Ashikaga Yoshiteru (Jp. 足利 義輝; 31 Mart 1536 – 17 Haziran 1565) ) Japonya'nın Muromaçi döneminin sonlarında 1546'dan 1565'e kadar hükümdarlık eden 13. Ashikaga hükümdarıydı. 12. hükümdar Askikaga Yoshiharu'nun en büyük oğluydu. Annesi, daha sonraları Keyijuyin olarak adlandırılacak olan Konoye Taiyi'nin kızıydı. Erkek kardeşi Ashikaga Yoshiyaki 15. hükümdar olmuştur.

Taç Giyme Töreni[değiştir | kaynağı değiştir]

Babasının Hosokawa Harumoto ile politik sürtüşmesi sebebiyle 1546'da emekliliğe zorlanmasından sonra, her ne kadar babası gibi kukla bir hükümdar olsa da Yoshiteru, Seyi Tayişogun olmuştur. Yoshiteru o sırada sadece 11 yaşındaydı ve taç giyme töreni Kiyoto'nun dışında olan Orni şehrindeki Sakamoto'da yapılmıştır.

Kukla Hükümdarlık Dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yoshiteru'nun taç giyme töreninden çok zaman geçmemişti ki, babası Yoshiharu Kiyoto'ya dönmek için Harumoto ile anlaşma yaptı. Fakat, Harumoto'nun hizmetkarı Miyoshi Nagayoshi, Hosokawa Ujisuna'nın tarafını tutmak için Harumoto'dan ayrıldı ve iki Hosokawa, Yoshiteru'nun, aynı zamanda babası Yoshiharu ve Harumoto'nun da sürülmesine sebep olan savaşa başladı. 1550'de, Yoshiharu, Kiyoto'ya dönemeden Omi'de öldü.

1552'de, Yoshiteru, Kiyoto'ya dönmek için Nagaharu ile barış anlaşması yaptı. Fakat bir sonraki sene, Yoshiteru ve Harumoto, Nagayoshi'nin gücünü azaltmak için ona karşı savaş başlattı. Rokkaku Yoşikata'nın yardımıyla, Yoshiteru için savaş başlangıçta iyi gittiyse de, 1558 yılında Nagayoshi'nin karşı atağı sonrasında tekrar Kiyoto dışına sürüldü. Nagayoshi bir hükümdarı öldürmekle suçlanmamak için Yoshiteru'nun ölüm emrini vermedi, bunun yerine Yoshiteru'yla, kendi yetkisi altında Kiyoto topraklarında kalması koşuluyla bir anlaşma yaptı. Nagayoshi, Yoshiteru'nun danışmanı oldu, bu da Yoshiteru'yu lastik bir mühürden farksız kıldı.

Hükümdarlık[değiştir | kaynağı değiştir]

Hükümdarın himayesine sadece kendi iyilikleri için girmeyi seçen dayimyolarca çevrelenen Yoshiteru, hükümdarlık otoritesini kullanarak Japonya'nın her yerini etkileyecek kararlar almaya başlayarak aktif diplomaside yeniden rol almayı başardı. Çok iyi bilinen dayimyolardan, Takeda Shingen ve Yusugi Kenshin, Shimazu Takahisa ve Otomo Yoshishige, ile Mori Motonari ve Amago Haruhisa arasında barış pazarlıkları yapmaya çalışması, otoritesinin çeşitli dayimyolar tarafından fark edilmesine sebep oldu. Kaynak yokluğunda, Yoshiteru, kendi kanjisini Mori Terumoto gibi çeşitli samuraylara vererek onlara bir çeşit manevi baba olma gibi bir fırsat yakaladı. Yoshiteru, yaptıkları ile büyük takdir toplamıştı ve çoğu araştırmacı onu mevkisini elinde tutmayı başaran etkili son hükümdar olarak tanımlar. Oda Nobunaga ve Yusugi Kenshin, hükümdara saygılarını sunmak amacıyla Kiyoto'ya giden birçok dayimyo arasındaydı.

Hükümdarlığın Sonu[değiştir | kaynağı değiştir]

1564'te, uzun süreli danışman ve devlet görevlisi Nagayoshi hastalıktan dolayı öldü ve Yoshiteru hükümdarlık otoritesini ilan etmek için bir fırsat yakaladı. Fakat, Matsunaga Hisahide ve Miyoshi konseyinin üç üyesi, tıpkı Nagayoshi'nin yaptığı gibi Yoshiteru'nun yetkilerini yok ederek onu yönetmek istiyorlardı ve Ashikaga Yoshihide'yi kukla hükümdar olarak başta görmek istiyorlardı.

1565'te, Hisahide, üç Miyoshi ve Miyoshi Yoshitsugu, Yoshiteru'nun yaşadığı yer olan ve daha sonraları Nijo Kalesi olarak adlandırılacak olan birkaç bina topluluğuna karşı isyan başlattılar. Yoshiteru, kenjutsu'ya kendini adamıştı ve Kamiyizumi Nobutsuna ve Sukahara Bokuden'den katana kullanma sanatı ve taktiklerini öğrenmişti. Yoshiteru'nun kendi başına, kendisine farklı farklı dayimyolarca verilen bir düzineden fazla katanayı kullanarak, büyük miktarda düşman süvarisini öldürdüğü söylenir, bu sırada kırılan kılıçların paha biçilemez olmalarını önemsememiştir bile. Fakat, zamanında kendisini destekleyen hiçbir dayimyodan yardım gelmemesi sebebiyle, Yoshiteru'nun emri altındaki birkaç süvari ve Yoshiteru'nun kendisi, Miyoshi tarafından ezilerek öldürülmüştür. Kayıtlara göre annesi de aynı gün ölmüştür.

Kuzeni Ashikaga Yoshihide'nin 14.hükümdar olması için aradan üç yıl geçecekti.

Yoshiteru'nun Vasiyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Dayanıklılığı ve düzenli olarak antrenman yaptığı bilinen katana yeteneklerinden dolayı, Yoshiteru, Kengo Şogun olarak adlandırılırdı ve Ashikaga Takayuji'den beri samuraylara ve yerel diktatörlere en yakın olan hükümdardı. Hükümdarlığı yüksek bir itibara sahipti, fakat tüm bunlara rağmen öldürülmesi, Yoshiteru'nun otoritesinin ve itibarının ne kadar zayıf olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Yoshiteru'nun ölümünde bıraktığı waka (Japon şiiri), onun hayallerinin ne kadar büyük olduğunu ve bunların ne kadar azını başardığını gösterir.