Fayton

Fayton; körüklü, dört tekerlekli, atlı binek arabası.

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Fayton kelimesi Türkçeye Fransızcadan geçmiştir^[1] ve kökeni Yunan mitolojisindeki güneş tanrısı Helios'un oğlu Phaethon'a dayanır.^[1] Hikâyeye göre Phaethon babasının güneş arabasını kullanmak için izin alır; ancak atların kontrolünü kaybederek Dünya'yı ateşe vermeye başlar. Zeus, daha fazla zarar vermesini önlemek için Phaethon'u bir şimşek ile vurur. Phaethon, sonradan Po olarak adlandırılan Eridanus Nehri'nin ağzına düşer.^[2]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Osmanlılar zamanında arabalara genellikle kupa adı verilirdi. Son zamanlarda talika, kinto, kâtip odası, lando denilen çeşitli tipte arabalar yapıldı. Bütün bunlarla sadece insan taşınırdı. Otomobilin icadından sonra fayton yavaş yavaş bırakıldı, büyük şehirlerde neredeyse tamamen ortadan kalktı. Anadolu kasabalarında ise sayısı azaldı. Son yıllarda özellikle turistik şekilde tekrar canlanan fayton kültürü birçok şehirde çoğaldı.

Türleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Lando ile kupaların oturma yerleri tamamen kapalıdır. Tek veya çift atla çekilen faytonların körükleri yarı yarıya ve öne doğru kapanacak şekildedir, sürücü için ön kısımda yüksek bir yer vardır. Bir dönem İstanbul adalarında motorlu taşıt kullanma yasağı olduğu için faytonlar bu adaların özelliğini teşkil etmekteydi. 19 Haziran 2020 tarihinden itibaren Adalar'da elektrikli araç kullanılmakta.^[3]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Galler'de bir fayton
İstanbul'da bir fayton

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b "fayton." 5 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan sözlük.
^ "Phaethon." 18 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Britannica.com
^ "Adalar'da Yeni dönem atlı faytonların yerini alacak". Yeniçağ. 13 Haziran 2020. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020.

[Nişanyan_fayton-1] "fayton." 5 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan sözlük.

[BRITANNICA-2] "Phaethon." 18 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Britannica.com

[3] "Adalar'da Yeni dönem atlı faytonların yerini alacak". Yeniçağ. 13 Haziran 2020. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2020.

[1]

[2]

[3]

g t d Araba
İnsan gücü ile	Çekçek · El arabası · Bebek arabası · Alışveriş arabası · Bagaj arabası · El takası · Düz yatak arabası · Sedye
Hayvan gücü ile	Atlı tramvay · At arabası · Posta arabası · Savaş arabası · Fayton · Troyka · Kağnı · Kızak
Motor gücü ile	Otomobil · Otobüs · Kamyon · Kamyonet · Panelvan · Minibüs · Traktör

g t d Toplu ulaşım
Toplu taşıma hizmeti	Dolmuş Güdümlü otobüs Marşrutka Metrobüs Mikrobüs Minibüs Otobüs (Otobüs şoförü) Paylaşımlı taksi Şehir otobüsü Şehirlerarası otobüs Troleybüs Üstü açık otobüs
Demiryolu ulaşımı	APM Yüksek hızlı demiryolu Yüksek standartlı demiryolu Geliştirilmiş demiryolu Tren Maglev Yeraltı treni Bölgesel tren Banliyö treni Raybüs Metro Hafif metro Füniküler Hafif raylı sistem Dekovil Nostaljik demiryolu Kauçuk lastikli metro Monoray Şehirlerarası tren Tramvay Nostaljik tramvay Tramvay-tren
Kiralık araçlar	Bisiklet paylaşım sistemi Boda boda Döngü çekçek Gondol Hackney arabası Jeepney Limuzin Motosiklet taksi PRT Scooter paylaşım sistemi Songthaew Taksi Tuk-Tuk
Su araçları	Deniz otobüsü Deniz taksisi Feribot Hava yastıklı tekne Kablo feribot Okyanus gemisi Transatlantik Vapur Yük gemisi
Diğer ulaşım araçları	At arabası Atlı tramvay Çarabanc Çekçek Fayton Posta arabası Telesiyej Teleferik Traktör treni Yolcu uçağı

Fayton

Fayton

Fayton

Fayton

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Türleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Güncel Konu ve İçerikler Kategorisinden Haberler