Süryanice Nedir?

Süryanice

82 dil

• Afrikaans
• العربية
• ܐܪܡܝܐ
• مصرى
• Asturianu
• Azərbaycanca
• تۆرکجه
• Башҡортса
• Български
• বাংলা
• Brezhoneg
• Bosanski
• Català
• کوردی
• Čeština
• Cymraeg
• Deutsch
• Zazaki
• Ελληνικά
• English
• Esperanto
• Español
• Eesti
• Euskara
• فارسی
• Suomi
• Français
• Frysk
• Gaeilge
• Galego
• Hausa
• עברית
• हिन्दी
• Hrvatski
• Magyar
• Bahasa Indonesia
• İtaliano
• 日本語
• 한국어
• Kurdî
• Коми
• Кыргызча
• Latina
• Lietuvių
• Latviešu
• Malagasy
• Māori
• Македонски
• മലയാളം
• Bahasa Melayu
• مازِرونی
• Nederlands
• Norsk nynorsk
• Norsk bokmål
• ਪੰਜਾਬੀ
• Polski
• Piemontèis
• پنجابی
• Português
• Română
• Русский
• Srpskohrvatski / српскохрватски
• Simple English
• Slovenčina
• سرائیکی
• Slovenščina
• ChiShona
• Српски / srpski
• Svenska
• தமிழ்
• Тоҷикӣ
• ไทย
• Türkmençe
• Tagalog
• ئۇيغۇرچە / Uyghurche
• Українська
• اردو
• Oʻzbekcha / ўзбекча
• Tiếng Việt
• 吴语
• 中文
• 粵語

Bağlantıları değiştir

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Süryanice
ܠܫܢܐ ܣܘܪܝܝܐ
Telaffuz	[lɛʃˈʃɑːnɑː surˈjɑːjɑː]
Bölge	Mezopotamya (antik Irak), kuzeydoğu Suriye, güneydoğu Türkiye, kuzeybatı İran,[1][2] Bereketli Hilal[3][4]
Etnisite	Süryaniler
Konuşan sayısı	[5]
Dil ailesi	Afro-Asya dilleri Sami dilleri Merkezî Sami dilleri Kuzeybatı Sami dilleri Aramice Süryanice
Yazı sistemi	Süryani alfabesi
Dil kodları
ISO 639-2	syc
ISO 639-3	syc
Süryanicenin bölgesel dil olduğu ülkeler   Süryanice konuşan nüfusun yaşadığı ülkeler

Süryanice (ܠܫܢܐ ܣܘܪܝܝܐ^[a] [Leššānā Suryāyā], Süryanice telaffuz: [lɛʃˈʃɑːnɑː surˈjɑːjɑː]), ayrıca Sürya-Aramice veya Klâsik Süryanice, Afroasya dil ailesinin Kuzeybatı Semitik dillerinde bulunan ve Arami alfabesinin bir türevi olan Süryani alfabesi ile yazılan bir dildir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Ebla merkezinde bulunan Süryanilerin 2. asırda Hristiyanlığı kabul etmeleriyle Süryani kültürü Yunan kültürüyle de harmanlanıp güçlü ve zengin bir edebiyat meydana geldi. En önemli eser, Kutsal Kitap'ın Peşitta adı verilen Süryanice çevirisidir.

Lehçeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

431 Efes ve 451 Kadıköy Konsilleri ile farklı mezheplere bölünen Süryanilerin dil ve alfabeleri de Doğu ve Batı olmak üzere iki ayrı kola ayrılmışlardır.

Süryani alfabesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Süryani alfabesi sağdan sola doğru yazılır ve 22 harften oluşur. İbrani Alfabesi'nin tersine harfler bitiştirildiğinden bu harflerin başta, sonda ve ortada yazılışları farklıdır.

Estrangelâ yazısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Harf	Unicode	Okunuşu
'laph	ܐ	E sessiz
Bêth	ܒ	B (V)
Gâmal	ܓ	G (Gh)
Dâlath	ܕ	D (Dh)
Hê	ܗ	H
Waw	ܘ	W (U, O)
Zain	ܙ	Z
Hêth	ܚ	H (Gırtlaktan)
Têth	ܛ	T
Yôdh	ܝ	Y (İ, E)
Kâph	ܟ	K (H (Boğazdan))
Lâmadh	ܠ	L
Mîm	ܡ	M
Nûn	ܢ	N
Semkath	ܣ / ܤ	S
'Ê	ܥ	Sessiz
Pê	ܦ	P (F)
Tsâdhê	ܨ	TS
Qôph	ܩ	Q
Rêš	ܪ	R
Šîn	ܫ	Ş
Taw	ܬ	T (Th)

Klasik Süryanice lehçeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı Süryanicesi: Bizans'ın etkisinde kalan Monofizit; İsa'nın tek ve ayrılmaz bir tabiatı olduğuna inanan Yakubiler, 680 yılında bunlardan ayrılan ve Monothelitizmi benimseyen (İsa'nın tek tanrısal karakteri olmakla beraber insanî iradesinin de olduğu görüş), daha sonra 1182 yılında Katolikliği benimseyen Lübnanlı Maruniler ve şimdi Katolik olup Bizans ayin biçimine göre ibadet eden Melkitler oluşturur.

Doğu Süryanicesi ise Diofizit (İsa'nın birbirinden bağımsız çift tabiatı olduğunu savunan görüş) Nasturiler (Asurlar) ve daha sonra bunlardan ayrılıp Katolikliği benimseyen Keldanileri oluşturur. Nasturiler Doğu Asurca'yı Çin'e kadar taşımış ve yaymışlardır. Her iki grupta sesli harflerin okunuşları farklılıklar gösterir.

Günümüzde kullanılan Süryani lehçeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Çağdaş Süryanicenin birçok yerel şive ve ağzı olup zamanla dile birçok Arapça, Türkçe, Kürtçe kelime eklenmiştir.^{[kaynak belirtilmeli]} Çağdaş dünya düzeninin etkisiyle yavaş yavaş Fransızca, Almanca ve İngilizce kelimeler de dile eklenmektedir.

1. Turoyo ܛܘܪܝܐ (Surayt^[6]): Yakubi Süryanilerce konuşulan Çağdaş Batı Süryani lehçesidir. Tur-Abdin bölgesi ve İstanbul'da, Suriye, Lübnan ve göçlerle bazı Avrupa ülkelerinde, Amerika kıtasında ve Avustralya'da en az 200.000 kişi tarafından konuşulmaktadır.
2. Mlahsö ܡܠܚܬܝܐ: Diyarbakır'da bu dili konuşabilen son kişi 1998 yılında öldüğünden kullanıcısı kalmamıştır. Kelime yapısı bakımından Klasik Süryanice'ye Turoyo'dan daha yakındır.
3. Surit ܣܘܪܬ Hristiyanlarınca konuşulan çağdaş Doğu Süryani lehçesidir. 210.000 kişi tarafından İran, Irak, Suriye, Türkiye, Kıbrıs, Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan, Lübnan, Avrupa ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da konuşulur.
4. Yeni Doğu Keldanicesi (ܟܠܕܝܐ Kaldaya): Doğu Kilisesi'nden kopmuş katolik Asurlar (Keldaniler) tarafından kullanılan çağdaş Doğu Asurca lehçesidir. İran, Irak, Türkiye, Suriye, Lübnan, Avrupa Ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da 1.000.000'dan fazla kişi tarafından konuşulur. Bu dili konuşanlar ile Surit konuşanlar, rahatlıkla anlaşabilirler.
5. Hertvin: Siirt civarında 1.000 kadar kişi tarafından konuşulur. Surit’e yakın bir lehçedir.

Süryani lehçelerini konuşanlar büyük sayıda azaldığından ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Süryaniler
• Süryani alfabesi
• Süryani Ortodoks Kilisesi
• Süryaniler listesi

Wikimedia Commons'ta Süryanice ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ Klâsik, vokalize edilmemiş yazım; Doğu Süryanicesi ile: ܠܸܫܵܢܵܐ ܣܘܼܪܝܵܝܵܐ; Batı Süryanicesi ile: ܠܶܫܳ݁ܢܳܐ ܣܽܘܪܝܳܝܳܐ.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

1. ^ "Mesopotamian Languages — Department of Archaeology". 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020. 
2. ^ "BBC - History - Ancient History in depth: Mesopotamia". 26 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020. 
3. ^ Holes, Clive (2001). Dialect, Culture, and Society in Eastern Arabia: Glossary. 26 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. pp. XXIV–XXVI. ISBN 978-9004107632.
4. ^ Cameron, Averil (1993). The Mediterranean World in Late Antiquity. 19 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. p. 185. ISBN 9781134980819.
5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2014. 
6. ^ "T.C. MARDİN ARTUKLU ÜNİVERSİTESİ - Süryanice". www.artuklu.edu.tr. 21 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 

"https://tr.wikipedia.org/ansiklopedi/Süryanice&oldid=32338328" sayfasından alınmıştır

Kategori:

• Süryanice
• Bahreyn'deki diller
• Bereketli Hilal

Gizli kategoriler:

• Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
• Geçersiz nüfus tarihi bulunan dil sayfaları
• Kaynaksız anlatımlar içeren maddeler
• Commons kategori bağlantısı Vikiveri'de tanımlı olan sayfalar
• BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
• TDVİA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri

---

Sözlük Nedir Kategorisinden Haberler

• Lübüb Nedir?
• Tedris etmek Nedir?
• Katırtırnağı Nedir?
• Yerkabuğu Nedir?
• Tuğalp Nedir?
• Esr Nedir?
• Bağırsak solucanları Nedir?
• Aşırma Nedir?
• Cife-har Nedir?
• Sadrazam Nedir?
• Tortop Nedir?
• Kararlaştırmak Nedir?
• Pılatika Nedir?
• Yalkı Nedir?
• Ebyat Nedir?
• Nafıa nezareti Nedir?
• Mülin Nedir?
• Kamilen Nedir?
• Balyalama Nedir?
• izcilik Nedir?
• NvIdIa® turbocache™ Nedir?
• Data Nedir?
• şıp Nedir?
• öğmek, övmek Nedir?
• Yabancı Nedir?
• Ansamimilkalb Nedir?
• Mütenekkir Nedir?
• şefika Nedir?
• Pûte Nedir?
• Eli Geniş Nedir?

• Süryanice Nedir? Nedir?:Süryanice Nedir? ile ilgili Süryanice Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Süryanice Nedir? Ne Demektir? Süryanice Nedir? Açıklaması Nedir? Süryanice Nedir? Cevabı Nedir? Süryanice Nedir? Kelimesinin Anlamı? Süryanice Nedir? konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Süryanice Nedir? Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Süryanice Nedir? Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? Süryanice Nedir? Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? Süryanice Nedir? İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
• Süryanice Nedir? Gerçek mi?:Süryanice Nedir? ile ilgili Süryanice Nedir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam Süryanice Nedir? sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. Süryanice Nedir? Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
• Süryanice Nedir? ile ilgili:Süryanice Nedir? ile ilgili Süryanice Nedir? burada bulabilirsiniz. Süryanice Nedir? Detaylar için sitemizi geziniz Süryanice Nedir? Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler Süryanice Nedir? resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz
• Süryanice Nedir? Açıklaması?:Süryanice Nedir? Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir. Süryanice Nedir? Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur Süryanice Nedir? Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir Süryanice Nedir? Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. Süryanice Nedir? Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.