Türkiye'nin Adıyaman şehrinde yer alan İsias Otel (tam adıyla Grand İsias Hotel), 6 Şubat 2023 günü sabah 04.17'de gerçekleşen deprem sırasında çöktü. Otelin çökmesi sonucu toplamda 65 kişi öldü.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

İsias Otel[değiştir | kaynağı değiştir]

Adıyaman merkezdeki Hocaömer Mahallesi'nde, Atatürk Bulvarı'nda yer alan İsias Otel,^[1] 1990-1991 yıllarında Bozkurt ailesi tarafından aile apartmanı olacak şekilde tasarlandı ve inşaata başlandı. Adıyaman İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Özgür Tunç'a göre inşaat aşamasında binanın yarım kalması nedeniyle yaklaşık on yıl kadar kaba inşaat olarak atıl vaziyette durdu, bu süreçte hava koşullarına maruziyetten korozyona uğradı.^[2][3] Otelin sahibi Ahmet Bozkurt'a göre, 1995 yılında yaşanan ölümlü bir iş kazası sonrası inşaata ara verildi.^[4]

2001 yılında İsias Otelcilik, apartmanı otele çevirdi. 2005 yılında otelin yatak kapasitesi 35'ten 65 odaya çıkarıldı. Otel lobisinde bulunan bazı kolonlar bu süreçte kesildi.^[2][3] Buna ek olarak, binanın çökmesinin ardından yazılan raporlara göre kaçak bir sekizinci kat çıkıldı.^[4]

Otelde kalan kafileler[değiştir | kaynağı değiştir]

Deprem anında otelde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki Gazimağusa Türk Maarif Kolejinden Adıyaman'a voleybol turnuvası için gelmiş yıldız kız ve erkek voleybol takımlarıyla beraber veliler ve öğretmenlerden oluşan 39 kişilik bir kafile konaklamaktaydı.^[5][6] Kafile 3 Şubat Cuma günü Adıyaman'a gelerek otele yerleşmişti, kolejin iki takımı da ilk maçlarını kazandıktan sonra depremden önceki pazar akşamı kutlama yaparak otele dönmüşlerdi. Öğrenciler otelin ön cephesindeki üç-dört kişilik odalarda, veliler ve öğretmenler ise arka cephesinde konaklamaktaydı.^[7] Öğrenciler deprem anında otelin ikinci ve dördüncü katları arasında uyumaktaydılar, bu nedenle de enkazın tamamen altında kaldılar.^[7][8]

Turist Rehberleri Birliğinden 43 kişilik bir kafile de, Güneydoğu bölgesi için yapılan tur rehberliği uygulamalı eğitimi sırasında İsias Otel'de konaklamaktaydı.^[9]

Çökme ve kurtarma çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Otelden kurtulan görgü tanıklarının anlatımına göre bina depremin ilk anlarında, ilk 15-20 saniye içerisinde çöktü ve binanın çökmesinin ardından deprem devam etti. Binanın çökmesi, ikinci katından itibaren ön cepheye doğru gerçekleşti, böylece arka cephede kalanlar depremin ardından binanın üst tarafında kaldılar.^[7] Depremin ardından ilk anlarda, bazı tur rehberleri ve Kıbrıs kafilesinden gelen bazı yetişkinler kendi imkânlarıyla enkazdan çıktı. Enkazdan çıkan veliler ilk anlarda KKTC Cumhurbaşkanlığından personelle irtibat kurup durumu aktardı, sonrasında cep telefonu hatlarının kesilmesi nedeniyle iletişim mümkün olmadı.^[10][11][12]

Depremin ardından ilk saatlerde yapılan KKTC Bakanlar Kurulu toplantısının ardından açıklama yapan KKTC Başbakanı Ünal Üstel, otelde kalan Kıbrıs kafilesine henüz ulaşılamadığını, ulaşma çalışmalarının devam ettiğini, bölgeye KKTC kurtarma ekiplerinin sevk edileceğini ve ulaşmak isteyen velilerin gidebilmesi için 14.30'da uçak kaldırılacağını açıkladı.^[5] İlk saatlerde enkaza herhangi bir arama kurtarma çalışması gerçekleşmedi. Gün içerisinde KKTC Gaziantep Başkonsolosu Fatma Demirel'in Adıyaman'a ulaşması ve girişimlerde bulunması üzerine Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve jandarma ekipleri enkaza geldi ancak bunlar da daha sonra enkaz başından ayrıldı.^[11] Saat 17.00'de Ercan Havalimanı'ndan kalkan bir uçakla KKTC Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığından ve KKTC'de faaliyet gösteren üniversitelerden arama kurtarma ekipleri, öğrenci velilerini, KKTC Sağlık Bakanlığı'ndan bir acil müdahale ekibi ve KKTC Millî Eğitim Bakanı Nazım Çavuşoğlu Adıyaman'a gitti, akşam saat 18.20'de Adıyaman Havalimanı'na uçağın inmesi sonrası otele ulaştı.^[13] Havalimanına inenler burada herhangi bir kontrolle karşılaşmadı ve ancak ambulans yardımıyla otel bölgesine gelebildiler. Akşam saatlerinde kısıtlı kurtarma çalışmaları başlatılsa da asıl kurtarma çalışmalarının başlaması ertesi gün Kuzey Kıbrıs'tan gemiyle gelen ekipler ve ekipmanın olay yerine ulaşmasıyla mümkün oldu. Böylece görgü tanıklarının aktarımına göre İsias Otel, Adıyaman'da ilk 48 saatte profesyonel arama kurtarma çalışması yapılabilen tek yer oldu.^[7]

Otelin çökmesi sonucu toplamda 65 kişi hayatını kaybetti, bunlardan 35'i Kıbrıs kafilesinden, 30'u ise tur rehberlerindendi. 39 kişilik Kıbrıs kafilesinden dört kişi hayatta kalabildi.^[6]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

KKTC ekibinin enkazdan çıkarılan naaşları hava yoluyla sevk edildi ve Gazimağusa'da defnedildi. Gazimağusa şehrinin küçüklüğü ve halktan herkesin hayatını kaybeden birini tanıması nedeniyle 35 kişinin aynı anda kaybı etki yarattı, medyada bu durumun 1974'teki savaştan bu yana şehrin yaşadığı en büyük acı olduğu, savaş sırasında Muratağa-Sandallar gibi yaşanan toplu mezarlarla ancak karşılaştırılabileceği yönünde yorumlar yapıldı. Bir haftalık süre içinde gerçekleşen cenazelere binlerce kişi katıldı, bu dönemde şehirde sokaklar boş kalırken dükkânlar cenazelerden sonra da günlerce kapalı kaldı.^[14][15][16] KKTC'den gelip hayatını kaybeden voleybol kafilesi "Şampiyon Melekler Takımı" adıyla anılmaya başladı.^[17]

Hukuki süreç[değiştir | kaynağı değiştir]

Otelin yıkılmasıyla ilgili olarak Adıyaman Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı ve aralarında otelin sahibi ve sorumlularının bulunduğu üç kişi 17 Şubat günü tutuklandı.^[18]

Otelde yaşanan kayıpların Kıbrıs'ta yarattığı etki nedeniyle otelin yıkımında pay sahibi olanların cezalandırılması için KKTC kamuoyunda kampanya başlatıldı.^[14] 27 Şubat'ta KKTC Cumhuriyet Meclisinde İsias Otel'de gerçekleşen ölümlerle ilgili Türkiye'de hukuki sürecin izlenmesine dair bir ad hoc komite oluşturuldu.^[19]

Anma[değiştir | kaynağı değiştir]

Şampiyon Melekler köyü[değiştir | kaynağı değiştir]

6 Şubat depremi sonrasında KKTC'de, 36 sivil toplum örgütünün kurduğu Kıbrıs Türk Dayanışma Platformu tarafından İskenderun'da Şampiyon Melekler Köyü adının verildiği bölgeye depremzedeler için 500 adet yaşam evi inşa edilmiştir.^[20]

Şampiyon Melekleri Yaşatma Derneği[değiştir | kaynağı değiştir]

Depremde yakınlarını kaybeden aileler önderliğinde Şampiyon Melekleri Yaşatma Derneği kurulmuştur. Derneğin kuruluş amacı; depremde ölenlerin adını yaşatmak eğitime katkı sağlamak amacı ile güvenli okul binaları inşa etmek ve başarılı öğrencilere burs imkanı sağlamaktır.^[21] Derneğe yapılan yardım kampanyaları kapsamında; Mağusa Maratonu,^[22] çeşitli kurumlardan öğrencilere, Şampiyon Melekler Bursu adı altında burs sağlaması,^[23][24] Fotoğraf yarışması,^[25] Spor Müsabakaları,^[26] Lefkoşa Maratonu^[27] yapılmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]