Bir bilgisayar dosyası içinde bulunan veri türünü tanımak için kullanılır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

​file​'ın orijinal sürümü 1973'te Unix Research Version 4'te ortaya çıkmıştır.^[1] System V birkaç önemli değişiklikle birlikte büyük bir güncelleme getirdi, bunlardan en önemlisi de dosya türü bilgisini programın ikili dosyanın içine derlemek yerine harici bir metin dosyasına taşımaktı.

Çoğu büyük BSD ve Linux dağıtımları, komutun 1986-87 yıllarında Ian Darwin tarafından sıfırdan yazılan bir özgür, açık kaynaklı yeniden uyarlamasını kullanır.^[2] 1989'da Geoff Collyer tarafından genişletildi ve o zamandan beri Guy Harris, Chris Lowth ve Eric Fischer dahil olmak üzere birçok kişiden girdi aldı; 1993'ün sonlarından itibaren bakımı Christos Zoulas tarafından organize edildi. OpenBSD sistemi sıfırdan yazılmış kendi alt küme uygulamasına sahiptir, ancak hala Darwin/Zoulas sihirli dosya formatlı bilgi koleksiyonunu (collection of magic-file) kullanmaktadır.

​file​ komutu, IBM i işletim sistemine de taşınmıştır.^[3]

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Tekli UNIX Belirtimi (SUS - Single UNIX Specification), komut satırında belirtilen dosya üzerinde bir dizi sınama gerçekleştirileceğini belirtir:

1. dosya okunamazsa veya Unix dosya türü belirlenemezse, ​file​ programı dosyanın işlendiğini ancak türünün belirlenemediğini belirtir.
2. ​file​, dizin, FIFO, soket, blok özel dosya ve karakter özel dosya türlerini belirleyebilmelidir.
3. sıfır uzunluktaki dosyalar böyle tanımlanır.
4. dosyanın başlangıç kısmı ele alınır ve ​file​ pozisyon duyarlı testler kullanır.
5. tüm dosya ele alınır ve ​file​ bağlam duyarlı testler kullanır.
6. dosya bir ​data​ dosyası olarak tanımlanır.

​file​'ın konuma duyarlı testleri normalde dosya içindeki çeşitli konumları sihirli sayılardan oluşan metinsel bir veri tabanıyla eşleştirerek uygulanır (Kullanım bölümüne bakın). Bu, dosya uzantıları ve MIME gibi şemaları kullanan diğer basit yöntemlerden farklıdır.

Çoğu uygulamada, ​file​ komutu öncü baytların araştırılmasını sağlamak için bir veri tabanı kullanır. Bu veri tabanı, konumu genellikle ​/etc/magic​, ​/usr/share/file/magic​ veya benzer bir konumda olan ​magic​ adlı özel bir dosyada uygulanır.

Kullanım[değiştir | kaynağı değiştir]

SUS^[4] aşağıdaki seçenekleri zorunlu kılmaktadır:

-M dosya, konuma duyarlı testleri içeren özel olarak biçimlendirilmiş bir dosya belirtin; varsayılan konuma duyarlı testler ve bağlama duyarlı testler gerçekleştirilmeyecektir

-m dosya, -M için olduğu gibi, ancak varsayılan testler ​file​ içinde bulunan testlerden sonra gerçekleştirilecektir.

-d, verilen dosyaya varsayılan konuma duyarlı ve bağlama duyarlı testler gerçekleştirir; -M veya -m belirtilmediği sürece bu varsayılan davranıştır.

-h, mevcut bir dosya veya dizine işaret eden sembolik bağlantılara referans vermeyin.

-L, mevcut bir dosya veya dizine işaret eden sembolik bağlantıyı kaldırır.

-i, dosyayı varolmayan, blok özel dosya, karakter özel dosya, dizin, FIFO, soket, sembolik bağlantı veya normal dosya olarak tanımlamaktan başka bir şekilde sınıflandırmaz. Linux^[5] ve BSD^[6] sistemleri bu seçenekle farklı davranır ve bunun yerine tanınan dosya biçimini tanımlayan bir İnternet ortam türü ("MIME türü") çıktısı verir.

Diğer Unix ve Unix benzeri işletim sistemleri bunlara ek olarak -s 'özel dosyalar (special files)', -k 'devam et (keep-going)' veya -r 'ham (raw)' gibi seçenekler ekleyebilir (örnekler aşağıda).

Komut, dosyanın ne olduğunu değil, yalnızca "neye benzediğini" söyler ("file" içeriğe baktığı durumda). İçeriği eşleşmeyen bir dosyaya sihirli bir sayı koyarak programı kandırmak kolaydır. Bu nedenle komut, belirli durumlar dışında bir güvenlik aracı olarak kullanılamaz.

Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]

$ file file.c
file.c: C program metni

$ file program
program: ELF 32-bit LSB executable, Intel 80386, version 1 (SYSV), dynamically linked
    (uses shared libs), stripped

$ file /dev/hda1
/dev/hda1: block special (0/0)

$ file -s /dev/hda1
/dev/hda1: Linux/i386 ext2 dosya sistemi

-s seçeneğinin yalnızca bazı platformlarda bulunan ve ​file​'a aygıt dosyalarını okumasını ve bunları yalnızca aygıt dosyası olarak tanımlamak yerine içeriklerini tanımlamaya çalışmasını söyleyen standart olmayan bir seçenek olduğunu unutmayın. Normalde ​file​ aygıt dosyalarını okumaya çalışmaz çünkü böyle bir dosyayı okumak, istenmeyen yan etkilere neden olabilir.

$ file -k -r libmagic-dev_5.35-4_armhf.deb    # (Linux'ta)
libmagic-dev_5.35-4_armhf.deb: Debian binary package (format 2.0)
- current ar archive
- data

Standart olmayan -k seçeneği sayesinde, program bulunan ilk isabetten sonra durmaz, ancak diğer eşleşen kalıpları arar. Bazı sürümlerde mevcut olan -r seçeneği, yazdırılamayan satır sonu karakterinin sekizli gösterimi yerine ham haliyle görüntülenmesine neden olur.

$ file compressed.gz
compressed.gz: gzip compressed data, deflated, original filename, `compressed', last
    modified: Thu Jan 26 14:08:23 2006, os: Unix

$ file -i compressed.gz    # (on Linux)
compressed.gz: application/x-gzip; charset=binary

$ file data.ppm
data.ppm: Netpbm PPM "rawbits" image data

$ file /bin/cat
/bin/cat: Mach-O universal binary with 2 architectures
/bin/cat (for architecture ppc7400):	Mach-O executable ppc
/bin/cat (for architecture i386):	Mach-O executable i386

$ file /usr/bin/vi
/usr/bin/vi: symbolic link to vim

Sembolik bağlantıların tanımlanması, tüm platformlarda mevcut değildir ve -L parametresi kullanılırsa veya POSIXLY_CORRECT ayarlanırsa referans kaldırılır.

Libmagic kütüphanesi[değiştir | kaynağı değiştir]

​file​'ın Ian Darwin/Christos Zoulas sürümünün 4.00 versiyonundan itibaren, ​file​'ın işlevselliği C (ve C uyumlu) bağlantı^[7][8] yoluyla erişilebilen bir ​libmagic​ kütüphanesine dahil edilmiştir; ​file​ bu kütüphane kullanılarak uygulanmaktadır.^[9][10]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Vikikitapta bu konu hakkında daha fazla bilgi var:

Guide to Unix

• file: determine file type – Commands & Utilities Reference, The Single UNIX Specification, Issue 7 from The Open Group
• file mailing list 21 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• file releases 2 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Yardım dosyaları[değiştir | kaynağı değiştir]

• file(1) – Plan 9 Programmer's Manual, Volume 1
• file(1) – Linux Kullanıcı komutları kılavuzu
• libmagic(3) – NetBSD Library Functions Manual
• libmagic(3) – Linux Library Functions kılavuzu
• file(1) – OpenBSD General Commands Manual

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Fine Free File Command 20 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – homepage for version of file used in major BSD and Linux distributions.
• File for Windows 6 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – webpage of native GnuWin32 port of file for 32 bit Windows.
• The libmagic-dev package 20 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on packages.debian.org 9 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• TrID 12 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., an alternative providing ranked answers (instead of just one) based on statistics.