Karaçoban
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Erzurum
Coğrafi bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Hacı Kerim Meral
• Belediye başkanı	Kazim Erhan (DEM Parti)
Yüzölçümü
• Toplam	571 km²
Rakım	1550 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	23,246
• Kır	-
• Şehir	23.610
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	25610
İl alan kodu	442
İl plaka kodu	25

Karaçoban, Erzurum ilinin bir ilçesidir. Erzurum ilinin güneydoğusunda 166 km uzaklığında yer almaktadır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Karaçoban ilçesinin tarihi MÖ 1400 yıllarına dayanmaktadır. Uzun yıllar Pers egemenliği altında kalmış, daha sonra Bizanslılar’ın eline geçmiştir. 1071 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan'ın Malazgirt Meydan Muharebesi'ni kazanmasıyla, Karaçoban Türk hâkimiyetine geçmiştir. Osmanlı İmparatorluğu’nun yükselme döneminde Anadolu birliği sağlanırken, Karaçoban tekrar Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Birinci Dünya Savaşı öncesi kısa bir süre Rus İmparatorluğu işgalinde kalan ilçe, yeniden Osmanlı hakimiyetine katılmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde doğu illerinde Ermeniler, Türkler ve Kürtler bir arada yaşıyorlardı. 1917 Rus İhtilaline kadar bu durum devam etmiştir. I. Dünya Savaşı'nda doğu illeri Rus işgaline uğramıştır. 1917 Ekim Devrimi ile Rusya’nın doğu illerimizden çekilmesi üzerine Ermeniler de söz konusu yerleri boşaltarak Rus tarafına göç etmişlerdir. 1920'de yapılan anlaşma gereği, Rusya’nın Türkiye topraklarına yakın yerlerde ikamet eden Kürtler ve Türkler Ermeniler'in boşalttığı yerlere yerleştirilmiştir.

Karaçoban’da belediye teşkilatı ilk defa 1965 yılında kurulmuştur. 1987 yılında resmi kararname ile ilçe statüsüne kavuşturulan Karaçoban ilçesi, Doğu Anadolu Bölgesi’nin Erzurum-Kars bölümündeki Erzurum iline bağlı olup il merkezine uzaklığı 190 km’dir. Erzurum’un en güneydoğu ucunda bulunduğundan, Karaçoban esas itibari ile Yukarı Murat-Van bölümüne dahil edilmektedir. 1987 yılından önce Hınıs ilçesine bağlı bir nahiye olan yerleşim daha sonra Karaçoban, Gövendik ve Sarıveli isimli birbirine çok yakın olan üç köyün birleştirilmesi ile ilçe olmuştur. İlçe merkezin 2000 yılı nüfus sayımı verilerine göre toplam nüfusu 12683 olup köyler dahil toplam yüzölçümü 516 km, sadece ilçe merkezi ise 123 km’dir.^[1]

Doğal yapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Coğrafi konum olarak Karaçoban ilçesi 42o-43o doğu boylamları ve 39o-40o kuzey enlemleri arasında yer almaktadır. İlçenin kuzey ve kuzeydoğusunda Karayazı ilçesi, güneybatısında Hınıs ilçesi, güney ve güneydoğusunda Muş’un Bulanık ilçesi ve doğusunda ise Muş’un Malazgirt ilçesi bulunmakta olup ilçe merkezinin deniz seviyesinden ortalama yükseltisi 1640 m’dir.

İlçe merkezi, Murat Nehri’nin önemli bir kolunu oluşturan Hınıs Çayı’nın doğu-batı yönlü uzanan dar ve uzun alüvyal dolgusu üzerine kurulmuştur. Kuzeyinde Akdağ Masifi (2953 m), güneyinde Akdoğan Dağı (287 9m) ve doğusunda Güzelbaba Dağları (2100 m) tarafından çevrilmiştir.^[1]

İklim[değiştir | kaynağı değiştir]

Karasal iklim hakimdir. Kışları soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise sıcak ve kurak geçer. Doğal bitki örtüsü Bozkırdır. Karaçoban bir plato üzerine kurulmuştur. İlçede ve bağlı mahallelerde doğal kaynak suyu bakımından zengindir. Binpınar'da, isminden de anlaşılacağı üzere, mahallesinin her tarafında doğal kaynak suyu çıkmaktadır. Binpınar mahallesindeki sular alabalık yetiştiriciliği için uygundur.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçede ticaret, tarım ve hayvancılık yaygın olarak yapılmaktadır. Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa, şeker pancarı, mısır, yonca, yulaf ve fasulyedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılığın yanı sıra arıcılık da yapılmaktadır. Besicilik yaygın bir şekilde yapılmaktadır. Hayvanların bir kısmı ticari amaçlı yetiştirilmektedir. Hayvansal ürünlerin satışı konusunda yetersizlikler bulunmaktadır. İlçede süt mandırasının bulunmaması ilçe ekonomisini olumsuz etkilemektedir.

Halkın gelir seviyesi düşük olduğu gözlemlenmekte ancak halkın çoğunluğunun başta İstanbul olmak üzere birçok şehirde yatırımları bulunmaktadır. Karaçoban’da sanayi tesisi bulunmamaktadır. Bunun dışında ilçede ağır hayvancılık hamlesiyle küçük baş ve büyük baş canlı hayvan ticareti geçim kaynağıdır. Özellikle yurt dışına canlı hayvan ihracatı başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere Avrupa Birliği ülkeleri ve Orta Doğu ülkelerine yapılmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]