Bethel Census Area, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından Yupiklerlerce meskun olan bir sayım bölgesi. Örgütlenmemiş borough olduğu için bir yönetim merkezi de yoktur. En gelişmiş şehri Bethel'dir. 2000 sayımına göre nüfusu 16.006 dır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Toplam alanı 45.508 km² olup, 117,866 km² kara ve 105,240 km² de sudur. Anakara dışındaki en büyü toprak parçası Nunivak Adasıdır.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

2002 sayımına göre nüfusu 4.226 hane, 3.173 aile ve 16.006 kişidir. Amerika yerlisi % 81.93, Beyaz % 12.53, Siyah % 0.38, Asyalı % 1.05, Pasifik adalı % 0.06, diğerleri % 0.19 ve iki ya da çok ırklı % 3.85, Latin kökenli % 0.87.

Amerika Birleşik Devletleri'nde İngilizce ya da İspanyolcanın çoğunlukça konuşulmadığı tek yer burasıdır. İngilizce konuşanlar % 34.71 iken evde Yupikçe konuşanlar % 63.14 gibi yüksek rakamla ifade edilir.

Yerli Halk[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

Avcılık ve toplayıcılık Yupiklerin ana geçimleridir. Gelir kaynakları arasında ticari balıkçılık (Pasifik som balığı ve ringa) ilk sırayı alır. Bunu, balık işleme, kürk avcılığı, el sanatları gibi geleneksel Yupik işleri izler. Yıl boyu istihdam, federal, eyalet ya da mahalli idarelerde, kamu eğitim ve köy şirketlerinde olur. Bölgede maaşların neredeyse % 50 si bu kurum ve kuruluşlardan çıkar. Nüfusun üçte biri Bethel şehrinde toplanır.

Yöredeki en büyük ilk on işveren :^[1]

• Lower Kuskokwim School District
• Yukon Kuskokwim Health Corp 90
• Associaton of Village Council Presidents
• AVCP Housing Authority
• State of AK (excludes U of A)
• Coastal Villages Seafoods Inc
• Akiachak Native Community
• Kuspuk School District
• Yupiit School District
• Rural AK Comm Action Program

Yerli Yapılanması[değiştir | kaynağı değiştir]

ANCSA Yapılanması[değiştir | kaynağı değiştir]

ABD'nin Alaska'yı 1867 yılında Ruslardan satın almasından bu yana 100 yıldır çözülemeyen yerlilerinin (Eskimo ve Kızılderililerin) toprak taleplerini çözmek üzere ABD Kongresinde 18 Aralık 1971 tarihinde başkan Richard Nixon tarafından imzalanarak yürülüğe giren ve ABD tarihinin en büyük toprak talebini karşılayan yasa olan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği ayrılan 12 coğrafi bölgeden (geographic region) biri de Calista Bölgesi (Calista Region) coğrafi bölgesidir. Bu bölgede Calista Corporation adlı bölge şirketi (regional corporation) kurulmuş ve buna bağlı olarak da 27 tane köy şirketi (village corporation) oluşturulmuştur. Bölge şirketi arazinin yeraltı hakkına, köy şirketleri de yerüstü hakkına sahiptir.

Yöredeki Calista Corporation^[2] bölge şirketine bağlı köy şirketleri ve bulunduğu yerler:

• Akiachak Limited  : Akiachak
• Arvig Inc.  : Platinum
• Atmauthluak Limited  : Atmautluak
• Bethel Native Corporation  : Bethel
• Chefarnrmute Inc.  : Chefornakes Slough
• Iqfijouq Co  : Eek
• Kasigluk Inc.  : Kasigluk
• Kiutsarak Inc.  : Goodnews Bay
• Kokarmiut Corporation  : Kipnuk
• Kuskokwim Corporation  : Aniak, Chuathbaluk, Crooked Creek, Georgetown, Lower Kalskag, Upper Kalskag, Napaimute, Red Devil, Sleetmute, Stony River
• Kwethluk Inc.  : Kwethluk
• Kwik Inc.  : Kwigillingok
• Lime Village Co  : Lime Village
• Napakiak Corporation  : Napakiak
• Napaskiak Inc.  : Napaskiak
• Newtok Inc.  : Newtok
• NGTA Inc.  : Nightmute
• Nunakauiak Yupik Corporation  : Toksook Bay
• Nunapitchuk Limited  : Nunapitchuk
• Nunivak Island Mekoryuk Alaska Corporation (NIMA)  : Mekoryuk
• Oscarville Native Corporation  : Oscarville
• Qanirtuuq Inc.  : Quinhagak
• Qemirtalek Coast Corporation  : Kongiganak
• Tulkisarmute Inc.  : Tuluksak
• Tuntutuliak Land Limited  : Tuntutuliak
• Tununrmiut Rinit Corporation  : Tununak
• Umkumiute Limited  : Umkumiute

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Yörede üç okul bölgesi (School District) bulunmaktadır. İngilizce ve Yupikçe (Mekoryuk'ta Nunivak Çupikçesi) ikidilli eğitim yapılır.

• Aşağı Kuskokwim Okul Bölgesi (kısaltması LKSD, İngilizce Lower Kuskokwim School District):^[3] Merkezi Bethel'dedir. Bölgeye bağlı olan okullar: Atmautluak, Akiuk-Kasigluk, Akula-Kasigluk, Ayaprun, BABS School, Bethel High School, Chefornak, EEK, Gladys Jung, Goodnews Bay, Kipnuk, Kongiganak, Kwethluk, Kwigillingok, M.E. School, Mekoryuk, Napakiak, Napaskiak, Newtok, Nightmute, Nunapitvhuk, Oscarville, Platinum, Quinhagak, Toksook Bay, Tuntutuliak, Tununak, Pre-School
• Kuspuk Okul Bölgesi (İngilizce Kuspuk School District):^[4] Merkezi Aniak'tadır.
• Yupiit Okul Bölgesi (İngilizce Yupiit School District):^[5] Merkezi Akiachak'tadır.

Milli Parklar ve Koruma alanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Çoğu Yukon-Kuskokwim Deltasında bulunur:

• Alaska Deniz Milli Yaban hayatı Sığınağı
  • Bering Denizi Wilderness
• Lake Clark Milli Parkı ve Korunağı (kısmen)
  • Lake Clark Wilderness (kısmen)
• Togiak Milli Yaban hayatı Sığınağı (kısmen)
  • Togiak Wilderness (kısmen)
• Yukon Deltası Milli Yaban hayatı Sığınağı (kısmen)
  • Nunivak Wilderness

Kasaba ve köyleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Sınır komşuları[değiştir | kaynağı değiştir]

	Wade Hampton Census Area	Yukon-Koyukuk Census Area		g t d
	Bering Denizi		Matanuska-Susitna Borough
		'Bethel Census Area'
		Lake and Peninsula Borough ve Dillingham Census Area	Kenai Peninsula Borough

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Bethel and Wade Hampton Census Areas - Alaska Genweb Project22 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Brigitta Windisch-Cole, The Bethel Census Area