2023 Türkiye anayasa krizi

2023 Türkiye anayasa krizi, 8 Kasım tarihinde Yargıtay 3. Ceza Dairesinin TBMM üyesi Can Atalay'ın tahliye edilmesine dair Anayasa Mahkemesinin kararını bozmak için müdahalede bulunması ile başlayan bir yargı krizi sürecidir.^[1]

Kriz[değiştir | kaynağı değiştir]

Anayasa Mahkemesi, 25 Ekim 2023 tarihinde Atalay'ın "seçilme ve siyasi faaliyette bulunma" ve "kişi hürriyeti ve güvenliği" haklarının ihlal edildiğini belirterek gerekli işlemlerin yapılması için dosyanın ilk derece mahkemesi olan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verdi. Mahkeme, Anayasa Mahkemesinin kendisine gönderdiği kararı değerlendirmesi için Yargıtay 3. Ceza Dairesi'ne dosyayı iletti. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, 8 Kasım 2023 tarihinde, Can Atalay hakkında kesinleşmiş hüküm verdiğini ve kararın TBMM Genel Kurulunda okunmamasına rağmen Can Atalay'ın milletvekilliğinin kesin olarak düşürüldüğünü ve bu yüzden Anayasa Mahkemesinin kesinleşmiş bir hükümden dolayı inceleme yaparak yetkisini aştığını belirterek, Anayasa Mahkemesinin kararına uymama talimatı verdi. Ayrıca Anayasa'yı ihlal ettikleri gerekçesiyle Can Atalay'ın davasında görüş bildiren 14 üye arasından kabul oyu kullanan 9 Anayasa Mahkemesi üyesi hakkında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunarak Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi işlemlerine başlanmasına dair kararını TBMM Başkanlığına iletti.^[2]^[3]

21 Aralık 2023 tarihinde Anayasa Mahkemesi, Can Atalay hakkında ikinci kez hak ihlali kararı verdi.^[4]

27 Aralık 2023 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan Anayasa Mahkemesinin gerekçeli kararında Anayasa Mahkemesi üyeleri tarafından Can Atalay’ın "bireysel başvuru hakkının" ihlal edildiğine oy birliğiyle; "seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı" ve "kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının" ihlal edildiğine oy çokluğuyla karar verildi. Gerekçeli kararda İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinin dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesine gönderilmesiyle kendisine Anayasa Mahkemesi tarafından verilen yeniden yargılama görevini kullanmadığı belirtildi. Yargıtay. 3 Ceza Dairesinin önceki Can Atalay başvurusunda olumlu oy kullanan Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında Anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle suç duyurusunda bulunmasına, kanunen kendisine tanınan bir yetki olmadığından Yargıtay 3. Ceza Dairesinin yetkisini aştığına yer verildi. Ayrıca kamu gücünü kullanan organların eylemlerinin Anayasaya uygunluğunun sadece Anayasa Mahkemesi tarafından yapılabileceği belirtildi. Yargıtay. 3 Ceza Dairesinin almış olduğu "Anayasa Mahkemesinin kararına uymama" şeklinde bir kararın Türk hukuk sisteminde bulunmadığını belirtti. Yargıtay ve Danıştay gibi yüksek yargı organlarının daha önce defalarca kararlarında Anayasa Mahkemesi kararlarına uyduğuna yer verildi. Anayasa Mahkemesi kararlarına rağmen kişilerin özgür bırakılmaması ve tutulmalarına devam edilmesinin keyfiyete sebep veren bir durum olduğu belirtildi. Anayasa Mahkemesi kararlarının idari, yasama ve yargı organlarını kesin olarak bağladığını, hiçbir merci tarafından Anayasaya ve kanunlara uygunluğunun sorgulanamayacağını, yargı ve diğer kamu gücünü kullanan organların Anayasa Mahkemesi kararlarını yerine getirmekle sorumlu olduğu belirtildi. Aksi takdirde bir hukuk devletinde anayasal hükümlere uymamanın ilgilileri açısından cezai, idari ve hukuki sorumlulukları olduğuna yer verildi.^[5]^[6]

27 Aralık 2023 günü akşam saatlerinde İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi dosyayı yeniden yargılaması için Yargıtay 3. Ceza Dairesine gönderdi.^[7]

3 Ocak 2024 tarihinde Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Anayasa Mahkemesinin Can Atalay hakkındaki ikinci hak ihlali kararının hukuki değerinin olmadığını belirtti ve Anayasanın 153. maddesi kapsamında uygulanabilecek bir karar olmadığından Anayasa Mahkemesinin kararına uyulmamasına karar verdi. Yargıtay 3. Ceza Dairesi, kararda Anayasa Mahkemesinin jüristokrasik bir davranış sergilediğini belirtti.^[8]

30 Ocak 2024 tarihinde Can Atalay'ın milletvekilliğinin düşürülmesine yönelik Yargıtay kararı TBMM Genel Kurulunda okundu ve böylece vekilliği düşürüldü.^[9]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi partiler ve siyasetçiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Muhalefet partileri, bu adımı "hukuki bir darbe girişimi" olarak nitelendirdi. Siyasi ve hukuki işlerden sorumlu AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, "Devleti oluşturan erkler, sorun çözümler. Asla sorun üretmez, üretemez. Birbirini çelmeleyemez." diyerek kararı eleştirdi.^[10] Eski AK Partili Millî Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik "Bu sefer biz kendi militan yargımızı oluşturduk, helal olsun bize" diyerek karara tepki gösterdi.^[11] Eski AK Partili milletvekili Şamil Tayyar, Yargıtay'ın kararını "bir siyasi muhtıra" olarak niteledi ve Yargıtay'ın TBMM'ye ayar vermeye çalıştığını belirterek kararı eleştirdi.^[12]

Can Atalay'ın milletvekili olduğu Türkiye İşçi Partisi'nin Genel Başkanı Erkan Baş, bu kararı "yargıda darbe girişimi" olarak nitelendirdi ve Yargıtay 3. Ceza Dairesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunduklarını açıkladı.^[13]

Ana muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi'nin yeni genel başkanı Özgür Özel, kararı "anayasal düzene karşı bir darbe girişimi" olarak nitelendirdi.^[14] Muhalif parti milletvekilleri, Yargıtay'ın kararını meclis iradesinin üstünde emir verdiği gerekçesiyle eleştirdi. Özgür Özel, 8 Kasım gecesi TBMM'de CHP Grup Toplantısı düzenlendi. 9 Kasım'da TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş'u meclis iradesine sahip çıkmak için Meclis Danışma Kurulu toplantısına çağırdı. Numan Kurtulmuş başta Meclis Danışma Kurulu toplantısı yapılacağını bildirmesine rağmen sonradan bu toplantının yapılmayacağını açıkladı. Bunun üzerine Özgür Özel, milletvekillerine TBMM'de Genel Kurulu'nu terk etmeme çağrısı yaptı.^[15]

MHP Genel Başkan Yardımcısı ve hukukçu Feti Yıldız, "Anayasa Mahkemesine karşı bir kontrol mekanizması" olmamasının eksiklik olduğunu belirtti ve AYM'nin "yargısal aktivizm" yapıp norm ihdas edemeyeceğini belirterek Yargıtay'ın kararını destekledi.^[16]

Cumhurbaşkanı Erdoğan 10 Kasım günü Özbekistan ziyareti dönüşünde uçaktaki gazetecilere Anayasa Mahkemesinin son zamanlarda birçok yanlış karar aldığını, Yargıtay'ın kararında bir yüksek mahkeme olarak AYM ile ilgili bir yaptırım ve TBMM'den Can Atalay'ın vekilliğinin düşürülmesini talep ettiğini belirtti. AK Parti içerisindeki kararı eleştiren kişilerin yanlış yaptığını ve parti olarak birlikte hareket etmek gerektiğini hatırlatarak Yargıtay'ın kararına desteğini dile getirdi.^[17] Erdoğan, 10 Kasım tarihli Atatürk’ü anma programında da bir daha bu tür yüksek yargı krizinin yaşanmaması için çözümün Meclis'te yeni bir anayasa yapmak olduğunu söyledi.^[18]

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni anayasa önerisini bir kez daha gündeme getirmesi üzerine CHP Genel Başkanı Özel, Erdoğan'ı krize müdahale etmek suretiyle anayasal düzeni askıya almak ve buna önderlik etmekle itham etti.^[19]

Hukuk camiası[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye Barolar Birliği, bu kararı "anayasal düzene karşı başkaldırı" olarak nitelendirdi.^[20] TBB Başkanı Erinç Sağkan ve TBB Yönetim Kurulu üyeleri, Yargıtay Başkanı Mehmet Akarca, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, Yargıtay Genel Sekreteri Fevzi Yıldırım ile Hakimler ve Savcılar Kurulu Başkanvekili Mehmet Akif Ekinci'yi ziyaret ederek, AYM kararını uygulamayan Yargıtay 3. Ceza Dairesi Başkan ve üyeleri ile İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti hakkında gereğinin yapılması için başvuruda bulundu.^[21]

Birçok hukukçu, Yüce Divan sıfatıyla AYM'nin kendi üyelerini kendisinin yargılayabileceğini belirterek Yargıtay'ın kendini AYM'nin yerine koyduğunu ve yetkisini aştığını bildirdi.^[22]

İstanbul Barosu, AYM tarafından verilen hak ihlali kararını uygulamayan Yargıtay 3. Ceza Dairesi başkanı ve üyeleri hakkında Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu’na suç duyurusunda bulundu. Suç duyurusuna ilişkin dilekçe, ayrıca disiplin soruşturmalarının da yapılması için Yargıtay Yüksek Disiplin Kurulu ile Hakimler ve Savcılar Kurulu'na gönderildi.^[23] Ankara Barosu da Yargıtay'ın Anayasa'yı tasfiye ettiğini belirterek^[24] 10 Kasım'da Mustafa Kemal Atatürk'ün Ankara Adalet Sarayı'nda bulunan anıtında yapılacak anma töreninin ardından Yargıtay'ın Ahlatlıbel'de bulunan binasına yürüyüş yapılacağını ve Yargıtay binası önünde basın açıklaması yapılacağını açıkladı.^[25]

Yargıtay Onursal Başkanı Sami Selçuk, AYM'nin kararına herkesin uymak zorunda olduğunu ve Yargıtay'ın böyle bir karar vermiş olabileceğine inanmadığını belirtti.^[26]

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın danışmanı Mehmet Uçum, AYM'nin anayasaya aykırı karar vererek "yargısal aktivizm" yaptığını, Yargıtay'ın kararının "turnusol kâğıdı" olduğunu belirtti ve "bu kararla kim Millî Yargıdan yana, kim değil belli olur" diyerek kararı destekledi.^[27]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Yargıtay, Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu". BBC News Türkçe. 8 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "SON DAKİKA HABERİ: Yargıtay'dan Can Atalay için ihlal kararı veren Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusu". www.ntv.com.tr. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "Yargıtay'dan Can Atalay'a tahliye yok, AYM üyelerine suç duyurusu var". Gazete Duvar. 8 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "Anayasa Mahkemesi'nden Can Atalay için ikinci kez hak ihlal kararı - Sözcü Gazetesi". www.sozcu.com.tr. 2023. 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2023.
^ "Anayasa Mahkemesi Kararı" (PDF). Resmi Gazete. 27 Aralık 2023. 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
^ "AYM, Can Atalay için verdiği hak ihlali kararını hangi gerekçelere dayandırdı?". BBC Türkçe. 27 Aralık 2023. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
^ "İstanbul 13. ACM, Can Atalay'ı tahliye etmedi, dosyayı yine Yargıtay'a gönderdi". Evrensel. 27 Aralık 2023. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.
^ "Yargıtay, AYM'nin Can Atalay'la ilgili hak ihlali kararına 'Hukuki değeri yok' diyerek yine uymadı". BBC Türkçe. 3 Ocak 2024. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
^ "Can Atalay: Yargıtay kararı okundu, TİP Hatay Milletvekili'nin vekilliği düşürüldü". BBC News Türkçe. 30 Ocak 2024. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024.
^ "Yargıtay'ın Can Atalay kararına AK Parti'den ilk yorum: Çok yazık". Gazete Duvar. 8 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "Hüseyin Çelik: "Bu sefer biz kendi militan yargımızı oluşturduk, helal olsun bize"". Birgün. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "Şamil Tayyar: Bir siyasi muhtıradan söz etmek de mümkün". Gazete Duvar. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "TİP Genel Başkanı Erkan Baş: Bugün soru şudur; bu darbe girişimini püskürtecek miyiz, püskürtmeyecek miyiz?". T24. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ Merkezi, Haber (8 Kasım 2023). "Yargıda Can Atalay krizi: Yargıtay, "hak ihlali" kararı veren AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu". Medyascope. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "CHP Genel Başkanı Özel: Danışma Kurulu toplantısının yapılmayacağını öğrendim, TBMM Genel Kurulu'nu terk etmeme eylemine başlıyoruz". BBC Türkçe. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "MHP'li Feti Yıldız'dan Yargıtay kararı hakkında ilk yorum: AYM'ye karşı kontrol mekanizması olmalı…". Sabah. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "Erdoğan'dan Yargıtay-AYM kriziyle ilgili açıklama". Sözcü. 10 Kasım 2023. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
^ "Erdoğan, yargıda yaşanan krizi yeni anayasa ile çözebileceklerini iddia etti". Medyascope. 10 Kasım 2023. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
^ "Özgür Özel: Erdoğan Liderliğinde Bir Kalkışma Var". 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
^ "BU KARAR ANAYASAL DÜZENE KARŞI AÇIK BİR BAŞKALDIRIDIR". Türkiye Barolar Birliği. 8 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "TBB YÖNETİMİ, YARGITAY VE HSK'YI ZİYARET EDEREK, ANAYASA MAHKEMESİ'NİN İHLAL KARARINI UYGULAMAYANLAR HAKKINDA İŞLEM YAPILMASI İÇİN BAŞVURUDA BULUNDU". Türkiye Barolar Birliği. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ ""AYM'nin kendi 9 üyesini yargılaması mümkün görünmüyor"". Bianet. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "İstanbul Barosu'ndan AYM Kararını Uygulamayan Yargıtay 3. Ceza Daire Başkanı ve Üyeleri Hakkında Suç Duyurusu". İstanbul Barosu. 9 Kasım 2023. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "8 KASIM 2023 YARGITAY, TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASINI TASFİYE ETTİ! BUGÜNÜ UNUTMA!". Ankara Barosu. 8 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "YARGITAY'IN, TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASINI TASFİYE ETME GİRİŞİMİNE KARŞI YARGITAY'A YÜRÜYORUZ!". Ankara Barosu. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "Yargıtay Onursal Başkanı Selçuk: Bu karara inanmıyorum, olamaz". Gazete Duvar. 8 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.
^ "Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Uçum: Yargıtay Milli Yargıdır, savunulacaktır". Bianet. 9 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[1] "Yargıtay, Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu". BBC News Türkçe. 8 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[2] "SON DAKİKA HABERİ: Yargıtay'dan Can Atalay için ihlal kararı veren Anayasa Mahkemesi üyeleri hakkında suç duyurusu". www.ntv.com.tr. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[3] "Yargıtay'dan Can Atalay'a tahliye yok, AYM üyelerine suç duyurusu var". Gazete Duvar. 8 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[4] "Anayasa Mahkemesi'nden Can Atalay için ikinci kez hak ihlal kararı - Sözcü Gazetesi". www.sozcu.com.tr. 2023. 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2023.

[5] "Anayasa Mahkemesi Kararı" (PDF). Resmi Gazete. 27 Aralık 2023. 26 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.

[6] "AYM, Can Atalay için verdiği hak ihlali kararını hangi gerekçelere dayandırdı?". BBC Türkçe. 27 Aralık 2023. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.

[7] "İstanbul 13. ACM, Can Atalay'ı tahliye etmedi, dosyayı yine Yargıtay'a gönderdi". Evrensel. 27 Aralık 2023. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.

[8] "Yargıtay, AYM'nin Can Atalay'la ilgili hak ihlali kararına 'Hukuki değeri yok' diyerek yine uymadı". BBC Türkçe. 3 Ocak 2024. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.

[9] "Can Atalay: Yargıtay kararı okundu, TİP Hatay Milletvekili'nin vekilliği düşürüldü". BBC News Türkçe. 30 Ocak 2024. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2024.

[10] "Yargıtay'ın Can Atalay kararına AK Parti'den ilk yorum: Çok yazık". Gazete Duvar. 8 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[11] "Hüseyin Çelik: "Bu sefer biz kendi militan yargımızı oluşturduk, helal olsun bize"". Birgün. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[12] "Şamil Tayyar: Bir siyasi muhtıradan söz etmek de mümkün". Gazete Duvar. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[13] "TİP Genel Başkanı Erkan Baş: Bugün soru şudur; bu darbe girişimini püskürtecek miyiz, püskürtmeyecek miyiz?". T24. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[14] Merkezi, Haber (8 Kasım 2023). "Yargıda Can Atalay krizi: Yargıtay, "hak ihlali" kararı veren AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulundu". Medyascope. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[15] "CHP Genel Başkanı Özel: Danışma Kurulu toplantısının yapılmayacağını öğrendim, TBMM Genel Kurulu'nu terk etmeme eylemine başlıyoruz". BBC Türkçe. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[16] "MHP'li Feti Yıldız'dan Yargıtay kararı hakkında ilk yorum: AYM'ye karşı kontrol mekanizması olmalı…". Sabah. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[17] "Erdoğan'dan Yargıtay-AYM kriziyle ilgili açıklama". Sözcü. 10 Kasım 2023. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.

[18] "Erdoğan, yargıda yaşanan krizi yeni anayasa ile çözebileceklerini iddia etti". Medyascope. 10 Kasım 2023. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.

[19] "Özgür Özel: Erdoğan Liderliğinde Bir Kalkışma Var". 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.

[20] "BU KARAR ANAYASAL DÜZENE KARŞI AÇIK BİR BAŞKALDIRIDIR". Türkiye Barolar Birliği. 8 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[21] "TBB YÖNETİMİ, YARGITAY VE HSK'YI ZİYARET EDEREK, ANAYASA MAHKEMESİ'NİN İHLAL KARARINI UYGULAMAYANLAR HAKKINDA İŞLEM YAPILMASI İÇİN BAŞVURUDA BULUNDU". Türkiye Barolar Birliği. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[22] ""AYM'nin kendi 9 üyesini yargılaması mümkün görünmüyor"". Bianet. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[23] "İstanbul Barosu'ndan AYM Kararını Uygulamayan Yargıtay 3. Ceza Daire Başkanı ve Üyeleri Hakkında Suç Duyurusu". İstanbul Barosu. 9 Kasım 2023. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[24] "8 KASIM 2023 YARGITAY, TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASINI TASFİYE ETTİ! BUGÜNÜ UNUTMA!". Ankara Barosu. 8 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[25] "YARGITAY'IN, TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASINI TASFİYE ETME GİRİŞİMİNE KARŞI YARGITAY'A YÜRÜYORUZ!". Ankara Barosu. 9 Kasım 2023. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[26] "Yargıtay Onursal Başkanı Selçuk: Bu karara inanmıyorum, olamaz". Gazete Duvar. 8 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[27] "Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Uçum: Yargıtay Milli Yargıdır, savunulacaktır". Bianet. 9 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

2023 Türkiye anayasal krizi nedir?, 2023 Türkiye anayasal krizi anlamı nedir?, 2023 Türkiye anayasal krizi ne demektir?