Slovakya

Slovakya
*Slovenská republika* (Slovakça)
Slovak Cumhuriyeti
Slovakya Slovenská republika (Slovakça); Slovak Cumhuriyeti
	Bayrak Arma
	Millî marş; Nad Tatrou sa blýska
Başkent; ve en büyük şehir	Bratislava; 48°09′K 17°07′D / 48.150°K 17.117°D
Resmî dil(ler)	Slovakça
Demonim	Slovak, Slovakyalı
Hükûmet	Parlamenter cumhuriyet
• Cumhurbaşkanı
• Cumhurbaşkanı	Zuzana Čaputová
• Başbakan	Robert Fico
Tarihçe
• İlan
• İlan	1 Ocak 1993
• Tanınma	1993
• Avrupa Birliği'ne giriş	1 Mayıs 2004
Yüzölçümü
• Toplam	49.035 km2 (127.)
• Su (%)	0,08
Nüfus
• 2020 tahminî	5.464.060 (119..)
• 2011 sayımı	5.397.036
• Yoğunluk	111/km2 (88.)
GSYİH (SAGP)	2021 tahminî
• Toplam	190,277 milyar $ (70.)
• Kişi başına	34.815 $ (41..)
GSYİH (nominal)	2021 tahminî
• Toplam	117,664 milyar $ (59.)
• Kişi başına	21.529 $ (40.)
Gini (2018)	▼ 20.9; düşük · 8.
İGE (2019)	0.860; çok yüksek · 39.
Para birimi	Euro (€, EUR)
Zaman dilimi	UTC+1 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+2 (OAYS)
Telefon kodu	421
İnternet alan adı	.sk

Slovakya (Slovakça: Slovensko (dinle (yardım·bilgi))) ya da resmî adıyla Slovak Cumhuriyeti (Slovakça: Slovenská republika (dinle (yardım·bilgi))), Orta Avrupa'da bir ülkedir. Eski Çekoslovakya'nın bir parçasıydı. Başkenti ve en büyük şehri Bratislava'dır.

48.845 km² yüz ölçümüne sahip ülkenin Avusturya ile 91, Çekya 215, Macaristan ile 515, Polonya ile 444, Ukrayna ile 90 olmak üzere toplam 1.355 km sınır uzunluğu vardır. Denize kıyısı yoktur.

İklimi ılımandır. Orta kısımlar ve kuzeyde dağlar, güneyde alçak araziler yer alır. En alçak noktası Bodrog Nehri 94 metre rakımlıdır. En yüksek noktası ise Gerlachovsky Stit 2.655 metredir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Slavlar 5. yüzyılda günümüzdeki Slovakya topraklarına yerleşmişlerdir. 8. yüzyılda bölgede kurulan Nitra Prensliği komşusu olan Moravya'yla birlikte Büyük Moravya İmparatorluğu'nu oluşturdu. 1000 yılından sonra Slovakya'nın büyük bir bölümü Macaristan Krallığı'nın bir parçası haline geldi. Çek toprakları da Almanya tarafından işgal edildi.

1526 yılında Kanuni Sultan Süleyman'ın komutasındaki Osmanlı ordusu'nun Mohaç Muharebesi'ni kazanarak Budin (Budapeşte) kentini ele geçirmesi sonucu Macaristan'ın büyük bir bölümü Osmanlı Devleti'ne katıldı. Macarların geri kalan bölümü Habsburgların himayesi altında Slovakya topraklarında yaşadılar ve Bratislava bu bölgenin başkenti rolünü oynadı. 1663 yılında Fazıl Ahmet Paşa tarafından Osmanlı Devleti topraklarına katılan Slovakya 1685 yılında Avusturyalıların eline geçinceye kadar Uyvar Eyaleti şeklinde varlığını sürdürdü. 1683-1699 yılları arasındaki Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nı kaybeden Osmanlılar, Macaristan ve Slovakya'dan geri çekilmek zorunda kaldılar. Bu tarihten sonra Slovakya'nın önemi azaldı. Ama Slovakya 20. yüzyıla kadar Macaristan'ın bir parçası olarak Avusturya İmparatorluğu'nun içinde yaşadı.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu I. Dünya Savaşı sonunda yıkılınca 1918 yılında Slovakya, Bohemya, Moravya, Silezya ve Karpat Rutenya ile birleşerek Çekoslovakya adında bir ülke haline geldi. II. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra Slovakya Nazi Almanyası'yla anlaşarak Çekoslovakya'dan ayrıldı. Nihayet 9 Mayıs 1945 tarihinde Sovyet ve Amerikan birlikleri ülkeye girerek Alman işgaline son verdiler. Çekoslovakya tekrar birleşti. 1948 yılında yönetim komünistlerin eline geçti. Bu tarihten sonra, 41 yıl boyunca Çekoslovakya Doğu Bloku'nda yer aldı.

5 Ocak 1968 tarihinde iktidara gelen Alexander Dubček siyasi bir liberalleşme dönemi başlattı. Ancak Prag Baharı adı verilen bu dönem aynı yılın 20 Ağustosunda Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı müttefiklerinin (Romanya hariç) ülkeyi işgal etmesi ile sona erdi. Kasım 1989'da Çekoslovakya Kadife Devrimi adı verilen kansız bir devrimle kapitalizme geçti. 1 Ocak 1993 tarihinde ülke barışçı bir biçimde Çekya ve Slovakya olmak üzere iki ülkeye ayrıldı. Her iki ülkede geniş çaplı ekonomik reformlar yapıldı. Slovakya 29 Mart 2004 tarihinde NATO'ya, 1 Mayıs 2004 tarihinde ise Avrupa Birliği'ne üye oldu.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Slovakya dağlık olmasıyla bilinen bir ülkedir, Karpatlar ülkenin neredeyse yarısını kaplar. Bu sıradağların arasında Tatra Dağları'nın yüksek zirveleri de mevcuttur.^[5] Kuzeyde, Polonya sınırı yakınlarında Yüksek Tatralar çok sayıda göl ve vadiye, bunun yanı sıra 2.655 metre ile ülkenin en yüksek noktası olan Gerlachovský štít ile sembolik öneme sahip Kriváň Dağı'na ev sahipliği yapar.

Slovakya'nın en önemli nehirleri Tuna, Váh ve Hron nehirleridir. Tisa Nehri bazı bölgelerde Macaristan sınırını belirler.

Slovakya iklimi ılıman iklimle karasal iklimin arasında bulunur. Yazlar nispeten ılık, kışlar soğuk, bulutlu ve nemli geçer. Ülkede bölgeden bölgeye iklim farklılıkları vardır, bu farklılıklar Bratislava, Košice, Poprad ve Spiš yerleşimlerinde görülebilir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Slovakya'nın devlet sembolleri
Uyvar Eyaleti (1662-1685, Devlet-i liyye)
Çekoslovakya Cumhuriyeti (1918-1920)
Çeko-Slovak Cumhuriyeti (1938-1939)
Slovak Cumhuriyeti (1939-1945)
Çek ve Slovak Federal Cumhuriyeti (1990-1992)
Slovakya'da LGBT hakları

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Stock of population in the SR on 30th September 2020". slovak.statistics.sk. 1 Haziran 2020. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b ^c ^d "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2020.
^ "Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2020.
^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN 978-92-1-126442-5. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
^ "Slovakia". The World Factbook. CIA. 2007. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

The Slovak Republic Government Office28 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Stock of population in the SR on 30th September 2020". slovak.statistics.sk. 1 Haziran 2020. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[IMFWEOSK-2] "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2020.

[eurogini-3] "Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2020.

[HDI-4] Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN 978-92-1-126442-5. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.

[cia-5] "Slovakia". The World Factbook. CIA. 2007. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Avrupa Birliği konuları
Simgeler	Bayrak Avrupa Birliği marşı
Tarih	Avrupa tarihi Zaman çizelgesi 1945 öncesi 1945-1957 1958-1972 1973-1993 1993-1999 1999-2004 2004-günümüz AKÇT AET Euratom
Siyaset	Genişleme Gelecekteki genişleme Ajanslar Eurojust Europol EUROGENDFOR Üç sütun Topluluklar Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası Güvenlik ve adalet Bütünleşme Askerî
Hükûmet	Kurumlar Komisyon Konsey Mahkemeler Seçimler Liderler Zirvesi Dış ilişkileri Parlamento Siyasi partiler
Hukuk	Müktesebat Anayasa Rekabet Telif hakları Resmî gazete Kararlara katılmama Yasama Antlaşmalar Roma Maastricht Amsterdam Nice Lizbon Vize politikası
Coğrafya	Sınırlar Uç noktalar Üye ülkeler Schengen Bölgesi Özel bölgeler
Ekonomi	Tarım Bütçe Euro (€) Merkez Bankası Yatırım Bankası Yatırım Fonu Euro bölgesi Enerji Kalkınma Ulaşım Galileo
Kültür	Vatandaşlık Nüfus yapısı Eğitim Bilim ve Teknoloji ATE Diller Din Spor İstatistikler
Listeler	Ajanslar Daireler Zirveler Yönergeler Büyük kentler Siyasi partiler Başkanlık İBBS Bölgeleri En uzun yapılar Araç plakaları
Avrupa Birliği portalı

g t d Avrupa Birliği üyesi ülkeler
Üyeler	Almanya Avusturya Belçika Bulgaristan Çekya Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Hırvatistan Hollanda İrlanda İspanya İsveç İtalya Kıbrıs Cumhuriyeti Letonya Litvanya Lüksemburg Macaristan Malta Polonya Portekiz Romanya Slovakya Slovenya Yunanistan
Ayrıca bakınız: Potansiyel genişleme ve Eski üyeler

g t d Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)
Tarihçe	Kuzey Atlantik Antlaşması Zirve Harekâtlar Genişleme
Yapı	Kuzey Atlantik Konseyi (NAC) Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Karargâhı (SHAPE) Müttefik Deniz Komutanlığı Müttefik Hava Komutanlığı Müttefik Kara Komutanlığı Müttefik Dönüşüm Komutanlığı (ACT)
Kişiler	Genel Sekreter NATO Askerî Komite Başkanı (CMC) Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı (SACEUR) Yüksek Müttefik Dönüşüm Komutanı (SACT)
Üyeler	ABD Almanya Arnavutluk Belçika Birleşik Krallık Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Hırvatistan Hollanda İspanya İsveç İtalya İzlanda Kanada Karadağ Kuzey Makedonya Letonya Litvanya Lüksemburg Macaristan Norveç Polonya Portekiz Romanya Slovakya Slovenya Türkiye Yunanistan

g t d Karadeniz Ekonomik İşbirliği (BSEC)
Üyeler	Arnavutluk Azerbaycan Bulgaristan Ermenistan Gürcistan Moldova Romanya Rusya Türkiye Ukrayna Yunanistan
Sonradan katılan üyeler	Sırbistan
Üyelik başvurusu kabul edilmeyen ülkeler	Kuzey Makedonya Kıbrıs Cumhuriyeti
Gözlemci Ülkeler	Avusturya Almanya Amerika Birleşik Devletleri Belarus Çekya Fransa Hırvatistan İsrail İtalya Mısır Polonya Slovakya Tunus
Gözlemci Kuruluşlar	Uluslararası Karadeniz Kulübü Enerji Sözleşmesi Sekreterliği Karadeniz Komisyonu Avrupa Komisyonu Marmara Grubu Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Vakfı

g t d Uluslararası Frankofoni Örgütü'ne üye ve gözlemci ülkeler
Üyeler	Arnavutluk Andorra Belçika Fransız Topluluğu Benin Bulgaristan Burkina Faso Burundi Cibuti Çad Kongo Demokratik Cumhuriyeti Dominika Ekvator Ginesi Ermenistan Fas Fildişi Sahili Fransa Fransız Guyanası Guadeloupe Martinik St. Pierre ve Miquelon Gabon Gana¹ Gine Gine-Bissau Haiti İsviçre Kanada New Brunswick Québec Kamboçya Kamerun Kıbrıs Cumhuriyeti¹ Komorlar Kongo Cumhuriyeti Kuzey Makedonya Laos Lüksemburg Lübnan Madagaskar Mali Mauritius Mısır Moritanya Moldova Monako Nijer Orta Afrika Cumhuriyeti Romanya Ruanda St. Lucia São Tomé ve Príncipe Senegal Seyşeller Togo Tunus Vanuatu Vietnam Yeşil Burun Adaları Yunanistan
Gözlemciler	Avusturya Çekya Gürcistan Hırvatistan Letonya Litvanya Macaristan Mozambik Polonya Sırbistan Slovakya Slovenya Tayland Ukrayna
¹ Ortak üye.

Slovakya Nedir?

Slovakya Nedir?

Slovakya Nedir?

Slovakya

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Haberler Kategorisinden Haberler