Havaalanı

Havaalanı, hava meydanı veya havalimanı; hava araçlarının kalkması ve inmesi için özel olarak hazırlanmış, hava araçlarının bakım ve diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına, yolcu ve yük alınmasına ve verilmesine ilişkin tesisleri bünyesinde bulunduran yerlerdir.^[1]

Havaalanında hava araçlarının inip kalkması için en az bir yüzey (uçaklar için pist, helikopterler için heliped veya deniz uçakları için bir su kıyısı) bulunur, ayrıca genelde hava trafik kontrol kulesi, hangar, terminal binası gibi binalar da vardır.

Uçakların inip kalkmasına uygun, ancak normalde havaalanlarının sunduğu hizmetlerin pek azının bulunduğu arazi parçasına kontrolsüz hava alanı^[2] veya uçuş pisti denir. Büyük havaalanlarında kontrol kulesi, yolcu tesisleri (lokanta, bekleme alanları vb.), bakım tesisleri, hangarlar, kargo depoları, gümrük tesisleri, itfaiye ve acil müdahale bölümleri gibi birçok bölüm ve altyapı teşkilatını kapsayabilir. Askeri havaalanına hava üssü denir. Sırf helikopterler için olan havaalanlarına heliport denir.

Çoğu dilde uçakların destinasyonuna iniş yapması, gemilerin limana yanaşmasına benzetilerek iniş kalkış yapılan yere "hava limanı" denir (örneğin airport, aéroport, flughafen, vs.). Bir havaalanının havalimanı teriminin kullanılabilmesi yerel sivil havacılık kurumunun tesciline bağlıdır (örneğin ABD'de Federal Havacılık İdaresi FAA veya Türkiye'de Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)). Türkiye'de bir havaalanının DHMİ tarafından havalimanı olarak tescil edilebilmesi için birden fazla pisti ve uçak yanaşma yeri bulunması, gece uçuşlarına açık, gerekli teknik donanım ve malzemeye sahip, hava trafiği yoğun olması gerekmektedir.^[3]

Terminoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkçede havaalanları için hava meydanı, uçak alanı, havalimanı terimleri de kullanılabilir, bunların en yaygın olanı havaalanıdır ('uçak alanı' Kuzey Kıbrıs'ta kullanılanılır). Tarihsel nedenlerden dolayı havaalanları ile ilgili resmî kuruluşların adlarında "hava meydanı" geçer (Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na bağlı Demiryollar, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi) ve pek çok kanun ve yönetmelikte havaalanlarından "hava meydanı" terimi kullanılır. Türkiye'deki hava meydanlarının işletmesinden sorumlu olan DHMİ, bunları hava limanı ve havaalanı olarak ikiye ayırır.^[4] Ancak, bu terminoloji resmi belgelerde geçmişte tutarlı olarak kullanılmamıştır: örneğin "Hava Alanı: DHMİ tarafından işletilen hava limanları ve meydanları" olarak tanımlanır^[5] ve yöneticilerin adlandırılmasında havalimanlarının bir hava limanı baş müdürü tarafından, hava meydanlarının ise meydan müdürü tarafından yönetildiği belirtilir.^[6]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Konya Emniyet Müdürlüğü Havaalanı Şube Müdürlüğü". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2007.
^ "Sehir Plancıları Odası: Hava Alanı Yapım, İşletim ve Sertifikalandırma Yönetmeliği'nden". 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.
^ Gaye Ertin. "Ulaşım" (PDF). 31 Mart 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.
^ "DHMİ: Havalanlarımız". 23 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.
^ "2 Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü hava Alanları Pat Sahalarında Araç Kullanma Yönergesi". 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.
^ "Devlet hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Hava Alanı Hizmetleri Emniyet Yönetim Sistemi". 18 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.

[1] "Konya Emniyet Müdürlüğü Havaalanı Şube Müdürlüğü". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2007.

[2] "Sehir Plancıları Odası: Hava Alanı Yapım, İşletim ve Sertifikalandırma Yönetmeliği'nden". 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.

[3] Gaye Ertin. "Ulaşım" (PDF). 31 Mart 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.

[4] "DHMİ: Havalanlarımız". 23 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.

[5] "2 Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü hava Alanları Pat Sahalarında Araç Kullanma Yönergesi". 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.

[6] "Devlet hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü Hava Alanı Hizmetleri Emniyet Yönetim Sistemi". 18 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2010.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

g t d Ticari havacılık
Havayolu	Havayolu kodları Havayolu holding şirketleri Havayolu kargo taşımacılığı charter havayolları Düşük maliyetli havayolları Tarifeli olmayan havayolu Yolcu havayolları Bölgesel havayolları
Havayolu ittifakı	Oneworld SkyTeam Star Alliance Value Alliance Vanilla Alliance U-FLY Alliance
Ticaret birliği	Uluslararası ACO ATAG IATA IATAN ISTAT ABD A4A RAA Avrupa A4E AEA EBAA ELFAA ERA Diğer bölgeler AACO AAPA AFRAA RAAA
Hava mürettebatı	Sorumlu pilot Birinci zabit İkinci zabit Üçüncü zabit Hostes Uçuş mühendisi Loadmaster Pilot Purser Ölü kilometre
Yolcu uçağı	Seyahat sınıfları Birinci sınıf Business class Premium ekonomi sınıfı Ekonomi sınıfı Temel ekonomi sınıfı Kabin Uçak tuvaleti Uçak koltuk haritası Uçak yemekleri Uçak koltuğu Buy on board Mürettebat dinlenme bölmesi Uçak içi eğlence Uçak içi sigara içme Galley Hastalık çantası
Hava alanı	Aerodrom Havayolu bağlantı merkezi Havaalanına giriş Havaalanı salonu Havaalanı demiryolu bağlantısı Havaalanı terminali Hava merdiveni Biniş İç hatlar Kapı Uluslararası havalimanı Jet köprüsü Düşük maliyetli taşıyıcı terminali Pist (havacılık) Transit otel
Gümrük / Göçmen	Varış kartı Sınır kontrolü Kalkış kartı Pasaport Timatik Telsik Seyahat belgesi Vize
Çevresel etki	Hipermobil
Havacılık hukuku	Hava taşımacılığı sözleşmesi Bermuda Anlaşması (BK–ABD, 1946–1978) Bermuda II Anlaşması (BK–ABD, 1978–2008) Çin-ABD arasındaki hava yolu otoritesi Çapraz Boğaz tüzüğü (Çin–Tayvan) Pekin Sözleşmesi Cape Town Antlaşması Chicago Sözleşmesi Plastik Patlayıcıların İşaretlenmesine İlişkin Sözleşme Avrupa Ortak Havacılık Alanı Uçuş izni Hava özgürlükleri Lahey Kaçırma Sözleşmesi Lahey Protokolü ICAO Montreal Sözleşmesi Hava özgürlükleri AB–ABD Açık Semalar Anlaşması 1919 Paris Sözleşmesi Roma Sözleşmesi Sabotaj Sözleşmesi Tokyo Sözleşmesi Varşova Sözleşmesi
Bagaj	Çanta etiketi İzin verilen bagaj kapasitesi Bagaj atlıkarınca Bagaj arabası Bagaj alma Bagaj taşıyıcı Bagaj taşıma sistemi Bagaj boyutlandırıcı Kayıtlı bagaj El bagajı Kayıp bagaj Bagaj kilidi
Havacılık güvenliği	Hava Seyrüsefer ve Taşımacılık Yasası Hava öfkesi Hava trafik kontrol Hava trafik hizmeti Uçak güvenlik kartı Havaalanı yetkilisi Havaalanı kazası ihalesi Havaalanı polisi Havaalanı güvenliği Hava sahası sınıfları Area Control Centre Çerçeve konumu Kontrol alanı Kontrol bölgesi Kontrollü hava sahası Tahliye kaydırağı Uçuş bilgi bölgesi Uçuş bilgi hizmeti Karakutu Alet uçuşu Sivil Havacılık Otoritesi Kaçak çıkışlar Uçuş öncesi güvenlik gösterimi Gökyüzü mareşali Özel VFR Özel kullanım hava sahası Terminal kontrol sahası Terminal kontrol merkezi Kontrolsüz hava sahası Üst bilgi bölgesi Görerek uçuş
Uçak bileti	Havayolu rezervasyon hileleri Havayolu rezervasyon sistemi Uçak bileti Havayolu tarifesi Yas uçuşu Biniş kartı Kod paylaşımı sözleşmesi Kıta geçişi Elektronik bilet Ücret temel kodu Uçuş iptali ve gecikmesi Sık uçan yolcu programı Devlet sözleşmeli uçuş Tek yönlü seyahat Open Jaw Çifte Rezervasyon (Fazla satış) Passenger Name Record Kırmızı göz uçuşu Dünya çapında bilet Beklemede Uçuş takibi Seyahat acentesi Seyahat web sitesi
Yer ekibi	Uçak bakım teknisyeni Uçak yer hizmetleri Bagaj taşıyıcı Uçuş memuru
Çeşitli	Havacılık vergilendirmesi ve sübvansiyonları Mile high club

g t d Toplu ulaşım
Toplu taşıma hizmeti	Dolmuş Güdümlü otobüs Marşrutka Metrobüs Mikrobüs Minibüs Otobüs (Otobüs şoförü) Paylaşımlı taksi Şehir otobüsü Şehirlerarası otobüs Troleybüs Üstü açık otobüs
Demiryolu ulaşımı	APM Yüksek hızlı demiryolu Yüksek standartlı demiryolu Geliştirilmiş demiryolu Tren Maglev Yeraltı treni Bölgesel tren Banliyö treni Raybüs Metro Hafif metro Füniküler Hafif raylı sistem Dekovil Nostaljik demiryolu Kauçuk lastikli metro Monoray Şehirlerarası tren Tramvay Nostaljik tramvay Tramvay-tren
Kiralık araçlar	Bisiklet paylaşım sistemi Boda boda Döngü çekçek Gondol Hackney arabası Jeepney Limuzin Motosiklet taksi PRT Scooter paylaşım sistemi Songthaew Taksi Tuk-Tuk
Su araçları	Deniz otobüsü Deniz taksisi Feribot Hava yastıklı tekne Kablo feribot Okyanus gemisi Transatlantik Vapur Yük gemisi
Diğer ulaşım araçları	At arabası Atlı tramvay Çarabanc Çekçek Fayton Posta arabası Telesiyej Teleferik Traktör treni Yolcu uçağı

g t d Planlı mülk gelişimi
Ticari	Alışveriş merkezi • Alışveriş bölgesi • Havaalanı • İş parkı • Liman • Ofis • Perakende parkı
Sanayi	İş kümesi • Sanayi parkı • Sanayi bölgesi • Teknoloji merkezlerinin listesi
Yerleşim	Ada • Gelir evi • Konut bölgesi • Penthouse daire • Sosyal konut • Konut geliştirme • Güvenlikli site • Özel mülkiyet • Toplu konut • Tract housing
Eğitim/Bilim	Araştırma parkları listesi • Bilim parkı • Yerleşke • Uydu yerleşke
Belediye	Arkoloji • Bahçeşehir • Örnek köy • Planlı şehir • Planlı şehirler listesi
Binalar	Apartman • Çok katlı bina • Ev • Gökdelen • Villa
Diğer	Bağlam teorisi • Bölgesel planlama • Brownfield alanı • Çocuk parkı • İmar • İnşaat • Kamulaştırma • Kentsel tasarım • Kentsel planlama • Küme gelişimi • Mezarlık • Nazım planı • Park • Park etme • Yeniden geliştirme

Hava meydanı Nedir?

Hava meydanı Nedir?

Hava meydanı Nedir?

Havaalanı

Terminoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Sözlük Nedir Kategorisinden Haberler