Beyaz fosfor

Beyaz fosfor, fosfor elementinin bir allotropudur. Duman kamuflajı ve hedef tayininde ve aynı zamanda da bir yangın silahı olarak askeriyede yaygın kullanım alanları bulmuştur. İngilizcesi olan White phosphorus'dan dolayı WP, white phos ya da tanımının başharflerinden yola çıkarak, Willie Pete olarak adlandırıldığı da olmaktadır.

İnsanlar üzerinde etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Fosfor dumanının teneffüs edilmesi ciğerlerde ani yaralar oluşmasına ve teneffüs eden kişinin havasızlıktan boğulmasına yol açmaktadır. Hemen sonraki aşamada insan vücudu içten dışa doğru yanmaktadır. Çoğu kez, beyaz fosforla yanan kişinin elbiselerinde fazla iz meydana gelmemekte, yanma reaksiyonu vücut içinden cilde kadar sürmektedir. Beyaz fosfor kullanımı sonrasında çekilen fotoğraflar, kemiklerine kadar yanmış olsa da elbiseleri zarar görmemiş insanları belgelemiştir. Yanma reaksiyonu bir kez başladığında durdurulamamaktadır. Beyaz fosforu, nihai olarak napalm bombası ile aynı, hatta daha kötü etkilere sahiptir.

Uluslararası savaş konvansiyonlarına göre beyaz fosforun konumu[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD kaynaklarının vurguladıkları bir husus beyaz fosfor kullanımının uluslararası askerî anlaşmalara aykırı olmadığıdır. Gerçekten de bu madde herhangi bir anlaşma çerçevesinde özel olarak yasaklanmamıştır. Beyaz fosforlu silahların kimyasal silah sayılıp sayılamayacağı ve bu nedenler Nisan 1997 tarihli Kimyasal Silahlar Konvansiyonu (CWC) çerçevesinde yasaklanmış kabul edilip edilmemesi üzerinde bir tartışma sürmektedir. Bu çerçevede, beyaz fosforu konu eden ABD askerî literatürünün ısrarla bu 'metal'den söz etmeleri ilginçtir; zira fosfor metal değildir. CWC uygulanmasının takibi Kimyasal Silahlar Yasağı Kurumu tarafından sağlanmaktadır. Kurumun sözcüsü Peter Kaiser beyaz fosforun aydınlatma amaçlı kullanımına yasak getirilmediğini; ancak bu maddenin toksik özelliklerinin silah olarak kullanımının yasak olduğunu belirtmektedir. Ancak silah olarak kullanılsa dahi, beyaz fosforun toksik özelliklerinden ziyade, hava ile karışmasından ortaya çıkan reaksiyonun yarattığı yakıcı etkinin tehlikeli olduğu gerekçesi öne sürülerek, kimyasal silah tanımına girmediği argümanı ortaya konulabilir.

Bu durumda, yangın silahı olarak beyaz fosfor, 1980 Konvansiyonel Silahlar Konvansiyonu kapsamına girmektedir. Bu konvansiyon yangın silahlarının sivil halk üzerinde veya hava saldırılarında sivillerin yoğun olarak bulunduğu yerlerde kullanılmasını yasaklamaktadır. ABD bu konvansiyona taraf olmakla birlikte, yangın silahlarını içeren III. protokolü imzalamamıştır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Felluce Muharebesi

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Rai News 24 - Felluce'de beyaz fosfor kullanımı ile ilgili belgesel23 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
BBC - (ABD Irak'ta beyaz fosfor kullandı23 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
BBC - (ABD Irak'ta yangın bombası kullanıyor24 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Felluce savaşındaki dolaylı yangınlar26 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce - PDF formatında)
ABD Felluce'de sivillere karşı fosfor kullanıldığını inkar ediyor
CBC - ABD yetkilileri Irak'ta fosfor kullanıldığını kabul etti20 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Beyaz fosfor nedir?, Beyaz fosfor anlamı nedir?, Beyaz fosfor ne demektir?