14 Ekim 2023 Güneş tutulması

14 Ekim 2023 Güneş tutulması
14 Ekim 2023 Güneş tutulması
	Los Alamos, New Mexico'dan gözlenen halkalı Güneş tutulması
	Harita
Tutulmanın türü
Tür	Halkalı
Gama	0,3753
Büyüklük	0,952
Maksimum tutulma
Süre	317 saniye (5 d 17 s)
Koordinatlar	11°24′N 83°06′W / 11.4°K 83.1°B
Maks. kuşak genişliği	187 km (116 mi)
Zaman (UTC)
En büyük tutulma	18:00:41
Kaynaklar
Saros	134 (44 - 71)
Katalog # (SE5000)	9560

Tutulmanın Kuzey Amerika ve Güney Amerika'daki yolunun animasyonlu haritası

14 Ekim 2023 Güneş tutulması, büyük ölçüde Kuzey, Orta ve Güney Amerika üzerinde meydana gelen halkalı Güneş tutulmasıydı.

Tutulmanın maksimum olduğu bölge Orta Amerika'daydı, en geniş kapsama alanı Nikaragua'nın doğu kıyısı açıklarında ve en uzun tutulma süresi Panama'nın güney kıyısının hemen açıklarında gerçekleşti. Buradaki halkalı tutulma 5 dakika 17 saniye sürdü ve güneş ufuk çizgisinin 66,8° üzerindeydi.

Tutulma, Saros döngüsü 134'ün bir parçasıdır ve 3 Ekim 2005 Güneş tutulmasının devamı niteliğindedir.

Görünürlük[değiştir | kaynağı değiştir]

Halkalı tutulmanın görünürlük bölgesi Dünya'ya ilk olarak saat 16:12 UT'de Doğu Pasifik 146° 14′ Batı boylamı ve 49° 14′ Kuzey enleminde ulaştı.^[1] Güneydoğuya doğru ilerleyen gölge, Coos Bay, Oregon'da ABD kıyılarına çarptı ve ardından Amerika eyaletleri, Oregon, Nevada, Utah, New Mexico ve Teksas'ı geçti. Daha sonra Meksika Körfezi'nin batısı, Yucatán Yarımadası ve Honduras'ın kuzeydoğusunu, ardından Kosta Rika kıyılarıyla Panama Kanalı'nın batısındaki Panama Kıstağı'nı geçerek okyanus boyunca Kolombiya'ya doğru devam etti. Kolombiya kıyısından sonra seyrek nüfuslu bölgelerden geçerek önce And Dağları, ardından Brezilya'daki Amazon Nehri boyunca ilerledi ve yeniden yoğun nüfuslu bölgelere ulaştı, fakat burada Güneş batı ufuk çizgisine çok yakındı. Ay'ın gölgesi, Brezilya'nın doğu kıyısından kısa bir süre önce saat 19:46 UT'de 29° 46′ Batı boylamı ve 5° 46′ Güney enleminde Dünya'yı terk etti.^[1]

Halkalı görünürlük bölgesi, ABD'de Krater Gölü, Büyük Havza, Capitol Reef, Canyonlands ve Padre Adası; Panama'da Santa Fe, Omar Torrijos, Sarigua; Kolombiya'da Uramba, Cordillera de los Picacho, Serranía de la Macarena, Chiribiquete; Brezilya'da Jaú, Amazônia, Jamanxim ve Serra do Pardo gibi birçok milli parkı ve diğer koruma alanlarını da etkiledi.

Texas'ın Austin şehrinin yaklaşık 100 km batısı, Bandera ilçesi'nin Vanderpool kasabasına yakın bir noktada, 8 Nisan 2024 tarihinde gerçekleşecek tam Güneş tutulmasının merkez çizgisiyle kesişti. Bu nedenle burada yaklaşık 6 ay arayla iki merkezi Güneş tutulması gözlenebilecek. Albuquerque için bu tutulma, 11 yıl içinde gerçekleşen ikinci halkalı güneş tutulmasıydı ve 20 Mayıs 2012 Güneş tutulmasının gölge yoluyla kesişti.

Halkalı tutulma görünürlük bölgesindeki yerler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ülke	Yer	Süre	Zaman (UT)	Açıklama
ABD	Coos Bay	4d 00s	16:18	karayla ilk temas
ABD	Eugene	3d 54s	16:19
ABD	Medford	1d 13s	16:19	halkalı tutulma bölgesinin kenarı
ABD	Elko	4d 18s	16:25
ABD	Albuquerque	4d 50s	16:37
ABD	Santa Fe	2d 49s	16:37	halkalı tutulma bölgesinin kenarı
ABD	Roswell	4d 41s	16:41
ABD	Odessa	4d 48s	16:45
ABD	Vanderpool	4d 59s	16:52	8 Nisan 2024 tam Güneş tutulmasının merkez çizgisi geçiş noktası
ABD	San Antonio	4d 24s	16:54
ABD	Corpus Christi	5d 02s	16:58
Meksika	Campeche	4d 33s	17:25
Belize	Belize City	5d 11s	17:34
Honduras	La Ceiba	5d 11s	17:41
Honduras	Catacamas	5d 15s	17:45
Panama	Santiago de Veraguas	4d 09s	18:12
Kolombiya	Cali	3d 44s	18:33
Kolombiya	Neiva	5d 09s	18:37
Brezilya	Araguaína	4d 09s	19:39
Brezilya	Juazeiro do Norte	3d 52s	19:45	ufkun yaklaşık 10° üzerinde
Brezilya	Campina Grande	3d 04s	19:46	ufkun yaklaşık 7° üzerinde
Brezilya	Natal	3d 32s	19:45	ufkun yaklaşık 6° üzerinde

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Fred Espenak (1994). Fifty Year Canon of Solar Eclipses: 1986-2035 (2. bas.). Belmont: NASA. s. 121, 225. ISBN 0-933346-45-X.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

NationalEclipse.com 2023 tutulması ve diğerleri için genel bilgiler, haritalar, şehir verileri, etkinlikler, animasyonlar, ürünler, tarihi bilgiler ve diğer kaynakları içeren bir eğitim sitesi. (İngilizce)
Eclipse2024.org Kapsamlı tutulma bilgileri, tutulma simülatörü ve 2023 ve 2024 güneş tutulmaları için diğer kaynakları içeren bir eğitim sitesi. (İngilizce)

[fyc-1] Fred Espenak (1994). Fifty Year Canon of Solar Eclipses: 1986-2035 (2. bas.). Belmont: NASA. s. 121, 225. ISBN 0-933346-45-X.

[1]

14 Ekim 2023 Güneş tutulması nedir?, 14 Ekim 2023 Güneş tutulması anlamı nedir?, 14 Ekim 2023 Güneş tutulması ne demektir?