II. İbrahim (Karamanoğulları beyi)

Karamanoğlu II. İbrahim Bey, Karamanoğulları Beyliği'nin 17. beyi.^[1] 1423 ve 1464 yılları arasında beylik yapan İbrahim Bey'in dönemi Osmanlı Devleti ile Karamanoğulları Beyliği ilişkilerinin en gergin olduğu dönemdir.^[2] Alimleri ve edipleri himaye eden İbrahim Bey, kendisiyle görüşen Fransız seyyahı Bertrandon de la Broquiere tarafından otuz iki yaşında yakışıklı bir hükümdar olarak kaydedilir.^[1]

Karamanoğulları Beyliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta Çağ'ın ikinci yarısında Selçuklu sonrası dönemde Anadolu'da Anadolu beylikleri olarak bilinen çok sayıda Türkmen beyliği ortaya çıktı. Başlangıçta modern Karaman ve Konya illerini merkez alan Karamanoğulları, Anadolu'daki en önemli güçtü. Ancak 14. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlılar, Karamanoğullarının etkisini ve prestijini azaltarak Anadolu'nun çoğuna hakim olmaya başladı. Böylece Timur'un Anadolu'ya seferi ve ardından gelen Osmanlı Fetret Devri, Karamanoğullarına yeniden canlanma şansı verdi. Ancak, Osmanlı Fetret Devri'nde Karamanoğullarının kendileri de bir fetret dönemi yaşadılar, bu nedenle Anadolu'daki Osmanlı hakimiyetine son veremediler.

İbrahim Bey ve Osmanlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

İbrahim Bey, Mehmed Bey'in oğludur. Amcası Ali Bey'e karşı savaştı ve Osmanlı desteğiyle 1424'te tahta çıktı. Bununla birlikte, yardımları, Osmanlı'ya sadakatini sağlamadı.^[3] Onlara karşı gizlice Macaristan Krallığı ile ittifak kurdu. Avrupa'daki Osmanlı savaşları sırasında Beyşehir şehrini Osmanlılardan almayı başardı. Ancak 1433'te Osmanlı Sultanı II. Murad Anadolu'ya döndü ve İbrahim 1435'te barış talep etti.^[4] Yine de barıştan kısa bir süre sonra İbrahim önemli bir Osmanlı şehri olan Amasya'yı kuşatma altına aldı, Osmanlı Sultanı II. Murad Dulkadiroğulları Beyliği'ne Kayseri'yi, İbrahim'in kardeşi İsa'ya ise Akşehir'i Karamanoğulları Beyliği'nden almaları için destek vererek bu eyleme cevap verdi. İbrahim, 1437'de kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı. Takip eden yedi yıl boyunca Anadolu'da barış hüküm sürdü.^[5] Fakat 1444'te büyük bir haçlı ordusu Osmanlı başkentine yürüdüğünde, İbrahim şans görüp Ankara ve Kütahya dahil Anadolu'daki Osmanlı şehirlerini yağmaladı. İki ateş arasında kalan Murad, Haçlılar ile Edirne-Segedin Antlaşması'nı imzalamak zorunda kaldıktan sonra Anadolu'ya dönerek misilleme yaptı. İbrahim, değiştirilemez şartlarla (sevgendname olarak adlandırılır) bir anlaşma imzalamak zorunda kaldı. Murat'ın ölümünden sonra İbrahim, Venedik ile ittifak kursa da Osmanlılara karşı savaşmadı.

İbrahim Bey ve diğer güçler[değiştir | kaynağı değiştir]

Mısır'daki Memlükler ilk yıllarda İbrahim'e karşı kardeşi İsa'yı destekleseler de, İbrahim ve Memlükler genellikle iyi durumdaydı. Ancak Çukurova üzerindeki rekabet dostluğu yok etti. İbrahim, 1448'de Kıbrıs Krallığı'ndan Akdeniz kıyısındaki önemli kalesi Korikos'u (modern Kızkalesi, Erdemli) ele geçirdi. Bu, Çukurova'nın geri kalanını fethetmesini sağladı. Ancak Memlükler, 1456'da vasalları Türkmen beyliği olan Ramazanoğulları ile birlikte Karamanoğullarına saldırdı.

Son yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Son yıllarında oğulları taht için mücadele etmeye başladı. Varisi, Silifke valisi İshak'tır. Ancak küçük oğlu Pir Ahmet, Konya'da kendini Karaman'ın beyi ilan etti. İbrahim, 1464'te öldüğü batı topraklarında küçük bir şehre kaçtı.

Popüler kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Fetih 1453 filminde II. Mehmed'in (Devrim Evin) ikinci saltanatının ilk dönemlerinde Osmanlı'ya savaş ilan eden Karamanoğlu İbrahim II. Mehmed'in büyük bir orduyla üzerine geldiğini görmüş ve padişahtan af dilemiş, Osmanlı hakimiyetini tanımıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Sümer, Faruk. "Karamanoğulları". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 454-460. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.
^ Aköz, Alaaddin (2005). "Karamanoğlu II. İbrahim Beyin Osmanlı Sultanı II. Murad'a Vermiş Olduğu Ahidnâme" (PDF). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi. 24 (38). ss. 71-92. 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
^ İnal, Halil Ibrahim (2008). Osmanlı Tarihi. İstanbul: Nokta Kitap. s. 128. ISBN 978-9944-1-7437-4.
^ Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye Tarihi Cilt I, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 252
^ "Essay on the Beylik of Karaman". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010.

Resmî unvanlar
Önce gelen: II. Damad Bengi Alâeddin Ali Bey	Karamanoğulları Beyi 1424-1464	Sonra gelen: İshak Bey

[TDV-1] Sümer, Faruk. "Karamanoğulları". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 454-460. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2020.

[2] Aköz, Alaaddin (2005). "Karamanoğlu II. İbrahim Beyin Osmanlı Sultanı II. Murad'a Vermiş Olduğu Ahidnâme" (PDF). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi. 24 (38). ss. 71-92. 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.

[3] İnal, Halil Ibrahim (2008). Osmanlı Tarihi. İstanbul: Nokta Kitap. s. 128. ISBN 978-9944-1-7437-4.

[4] Prof. Yaşar Yüce-Prof. Ali Sevim: Türkiye Tarihi Cilt I, AKDTYKTTK Yayınları, İstanbul, 1991 p 252

[5] "Essay on the Beylik of Karaman". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2010.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

II. İbrahim (Karamanoğulları beyi) Kimdir?