Bu maddede kaynak listesi bulunmasına karşın metin içi kaynakların yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. Lütfen kaynakları uygun biçimde metin içine yerleştirerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. (Haziran 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Nisan 2012)

Ezine
İlçe
Çanakkale'nin Türkiye'deki konumu
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Çanakkale
Coğrafi bölge	Marmara Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Hacı Arslan Uzan[1]
• Belediye başkanı	Güray Yüksel (AK Parti)
Yüzölçümü
• Toplam	474 km²
Rakım	50 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	32,003
• Kır	17,106
• Şehir	13.617
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu	17600
İl alan kodu	286
İl plaka kodu	17
Resmî site Ezine Belediyesi

Ezine, Çanakkale ilinin bir ilçesidir. Ezine, Çanakkale ilinin merkez dahil olmak üzere beşinci en büyük ilçesidir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Antik çağlarda şimdiki askeri kışlaların üzerinde bulunan Çaltıkıran Tepe'de kurulmuş bir yerleşim merkezidir. Bu yerleşim merkezi Malazgirt savaşından sonra Danişment Türklerinin Anadolu’nun batısına yerleşmeleri sırasında çıkan muharebede tahrip edilmiştir. Türkler eskiden kurulmuş olan yerin yanında Danişment adı ile yeni bir yerleşim merkezi kurmuşlardır. Mahalli rivayetlere göre Danişment Türklerinin Beyi olan Abdurrahman Bey, şimdiki Ezine’nin bulunduğu yerin güney kenarında Ulu Camii inşa ettirmiştir. Caminin yapılışının amacı cuma namazının kılınması ve bu vesile ile civar köylerin halklarının haftada bir kez merkeze inerek kaynaşmanın sağlanmasıdır. Zaten aynı rivayete göre “Ezine” kelimesi de Farsçada “cuma” anlamına gelen “azine”den türemiştir. Ezine isminin bir süre “iğne” şeklinde telaffuz edildiğine dair rivayetler de vardır.

Ezine’nin Danişment Türklerinin eline geçişi sırasında Ahi Yunusların, Seferşah’ın büyük çabaları olduğu çeşitli kaynaklardan öğrenilmiştir.

Ezine bir süre Selçuklu egemenliği altında kalmıştır. Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra Karesi Beyliği yönetimine girmiştir. Karesi Bey’in ölümünden sonra oğulları Demirhan Bey ve Yahşi Bey bu toprakları yönetmiştir. Osmanlı Devleti’nin kurulmasından sonra Orhan Gazi döneminde Ermiş Dursun Bey’in, Karesi Beyliği’nin idaresine son vermesinden sonra Ezine ve çevresi Osmanlı topraklarına katılmıştır. Yine o tarihlerde Ezine ovası sularla kaplı bir bataklık olduğundan Arabistan’dan getirilen esir toplulukları ile şimdiki Araplar Boğazı'nı yararak Menderes Çayı'nı denize akıtmışlardır. Böylece ova bataklıktan kurtarılmıştır.

Günümüzde panayır yeri mevkii denilen yerde ev yapımı için temel kazımları sırasında su ürünleri kalıntıları ile küçük balıkçı iskeleleri kalıntıları çıkmıştır. Panayır yeri ve Gölcük mevkii denilen kısımda, yağışlar çok olduğu kış ve ilkbahar ayları boyunca önemli miktarda su birikmektedir. ‘‘Son yıllarda bu iki yer kademeli olarak suni dolgu ile doldurulmaktadır.’’ Bütün bunlar asırlar önce Ezine Ovası’nın Balıklı Köyü altlarına kadar sularla kaplı olduğunu göstermektedir. Ayrıca Karesi egemenliği sırasında Yahşi Bey ve Ahi Yunus tarafından Öksüz Camii ve hamam inşa edilmiş, Çaltıkıran Tepe’de oturan halk cami ve hamamın etrafına toplanarak Ezine’nin ilk oluşumunu sağlamışlardır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Ezine, Marmara Bölgesi sınırları içinde kalan bir yerleşim birimidir. Çanakkale–İzmir karayolu içinden geçer. Çanakkale'ye 42 km uzaklıktadır. Doğuda Bayramiç, batıda Ege Denizi, güneyinde Ayvacık ilçesi, kuzeyde Çanakkale ilinin merkez ilçesi ile çevrilidir.

Ezine ve çevresi ikinci zamanda (mezozoik çağda) meydana gelmiştir. Bunun en büyük kanıtları bölgede çıkarılan kireç taşı, kurşun, demir ve mermer gibi maden alanlarının jeolojik yapılarıdır. Ezine ve çevresi aynı zamanda oldukça büyük bir volkanik kütle üzerindedir.

Ezine, düzlük (ova) bir alan üzerinde kurulmuştur. Bu geniş ovanın batısı, kuzeyi ve güneyi alçak tepelerle çevrilidir. Bu tepelerin en yüksekleri Zambak Tepe ve Çığrı Tepeleridir. İlçe sınırları içerisinde Ezine ovasının dışında Üsküfçü, Kestanbol, Kızılköy ve Mahmudiye ovaları vardır. Ovalarının hepsi sulanabilir arazilerdir. İlçenin en büyük ve önemli akarsuyu Menderes Çayıdır.

Menderes Çayı Kaz Dağlarının kuzey yamaçlarından doğarak gelir. Ezine ovasını suladıktan sonra ilçenin kuzey-batı istikametinde Çanakkale Boğazı’na dökülür. Akçin Çayı ise Ezine’nin içerisinden geçerek Menderes Çayı ile birleşir. İlçe sınırları içindeki Şeytan Deresi, Kocalaş Deresi, Andık Deresi, Koca Tepe Deresi, Uzunalık Deresi ve Çatak Deresi Menderes Çayı ile birleşir.

Bu arada son yıllarda yapılan Kemallı ve Bahçeli Göletleri tarım arazilerinin sulanmasına yardımcı olmaktadır.

İlçede genelde Akdeniz ikliminin bitkisi olan maki görülmekle beraber batısı ve kuzey-batısı ormanlarla kaplıdır. İlçe ormanlarının asıl türü kızıl çamdır. Ağaç türlerinden ise meşe, ardıç, akçakesme ve karayemiş çeşitleri görülür. Bu arada sahil kesiminde geniş alanlar zeytin ağaçları ile kaplıdır.

Ezine, Marmara ve Ege Bölgelerinin geçiş alanındadır. Bu bakımdan iki bölgede görülen iklim özellikleri Ezine'ye yansır. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve yağışlıdır. Yağışlar genellikle yağmur halindedir. Kış bitiminde de sıkça kırağı yağar. Kış aylarında zaman zaman kısa sürelerle kar yağar. Son yıllarda ekolojik denge bozukluğundan mevsim içinde mevsim normallerinin dışında hava şartları da görülmektedir. Yapılan meteorolojik gözlemlere göre en soğuk ay ocak ve şubat ayları olup en soğuk ay ortalaması -4 °C ila -5 °C derecedir. En sıcak ay ise Temmuz ve Ağustos ayları olup en sıcak ay ortalaması 25 °C ila 35 °C derece arasındadır. Yıllık yağış bakımından en yağışlı aylar Kasım, Aralık, Mart ve Nisan aylarıdır. Ortalama yağış miktarı yılda 626 mm’dir. En yağışsız aylar ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır.

Ezine yerleşim yeri bakımından etrafı tepelerle çevrili bir konumda olduğundan nem ortalaması oldukça yüksektir.

Yüzölçümü

İlçenin yüzölçümü 474 km²'dir.

Yer şekilleri

İlçe merkezi deniz seviyesinden 50 m yükseklikte olup, ilçe sınırları içinde en yüksek dağ olan Çığrı Tepesi 500 metre yüksekliktedir. İlçe verimli bir ova üzerine kurulmuştur. Kazdağlarının kuzeyinden doğup, ilçenin ovasından geçip Çanakkale boğazına dökülen Menderes çayı ve ilçeyi ikiye ayıran Akçin çayı zengin bir topoğrafya oluşturmaktadır.

Ezine'nin sahil kıyısı

Ezine ilçe merkezinin Ege Denizi'ne kıyısı yoktur. Ezine ilçe sınırları dahilinde 37 km'lik sahil şeridi mevcuttur. Ezine'nin batısında;

1. Geyikli
2. Mahmudiye beldeleri bulunmaktadır.Bu iki yerleşim merkezinin de denize kıyısı yoktur.
3. Kestanbol Kaplıcaları dünyaca ünlü bir jeotermal merkezidir.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Ezine plajları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ezine ilçe merkezinin denize kıyısı yoktur. Ezine, sınırları dahilindeki sahil şeridine 15 km mesafededir.

Geyikli Plajı

Ezine'ye 17 km mesafedeki bu plaj Bozcaada'ya olan ulaşımı sağlayan Geyikli İskelesi'nin yanında bulunmaktadır. Tertemiz ve altı kum olan deniz, serin sularıyla deniz olduğunu hissettirir. Geyikli Plajı'nda Bozcaada manzarasını izleyerek bir çay içmek bile insana huzuru tattırır. Bu plaja Ezine'den her yarım saatte bir hareket eden Geyikli Sahil Birlik araçlarıyla ulaşılabilir.

Ezine Plajı

Ezine'ye 20 km mesafedeki bu plaj eskiden Bozcaada'ya ulaşımı sağlayan ve şu anda balıkçı teknelerinin yanaştığı Odunluk İskelesi'nin yanında bulunmaktadır. Sakin ve huzur dolu bu plaj Dalyan Köyü sınırları içinde kalmakta, yazlıklar daha çok bu plajın etrafında yoğunlaştığından, plaj çevresinde gençlere yönelik eğlence mekanları daha çok bulunmaktadır. Bu plaja Ezine'den Ezine Birlik Koop. Araçlarıyla ve Geyikli Sahil Birlik araçlarıyla ulaşılabilir.

Aktaş Plajı

Ezine'ye 22 km mesafedeki bu plaj Kestanbol Kaplıcaları'na olan yakınlığı ile ilgi toplamaktadır. Herhangi bir toplu taşıma aracı ile gidilemeyen bu plaja, aileler kendi araçlarıyla hem piknik hem de Ege Denizi'nin sularında eğlenmek için giderler. Körüktaşı Köyü'nden birkaç km sonra varılabilecek bu plajda, zeytin ve büyük meşe ağaçlarının altında, Bozcaada manzarasını seyrederek hem piknik yapabilir, hem de denizde eğlenebilirsiniz.

Tavaklı Plajı

Ezine'ye 30 km mesafedeki plaj Tavaklı Köyünün 5 km güneyinde bulunan iskelenin yanında yazlıklar boyunca bir şerit gibi Ayvacık ilçe sınırına kadar uzanır. Sakinliğiyle ön plana çıkan bu plaj etrafında, halk çadır kurarak kamp yapar ve yazın belli bir kısmını deniz kenarında geçirir. Tavaklı plajı yakınında birçok yazlık site bulunmaktadır. Tertemiz ve dibi kum olan plaj Ezine halkı tarafından rağbet gören plajlardan biridir. Bu plaja Ezine'den Ezine Birlik Koop. ve Gülpınar-Babakale Koop. araçlarıyla ulaşılabilir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Ezine peyniri

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]