Cengiz Tanç

Prof. Cengiz Tanç (10 Nisan 1933, İstanbul- 16 Aralık 1997, İstanbul) Türk besteci, akademisyendir.

Koro, orkestra, oda müziği, bale, opera alanında eserler vermiştir. Mimar Sinan Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarında Müzikoloji bölüm başkanlığı yapmıştır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

1933 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Asker olan babasının görev yeri nedeniyle öğrenimini Türkiye’nin değişik kentlerinde yaptı. Ankara Atatürk Lisesi'ndeki öğrenciliği sırasında keman dersleri aldı.^[1] 1952 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı sınavlarını kazandı; Adnan Saygun’un öğrencisi oldu. Babasının Londra’ya askeri ateşe olarak atanması üzerine^[2] 1953-1956 yılları arasında öğrenimine Londra Guildhall Müzik Okulu'nda Sydney Compton’un öğrencisi olarak devam ettikten sonra Ankara Devlet Konservatuvarı’na döndü ve 1960’ta Kompozisyon bölümünden mezun oldu. Aynı kurumda solfej öğretmenliği yaptı.

Bülent Arel'den tonmaysterlik eğitimi alan ve Ankara Radyosu'nda bu dalda görev yapan Tanç, 1968'de Ankara Radyosu'nda Batı Müziği Şube Müdürü ve Çok Sesli Müzik Şube Müdürü oldu. 1973'te TRT’den ayrılarak Devlet Opera ve Balesi'nde dramaturg olarak görev aldı. 1976’da İstanbul’a yerleşti, Mimar Sinan Üniversitesi İstanbul Devlet Konservatuvarı'nda Kompozisyon Ana Sanat Dalı öğretim üyesi ve başkanı oldu. 1984-1985 yıllarında Fulbright araştırma bursu ile Amerika Birleşik Devletleri'ne giderek Vincent Persichetti ve Milton Babbitt’le çalıştı.

Halk müziği ile Bartok ve Stravinsky etkileri taşıyan ilk eserlerinden sonra eserleri giderek geleneksel kavramlardan soyutlanmış, besteci izlenimcilikten yola çıkan öznel renkçilik, modal tetrakordlara dayalı yeni bir dizisel anlayış geliştirmştir.^[3]

Besteci, 16 Aralık 1997’de İstanbul’da hayatını kaybetti.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Koro ve orkestra yapıtı[değiştir | kaynağı değiştir]

Lament for Dardanelles, tek bölüm; 1960; şiir: Mehmet Akif.

Koro eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Beş Halk Şarkısı, eşliksiz koro için, ilk seslendirme: 1962.

Opera[değiştir | kaynağı değiştir]

Deli Dumrul, üç perde, 1974-75;

libretto: “Deli Dumrul öyküsünden yararlanarak besteci tarafından hazırlanmıştır. Devlet Opera ve Balesi’nin siparişi üzerine.

Orkestra yapıtları[değiştir | kaynağı değiştir]

Soyutlama, senfonik bölüm, 1961.
Divertimento, üç bölüm. 1963-64; ilk seslendirme: CSO, 1971.
Çağrışımlar, senfonik bölüm, 1973; ilk seslendirme: CSO, 1973.
Sentez, üç senfonik bölüm, 1975; ilk seslendirme İspanyol RTV Orkestrası, Madrit, 1978.
Yankılar, senfonik bölüm, 1978; ilk seslendirme: CSO, 1979; TRT’nin siparişi.
Yaratılış, orkestra için bölüm, 1981; ilk seslendirme: İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1986; Devlet Opera ve Balesi’nin siparişi.
Karakoyun Efsanesi, orkestra için üç bölüm, 1984; Sevda-Cenap And Müzik Vakfı’nın siparişi.
Tertium Quid, orkestra için bölüm, 1992.

Bale Müziği[değiştir | kaynağı değiştir]

Çoğul, iki perde, 1971; ilk sahneleniş: Ankara Devlet Opera ve Balesi, 1973.
Yaz Döngü, tek perde. 1974; bağlama için halk türkülerinin çoksesli düzenlenmesi; ilk sahneleniş: Ankara Devlet Opera ve Balesi, 1975; Devlet Opera ve Balesi’nin siparişi.
İnsanın Yükselişi, tek sahne, 1987; ilk sahnelenişi: İstanbul Devlet Opera ve Balesi, 1987; uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin siparişi.
Yaratılış, iki sahne, 1980; Devlet Opera ve Balesi’nin siparişi.

Konçerto[değiştir | kaynağı değiştir]

Viyola Konçertosu, 1986; ilk seslendirme: İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, solist: Ruşen Güneş, 1988.
Lirik Konçerto, flüt, obua ve yaylılar orkestrası için, 1983; ilk seslendirme: Northern Sinfonia, İngiltere, 1988; İnönü Vakfı’nın siparişi.
Metamorphosis I, orkestra ve sintisayzer için bölüm, 1991.
Metamorphosis II, Orkestra ve sintisayzer için bölüm, 1993; İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası’nin siparişi.
Viyolonsel Konçertosu, viyolonsel ve orkestra için tek bölüm, 1994.

Oda Orkestrası için[değiştir | kaynağı değiştir]

Suite, yaylılar orkestrası için 11 türkü, 1960; ilk seslendirme: CSO, 1960. CSO’nun siparişi.
Halk Şarkıları Suiti, yaylılar orkestrası için 9 türkü, 1974; ilk seslendirme: İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası, 1975 Devlet Opera ve Balesi’nin siparişi.
Doğaçlama, küçük orkestra için bölüm, 1979; ilk seslendirme: Ensemble M. Utrecht, 1980.
Yükseliş, yaylılar orkestrası ve tamtam için tek bölümlü sinfonia, 1981; TRT siparişi.

Oda Müziği Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Beşil, üflemeli çalgılar için, 1968.
On küçük parça, piyano için, 1959.
İmge I, piyano için, 1962.
İmge II, piyano için, 1965.
İmge III, piyano için, 1990.
İmge IV, piyano için, 1994.
Üç Meditasyon, piyano için, 1985.
Monophon, trombon için, 1986.
Partita, viyolonsel için, 1988.
Doğaçlama, keman için, 1980.
Sonat, keman ve piyano için, 1995.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Cengiz Tanç (1933-1997), Kimkimdir.gen.tr sitesi, Erişim tarihi:15.12.2014". 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014.
^ "Tanç, Cengiz, Türk ve Dünya Düşünürleri Ansiklopedisi". 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014.
^ "Evin İlyasoğlu, Yirmi Beş Türk Bestecisi, Pan Yayınları, İstanbul, 1989". 21 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014.

[kimdir-1] "Cengiz Tanç (1933-1997), Kimkimdir.gen.tr sitesi, Erişim tarihi:15.12.2014". 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014.

[2] "Tanç, Cengiz, Türk ve Dünya Düşünürleri Ansiklopedisi". 15 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014.

[msgu-3] "Evin İlyasoğlu, Yirmi Beş Türk Bestecisi, Pan Yayınları, İstanbul, 1989". 21 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014.

[1]

[2]

[3]

Cengiz Tanç nedir?, Cengiz Tanç anlamı nedir?, Cengiz Tanç ne demektir?