Naim Süleymanoğlu

Naim Süleymanoğlu
Kişisel bilgileri
Doğum adı	Naum Şalamanov
Tam adı	Naim Süleymanoğlu
Takma ad(ları)	Cep Herkül'ü
Milliyeti	Türk
Doğumu	23 Ocak 1967(1967-01-23) Kırcaali, Bulgaristan HC
Ölümü	18 Kasım 2017 (50 yaşında) Ataşehir, İstanbul, Türkiye
Boy	1,47 m (4 ft 10 in)
Ağırlık	62 kg (137 lb)
Spor
Ülke	Bulgaristan (1983-1986) Türkiye (1986-2000)
Spor	Olimpik halter
Yarışma(lar)	Olimpiyat Oyunları Dünya Halter Şampiyonası Avrupa Halter Şampiyonası
Profesyonel olduğu yıl	1983-2000
Başarıları ve şampiyonlukları
En iyi dereceleri	Koparma: 152,5 kg (1988, DR) Silkme: 190,0 kg (1988, DR) Toplam: 342,5 (1988, DR)
Madalyalar Ülke Türkiye Erkekler Halter Yaz Olimpiyatları Altın 1988 Seul 60 kg Altın 1992 Barselona 60 kg Altın 1996 Atlanta 64 kg Dünya Şampiyonası Altın 1989 Atina 60 kg Altın 1991 Donaueschingen 60 kg Altın 1993 Melbourne 64 kg Altın 1994 İstanbul 64 kg Altın 1995 Guangzhou 64 kg Avrupa Şampiyonası Altın 1988 Cardiff 60 kg Altın 1989 Atina 60 kg Altın 1994 Sokolov 64 kg Altın 1995 Varşova 64 kg Gümüş 1992 Szekszárd 60 kg Bronz 2000 Sofya 62 kg Ülke Bulgaristan Dünya Şampiyonası Altın 1985 Södertälje 60 kg Altın 1986 Sofya 60 kg Gümüş 1983 Moskova 56 kg Avrupa Şampiyonası Altın 1984 Vitoria 56 kg Altın 1985 Katowice 60 kg Altın 1986 Karl-Marx-Stadt 60 kg Gümüş 1983 Moskova 56 kg Dostluk Oyunları Altın 1984 Varna 56 kg Dünya Kupası Final Altın 1984 Saraybosna 56 kg Altın 1985 Monte Carlo 60 kg Dünya Kupası Altın 1984 Saraybosna 56 kg Altın 1985 Monte Carlo 60 kg Altın 1986 Melbourne 60 kg Dünya Gençler Şampiyonası Altın 1982 Sao Paulo 52 kg

Naim Süleymanoğlu (Bulgaristan'da doğum adı: Naum Şalamanov; 23 Ocak 1967, Kırcaali - 18 Kasım 2017, İstanbul), Türk haltercidir. Birçok otoriteye göre tüm zamanların en iyi haltercisi olarak kabul edilir.^[1][2] Yapıca ufak tefek ancak çok güçlü olması nedeniyle Cep Herkül'ü olarak anılan Naim Süleymanoğlu, Türk Süpermen adıyla da anılır.^[3]

Halter kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Haltere 1977'de, on yaşındayken başladı. On beş yaşındayken Brezilya'da düzenlenen Dünya Gençler Halter Şampiyonası'nda iki altın madalya alarak şampiyon oldu. Böylece halter tarihinde en genç dünya rekortmeni unvanını aldı. On altı yaşında rekor kırarak yine şampiyon oldu. Kariyeri boyunca üç altın olimpiyat madalyası, yedi dünya şampiyonluğu ve altı Avrupa şampiyonluğu vardır. Tam 46 kere dünya rekoru kırmıştır. 1984 yılında (16 yaşındayken), silkme kategorisinde vücut ağırlığının üç katını kaldıran ikinci halterci olarak tarihe geçti.^[4]

1983-1986 arasında gençlerde 13, büyüklerde 50 olmak üzere tam 63 rekor kırarken yine bu dönemde dünya ve Avrupa şampiyonalarında 52, 56 ve 60 kilolarda şampiyonluklar yaşadı. 1984, 1985 ve 1986'da dünyada yılın haltercisi seçildi. 1984 Los Angeles Olimpiyatları'na Bulgaristan'ın da Sovyetlerle boykotta yer alması nedeniyle katılamadı. Bu dönemde Bulgar Hükûmetinin Soya Dönüş Operasyonu kapsamında Türk isimlerini yasaklaması nedeniyle adı Naum Şalamanov olarak değiştirildi.

Bulgaristan'daki bu baskılardan kurtulmak ve Türkiye adına müsabakalara katılmak için 1986'da Melbourne'de düzenlenen Dünya Halter Şampiyonası'nda Türkiye büyükelçiliğine sığınarak Türkiye'ye iltica etti. Türkiye'ye ilticasında ve getirilmesinde bizzat Turgut Özal devreye girdi.

Olimpiyat Oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

1988 Seul Olimpiyatları[değiştir | kaynağı değiştir]

1988 Seul Olimpiyatları'na Türkiye adına katılabilmesi için Türk Hükûmetince Bulgaristan'a 1 milyon 250 bin dolar ödenerek gerekli izin alındı. Bu olimpiyatlarda Süleymanoğlu 60 kg koparmada sırasıyla 145, 150,5 ve 152,5 kg; silkmede 175, 188,5 ve 190 kg; toplamda da 320, 339 ve 342,5 kg kaldırdı ve altı dünya, dokuz olimpiyat rekoru kırarak muhteşem bir zafer elde etti ve böylece Türkiye'ye olimpiyatlar tarihinde güreş dışında ilk altın madalya kazandıran sporcu oldu. Silkmede kaldırdığı kendi ağırlığının üç katından 10 kilogram fazla olan 190 kg ile dünyada bunu başaran tek kişi olarak tarihe adını yazdırdı. Dünya üzerinde bu başarıyı tekrarlayan başka bir halterci hâlen çıkmamıştır.

1992 Barselona[değiştir | kaynağı değiştir]

1992 Barselona Olimpiyatları'nda rakiplerine karşı ezici bir üstünlük sağladı ve altın madalyayı çok rahat kazandı. Aynı yıl Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından “Dünyanın En İyi Sporcusu” seçildi.

1996 Atlanta[değiştir | kaynağı değiştir]

1996 Atlanta Olimpiyatları'nda 64 kiloda 4 dünya rekoru kırarak 3. kez olimpiyatlarda madalya kazanarak tarihe geçti.

2000 Sidney[değiştir | kaynağı değiştir]

2000 Sidney Olimpiyatları'nda artık 33 yaşında olması ve sakatlığı nedeniyle 3 kaldırışta sıfır çekerek başarı gösteremedi.

Dünya Halter Şampiyonası[değiştir | kaynağı değiştir]

1993 Melbourne[değiştir | kaynağı değiştir]

1993 Dünya Şampiyonası'nda 3 altın madalya kazanırken 2 kez de dünya rekoru kırdı.

1994 İstanbul[değiştir | kaynağı değiştir]

İstanbul'da yapılan Dünya Halter Şampiyonası'nda ilk kez Türk seyircisi önüne çıktı. Sakat olmasına rağmen 3 dünya rekoru kırarak üç altın madalya kazandı.

1995 Avrupa Halter Şampiyonası'nda yine sakat olmasına rağmen 1 altın, 2 gümüş kazanarak Türkiye'nin takım hâlinde birinci olmasında önemli katkı sağladı.

1995 Guangzhou[değiştir | kaynağı değiştir]

Çin'de yapılan dünya şampiyonasında sakatlığı devam ediyordu ve 3 altın madalya kazandı.

Avrupa Halter Şampiyonası[değiştir | kaynağı değiştir]

1988 Cardiff[değiştir | kaynağı değiştir]

1988'de Avrupa Halter Şampiyonası'na Türkiye adına katıldı ve üç altın madalya kazandı.

1994 Varşova[değiştir | kaynağı değiştir]

1994'te Polonya'da yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda sadece üç kaldırış yaparak üç dünya rekoru kırdı.

Naim Süleymanoğlu, Uluslararası Halter Federasyonu'nun Aralık 2000'de Atina'da toplanan kongrede asbaşkanlığa seçildi.

Madalyalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl	Yer	Ağırlık	Koparma (kg)				Silkme (kg)				Toplam	Sıra
			1	2	3	Sıra	1	2	3	Sıra
Olimpiyat Oyunlar
1988	Seul, Güney Kore	60 kg	145	150,5	152,5	1	175,0	188,5	190	1	342,5
1992	Barselona, İspanya	60 kg	142,5	153	153	1	170	177,5	-	1	320
1996	Atlanta, Amerika Birleşik Devletleri	64 kg	145	147,5	147,5	1	180	185	187,5	2	335
2000	Sidney, Avustralya	62 kg	145	145	145	-	-	-	-	-	-	-
Dünya Şampiyonası
1983	Moskova, Sovyetler Birliği	56 kg	130				160				290
1985	Sodertalje, İsveç	60 kg	142,5				180				322,5
1986	Sofya, Bulgaristan	60 kg	147,5				188				335
1989	Atina, Yunanistan	60 kg	140	145	-		172,5	172,5	192,5		317,5
1991	Donaueschingen, Almanya	60 kg	135	137,5	140		165	172,5	180		310
1993	Melbourne, Avustralya	64 kg	140	145	-		175	177,5	-		322,5
1994	İstanbul, Türkiye	64 kg	142,5	145	147,5		175	181	182,5		330
1995	Guangzhou, Çin	64 kg	145	145	147,5		180	185	-		327,5
Avrupa Şampiyonası
1994	Sokolov, Çekya	64 kg	145				180				325
1995	Varşova, Polonya	64 kg	142,5				182,5				325
2000	Sofya, Bulgaristan	62 kg	140	142,5	142,5		170	175	181	4	310

Başarıları[değiştir | kaynağı değiştir]

• İlk dünya rekorunu kırdığında sadece on beş yaşındaydı.
• 1984, 1985 ve 1986 yıllarında dünyada "Yılın Haltercisi" seçildi.
• 1988 Seul, 1992 Barcelona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları olmak üzere üç kez olimpiyat şampiyonu oldu.
• Yedi kez dünya şampiyonu oldu, kırk altı dünya rekoru kırdı.
• Kendi kilosunun üç katından 10 kilo fazlasını kaldıran tek sporcu olarak tarihe geçti.
• Spor otoritelerine göre tüm zamanların en iyi haltercisi seçildi.
• 1988 yılında Time dergisine kapak oldu.
• 1988 Seul Olimpiyatları'nda 60 kg'da, silkmede 190 kg kaldırarak dünya rekoru kırdı.
• 1988 yılında Seul Olimpiyatları'nda altı dünya, dokuz olimpiyat rekoru kırarak büyük bir zafer kazanmıştır.
• Türkiye'ye olimpiyatlarda güreş dışında ilk altın madalyasını kazandıran sporcudur.
• 1992 yılında Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından "Dünyanın En İyi Sporcusu" seçildi.

Siyasi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Naim Süleymanoğlu; 2004 yerel seçimlerinde MHP'den Büyükçekmece'nin Kıraç Belediyesi Başkanı adayı, İstanbul'da 2007 Türkiye genel seçimlerinde yine MHP'den milletvekili adayı olmuştur ancak ikisinde de seçilememiştir.

Özel yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

23 Ocak 1967'de Bulgaristan'da dünyaya gelen Naim Süleymanoğlu, haltere 1977'de başladı. 15 yaşında iken Brezilya'da düzenlenen Dünya Gençler Halter Şampiyonası'nda 52 kiloda iki altın madalya alarak şampiyon oldu. On altı yaşında rekor kırarak yine şampiyon oldu. Böylece "halter tarihinde en genç dünya rekortmeni" unvanını aldı.

1983 yılında Allentown'da yapılan turnuvada, 56 kiloda dünya rekorlarını silkmede 165 ve toplamda da 295 kilo olarak kırdı. Koparmadaki ilk dünya rekorunu ise Moskova'da 1983 Dünya Halter Şampiyonasında kırdı. Daha sonra bu rekorlarını yine kendisi geliştirdi. 1986 yılında Sofya'daki Dünya Şampiyonasına 60 kilo kategorisinden katıldı ve toplamdaki rekorunu 335 kiloya çıkararak dünya şampiyonu oldu. 1988 Seul Olimpiyatları'nda ise yine 60 kilo kategorisinde muhteşem rekorlar kırdı (koparma 152,5 kg, silkme 190 kg ve toplam 342,5 kg). Naim Süleymanoğlu'nun Seul'daki muhteşem başarısı ile Türkiye'ye olimpiyatlarda güreş dışında ilk altın madalya kazandıran sporcu oldu.

1984, 1985 ve 1986'da dünyada, yılın haltercisi seçildi. 1984 Los Angeles Olimpiyatları'na, Bulgaristan'ın da Sovyetler Birliği'nin yanında boykota katılması nedeniyle katılamayan Süleymanoğlu, ülkesindeki baskılardan kurtulmak için 1986 senesinde Melbourne, Avustralya'da düzenlenen Dünya Kupası'nda bir süre ortadan kaybolan ve daha sonra 11 Aralık'ta ortaya çıktığında, Türk büyükelçiliğine sığınarak Türkiye'de yaşama ve Türk millî takımı adına karşılaşmalara çıkma talebinde bulunan sporcu, talebinin kabul edilmesinin ardından, Naim Süleymanoğlu adını aldı.

1992 Barcelona Olimpiyatları'nda, rakiplerine karşı ezici üstünlük sağlayarak yurda altın madalyayla dönen Naim Süleymanoğlu, yine o sene Uluslararası Halter Basın Komisyonu tarafından "Dünyanın En İyi Sporcusu" seçildi. 1993 Dünya Şampiyonası'nda üç altın madalya kazanmasının yanı sıra iki de dünya rekoru kıran halterci, 1994'te Bulgaristan'da yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda da sadece üç kaldırış yaparak üç dünya rekoru kırdı.

Çin'de yapılan dünya şampiyonasında sakatlığı devam ediyordu ve üç altın madalya kazandı. Naim Süleymanoğlu, Uluslararası Halter Federasyonunun Aralık 2000'de Atina'da toplanan kongresinde asbaşkanlığa seçildi.

Siroza bağlı karaciğer yetmezliğinden dolayı tedavi gören Süleymanoğlu'na 6 Ekim 2017'de ameliyatla karaciğer nakli yapıldı.^[5] Nakil sonrası beyin kanamasına bağlı ödem nedeniyle beyin ameliyatına alınan Süleymanoğlu'nun hayati tehlikesinin devam ettiği açıklandı.^[5] O günden itibaren yoğun bakım ünitesinde tedavi gören Naim Süleymanoğlu 18 Kasım 2017 tarihinde 50 yaşında ölmüş, cenazesi 19 Kasım 2017 Pazar günü Fatih Camii'nden kaldırılarak Edirnekapı Şehitliği'nde defnedilmiştir.^[6]

Süleymanoğlu'nun vefatından sonra Japonya'dan gelen Sekai Mori isimli Japon bir kız, Süleymanoğlu'nun kızı olduğunu iddia ederek genetik davası açtı. Mahkeme kararıyla 4 Temmuz 2018'de Süleymanoğlu'nun mezarı açıldı ve DNA testi yapılabilmesi için örnek alındı. Yapılan DNA testi sonucu, Sekai Mori'nin Süleymanoğlu'nun kızı olduğu sonucuna varıldı. Sekai Mori'nin, Süleymanoğlu'nun halter müsabakaları için gittiği Japonya'da ilişkiye girdiği Japon bir kadından olduğu ortaya çıktı.^[7]

Anısına[değiştir | kaynağı değiştir]

25 Ekim 2019 tarihinde gösterime giren Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu sinema filminde hayatı anlatıldı. Filmde Naim Süleymanoğlu'nu Hayat Van Eck canlandırdı.^[8][9][10] Gösterime girdikten on ay sonra internet film portali Netflix'te de yayımlandı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Naim Süleymanoğlu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Türkiye Halter Federasyonu Resmi Sitesi - Naim SÜLEYMANOĞLU Profili27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Profile IWRP28 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.