Nizami İsminin Anlamı Nedir?
Nizami İsminin Anlamı Nedir?
Nizami İsminin Anlamı
Nizami İsminin İstatistikleri
İsminin Anlamı Nedir?
Binlerce ismin anlamını bulun. İsim kökeni, analizi, falı, istatistikleri gibi birçok bilgiye tek tık ile ulaşın. Eğlenceli etkinlikler ile birlikte sosyal madyada paylaşın. Nerden başlayacağınızı bilmiyor musunuz? Yukardaki canlı aramayı kullanın veya popüler isimlere göz atın.
İsim, özel-genel (cins), canlı-cansız, somut-soyut tüm varlık, kavram ve olayları karşılayan sözcüklerdir. Sıfat, zarf, zamir gibi kelime grupları isim soylu kelimeler olarak kabul edilir. Türkçede isimler genel olarak kabul edilen dört farklı şekilde sınıflandırılır:
Nizami İsmi Caiz Mi?
Nizami İsminin Resmi Nizami İsminin Numeraolojisi
Nizami İsminin Anlam Falı
Nizami İsminin Anlam Falı Nizami İsminin Kader Sayısı Ve Kişilik Özellikleri Nizami İsminin Analizi Nizami İsminin Anlam Yorumu
Nizami İsminin Numeraolojisi
Nizami İsmi Caiz Mi? Nizami İsmili Ünlüler Nizami İsminin Arapça Yazılışı Nizami İsminin Çince Yazılışı
Nizami İsminin Resmi
Nizami İsminin Japonca Yazılışı Nizami İsminin Hiyeroglif (Mısır) Yazılışı Nizami İsminin Parmak Alfabesiyle Yazılışı
Nizami İsminin Anlamı
Nizami İsminin Anlamı, Nizami İsminin İstatistikleri
Nizami İsminin Resmi, Nizami İsminin Numeraolojisi, Nizami İsminin Anlam Falı, Nizami İsminin Kader Sayısı Ve Kişilik Özellikleri,
Nizami isminin sözlük anlamı
Nizami İsminin Analizi, Nizami İsminin Anlam Yorumu, Nizami İsmi Caiz Mi?, Nizami İsmili Ünlüler, Nizami İsminin Arapça Yazılışı,
Nizami İsminin Arapça Yazılışı
Nizami İsminin Çince Yazılışı, Nizami İsminin Japonca Yazılışı, Nizami İsminin Hiyeroglif (Mısır) Yazılışı, Nizami İsminin Parmak Alfabesiyle Yazılışı
Nizami İsminin İstatistikleri
Nizami Gencevi | |
---|---|
Doğum | Ebu Muhammed Cemâleddin İlyas bin Yusuf bin Zeki Müyyed 1141 Gence, Büyük Selçuklu İmparatorluğu |
Ölüm | 1209 Gence, Şirvanşahlar Devleti |
Dönem | 12. yüzyıl |
Etkiledikleri | |
Etkilendikleri | |
Nizâmî-i Gencevî (Farsça: نظامی گنجوی; d. 1141 – ö. 1209), Fars edebiyatında hamse türünün kurucusu şair.
Felsefe, edebiyat, astronomi, tıp, geometri gibi alanlarda çalışmalar yapmış bir 12. yüzyıl filozofu ve şairidir. Eserlerinin çoğunu Farsça yazan şair Fars edebiyatında hamse türünün kurucusu sayılır.[1] destansı şiir türünü zirveye taşımış, manzum aşk hikâyelerinin en büyük üstadı unvanını kazanmıştır.[1]
Eserleri kendinden sonraki şair ve düşünürleri etkileyerek Sadi-i Şirazi'nin Bostan'ında, Mevlana Celaleddin Rumi'nin Mesnevi'sinde, Emir Hüsrev Dehlevi'nin Hamse'sinde, Arif Erdebili'nin Ferhadnamesinde, Ali Şir Nevai ve Abdurrahman Cami’nin “Hamsal”larında, Fuzuli’nin Leyla ve Mecnun’unda yeniden işlenmiştir.[2]
Nizami'nin ailesi hakkında bilgi yoktur, eserlerinden babasının isminin Yusuf olduğu (etnik kökeni tartışmalıdır) ve annesinin kuzey Azerbaycan bölgesinden olduğu görülebilmektedir.[3][4][5] TDV İslâm Ansiklopedisi'nde babasının Türk annesinin Kürt olduğu bilgisi yer alır.[6]
Nizami, kimi kaynaklarda Fars şairi olarak kabul edilegelmiş olsa da Azerbaycan kaynakları onun Türk asıllı olduğu konusunda hemfikirdir.[2] Bir grup araştırmacıya göre Kıpçak, diğerlerine göre Oğuz boyundandır.[2] Babasının Gence’ye gelip yerleştiği ve Nizâmî'nin orada doğduğu kabul edilmektedir.
Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 1141-1145 yılları arasında Gence'de dünyaya geldiği düşünülür.[1][7] Asıl adı İlyas, lakabı ise Nizammeddin'dir. Aynı dönemde yaşamış olan başka Nizamilerden ayrılmak için Nizami Gencevi yani Genceli Nizami adı ile zikredilmiştir.[8] Tam adı Ebu Muhammed İlyas bin Yusuf bin Zaki bin Muayyed Nizami şeklindedir[9]
Anne-babasını erken yaşta kaybeden Nizami’nin Gence’de dayısı sayesinde iyi bir eğitim gördüğü, dil ve edebiyat yanında astronomi, felsefe, coğrafya, tıp ve matematik okuduğu, müziğe ilgi duyduğu, Farsça ve Arapça’dan başka Pehlevîce, Süryânîce, İbrânîce, Ermenice ve Gürcüce gibi dilleri de öğrendiği anlaşılmaktadır.[1] Kişisel gayretleri ile Orta Çağ döneminin ilimlerine vakıf olmuştur; Orta Doğu’nun sözlü ve yazılı edebiyatını öğrenmiştir. Eserlerinde, İslam ilimleri dışında, Antik Çağ Yunan Felsefesine de tamamıyla hakim olduğuna ve astronomi bilgisine dair kanıtlar bulunur.[8]
Eğitim döneminden sonra resmî bir görev almayıp çevredeki devlet adamlarına gönderdiği şiirlerden elde ettiği para ile geçindi; ancak bir saray şairi olmadı.[1] Saray çevresinde yaşamak yerine mütevazı bir yaşamı tercih eden Nizami, üç kez evlenmiş ve üç eşi de erken yaşta ölmüştür.[8] Eşleri içinden Derbend hükümdarı tarafından hediye edilen Kıpçak cariyesi[10] Afak adlı eşinden 1174'te Muhammed adında bir oğlunun dünyaya geldiği bilinir; nasihatnameleri oğlu Muhammed'e hitaben yazılmıştır.
Dindar bir kişi olan Nizami, Bâtınîliğe şiddetle karşı çıkıp, şiirlerinde Ehl-i sünnet inancını dile getirmiş, İslam peygamberi ve Dört Halife için övgüler yazmıştır.[1]
Nizami, edebiyata lirik şiirler yazarak başladı; ardından toplumsal, terbiyevi ve felsefi içerikli gazeller, kasideler, rubailer de yazdı.[9] Şiirlerinde devrin kültür dili olan Farsçayı kullandı. Eserlerinde aşkı farklı boyutları ile ele aldı; insan ve insan tabiatının güzelliğini işledi; hayatın anlamının insana ve insanlığa saygı göstermek olduğunu ifade eden temalar işledi.[2] Güzelliklerden bahsederken Gence şehrinden de özellikle bahsetmiştir.
Günümüze gelen tek eseri 35 bin beyitten meydana gelen Beş Mücevher (پنج گنج Panj Ganj) adlı hamsesidir (خمسه). Eserin çeşitli kütüphanelerde yüzlerce yazması bulunur. İran’da, Hindistan’da, Avrupa’da basılmış, manzum ve mensur çevirileri yapılmıştır.[1] Kaynaklarda şairin 20.000 beyitlik bir divanı olduğundan bahsedilirse de tam bir nüshası günümüze kadar gelmemiştir.
Eserlerinin yazılış tarihlerinden hareketle onun altmış yaşlarında iken 597-611 yılları arasında öldüğünü söylemek mümkündür. Mezarı eski Gence şehrindedir.
Wikimedia Commons'ta Nizâmî-i Gencevî ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |