İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir?

İtalyan kültürü Nedir?

İtalyan kültürü Nedir?, İtalyan kültürü Nerededir?, İtalyan kültürü Hakkında Bilgi?, İtalyan kültürü Analizi? İtalyan kültürü ilgili İtalyan kültürü ile ilgili bilgileri sitemizde bulabilirsiniz.  İtalyan kültürü ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve iletişime geçmek için sayfamıza tıklayabilirsiniz. İtalyan kültürü Ne Anlama Gelir İtalyan kültürü Anlamı İtalyan kültürü Nedir İtalyan kültürü Ne Anlam Taşır İtalyan kültürü Neye İşarettir İtalyan kültürü Tabiri İtalyan kültürü Yorumu 

İtalyan kültürü Kelimesi

Lütfen İtalyan kültürü Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. İtalyan kültürü İlgili Sözlük Kelimeler Listesi İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı? İtalyan kültürü Ne Demek? ,İtalyan kültürü Ne Demektir? İtalyan kültürü Ne Demektir? İtalyan kültürü Analizi? , İtalyan kültürü Anlamı Nedir?,İtalyan kültürü Ne Demektir? , İtalyan kültürü Açıklaması Nedir? ,İtalyan kültürü Cevabı Nedir?,İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı?,İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı Nedir? ,İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı Ne demek?,İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı Ne demektir?

İtalyan kültürü Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadınız

İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı Nedir? İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı Ne demek? , İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı Ne demektir?

Demek Ne Demek, Nedir? Tdk'ye Göre Anlamı

Demek kelimesi, dilimizde oldukça kullanılan kelimelerden birisidir. TDK'ye göre, demek kelimesi anlamı şu şekildedir:

Söylemek, söz söylemek -  Ad vermek -  Bir dilde karşılığı olmak -  Herhangi bir ses çıkarmak -  Herhangi bir kanıya, yargıya varmak -  Düşünmek - Oranlamak  - Ummak, - Erişmek -  Bir işe kalkışmak, yeltenmek -  Saymak, kabul etmek -  bir şey anlamına gelmek -  öyle mi,  - yani, anlaşılan -  inanılmayan, beklenmeyen durumlarda kullanılan pekiştirme veya şaşma sözü

İtalyan kültürü Bu Kelimeyi Kediniz Aradınız Ve Bulamadığınız İçin Boş Safyadır

Demek Kelimesi Cümle İçerisinde Kullanımı

Eskilerin dediği gibi beşer, şaşar. -  Muşmulaya döngel de derler.

Kamer `ay` demektir. -  Küt dedi, düştü. -  Bu işe herkes ne der? -  Güzellik desen onda, zenginlik desen onda. -  Bundan sonra gelir mi dersin? -  Saat yedi dedi mi uyanırım. - Kımıldanayım deme, kurşunu yersin. Ağzını açayım deme, çok fena olursun. - Yarım milyon dediğin nedir? - Okuryazar olmak adam olmak demek değildir. -  Vay! Beni kovuyorsun demek, pekâlâ! İtalyan kültürü - Demek gideceksin.

Demek Kelimesi Kullanılan Atasözü Ve Deyimler

- dediği çıkmak - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek

 - dedi mi - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin  - demek istemek , - demek ki (veya demek oluyor ki) , - demek olmak , - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok - dediği çıkmak , {buraya- - dediğinden (dışarı) çıkmak - dediğine gelmek i, - dedi mi , {buraya- - deme! - demediğini bırakmamak (veya koymamak) - deme gitsin , - demek istemek - demek ki (veya demek oluyor ki) - demek olmak - dememek - der oğlu der - deyip de geçmemek - diyecek yok

İtalyan kültürü

İtalyan kültürü Nedir? İtalyan kültürü Ne demek? , İtalyan kültürü Kelimesi İle ilgili Daha Fazla Bilgi , Almak İçin Kategoriler Sayfamıza Bakınız. İlgili Sözlük Kelimeler Listesi

İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı? İtalyan kültürü Ne Demek? İtalyan kültürü Ne Demektir? ,İtalyan kültürü Analizi? İtalyan kültürü Anlamı Nedir? İtalyan kültürü Ne Demektir?, İtalyan kültürü Açıklaması Nedir? , İtalyan kültürü Cevabı Nedir? , İtalyan kültürü Kelimesinin Anlamı?






İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir?

İtalyan kültürü

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İtalya, batı medeniyetinin doğum yerlerinden biri ve kültürel bir süper güç olarak kabul edilir. İtalya, Roma İmparatorluğu, Roma Katolik Kilisesi, Romanesk sanat, Rönesans, Bilimsel devrim,[1] Barok, Neoklasizm, Risorgimento, Faşizm[2] ve Avrupa entegrasyonu gibi uluslararası etkiye sahip fenomenlerin başlangıç noktası olmuştur. Tarihi boyunca, ulus muazzam sayıda önemli insan doğurmuştur. İtalya, ivmesini Klasik Yunan ve Roma dünyasının yeniden değerlendirilmesinden alan Rönesans'ın sanatsal ve entelektüel gelişmelerinde ön saflarda yer aldı. İtalya'daki sanatçılar ve bilim adamları, antik çağın maddi kalıntılarıyla çevrili olduklarından, böyle bir canlanmada önderlik etmek için özellikle iyi bir konumdaydılar. Hem sanatta hem de mimaride daha önceki Romanesk ve Gotik formların yerini, 16. yüzyılın Barok tarzlarına doğru bir gelişmeyle yükselen Rönesans aldı.

İtalya, Etrüskler, Samnitler ve Romalılar da dahil olmak üzere birçok tanınmış ve etkili uygarlığa ev sahipliği yaparken, etkisi ve kültürü yarımadada büyük etkisi olan Fenikeliler ve Yunanlar gibi önemli yabancı uygarlıkların kolonilerine de ev sahipliği yaptı. Etrüsk ve Samnit kültürleri, onları fetheden ve birleştiren Roma Cumhuriyeti'nin ortaya çıkmasından önce İtalya'da gelişti. Fenikeliler ve Yunanlar, İsa'nın doğumundan birkaç yüzyıl önce İtalya'da yerleşimler kurdular ve özellikle Yunan yerleşimleri gelişen klasik medeniyetlere dönüştü. Güney İtalya'daki Yunan kalıntıları, belki de herhangi bir yerde en muhteşem ve en iyi korunmuş olanlardır.

Yüzyıllar boyunca İtalyan sanatının büyük isimleri, diğerleri arasında Giotto, Donatello, Filippo Brunelleschi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Titian, Bernini ve Tiepolo'yu içeren uzun bir liste oluşturuyor. Geniş bir renk ve ışık sıcaklığı ile karakterize edilen İtalyan resmi, yüzlerce yıldır Avrupa'da üstünlüğünü korumuştur. Bununla birlikte, sürekli olarak yabancı güçlere boyun eğme, sonunda İtalya'nın taşralılığa dönüşen sanatsal katkısını zayıflattı. Avrupa sanatıyla bağlar 1910'da şair Filippo Marinetti ve ressamlar Umberto Boccioni ve Giacomo Balla tarafından yönetilen Fütüristlerin çalışmalarıyla yenilendi. Fütürizm, daha geleneksel tuvaller üretmeye başladığı 1920'lere kadar Sürrealistleri etkileyen Giorgio de Chirico'nun Metafizik resimlerini izledi. Giorgio Morandi'nin incelikli, sessiz resimleri, 1964'teki ölümünden bu yana ona giderek artan bir itibar kazandırdı. Arjantin doğumlu Lucio Fontana'nın çalışmaları, modern sanatçının biçim arayışını örnekliyor; örneğin, bir bıçakla kesilen boş bir tuvalle ifade ediliyor. İtalyan heykel geleneğine yapılan modern eklemeler arasında Giacomo Manzù, Gio Pomodoro, Marino Marini, Luciano Minguzzi, Alberto Viani, Harry Bertoia, Mirko Basaldella ve Emilio Greco'nun eserleri yer alıyor.

2000 yılı aşkın süredir göçler ve istilalar yaşayan İtalya, ulus-devlet haline geldiği 1861 yılına kadar çok sayıda bağımsız devlete bölündü.[3] Bu nispeten geç birleşme ve İtalyan yarımadasını oluşturan bölgelerin tarihsel özerkliği nedeniyle, şu anda belirgin bir şekilde İtalyan olarak kabul edilen birçok gelenek ve görenek, menşe bölgelerine göre tanımlanabilir. Bu bölgelerin siyasi ve sosyal izolasyonuna rağmen, İtalya'nın Avrupa'nın ve dünyanın kültürel ve tarihi mirasına yaptığı katkılar muazzam olmaya devam ediyor. Modada dünya lideri, Milano merkezli bir endüstri, Versace, Gucci, Krizia, Ferragamo, Valentino, Dolce & Gabbana, Prada ve Armani'nin evlerinde çalışmaya gelen modeller, tasarımcılar ve fotoğrafçılar için bir cennettir., diğerleri arasında. Modigliani ve Alessi gibi İtalyan tasarım evleri de oldukça etkili olmuştur.

İtalyan kültürünün ünlü unsurları sanatı, müziği, stili ve ikonik yemekleridir. İtalya, operanın doğum yeriydi[4] ve bestecinin milliyeti ne olursa olsun, nesiller boyunca opera dili İtalyanca'ydı. İtalya'da dramadaki popüler beğeniler uzun zamandır komediyi tercih ediyor; Commedia dell'Arte olarak bilinen doğaçlama tarzı, İtalya'da 16. yüzyılın ortalarında[5] ve bugün hala uygulanıyor. Fransa'ya ihraç edilmeden önce, ünlü Bale dansı türü de İtalya'da ortaya çıktı. Çeşmelerle süslenmiş meydanların çevresinde yer alan eski İtalyan kasabalarının geleneksel görüntüsü, Klasik antik çağdan kalma kalıntıların modern inşaat harikalarının yanında durabileceği bir ülkede geçerliliğini koruyor. 1926'daki Rasyonalist mimarlık hareketi, 20. yüzyılın seçkin İtalyan mimar-mühendislerinden biri olan Torino sergi kompleksinin ve Paris'teki UNESCO genel merkezinin mimarı Pier Luigi Nervi'yi üretti. Marcello Piacentini, Roma'daki Esposizione Universale di Roma (EUR) bölgesi gibi faşist dönemin heybetli mimarisinin çoğundan sorumluydu. Yenilikçi mimari, Milano'daki Marchiondi Spagliardi Enstitüsü'nde Vittoriano Viganò tarafından temsil edilmektedir. Diğer önemli mimarlar arasında uluslararası müzeleriyle tanınan Renzo Piano; eleştirel yazıları yapıtlarına rakip olan Aldo Rossi; ve kamu binalarını eğrisel formlardan yaratan Paolo Portoghesi.

Ülke, dünyaca ünlü birçok şehre sahiptir. Roma, Roma İmparatorluğu'nun eski başkenti, Katolik Kilisesi'nin Papa'nın koltuğu, yeniden birleşmiş İtalya'nın başkenti ve dünyayla ilgili sanatsal, kültürel ve sinematografik merkezdi. Floransa, Orta Çağ'ın sonunda sanatta büyük başarılar elde edilen Rönesans'ın kalbiydi.[6] Diğer önemli şehirler arasında eskiden İtalya'nın başkenti olan ve şu anda dünyanın en büyük otomobil mühendisliği merkezlerinden biri olan Torino Torino yer alıyor. Milano, İtalya'nın sanayi ve finans başkenti ve dünyanın moda başkentlerinden biridir. Orta Çağ'dan erken modern döneme kadar büyük bir finans ve deniz gücünün eski başkenti olan Venedik, karmaşık kanal sistemiyle özellikle Venedik Karnavalı ve Bienali sırasında dünyanın her yerinden turist çekiyor. Napoli, Avrupa'nın en büyük tarihi şehir merkezine ve dünyanın en eski sürekli aktif kamu opera binasına (Teatro di San Carlo) sahiptir. Bologna, ülkenin ana ulaşım merkezi olmasının yanı sıra dünyanın en eski üniversitesine ve dünyaca ünlü bir mutfağa ev sahipliği yapmaktadır. İtalyan edebiyatı ve aslında standart İtalyanca, kökenleri 14. yüzyıl Toskana lehçesindedir - üç kurucu ata olan Dante, Petrarca ve Giovanni Boccaccio'nun dili. Edebiyatın akışı bu öncüleri bilim adamı ve filozof Galileo, oyun yazarı Carlo Goldoni, lirik şair Giacomo Leopardi, Romantik romancı Alessandro Manzoni ve şair Giosuè Carducci gibi sonraki uygulayıcılarla birbirine bağladı. Veronica Gàmbara, Vittoria Colonna ve Gaspara Stampa gibi Rönesans'ın kadın yazarları da kendi dönemlerinde etkili olmuşlardır. 1990'larda yeniden keşfedilen ve kritik baskılarda yeniden yayınlanan çalışmaları, İtalya'daki tüm çağlardan kadın yazarların ilgisini çekti.

İtalya bugüne kadarki en fazla sayıda UNESCO Dünya Mirası Alanına (58[7] ve bir tahmine göre ülke dünyanın en büyük sanat hazinelerinin yarısına ev sahipliği yapmaktadır.[8] Genel olarak, ulusun her türden tahmini 100.000 anıtı vardır (kiliseler, katedraller, arkeolojik alanlar, evler ve heykeller).[9] İtalya'nın birleşmesinden sonra, yazarlar, Mezzogiorno'daki yoksulluk ve yaşam koşulları gibi edebi değerlendirme için çok düşük olarak kabul edilen konuları keşfetmeye başladılar. Giovanni Verga gibi yazarlar, kendilerini ifade etmek için yeni bir kelime hazinesi icat ettiler. Kadın yazarlar arasında 1926 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Sardunyalı Grazia Deledda da vardı. Ancak 20. yüzyılın en önde gelen İtalyan kadın yazarı Elsa Morante idi.

Sanat[değiştir | kaynağı değiştir]

Leonardo da Vinci'nin Mona Lisa'sı dünyaca ünlü bir İtalyan sanat şaheseridir.

İtalyan sanatı yüzyıllar boyunca birçok büyük hareketi etkilemiş ve ressamlar, mimarlar ve heykeltıraşlar dahil olmak üzere birçok büyük sanatçı üretmiştir. Giambattista Vico, Ludovico Antonio Muratori, Apostolo Zeno ve daha önce adı geçen Scipione Maffei, İtalya'da tarih bilincinin uyanışını yansıtan yazarlardı. Muratori, İtalyan Orta Çağ araştırmaları için birincil kaynakları topladı. Vico, Scienza nuova'sında (1725–44; Yeni Bilim), insan ırkının ilerlemesini yöneten yasaları araştırdı ve insanın psikolojik incelemesinden medeniyetlerin yükseldiği, geliştiği ve düştüğü yasaları çıkarmaya çalıştı. Giovanni Maria Mazzuchelli ve Gerolamo Tiraboschi kendilerini edebiyat tarihine adadılar. Edebi eleştiri de dikkat çekti; Gian Vincenzo Gravina, Vico, Maffei, Muratori ve diğerleri, klasiklerin taklidini savunmaya devam ederken, bu taklidin temkinli olması gerektiğini fark ettiler ve bu nedenle daha sonra lehte olacak kritik bakış açılarını öngördüler.

Bugün İtalya, birkaç büyük sanat galerisi, müze ve sergisiyle uluslararası sanat sahnesinde önemli bir yere sahiptir; ülkedeki başlıca sanat merkezleri arasında Roma, Floransa, Venedik, Milano, Torino, Cenova, Napoli, Palermo, Lecce ve diğer şehirler bulunmaktadır. İtalya, dünyadaki herhangi bir ülkenin en fazla sayısı olan 58 Dünya Mirası Alanına ev sahipliği yapmaktadır. 20. yüzyılda yazarların temaları çok çeşitliydi. Gabriele d'Annunzio'nun yüzyılın başlarındaki gösterişli yurtseverliği, İtalyan yaşamının yerel yönlerine odaklanan Deledda ve Ugo Ojetti'nin varoluşçu kaygılarına yol açtı. Faşist dönem birçok yazarı yeraltına itti ama aynı zamanda Ignazio Silone ve Carlo Levi örneğinde olduğu gibi onların çalışmalarına ilham kaynağı oldu. Italo Svevo ve Luigi Pirandello, Elio Vittorini gibi yazarlar tarafından gerçekçiliğin yeniden canlandırılmasından önce psikanalitik edebi türe öncülük ettiler. Alberto Moravia üst-orta sınıfların yozlaşması hakkında yazdı ve anlatısının erotizmiyle ün kazandı.

İtalya, Giotto'nun Proto-Rönesans eserleri ile başlayan ve çalışmaları daha sonraki aşamaya ilham veren Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Raffaello'nun Yüksek Rönesans'ında belirli bir zirveye ulaşan Rönesans boyunca (1300-1600) sanatsal gelişmelerin ana merkeziydi. Maniyerizm olarak bilinen Rönesans. İtalya, Barok (1600-1750) ile sanatsal hakimiyetini 17. yüzyıla kadar korudu. Kültür turizmi ve Neoklasizm (1750-1850), aksi halde bocalayan bir ekonominin başlıca destekçisi oldu.

Hem Barok hem de Neoklasizm Roma'da doğdu[10][11] ve tüm Batı sanatına yayılan son İtalyan doğumlu stillerdi. 1960'lara gelindiğinde edebiyat dünyası devletin yozlaşmasına karşı protesto hareketine katıldı ve şiir birincil edebi tür olarak romanı gölgede bıraktı. Şair, eleştirmen ve film yapımcısı Pier Paolo Pasolini, dönemin baskın yaratıcı figürüydü. Eugenio Montale ve Salvatore Quasimodo şiirleriyle Nobel Ödülü kazandı ve Giuseppe Ungaretti Hermetizm'i kurdu. Bu hareketin bir zamanlar öğrencisi olan manevi şair Mario Luzi, sık sık Nobel Ödülü'ne aday gösterildi.

Ancak İtalya, 19. yüzyılın ortalarından itibaren Macchiaioli, Fütürizm, Metafizik, Novecento Italiano, Spatialism, Arte Povera ve Transavantgarde gibi kültürel hareketlerle uluslararası sanat sahnesinde varlığını sürdürdü. 20. yüzyılın sonlarında edebiyat alanında, Italo Calvino, Umberto Eco ve Primo Levi'nin çalışmaları yurtdışında çok başarılı oldu; İtalya'da Cesare Pavese, Carlo Emilio Gadda, Natalia Ginzburg ve Leonardo Sciascia'nın çalışmaları da iyi karşılandı. Yüzyılın son on yılında, yeni deneysel ve yenilikçi dil biçimleriyle birlikte anlatı ve tarihi romanın yeniden canlandığı görüldü. 1997'de doğaçlama tarzıyla tanınan bir oyun yazarı olan Dario Fo, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı. 21. yüzyılın ilk yıllarında aktif olan ve çeşitli türlerde çalışan yazarlar arasında Niccolò Ammaniti, Andrea Camilleri, Antonio Tabuchi ve Carlo Lucarelli vardı.

Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]

Floransa Katedrali, Arnolfo di Cambio Filippo Brunelleschi tarafından tasarlanan Giotto kubbeli çan kulesi

İtalya genelinde antik çağlardan kalma mimari kalıntılar, geçmişteki kültürlerin büyüklüğüne tanıklık ediyor. İtalya'daki mimarlık tarihi, Etrüskler ve Yunanların antik üsluplarıyla başlayıp klasik Roma'ya,[12] daha sonra Rönesans sırasında klasik Roma döneminin yeniden canlanmasına ve Barok dönemine evrilmesine kadar uzanan bir tarihtir. İtalyan Rönesansı döneminde, mimarlık öğrencilerinin eğitimlerinin önemli bir parçası olarak antik kalıntıları ve binaları incelemek için Roma'ya seyahat etmeleri alışılmış bir şeydi. İtalyan müziği, Avrupa'da bu sanatın en yüksek ifadelerinden biri olmuştur: Gregoryen ilahi, 11. yüzyılda modern müzik notalarının yeniliği, ozan şarkısı, madrigal ve Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Claudio Monteverdi'nin eserleri. Antonio Vivaldi, Alessandro ve Domenico Scarlatti, Gioachino Rossini, Gaetano Donizetti, Giuseppe Verdi, Giacomo Puccini ve Vincenzo Bellini gibi besteciler gibi İtalya'nın gururlu müzik mirasının bir parçası.

Roma'daki Konstantin Kemeri

Eski Aziz Petrus Kilisesi (MS 330 civarında başladı) muhtemelen ilk önemli erken Hristiyan bazilikasıydı. Eski Aziz Petrus, Roma'daki mevcut Aziz Petrus Bazilikası'nın bulunduğu yerde duruyordu. Ortaçağ Romanesk tarzındaki ilk önemli binalar, 800'lü yıllarda İtalya'da inşa edilen kiliselerdi. Ortadoğu'nun Bizans mimari tarzının birkaç seçkin örneği de İtalya'da inşa edildi. En ünlü Bizans yapısı Venedik'teki San Marco Bazilikası'dır. Çağdaş İtalya'da müzik, geçmişte olduğundan daha az ünlü olsa da, önemini korumaya devam ediyor. İtalya, yıl boyunca her türden - klasik, caz ve pop - birçok müzik festivaline ev sahipliği yapıyor. Özellikle, İtalyan pop müziği her yıl San Remo Festivali'nde temsil edilmektedir. Spoleto'da her yıl düzenlenen İki Dünya Festivali dünya çapında ün kazandı. Devlet yayın şirketi Radiotelevisione Italiana (RAI), dört orkestraya sahiptir ve diğerleri opera evlerine bağlıdır; en iyilerinden biri Milano'daki La Scala'da. Kemancılar Uto Ughi ve Salvatore Accardo ve piyanist Maurizio Pollini, besteciler Luciano Berio, Luigi Dallapiccola ve Luigi Nono gibi uluslararası beğeni topladı.

İtalyan mimarisinin en büyük çiçeklenmesi Rönesans döneminde gerçekleşti. Filippo Brunelleschi, Floransa Katedrali için yaptığı kubbe ile mimari tasarıma büyük katkılarda bulunmuştur. Leone Battista Alberti, teorileri ve tasarımları sonraki mimarlar üzerinde muazzam bir etkiye sahip olan bir başka erken Rönesans mimarıydı.[13] Çağdaş yapımlar, İtalya'nın operadaki üstünlüğünü, özellikle Milano'daki La Scala'nın yanı sıra Napoli'deki San Carlo ve Venedik'teki La Fenice Tiyatrosu gibi diğer opera evlerinde ve Verona'daki Roma arenasında yıllık yaz operası prodüksiyonlarını koruyor. Tenor Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli, 21. yüzyılın başında İtalya'nın en beğenilen sanatçıları arasındaydı.

İtalyan Rönesans mimarisinin belki de en büyük başarısı, aslen 16. yüzyılın başlarında Donato Bramante tarafından tasarlanan Aziz Petrus Bazilikasıydı. Andrea Palladio, 16. yüzyılın ortalarında ve sonlarında tasarladığı villalar ve saraylarla Batı Avrupa'daki mimarları etkiledi. İtalya'da birçoğu özel olarak işletilen çok sayıda tiyatro var. Kamu tarafından işletilen bir dizi kalıcı tiyatro (teatri stabili) devlet tarafından finanse edilmekte ve Turizm Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. İtalya'da tiyatro etkinliğini teşvik eden üç kamu kuruluşu, İtalyan Tiyatro Kurulu (Ente Teatrale Italiano; ETI), İtalyan repertuarını tanıtmakla ilgilenen İtalyan Drama Enstitüsü (Istituto Dramma Italiano; IDI) ve Ulusal Antik Tiyatro Enstitüsü (Istituto) Nazionale del Dramma Antico; INDA). 1990'da hükûmet, finansmana uygunluk konusundaki mevzuatını sıkılaştırdı ve bu durum, kenar ve deneysel tiyatroları ciddi şekilde etkiledi. Sonraki yıllarda finansal kısıtlamalar, artan sayıda uluslararası ortak yapımlara yol açtı.

Barok dönem, 17. yüzyılda özellikle kiliseleriyle tanınan birkaç seçkin İtalyan mimar üretti. En önemli mimarlar arasında Gian Lorenzo Bernini ve Francesco Borromini vardı. Renzo Piano gibi çok sayıda modern İtalyan mimar dünya çapında ünlüdür.[14] Hiçbir yerli oyun yazarı, 20. yüzyılın başlarından itibaren Luigi Pirandello'nunkilere rakip olabilecek eserler üretmemiş olsa da, İtalyan tiyatrosu olağanüstü çağdaş Avrupa eserleri üretmede ve önemli canlanmaları sahnelemede aktif olmuştur. 20. yüzyılın sonlarında Dario Fo, son derece doğaçlama tarzıyla uluslararası beğeni topladı.

18. yüzyılın sonlarında ve 19. yüzyılın başlarında İtalya, Neoklasik mimari hareketten etkilendi. Villalardan, saraylardan, bahçelerden, iç mekanlardan ve sanattan her şey Roma ve Yunan temalarına dayandırılmaya başlandı ve binalar da Andrea Palladio'nun başyapıtı Villa Capra "La Rotonda"'da yaygın olarak temalıydı. İtalyan sinemasının en parlak dönemi 1950'lerdeydi. En iyi Roberto Rossellini ve Vittorio De Sica'nın çalışmalarında temsil edilen Yeni-Gerçekçilik, savaş sonrası İtalya'da hüküm süren koşullara samimi bir bakış atmak için iki savaş arası yıllarda tercih edilen gerçeklerden kaçıştan uzaklaştı. Bu yeni tarz dünyanın ilgisini çekti. Mussolini tarafından Roma yakınlarında inşa edilen film stüdyoları kompleksi Cinecittà, Avrupa'nın Hollywood'u olarak tanındı. Roma, Via Veneto'nun büyük otellerine ve şık kafelerine uğrayan ve paparazziler olarak bilinen ünlülere aç yeni tür fotoğrafçıları kendine çeken uluslararası jet sosyetenin merkezi haline geldi.

Roma'daki EUR, modern İtalyan mimarisinin mükemmel bir örneğidir.

İtalyan modern ve çağdaş mimarisi, 20. ve 21. yüzyıllarda İtalya'daki mimariyi ifade eder. Federico Fellini başkentin bu imajını Roma (1972) ve La dolce vita (1960; Tatlı Hayat) gibi filmlerde yaydı. Pier Paolo Pasolini ise Accattone (1961; Dilenci) gibi filmlerde İtalyan yeraltı dünyasına daha sert bir bakış attı. Dönemin sinemasına kalıcı katkı sağlayan diğer yönetmenler arasında Morte a Venezia (1971; Venedik'te Ölüm); Paolo ve Vittorio Taviani kardeşler (La notte di San Lorenzo [1982; Kayan Yıldızların Gecesi]); ve senarist Cesare Zavattini. Michelangelo Antonioni, Franco Zeffirelli, Sergio Leone ve Fellini gibi bazı yönetmenler, yurt dışında, yurt içinde olduğundan daha fazla başarı elde ettiler.

Faşist dönemde Gio Ponti, Peter Aschieri, Giovanni Muzio gibi isimlerle sözde "Novecento hareketi" gelişti. Bu hareket, imparatorluk Roma'nın yeniden keşfine dayanıyordu. İtalya'daki birçok şehrin kentsel dönüşümlerinden sorumlu olan ve Roma'daki tartışmalı Via della Conciliazione'yi hatırlayan Marcello Piacentini, bir "basitleştirilmiş Neoklasizm" biçimi tasarladı. 20. yüzyılın sonlarında İtalyan sineması durgunluğa girdi. Yine de İtalya, Bernardo Bertolucci'nin The Last Emperor (1987), Giuseppe Tornatore'nin Cinema Paradiso'su (1990), Gabriele Salvatores'in Mediterraneo'su (1991) ve Michael Radford'un Il Postino'su (1994; The Postman) dahil olmak üzere bazı büyük uluslararası başarılara imza atabilir. Silvio Soldini'nin Pane e tulipani (2000; Ekmek ve Laleler), Marco Tullio Giordana'nın I cento passi (2000; Yüz Adım) ve La meglio gioventù (2003, Gençliğin En İyisi) ve Matteo Garrone'nin Gomorra'sı (2008, Gomorrah) iyi eleştirel karşılandı. Dikkat çeken diğer yönetmenler, yönettiği La vita è bella (1997; Hayat Güzeldir) ile en iyi erkek oyuncu Akademi Ödülü'nü kazanan Gianni Amelio ve Roberto Benigni'dir. İtalyan filmleri giderek sinema ve televizyon şirketlerinin ortak yapımları haline geliyor. Radiotelevisione Italiana (RAI) ve Fininvest, şu anda İtalya'nın en büyük film yapımcılarıdır ve her yıl birkaç yüz film ve televizyon prodüksiyonu yapan film üretiminin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Roma'nın Cinecittà'sı ayrıca her yıl, özellikle tarihi temaları işleyen filmlerden oluşan birçok İtalyan olmayan prodüksiyona da sahne oluyor; örnekler arasında New York Çeteleri (yönetmen Martin Scorsese, 2002), The Passion of the Christ (yönetmen Mel Gibson, 2003) ve The Life Aquatic with Steve Zissou (yönetmen Wes Anderson, 2004) sayılabilir. Devlete ait Cinecittà 2008'de özelleştirildi, ancak 2017'de kamunun eline geri verildi. (Daha fazla tartışma için sinema tarihinin tarihine bakın.)

Faşist mimariyi EUR binalarında mükemmel bir şekilde gösterilmiştir. Neoliberty tarzı Vittorio Gregotti'nin daha önceki eserlerinde görülen) ve Brütalist mimari (Milan'daki Torre Velasca grubu BBPR, Floransa'da Piagentina aracılığıyla bir konut binası, Leonardo Savioli ve Giancarlo De Carlo). İtalya'nın kültürel mirası kaçınılmaz bir varlıktır. Güney ve merkez, Yunan ve Etrüsk uygarlığının kalıntılarıyla doludur ve yarımadanın tamamında önemli Roma kalıntıları görülebilir. En dikkate değer örnekler, Napoli yakınlarındaki antik Roma kasabaları Pompeii ve Herculaneum ve Roma'daki kalıntılardır. Zengin anıtlar, kiliseler ve saraylar, İtalya'nın kültürel geçmişine tanıklık ediyor ve müze ve galerilerinin içeriği 35 milyondan fazla parçaya sahis. İtalya'da ayrıca 100 milyondan fazla kitaba ev sahipliği yapan 700'den fazla kültür enstitüsü, 300'den fazla tiyatro ve yaklaşık 6.000 kütüphane bulunmaktadır.

Moda ve tasarım[değiştir | kaynağı değiştir]

Singapur'da bir Prada mağazası
Las Vegas Strip'teki Gucci ve Dolce & Gabbana mağazaları

İtalyan moda endüstrisi, ülkenin en önemli imalat sektörlerinden biridir. Eski İtalyan modacıların çoğu Roma'da yaşıyor. Ancak Milano, İtalya'nın moda başkenti olarak görülüyor çünkü birçok tanınmış tasarımcı orada yaşıyor ve İtalyan tasarımcı koleksiyonlarının mekanı. İtalya, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Dünya Mirası alanları olarak belirlenmiş düzinelerce tarihi yer içermektedir. Resmi olarak belirtilen yerler arasında Ferrara, Pienza, San Gimignano, Siena ve Urbino'daki eski şehir merkezleri; Agrigento, Aquileia ve Valcamonica'daki arkeolojik alanlar; ve tüm Amalfi kıyıları ve Eolie Adaları. Dünya Mirası Listesi'ne sonradan eklenenler arasında Dolomitler, Cenova'nın tarihi merkezi ve Rhaetian Demiryolu bulunmaktadır.

İtalya'nın en iyi moda tasarımcılarının çoğu, dünyanın her yerinde bulunabilen butiklere sahiptir. En iyi bilinen ve en seçkin isimler arasında Armani, Dolce & Gabbana, Valentino Garavani, Benetton, Fendi, Gucci, Versace, Moschino ve Prada bulunmaktadır. Bulgari ve Luxottica gibi aksesuar ve mücevher markaları da uluslararası üne sahiptir ve Luxottica dünyanın en büyük gözlük şirketidir. İtalya'nın müzeleri, eski uygarlıklardan kalma en önemli eser koleksiyonlarından bazılarını içerir. Taranto'daki Ulusal Müze'deki kalıcı koleksiyon, Magna Graecia tarihine dair en önemli bilgilerden birini sağlarken, Roma'daki Roma Ulusal Müzesi'ndeki ve Napoli'deki Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki arkeolojik koleksiyonlar dünyanın en iyileri arasında sayılıyor. Aynı şey Perugia'daki Umbria Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki Etrüsk koleksiyonu, Roma'daki Capitoline Müzeleri'ndeki Klasik heykeller ve Torino'daki Mısır Müzesi'ndeki Mısır koleksiyonu için de söylenebilir.

Şu anda, Milano ve Roma, her yıl Paris, New York, Londra ve Tokyo gibi diğer büyük uluslararası merkezlerle rekabet etmektedir. İtalya'nın Rönesans dönemindeki yükselen sanatsal başarısı, Uffizi Galerisi, Bargello Ulusal Müzesi ve Floransa'daki diğer galerilerdeki muhteşem koleksiyonlara yansır. Eski Ustalara ek olarak, 1765'ten beri halka açık bir galeri olan Uffizi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Botticelli, Piero della Francesca, Giovanni Bellini ve Titian'ın başyapıtlarını içerir. Bargello, Michelangelo, Benvenuto Cellini, Donatello ve Della Robbia ailesinin eserleriyle muhteşem bir Floransa heykel koleksiyonuna sahiptir. Pitti Sarayı, Medici ve Lorraine aileleri tarafından toplanan 16. ve 17. yüzyıllara ait yaklaşık 500 önemli eserle birlikte Raphael'in etkileyici bir resim koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır.

İtalya, özellikle iç tasarım, mimari tasarım, endüstriyel tasarım ve kentsel tasarım olmak üzere tasarım alanında da öne çıkıyor. Ülke, Gio Ponti ve Ettore Sottsass gibi bazı tanınmış mobilya tasarımcıları üretti ve Bel Disegno ve Linea Italiana gibi İtalyanca ifadeler mobilya tasarımının sözlüğüne girdi.[15] Klasik İtalyan beyaz eşya parçalarına ve mobilya parçalarına örnekler arasında Zanussi'nin çamaşır makineleri ve buzdolapları,[16] Atrium'un "New Tone" kanepeleri[16] ve Bob Dylan'ın tasarımından esinlenen Ettore Sottsass'ın post-modern kitaplığı sayılabilir. şarkı " Memphis Blues ile Yine Cep Telefonunun İçinde Sıkıştı ".[16] İtalya'nın büyük galerilerinin çoğu, öncelikle kendi bölgesel mirasıyla ilgilenir. Örneğin, Milano'daki Brera Sanat Galerisi, kuzey İtalyan Lombard okulundan eserler açısından zengindir ve Siena'daki Ulusal Sanat Galerisi Siena Ekolü'nden olduğu gibi, Venedik Akademisi Galerileri de Venedik resminin ana temsilcisidir. Vatikan Şehri'nin enklavındaki Vatikan Müzeleri, her şeyden önce, Michelangelo'nun Sistine Şapeli'ndeki freskleriyle dikkat çekiyor ve bu freskler, 1980'lerde ve 90'larda Avrupa'da üstlenilen en iddialı koruma projelerinden birinde restore edildi.

Bugün Milano ve Torino, mimari tasarım ve endüstriyel tasarımda ülkenin liderleridir. Milano şehri, Avrupa'nın en büyük tasarım fuarı olan FieraMilano'ya ev sahipliği yapıyor.[17] Milano ayrıca Fuori Salone ve Salone del Mobile gibi tasarım ve mimariyle ilgili önemli etkinliklere ve mekanlara ev sahipliği yapıyor ve tasarımcılar Bruno Munari, Lucio Fontana, Enrico Castellani ve Piero Manzoni'ye ev sahipliği yapıyor.[18] İtalya'daki müzelerin dörtte biri İtalyan devletine, yarısından biraz daha azı yerel makamlara ve küçük bir kısmı da kamu kurumlarına, dini kuruluşlara ve özel mülk sahiplerine aittir. Müze ziyaretçilerinin sayısı, genel turizm eğilimlerine bağlıdır, ancak tek tek müzeler rutin olarak yıllık katılım toplamlarını milyonlarla sayar. 21. yüzyılın başlarında, yılda 5 milyondan fazla insan Vatikan Müzeleri'nden geçti ve 1,5 milyondan fazla kişi Uffizi Galerisi'ni ziyaret etti.

Edebiyat[değiştir | kaynağı değiştir]

Orta Çağ'ın en büyük şairlerinden biri olan Dante Alighieri. Epik şiiri İlahi Komedya, Dünya edebiyatının en iyi eserleri arasında yer alır.

İtalyan edebiyatı, MÖ 753'te Roma'nın kurulmasından sonra başladı. Roma ya da Latin edebiyatı, Pliny the Elder, Pliny the Younger, Vergilius, Horatius, Propertius, Ovidius ve Livius gibi sayısız yazar, şair, filozof ve tarihçi ile dünyada oldukça etkiliydi ve hala da etkili. Romalılar ayrıca sözlü gelenekleri, şiirleri, dramaları ve özdeyişleriyle ünlüydüler. Bunların çoğu Eski Yunanlardan esinlenmiş olsa da, Roma epigramları genellikle çok daha satirikti ve bazen onlara heyecan verici bir etki vermek için müstehcen bir dil kullanıyordu. Roma epigramlarının çoğu yazıtlar veya grafiti idi. İtalya'nın ulusal kütüphane sistemi Kitaplar, El Yazmaları ve Kültür Enstitüleri Merkez Ofisi tarafından kontrol edilmektedir. Bu organ, ulusun kitaplarını kataloglama ve koruma çalışmalarını denetler ve Eyalet Kayıt Kütüphanesini ve yaklaşık 50 eyalet kütüphanesini doğrudan kontrol eder. İki ana ulusal kütüphane Roma ve Floransa'da bulunmaktadır. Çalışmaları, Bari, Napoli, Venedik, Palermo ve Milano'nun ana ulusal kütüphaneleri ve bunların taşra şubeleri tarafından desteklenmektedir. Bunların her biri önemli ölçüde kendi bölgesinin edebi mirasına odaklanır. Üniversite kütüphaneleri öncelikle akademik araştırmaların desteklenmesiyle ilgilenir.

Modern İtalyan Edebiyatı'nın İtalyan dilindeki temeli, kesinlikle 13. yüzyılın ilk yıllarında başlar. Oluşumunda etkili olan etkiler arasında ilk olarak Assisili Aziz Francis tarafından gerçekleştirilen dini dirilişten söz edilmelidir. Bu nedenle edebiyatta ilk "İtalyan sesi" olarak kabul edilir. İtalya'da çok sayıda ilgi alanını temsil eden akademiler ve toplumlar çoğaldı. Gerçekten de güzel sanatlar akademilerinin kökenleri İtalya'daydı. Örneğin, Floransa Güzel Sanatlar Akademisi 1563'te Tasarım Sanatları Akademisi olarak kuruldu ve Perugia akademisi 1573'e kadar uzanıyor. Roma'nın San Luca Akademisi, 1577'de kurulmuş bir ressamlar loncasıydı. İtalya'nın en ünlü akademisyenleri toplum, Galileo'nun bir zamanlar üyesi olduğu Ulusal Lincei Akademisi'dir. En seçkin edebiyat topluluğu, 1582'de Floransa'da kurulan Crusca Akademisi'dir. Ayrıca, 1657'de Floransa'da açılan Cimento Akademisi de dahil olmak üzere birçok tarihi ve bilimsel dernek vardır. İtalyan sanatının incelenmesi için kurulan yabancı okullar ve kültür, İtalyan akademik yaşamına önemli ölçüde katkıda bulunur.

Başka bir İtalyan sesi Sicilya'dan geldi. 13. yüzyılın ilk yarısında Sicilya Krallığı'nı yöneten II. Frederick'in sarayında, Provençal formlar ve temalar, Sicilya Okulu şairleri tarafından yerel dilin rafine bir versiyonunda yazılmıştır. Bu şairlerin en önemlisi , sone formunu icat ettiği söylenen noter Giacomo da Lentini'dir. Nüfusunun sadece küçük bir yüzdesinin sporla aktif olarak uğraştığı bir ülke için, İtalya bisiklet, kayak, basketbol, su topu, voleybol ve futbol (futbol) dallarında etkileyici sayıda şampiyon üretti. Özellikle popüler olan futbol, bazı İtalyan bilim adamlarının 16. yüzyıl İtalya'sında calcio olarak icat edildiğini ve Floransa ve Siena'daki Palio festivallerinde tanıtıldığını iddia ediyor. İtalyan futbol takımları 1930'larda ve 1960'ların sonundan itibaren uluslararası oyunlarda başarılı oldular. Milli takım, en son 2006'da olmak üzere dört kez Dünya Kupası kazandı.

Guido Guinizelli, geleneksel aşk şiirine felsefi bir boyut katan bir okul olan Dolce stil novo'nun kurucusu olarak kabul edilir. Pürüzsüz, saf bir üslupla ifade edilen bu yeni aşk anlayışı, başta Guido Cavalcanti ve genç Dante Alighieri olmak üzere bazı Floransalı şairleri etkiledi. Dante'nin İlahi Komedya'sı, İtalyan edebi dilinin yaratılmasına yardımcı olan dünya edebiyatının bir başyapıtıdır. Ayrıca şair Cehennem, Araf ve Cennet'teki destansı yolculuğu için Terza rima'yı icat etti. Otomobil yarışları da İtalya'da oldukça popülerdir ve İtalyan mühendisler ve sürücüler bu spora çok katkıda bulunmuştur. İlk kez 1946'da üretilen Ferrari yarış arabaları, 5.000'den fazla büyük yarış kazandı ve birçok dünya rekoru kırdı.

14. yüzyılın iki büyük yazarı, Petrarca ve Boccaccio, antik çağın eserlerini araştırıp taklit ettiler ve kendi sanatsal kişiliklerini geliştirdiler. Canzoniere adlı şiir koleksiyonuyla ün kazandı. Petrarca'ın aşk şiiri yüzyıllar boyunca bir model olarak hizmet etti. Şimdiye kadar yazılmış en popüler kısa öykü koleksiyonlarından biri olan Boccaccio'nun Decameron'u da aynı derecede etkiliydi. İtalyan sporcular her modern olimpiyata katılmıştır. Alp kasabası Cortina d'Ampezzo, 1956 Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yaptı; 1960 Yaz Oyunları Roma'da yapıldı; ve Torino, 2006 Kış Oyunlarına ev sahipliği yaptı. İtalya'nın önemli Olimpiyatçıları arasında eskrimci Edoardo Mangiarotti, dalgıç Klaus Dibiasi, Alp disiplini kayakçısı Alberto Tomba ve İskandinav kayakçısı Stefania Belmondo yer aldı. 21. yüzyılın ilk on yılında, İtalya genellikle Yaz ve Kış Oyunlarında ilk 10 madalya kazanan arasında yer aldı.

Alessandro Manzoni, İtalya'nın en büyük 19. yüzyıl yazarlarından biridir.

İtalyan Rönesans yazarları bir dizi önemli eser ürettiler. Niccolò Machiavelli'nin Prens'i, siyaset bilimi üzerine dünyanın en ünlü denemelerinden biridir. Dönemin bir diğer önemli eseri olan Ludovico Ariosto'nun Çılgın Orlando'su belki de şimdiye kadar yazılmış en büyük şövalyelik şiiridir. Baldassare Castiglione'nin diyaloğu The Book of the Courtier, kusursuz saray beyefendisi ve manevi güzellik idealini anlatıyor. Kudüs Kurtarıldı'daki lirik şair Torquato Tasso, Aristoteles'in birlik kanonlarına dikkat çekerek ottava rima'yı kullanarak bir Hristiyan destanı yazdı.

1976'da yerel, bağımsız yayın istasyonlarının yasallaştırılması, medya ortamını kökten değiştirdi. O zamandan beri yayınlanan gazete ve dergilerin sayısı azalırken, ticari televizyon ve radyo kanalları çoğaldı. Yayıncılık sektörü, RAI'nin üç devlet kanalı ve Canale 5, Italia 1 ve Rete 4 olmak üzere üç büyük ticari kanal tarafından yönetilmektedir. Son üçü, Silvio Berlusconi tarafından kontrol edilen ve sanal bir sanal ortam oluşturan bir multimedya şirketi olan Fininvest'e aittir. başbakan olmadan önce özel televizyon, reklamcılık ve yayıncılık sektörlerinde tekel (1994; 2001–06; 2008–11). Fransız kanalı France 2, kuzey ve orta İtalya'daki izleyiciler için yarışıyor. Yaklaşık bir düzine ek özel istasyon, ulusal izleyicinin kalan onda birini güvence altına almak için mücadele ediyor. İtalyan televizyonu, AB'de en fazla televizyon yayınından birine sahip ve en fazla sayıda film üretiyor. İyi finanse edilen oyun şovları ve kabareler büyük kanallarda çoğalırken, küçük yerel kanallar, filmlerin ve yerel olarak üretilen reklamların hakim olduğu bir ücret sağlar.

17. yüzyılın başlarında, Giambattista Marino'nun uzun mitolojik şiiri L'Adone gibi bazı edebi şaheserler yaratıldı. Barok dönem ayrıca Galileo'nun açık bilimsel nesirinin yanı sıra Tommaso Campanella'nın Güneş Şehri'ni de üretti, bir filozof-rahip tarafından yönetilen mükemmel bir toplumun tasviri. 17. yüzyılın sonunda, Arcadianlar, Pietro Metastasio'nun kahramanca melodramlarında olduğu gibi, şiire sadeliği ve klasik kısıtlamayı geri getirmek için bir hareket başlattılar. 18. yüzyılda, oyun yazarı Carlo Goldoni, Commedia dell'Arte'nin yerine, çoğu zamanının orta sınıfını betimleyen tam yazılı oyunlar koydu. Ticari televizyon sektörü 1976'dan sonraki ilk on yılda bir yasal boşlukta gelişti. Bunun medyanın diğer sektörleri için olumsuz etkileri oldu. Yüksek izlenme rakamları nedeniyle televizyon, reklam gelirinin büyük bölümünü film ve yazılı basındaki alışılmış pazarından aldı. Etkiler özellikle sinema için felaket oldu, ancak gazeteler ve dergiler de reklam geliri eksikliğinden muzdaripti. Yayıncıların gazetelerini ve dergilerini kârlı bir şekilde işletmeleri giderek zorlaştıkça, bunlar yavaş yavaş daha büyük endüstriyel ve ticari kaygılar tarafından devralındı ve çoğu zaman editoryal özgürlüklerinden ödün verildi. 1990'larda, yayıncılık endüstrisini yeniden düzenlemeye yönelik yasalar -tekellerin yaratılmasını önlemek ve basın üzerindeki kısıtlamaları düzenlemek için- oldukça çekişmeli geçti.

Romantizm, İtalya'ya siyasi birlik ve yabancı egemenliğinden özgürlük getiren yurtsever hareket olan Risorgimento'nun bazı fikirleriyle çakıştı. İtalyan yazarlar, 19. yüzyılın başlarında Romantizm'i benimsediler. İtalya'nın yeniden doğuş zamanı şairler Vittorio Alfieri, Ugo Foscolo ve Giacomo Leopardi tarafından müjdelendi. Alessandro Manzoni'nin Nişanlı, önde gelen İtalyan Romantik, Hristiyan adalet ve Providence değerlerini yücelten ilk İtalyan tarihi romanıydı. 19. yüzyıl sonlarında Verismo adlı gerçekçi bir edebi hareket, İtalyan edebiyatında önemli bir rol oynadı. Giovanni Verga bu hareketin önde gelen yazarıydı. Başlıca ulusal gazeteler Corriere della Sera, La Repubblica, La Stampa ve Il Giorno'dur. Yerel ve bölgesel gazeteler, İtalyan kültüründe bölgesel kimliğin gücünün bir kez daha altını çizerek İtalya'da özellikle hayati öneme sahiptir. En yüksek tirajlı gazeteler arasında La Gazzetta dello Sport ve Corriere dello Sport spor başlıkları yer almaktadır.

Fütürizm adlı bir hareket, 20. yüzyılın başlarında İtalyan edebiyatını etkiledi. Filippo Tommaso Marinetti, Fütürist Bildirge'yi yazdı. Makine çağının hızını, dinamizmini ve şiddetini yücelten dil ve metaforların kullanılmasını gerektiriyordu. 20. yüzyılın başlarındaki İtalyan edebi şahsiyetleri arasında Gabriele d'Annunzio, Luigi Pirandello ve Grazia Deledda uluslararası üne kavuştu. Savaş sonrası dönemin önde gelen yazarları Ignazio Silone, Alberto Moravia, Italo Calvino, Umberto Eco, Dario Fo ve şairler Salvatore Quasimodo ve Eugenio Montale'dir. Fütürizm, İtalyan Fütürizmi, Rus Fütürizmi, 20. yüzyılın başlarında İtalya merkezli, makinenin dinamizmini, hızını, enerjisini ve gücünü ve modern yaşamın canlılığını, değişimini ve huzursuzluğunu vurgulayan sanatsal hareket. 20. yüzyılın ikinci on yılında, hareketin etkisi Avrupa'nın çoğuna, en önemlisi Rus avangardına yayıldı. Hareketin en belirgin sonuçları görsel sanatlar ve şiirde olmuştur. Fütürizm ilk olarak 20 Şubat 1909'da Paris gazetesi Le Figaro'nun İtalyan şair ve editör Filippo Tommaso Marinetti'nin bir manifestosunu yayınlamasıyla duyuruldu. Marinetti, Fütürizm kelimesini, geçmişin sanatını bir kenara atma ve kültür ve toplumda değişimi, özgünlüğü ve yeniliği kutlama hedefini yansıtmak için icat etti. Marinetti'nin manifestosu, otomobilin yeni teknolojisini ve hızının, gücünün ve hareketinin güzelliğini yüceltiyordu. Şiddeti ve çatışmayı yücelterek, geleneksel değerlerin kapsamlı bir şekilde reddedilmesi ve müzeler ve kütüphaneler gibi kültürel kurumların yok edilmesi çağrısında bulundu. Manifestonun söylemi tutkulu bir şekilde bombastikti; agresif tonu, kasıtlı olarak halkın öfkesini uyandırmayı ve tartışmaları uyandırmayı amaçlıyordu.

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Federico Fellini, 20. yüzyılın en etkili ve en çok saygı duyulan film yapımcılarından biri olarak kabul ediliyor.
Venedik Film Festivali, dünyanın en eski film festivali ve Cannes ve Berlin ile birlikte "Üç Büyükler" den biri olarak kabul edilir.

İtalyan film endüstrisi 1903 ve 1908 yılları arasında üç şirketle doğdu: Roman Società Italiana Cines, Ambrosio Film ve Torino'daki Itala Film. Bunu kısa süre sonra Milano ve Napoli'de başka şirketler izledi. Filmdeki Yeni-Gerçekçi hareket, İtalyan edebi hareketine paraleldi. Filmlerin tarzı belgesel benzeri bir nesnellikti; aktörler ya sıradan durumlara karışmış sıradan insanlardı ya da onlara benziyordu. Yeni-Gerçekçi yapımlar genellikle kaba ve aceleyle yapılmış olsalar da, geleneksel film yapımının gerçeklerden kaçışçı idealleştirmesinden radikal bir şekilde ayrılmaları ve çağdaş temaları ele almadaki cesaretleri uluslararası bir etki yarattı.

Erken İtalyan film endüstrisi, tarihsel gösterileriyle uluslararası üne kavuştu. Ancak I. Dünya Savaşı sırasında, diğer Avrupa hükûmetleri gibi İtalya da hammaddelerini film endüstrilerinden askeri ihtiyaçlara yönlendirdi. Bu tür resimlerden ilki, Nazi işgali tarafından İtalyanlara dayatılan acımasız kararları gösteren antifaşist bir film olan Roberto Rossellini'nin Açık Şehir (1945) filmiydi. Rossellini'nin İtalya'daki savaşı anlatan altı vinyet olan Paisan'ı (1946) da benzer bir iç gıcıklayıcı niteliğe sahipti. Diğer önemli Yeni-Gerçekçi filmler, Vittorio De Sica'nın işçi sınıfı İtalyanlarının gündelik yaşamını konu alan Shoeshine (1946) ve The Bicycle Thief (1948) ve Luchino Visconti'nin La terra trema (1948; The Earth Trembles) adlı, yoksul bir Sicilyalının hikâyesiydi. profesyonel oyuncu kullanmayan balıkçılar. 1950'den sonra İtalyan filmlerinin eğilimi gerçekçilikten fanteziye, sembolizme ve edebi temalara dönüştü.

1920'lerde ve 1930'larda birkaç büyük sinema filmi çekildi, ancak 1940'larda İtalyan film yapımcılığında bir rönesans gelişti. O dönemde yeni nesil yönetmenler ortaya çıktı. Bunlar arasında Vittorio De Sica, Roberto Rossellini ve Luchino Visconti vardı.[19] Savaşın etkisi, bu yönetmenlerin birçoğunun topluma ve sorunlarına odaklanan filmler yapmasına neden oldu. Bu dürtü, savaş sonrası ilk önemli Avrupa film hareketi olan Yeni Gerçekçiliğin ortaya çıkmasıyla sonuçlandı. Yeni-Gerçekçi yönetmenler öncelikle sıradan insanların günlük yaşamını tasvir etmekle ilgilendiler. Stüdyo setinden ziyade çoğunlukla mekanda çekim yaptılar ve çoğunlukla profesyonel olmayan oyuncular kullandılar. Bu nitelikler Yeni Gerçekçi filmlere cesur, neredeyse belgesel bir görünüm kazandırdı.[19] 55 yıla yayılan üretken bir kariyer boyunca, De Sica 35 film yönetti ve 150'den fazla filmde oynadı. Oyunculuk kariyeri 1917'de sessiz bir filmde küçük bir rol alarak başladı. Mario Camerini'nin Gli uomini, che mascalzoni... (1932; What Rascals Men Are!) adlı filmindeki rolüyle İtalya'da yıldızlığa erişmeden önce 1920'ler boyunca filmlerde ve müzikal tiyatrolarda ve tiyatro topluluklarını gezerek sahne aldı. De Sica'nın 1930'lar boyunca aldığı sonraki rolleri, onu özellikle hafif komedide usta olan romantik bir başrol oyuncusu haline getirdi; birçok eleştirmen onun ekrandaki kişiliğini Cary Grant'inkiyle karşılaştırdı.

1950'ler ve 1960'larda, kısmen İtalyan film yıldızları Gina Lollobrigida, Sophia Loren ve Marcello Mastroianni'nin popülaritesi nedeniyle dünyevi komediler uluslararası başarı kazandı. Aynı yıllarda Sergio Leone, ironik bir şekilde "Spagetti Western" lakaplı yeni bir film türünün yaratılmasına yardımcı oldu, çünkü bunlar İtalya, İspanya ve hatta Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ünlü Monument Valley Stüdyolarında İtalyan yönetmenler tarafından yapıldı. Hayatının sonuna kadar başarılı bir oyunculuk kariyeri sürdürmesine rağmen, De Sica'nın genellikle senarist Cesare Zavattini ile işbirliği içinde olan yönetmenlik çabaları, sinema tarihine en etkili katkısı olarak kabul edilir. Yeni-Gerçekçiliğin kökleri -basit, dürüst olay örgüleri, belgesel tarzı, kahraman olarak çocukların sıklıkla kullanılması, yerinde çekim, sosyal temalar ve insanın kardeşliğine olan inanç- De Sica'nın ilk eserlerinde bulunur. özellikle Teresa Venerdì (1941; Doctor, Beware) ve I bambini ci guardano (1944; Çocuklar Bizi İzliyor). Bununla birlikte, Yeni-Gerçekçiliğin savaş sonrası zirvesi sırasında, De Sica, türün dört başyapıtı ile dünyanın en beğenilen yönetmenlerinden biri haline geldi: Amerikan işgali sırasında iki çocuğun trajik yaşamlarını anlatan Sciuscià (1946; Shoeshine). İtalya; en iyi yabancı film dalında Oscar kazanan Ladri di biciclette (1948; Bisiklet Hırsızı); Miracolo a Milano (1951; Milano'da Mucize), Milano'daki zengin ve fakir çatışmasını anlatan komik bir mesel; ve Umberto D. (1952), yalnız bir emekli, köpeği ve her ikisine de acıyan genç bir hizmetçi hakkında bir trajedi. Bu filmlerde büyük ölçüde amatör olan oyuncuların performansları büyük beğeni topladı. Kendisi de yetenekli bir oyuncu olduğu için De Sica, profesyonel olmayanlarla, özellikle de ustaca performanslar sergileyebildiği küçük çocuklarla iyi çalıştı.

Aynı zamanda, yeni bir grup yönetmen övgü kazandı. En önemlileri Michelangelo Antonioni, Federico Fellini ve Pier Paolo Pasolini idi. Vittorio De Sica, Roberto Rossellini ve Luchino Visconti de önemli eserleri filme almaya devam ettiler. 20. yüzyılın sonlarında, önde gelen İtalyan yönetmenler arasında Roberto Benigni, Marco Bellocchio, Bernardo Bertolucci ve Paolo ve Vittorio Taviani vardı. Eleştirel favoriler olmasına rağmen, İtalyan Yeni Gerçekçi hareketin filmleri hiçbir zaman popüler bir kabul görmedi. De Sica'nın daha fazla ticari ücrete girmesi, büyük ölçüde oyunculuk gelirine ve filmlerini finanse etmek için arkadaşlarından aldığı kredilere güvenerek motive edildi. Hollywood'la yakınlaşması, başrollerini Montgomery Clift ve Jennifer Jones'un paylaştığı ve senaryosunu Zavattini, Ben Hecht ve Truman Capote'nin birlikte yazdığı bir David O. Selznick yapımı olan Stazioni Termini (1953; Indiscretion of an American Wife) ile başladı. De Sica'nın bu dönemde yönettiği diğer filmlerin çoğu, büyük ölçüde L'oro di Napoli (1954; Napoli'nin Altını), La gibi De Sica filmlerindeki performansıyla ün kazanan İtalyan güzeli Sophia Loren'in yıldızı. ciociara (1961; İki Kadın), Ieri, oggi, domani (1963; Dün, Bugün ve Yarın) ve Matrimonio all'italiana (1964; Evlilik, İtalyan Tarzı).

Fumetti[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalyan çizgi romanlarının (İtalyanca Fumetti Corriere dei Piccoli'nin ilk sayısının yayınlandığı 27 Aralık 1908'dir. Attilio Mussino. Marinetti'nin manifestosu, Milano'daki bir grup genç ressama Fütürist fikirleri görsel sanatlara uygulama konusunda ilham verdi. Umberto Boccioni, Carlo Carrà, Luigi Russolo, Giacomo Balla ve Gino Severini 1910'da resim üzerine çeşitli manifestolar yayınladılar. Marinetti gibi onlar da özgünlüğü yücelttiler ve miras alınan sanatsal gelenekleri küçümsediklerini ifade ettiler.

1932'de yayıncı Lotario Vecchi, yalnızca Kuzey Amerikalı yazarları kullanarak Jumbo dergisini yayınlamaya başlamıştı.[20] Dergi, İtalya'da 350.000 kopyaya ulaştı ve çizgi romanları geniş bir çekiciliğe sahip ana akım bir medya olarak onayladı. Vecchi, üç yıl sonra aynı unvanı getirerek İspanya'ya taşındı. Grup, henüz Fütürist üslup haline gelecek tarzda çalışmamış olsalar da, sanatçıları modern yaşamın dinamiklerine duygusal olarak dahil olmaya çağırdı. Hareket, hız ve değişim algısını görsel olarak tasvir etmek istediler. Bunu başarmak için, Fütürist ressamlar, bir nesnenin birkaç eşzamanlı görüntüsünü göstermek için parçalanmış ve kesişen düzlem yüzeyleri ve ana hatları kullanan Kübist tekniği benimsediler. Ancak Fütüristler ayrıca nesnenin hareketini tasvir etmeye çalıştılar, bu nedenle çalışmaları tipik olarak bir nesnenin geçiş sırasında ana hatlarının ritmik uzamsal tekrarlarını içeriyor. Efekt, hareketli bir nesnenin çoklu fotoğrafik pozlarına benzer.

Aralık 1932'de, İtalya'daki ilk Disney çizgi romanı, Mickey Mouse veya Topolino, Floransalı yayıncı Nerbini tarafından piyasaya sürüldü. Disney franchise daha sonra 1935'te Mondadori yan kuruluşu API tarafından devralındı. Bir örnek, Balla'nın, bir dachshund'un bacaklarının birden fazla görüntünün bulanıklığı olarak tasvir edildiği Tasmalı Köpek Dinamizmi (1912) tablosudur. Fütürist resimler, diğer önemli yönlerden Kübist çalışmalardan farklıydı. Kübistler natürmort ve portreyi tercih ederken, Fütüristler hızlanan otomobiller ve trenler, yarışan bisikletçiler, dansçılar, hayvanlar ve şehirli kalabalıklar gibi konuları tercih ettiler. Fütürist resimler, Kübist eserlerden daha parlak ve daha canlı renklere sahiptir ve ritmik olarak dönen formların şiddetli hareketin zirvelerine ulaştığı dinamik, ajite kompozisyonlar ortaya çıkarır.

1945'te Hugo Pratt, Venedik Güzel Sanatlar Akademisi'ne devam ederken, Mario Faustinelli ve Alberto Ongaro ile birlikte Asso di Piccheyi yarattı. Sanat biçimine farklı yaklaşımları onlara Venedik çizgi roman ekolünün adını kazandırdı. Boccioni, 1912 baharında konuyla ilgili bir manifesto yayınlayarak heykelle de ilgilenmeye başladı. Teorilerini en iyi şekilde iki heykelde gerçekleştirmiş olduğu kabul edilir: Development of a Bottle in Space (1912). ve bir şişenin dış hatları ve bir insan figürünün tek bir katı form olarak tasvir edilmediği, bunun yerine figürün içinde hareket ettiği uzayda çoklu düzlemlerden oluştuğu Unique Forms of Space in Space (1913).

1948'de Gian Luigi Bonelli, popüler Tex Willer ile başlayan uzun ve başarılı bir Batı şeritleri serisi başlattı. Bu çizgi roman, yayıncının adından Bonelliano olarak bilinen popüler çizgi roman formatı etrafında odaklanan bir dizi yayın için model olacaktı. Fütürist ilkeler mimariye de yayıldı. Antonio Sant'Elia, 1914'te mimarlık üzerine bir Fütürist manifesto formüle etti. Gruptaki en yetenekli sanatçı olan Boccioni ve Sant'Elia ,1916'da askerlik hizmeti sırasında öldüler. Boccioni'nin ölümü, grubun personelinin genişlemesi ve görsel sanatlarda önemli bir tarihsel güç olarak Fütürist harekete son verdi.

Tex Willer'ı takip eden dizilerden bazıları Zagor (1961), Mister No (1975) ve daha yakın zamanda Martin Mystère (1982) ve Dylan Dog (1986). Bu çizgi romanlar, cep kitabı formatında 100'den fazla siyah beyaz sayfada tam hikâyeler sundu. Konu ister batılı, ister korku, ister gizem ya da bilimkurgu olsun, her zaman macera olmuştur. Bonelliani, bugüne kadar ülkedeki en popüler çizgi roman biçimidir.

İtalya ayrıca birçok Disney çizgi romanı, yani Disney karakterlerini içeren hikâyeler (Mickey Mouse ve Donald Duck evrenlerinden) üretir. 1960'lardan sonra, Carl Barks ve Floyd Gottfredson gibi Disney çizgi romanlarının Amerikalı sanatçıları, geçmişte olduğu kadar çok hikâye üretmedi. Şu anda Amerikan yeni öykü üretimi azaldı (Don Rosa Avrupa'da yayınlıyor) ve bu niş Güney Amerika, Danimarka ve İtalya'daki şirketler tarafından dolduruldu. İtalyan 'Scuola disneyana' birkaç yenilik üretti: hikâyeler için İtalyan standart uzunluğunu (30 sayfa) oluşturmak, ünlü edebiyat eserlerini 'Parodie'de yeniden yorumlamak, 400 sayfaya kadar uzun hikâyeler yazmak. İtalyan edebi Fütürizmini benimseyen yazarlar, yalnızca Fütürist resmin kentsel ve modernist temalarını ele geçirmekle yetinmeyerek, 20. yüzyılın başlarındaki hız ve acımasızlık olarak algıladıkları şeye uygun bir dil geliştirmeye çalıştılar. Yeni türler kurdular; en önemlisi, özgür sözcüklü şiir olarak da adlandırılan, parole in libertà ("özgürlükteki sözler"). Doğrusal tipografi, geleneksel sözdizimi ve imla kısıtlamalarından kurtulmuş bir şiirdi. Marinetti'nin savaş şiiri "Battaglia peso + odore" (1912; "Savaş Ağırlığı + Koku") adlı savaş şiirinden kısa bir alıntı, özgür sözcüklerin bir örneği olarak Fütüristlerin manifestolarından birine eklenmiştir:

En önemli sanatçılar ve yazarlar arasında Bonvi, Marco Rota, Romano Scarpa, Giorgio Cavazzano, Giovan Battista Carpi ve Guido Martina sayılabilir. İtalya'da yaratılan en iyi bilinen Disney karakteri Paperinik'tir. (İngiliz izleyiciler için Duck Avenger veya Phantom Duck olarak bilinir). "Tasarımlı analojiler" (şeklin analojik olarak anlamı taklit ettiği piktogramlar), dipinti paroliberi (grafik öğelerini serbest kelime şiiriyle birleştiren edebi kolajlar) ve sintesi (minimalist oyunlar) diğer yeni türler arasındaydı. Fütürist akşamlar, karma medya etkinlikleri ve manifesto broşürlerinin, poster şiirlerin ve edebiyat, resim ve teorik bildirilerin bir karışımını içeren geniş sayfa formatındaki dergilerin kullanımı dahil olmak üzere yeni yayma biçimleri tercih edildi. Ancak 1914'e kadar çıktı, hareketin ilan ettiği programın çok gerisinde kaldı ve Fütürist şairler -Marinetti'nin aksine- hareketin ilk antolojisi I poeti futuristi (1912; Fütürist Şairler").

Müzik[değiştir | kaynağı değiştir]

Antonio Vivaldi, 1723'te. En iyi bilinen eseri, Dört Mevsim olarak bilinen keman konçertosudur.

Müzik yazımı İtalya'da başladı. Bu nedenle, müziğin nasıl çalındığını bize anlatmak için İtalyanca kelimeler kullanılır. Sonuç olarak, tüm ülkeler, İtalya'nın ve özellikle de Floransa'nın müzik tarihinde oynadığı önemli rolün bir göstergesi olarak, teknik terimleri İtalyanca formlarında benimsemiştir. Marinetti bir süre için öncelikle Kuzey Afrika'da geçen bir tecavüz, yağma ve savaş hikâyesi olan "Afrikalı" Mafarka le futuriste (1910; Fütürist Mafarka) ile ilişkilendirildi. Kadın düşmanlığı, ırkçılık ve şiddet kültünün yüceltilmesinin yanı sıra roman, kahramanın geleceği miras alacak bir süpermen olarak hayata geçirdiği bir makine yaratmasıyla hatırlanıyor. Ancak Marinetti, avangard şiirini I. Dünya Savaşı sırasında bir savaş muhabiri olarak savaş deneyimlerinin gerçeklerine dayandırmaya başladığında, geçmiş şiirsel uygulamalardan önemli bir kopuşu temsil eden, belirgin şekilde yenilikçi bir Fütürist deyim ortaya çıktı.

İtalya'nın en büyük opera bestecilerinden biri olan Giuseppe Verdi'nin portresi

Halktan klasiğe, müzik İtalyan kültüründe her zaman önemli bir rol oynamıştır. Örneğin, operayı doğuran İtalya, klasik müzik geleneğinin temellerinin çoğunu sağlar. Piyano ve keman da dahil olmak üzere genellikle klasik müzikle ilişkilendirilen bazı enstrümanlar[21] İtalya'da icat edildi ve mevcut klasik müzik formlarının çoğu köklerini 16. ve 17. yüzyıl İtalyan müziğindeki yeniliklere kadar takip edebilir. (senfoni, konçerto ve sonat gibi). Edebi Fütürizmin en önemli manifestosunun başlığı, Distruzione della sintassi–immaginazione senza fili–parole in libertà (1913; Sözdiziminin Yok Edilmesi–Kablosuz Hayal Gücü–Özgürlükteki Sözler), Marinetti'nin küçültülmüş eliptik bir dil için taleplerini temsil ediyordu. sıfatlardan ve zarflardan arındırılmış, mastar ve matematiksel işaretlerdeki fiiller ve bilgileri daha ekonomik ve daha cesur bir şekilde iletmek için kullanılan kelime eşleştirmeleri. Sonuçta ortaya çıkan "telgraf lirizmi" en çok Marinetti'nin savaş şiirinde, özellikle de Zang tumb tumb ve "Dunes"da (her ikisi de 1914) etkilidir. Dili daha yoğun hale getirme arzusu, makineler ve savaşla ilgili şiirlerde -topçu ateşinin sesini taklit etmeyi amaçlayan Zang tumb tumb başlığında olduğu gibi- belirgin bir yansıma kullanımına ve tek tip, yatay tipografiden uzaklaşmaya yol açtı. Severini'nin Danza serpentina'da (1914; Yılanlı Dans) yaptığı gibi, birçok Fütürist ressam-şair edebiyat ve görsel sanat arasındaki ayrımı bulanıklaştırdı. Marinetti'nin şiirsel deneyleri Kübizme borçlu olduğunu ortaya çıkarırken, genellikle savaş yanlısı propaganda amacıyla oluşturulan İtalyan edebi kolajını belirgin bir şekilde Fütürist bir sanat biçimine yükseltti. Bu eğilimin doruk noktası, Carrà'nın Festa patriottica (1914; Vatanseverlik Kutlaması) ve Marinetti'nin Les Mots en liberté futuristes (1919; "Fütürist Özgürlük Sözleri") ile geldi.

İtalyan besteciler, Orta Çağ'dan beri müzikte önemli bir rol oynamıştır. 11. yüzyılda, İtalyan keşiş Arezzolu Guido, devrim niteliğinde bir notasyon sistemi ve deşifre yöntemi geliştirdi. Gregoryen ilahisi, ozan şarkısı ve madrigal erken İtalyan müziğinin formlarıydı. Fütüristlerin 1913 manifestosunda da bir "tipografik devrim" ilan edildi; hem formu görsel olarak dinamik hale getirme arzusundan hem de modern savaşın ve kentsel yaşamın gürültüsünü -boyut ve cesaret yoluyla- yansıtabilen tipte görsel efektlere duyulan ihtiyaçtan doğmuştur. Hızla giden arabaları, trenleri ve uçakları, patlayan bombaları ve savaşın karmaşasını betimleyen çeşitli biçimli şiirsel düzen dizileri. Marinetti'nin çalışmalarının dışında, en başarılı tipografik deneyler Francesco Cangiullo ve Fortunato Depero'nun şiirlerinde bulunabilir.

Rönesans döneminde, Giovanni Palestrina kilise hizmetlerinde kullanılmak üzere koro müziğinin başyapıtlarını besteledi. İlk operalar 1590'larda Floransa'da bestelendi. Opera, Barok döneminde bir sanat formu olarak ortaya çıktı. Claudio Monteverdi, 17. yüzyılın başlarında Barok operanın ilk büyük bestecisiydi. 17. yüzyılın sonları ve 18. yüzyılın başlarındaki önemli besteciler arasında Alessandro Scarlatti, oğlu Domenico ve Antonio Vivaldi vardı. Alessandro en çok operaları, Domenico klavye besteleri ve Vivaldi keman çalışmaları ile tanındı. 19. ve 20. yüzyılın başlarında, popüler operalar Gioachino Rossini, Vincenzo Bellini, Gaetano Donizetti, Giuseppe Verdi, Ruggero Leoncavallo ve Giacomo Puccini tarafından bestelendi. İlk on yılı boyunca, İtalyan edebi Fütürizmi büyük ölçüde homojen bir hareket olarak kaldı. Buna karşılık, Rus Fütürizmi, sürekli olarak yeniden gruplandırılan sanatsal grupları temsil eden çok sayıda antolojiyle ilişkili bir dizi kıymık gruba (Ego-Fütüristler, Kübo-Fütüristler, Hylaea [Rus Gileya]) bölündü. Rus Fütürizminde, özellikle Vladimir Mayakovsky ve Yelena Guro'nun şiirlerinde şehirci bir çizgi varken, Rus yazarlar İtalyan meslektaşlarına göre makineler, hız ve şiddetle daha az meşguldü. Rus Fütürizmindeki baskın primitivizm türü, bazılarının iki hareketin Fütürizm kelimesi dışında çok az ortak noktası olduğu sonucuna varmasına neden oldu. Dilin yenilenmesine ortak bir ilgi olsa da, İtalyanların yenilikleri her zaman ultramodern bir duyarlılığı ifade etmek için tasarlanırken, Rus Fütürist şairleri ve oyun yazarları dikkatlerini "Öyle Söz" (en ünlülerinden birinin başlığı) ile sınırladılar. Manifestolar, Slovo kak takovoye, 1913'te yayınlandı. Bu yazarların bir kısmı, en etkileyicisi Velimir Khlebnikov, dilin arkaik köklerini araştırdı ve ilhamları için ilkel halk kültüründen yararlandı.

Bugün, İtalya'da bir meslek olarak müziği destekleyen tüm altyapı, konservatuvarlar, opera evleri, radyo ve televizyon istasyonları, kayıt stüdyoları, müzik festivalleri ve önemli müzikolojik araştırma merkezleri dahil olmak üzere kapsamlıdır. İtalya'daki müzik hayatı son derece aktif, ancak çok İtalyan merkezli ve neredeyse uluslararası değil. Başlıca uluslararası İtalyan pop şarkıcılarından bazıları, yaşamı boyunca dünya çapında 76 milyon plak satan 1970'lerin pop-divası Mina ve 45 milyon albüm satan şarkıcı Laura Pausini'dir. İtalyan edebiyatı, başlangıçları 13. yüzyılda olan İtalyan dilinde üretilmiş yazılı eserler bütünü. O zamana kadar, Orta Çağ'da Avrupa'da bestelenen edebi eserlerin neredeyse tamamı Latince yazılmıştır. Ayrıca, doğası gereği ağırlıklı olarak pratikti ve dini okullarda eğitilmiş yazarlar tarafından üretildi. İtalyanca edebiyat, sırasıyla Fransa'nın kuzey ve güney dilleri olan Fransızca ve Provençal'deki edebiyattan daha sonra gelişti. 12. yüzyılın sonundan önce İtalyanca yerel ayetin yalnızca küçük parçaları bulundu (bir dizi Latin yasal kaydı bir İtalyan lehçesinde tanık ifadeleri içeriyor olsa da) ve 12. ve 13. yüzyıldan kalma ayetler Fransız ve Provençal etkisini yansıtıyor.

Milano'daki La Scala opera binası, dünyanın en iyilerinden biri olarak ünlüdür. Napoli'deki San Carlo, Venedik'teki La Fenice Tiyatrosu ve Verona'daki Verona Arenası gibi opera için başka ünlü mekanlar da var. Ayrıca, İtalya'da on beş kamuya ait tiyatro ve çok sayıda özel olarak işletilen tiyatro bulunmaktadır. Bu tiyatrolar İtalyan ve Avrupa oyunlarının yanı sıra baleleri de tanıtmaktadır.[22] Ünlü İtalyan opera sanatçıları arasında Enrico Caruso, Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli sayılabilir.

Fransız nesir ve şiir romanları, 12. yüzyıldan 14. yüzyıla kadar İtalya'da popülerdi. Latin anlatı klasiklerinden ücretsiz uyarlamalarla birlikte Carolingian ve Arthurian döngülerinden hikâyeler, okuryazarlar tarafından okunurken, Fransız âşıklar kuzey İtalya'nın her yerinde halka açık yerlerde ayetler okudular. 13. yüzyıla gelindiğinde, çoğunlukla anonim olan bir "Fransız-Venedik" edebiyatı gelişti; İtalyanlar, genellikle çeşitli bölümleri uyarlayıp genişleterek ve bazen Fransız eserlerinden karakterleri içeren yeni romanlar yaratarak Fransız hikâyelerini kopyaladılar. Bu literatürde, kullanılan dilin sözde Fransızca olmasına rağmen, yazarlar genellikle bilinçli veya bilinçsiz olarak kendi kuzey İtalyan lehçelerinden öğeler katmışlar ve böylece dilsel bir melez yaratmışlardır. Venetian Martino da Canal ve Florentine Brunetto Latini gibi önemli nesir eserlerin yazarları - sırasıyla Les estoires de Venise (1275; Venedik Tarihi) ve ansiklopedik Livres dou trésor (c. 1260; " Books of the Treasure")—Fransızca'yı çok daha iyi biliyorlardı, oysa Mantualı Sordello gibi şairler Provençal dilde sözler yazdılar, bu da dil ve Provençal nazım hakkında tam bir bilgi olduğunu ortaya koyuyordu. Provençal aşk sözleri aslında Fransız romansları kadar popülerdi ve ilk İtalyan şairler Provençal ozan şiirinin antolojilerini dikkatle incelediler.

Bilim ve Teknoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

2009 yılında Cenova Bilim Festivali, İtalya'da iCub robot

Hem eski cumhuriyetin hem de imparatorluğun hâlâ ayakta duran su kemerleri, hamamları ve diğer kamu işleri, Romalıların mühendislik ve mimari becerilerinin kanıtıdır. Rönesans sırasında bilimin yeniden doğuşu, Leonardo da Vinci'nin (anatomi, meteoroloji, jeoloji ve hidrolojideki keşifler dahil) cesur spekülasyonlarını, Galileo Galilei'nin fizik ve astronomideki ilerlemelerini ve Evangelista Torricelli'nin barometrenin gelişimini getirdi. Sicilya krallığını 1208'den 1250'ye kadar yöneten İtalya doğumlu Kutsal Roma imparatoru Frederick II Hohenstaufen'in Sicilya mahkemesinin kültür ortamında, Provençal formlar ve temalar üzerine modellenen şarkı sözleri yerel Sicilya dilinin rafine bir versiyonunda yazılmıştır. Şiir, sarayın bir süslemesi ve hayatın ciddi meselelerinden bir kaçış olarak kabul edildi ve Sicilya okulu tarafından taklit edilenin Provence'ın aşk şiiri olması - siyasi şiir değil - olması önemlidir. Bu şairlerin en önemlisi, sone biçimini icat ettiği söylenen noter Jacopo da Lentini'dir. Tarihin bir kazası ile, orijinal Sicilya el yazmalarının tümü kayboldu ve Sicilya okulunun şiiri, daha sonraki Toskana transkripsiyonlarında aktarıldı, bu da onu modern İtalyanca'ya gerçekte olduğundan çok daha yakın gösteriyor. El yazması geleneğinden ilk etkilenen ve onun "bölgeler-ötesi" niteliklerini öven Dante Alighieri oldu.

20. yüzyılın başında, Guglielmo Marconi elektrikle ilgili deneyler yaptı ve kablosuzu geliştirdi, ancak ondan önce 100 yıldan fazla bir süre önce elektriğin öncülerinden Kont Alessandro Volta geldi. İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda, Enrico Fermi'nin nükleer fizikteki çalışmaları, hem atom bombasının hem de barışçıl atom uygulamalarının geliştirilmesine yol açtı. 25 Eylül 2001'de ABD Kongresi Antonio Meucci'yi telefonun mucidi olarak resmen tanıyan bir kararı kabul etti. Sicilya şiiri, II. Frederick'in ölümünden sonra yazılmaya devam etti, ancak edebi etkinliğin merkezi, Provençal ve Sicilya liriklerine olan ilginin Guittone d'Arezzo ve takipçileri tarafından çeşitli taklitlere yol açtığı Toskana'ya taşındı. Guittone, Dante'ye göre De vulgari eloquentia'da ayrıntılı şiir biçimleri denemiş olsa da, Guittone'un dili lehçe öğelerini Latinizmler ve Provençalizmlerle karıştırdı ve güney okulunun güzelliğinin hiçbirine sahip değildi. Aslında Guittone, ünü Dante'nin etkilenme kaygısının kurbanı olan güçlü ve karmaşık bir şairdi.[23][24][25]

Diğer bazı önemli şahsiyetlere kısa bir genel bakış, Güneş Sistemi hakkında birçok önemli keşifte bulunan astronom Giovanni Domenico Cassini'ydi. Ars Magna'nın genellikle matematikte ilk modern tedavi olarak kabul edilen matematikçiler Lagrangia, Fibonacci ve Gerolamo Cardano, bu alanda temel ilerlemeler kaydettiler; bir doktor ve mikroskobik anatominin kurucusu olan Marcello Malpighi; vücut fonksiyonları, hayvan üremesi ve hücresel teori konularında önemli araştırmalar yürüten biyolog Lazzaro Spallanzani; Golgi kompleksinin keşfini ve Nöron doktrini'nin kabulüne giden yolu açmadaki rolünü içeren birçok başarısı olan doktor, patolog, bilim adamı ve Nobel ödüllü Camillo Golgi. Guittone ve takipçileri hâlâ yazarken, aşk şiirinde, kesin ve samimi ifade kaygısı ve aşkı yeni bir ciddi şekilde ele alma kaygısıyla damgasını vuran yeni bir gelişme ortaya çıktı. Bu yeni şair okulundan, Dante'nin Commedia'sında (Purgatorio, Canto XXIV, satır 27) kullandığı bir ifade olan dolce stil novo (veya nuovo; "tatlı yeni stil") olarak bahsetmek adet olmuştur. aşk konusuna uygun anlatım inceliğini vurguladı. Başlıca stil novo şairler Bolognalı Guido Guinizelli ve Toskana şairleri Guido Cavalcanti, Dante (özellikle La vita nuova'da yer alan şiirlerde) ve Cino da Pistoia ile daha küçük şairler Lapo Gianni, Gianni Alfani ve Dino Frescobaldi idi.

İtalyanların otomobil ve hız sevgisi, İtalya'yı dünyanın en ünlü spor arabalarının birçoğunun üretimi ve orada gelişen endüstrisi ile ünlü yaptı. Dünyanın en seçkin araçlarından bazıları İtalya'da geliştirildi: Lamborghini, Ferrari, Alfa Romeo ve Maserati, İtalya'da ortaya çıkan tanınmış lüks otomobillerden sadece birkaçı. Ülke ve özellikle İtalyan Teknoloji Enstitüsü, iCub gibi bazı ustaca insansı robotlar üretti. "Al cor gentil rempaira semper amore" ("Aşk her zaman nazik kalpte sığınak bulur") ile başlayan canzone (bir dizi aynı kafiyeli kıtalardan oluşan uzun bir şiir; canzone kelimesi bazen "ode" olarak tercüme edilir) ile tanınırdı."), kadın sevgisi ile Tanrı sevgisi arasındaki sorunlu ilişki sorusunu gündeme getirmektedir. Şiirleri, ciddi ve son derece yetenekli bir lirik şair olan Cavalcanti tarafından hemen takdir edildi. Cavalcanti'nin şiirlerinin çoğu trajikti ve Guinizelli'nin önerdiği aşkın soylulaştırıcı etkisini reddediyordu. Dante, "ilk arkadaşı" olarak adlandırdığı Cavalcanti'ye büyük hayranlık duyuyordu, ancak (1290'da) genç yaşta ölen Beatrice'e olan aşkından esinlenen kendi aşk kavramının Guinizelli'ninkiyle çok daha fazla ortak yanı vardı. Dante'nin Vita nuova'sı (c. 1293; Yeni Hayat), daha önce bestelenmiş ve birbirine bağlı şiirlerle noktalanan ve bir dereceye kadar belagatli bir düzyazı çerçevesiyle yeniden yorumlanan aşkının geriye dönük öyküsüdür: Dante, Üçlü Birlik'in Beatrice'in "kökü" olduğu sonucuna varır. ve Tanrı'nın gerçeğine ve sevgisine aracılık edebilir ve Tanrı'nın sevgisini ilham edebilir - ancak sevgilisinin bir arınma durumuna ulaşması için onun ölümü gereklidir. Cino da Pistoia, bu şairlerin adı verilen stilnovisti'nin kelime dağarcığını, melankolik psikolojik iç gözleminde Petrarca'ı dört gözle bekleyen özgün bir şekilde kullandı. Stilnovisti dilinin daha önceki Sicilya ve Toskana şairleriyle (örneğin Guittone d'Arezzo) karşılaştırılması, Toskana lehçesinin kapsamlı bir şekilde incelendiğini ortaya koymaktadır. Tamamen yerel özellikler kaldırılmış ve İtalya'nın standart gerçekçi olmayan edebi dili yaratılmıştı.

Heykel[değiştir | kaynağı değiştir]

Davut, Michelangelo (Accademia di Belle Arti, Floransa, İtalya) tarafından Rönesans ve dünya sanatının bir başyapıtıdır.

İtalyan yarımadasındaki heykel sanatının kökleri çok eskilere dayanmaktadır. Etrüsk şehirlerinin orta İtalya'ya ve bitişik denizlere hakim olduğu arkaik dönemde, Etrüsk heykeltıraşlığı gelişti. Veii'de çalışan bireysel bir sanatçı olan Vulca'nın adı tespit edildi. Bir pişmiş toprak Apollon ve diğer figürler bıraktı ve belki de İtalyan sanatının uzun tarihindeki en eski usta olma ayrıcalığını iddia edebilir. Poesia giocoso (gerçekçi veya komik, mısra) ciddi aşk şiiriyle tam bir tezat oluşturuyordu. Dil, şiirde işlenen temalara uygun olarak, genellikle kasıtlı olarak rafine edilmemiş, konuşma diline özgü ve bazen de ürkütücüydü. Bu tür dizeler, zevki öven ya da kişisel düşmanlarını, kadınları ya da Roma Katolik Kilisesini kötülemek için Latince dizeler yazan 12. ve 13. yüzyılların hicivli goliard şairlerine bir şeyler borçlu olan, süregelen bir Avrupa geleneğine aittir. Etkiledikleri kişiler genellikle kaba, hatta şiddetli olsa da, olağan şiir biçimi sone olan komik şairler, Romantik eleştirmenlerin düşündükleri proleter isyancılar değil, kültürlü edebiyat adamlarıydı. Bunlardan en erken olanı, hem kibar aşk şiiri hem de "gerçekçi" türden kaba, bazen müstehcen dizeler yazan Rustico di Filippo'ydu. En iyi bilinen ve en çok yönlü olanı, gerçekçi metresi Becchina'nın stil novo'nun ruhani kadınlarının bir parodisi olduğu ve en sevdiği konu babasının alçaklığı olan Cecco Angiolieri'ydi. Folgore di San Gimignano, kolaylık olması açısından genellikle bu şairler arasında sınıflandırılır. En çok, örneğin yılın farklı aylarıyla ilişkilendirilen aristokrat zevkleri (Provençal plazerini anımsatan) listeleyen zarif sone döngüleriyle tanınır. Cenne della Chitarra'nın paradoksal olumsuz tepkileri (Provençal enueg'i anımsatan) çok daha gelenekseldir. Dante, çağdaşı Forese Donati ile bu kaba, kavgacı tarzda hakaretlerde bulundu.

Bu sanatta önemli bir gelişme MÖ 6. yy ile MS 5. yy arasında Roma İmparatorluğu'nun büyümesi sırasında meydana geldi. En eski Roma heykeli, Roma'nın kuzeyindeki Etrüsklerden ve güneydeki Yunan kolonistlerinden etkilenmiştir. İmparatorluk döneminde Cumhuriyet dönemi portre büstlerinin saf gerçekçiliği, Yunan idealizmine katıldı. Prima Portalı Augustus'ta açıkça görülen sonuç, genellikle klasik pozlarda idealize edilmiş, anatomik olarak mükemmel vücutlarla bireyselleştirilmiş kafaların ilginç bir yan yana gelmesiydi. Assisili Aziz Francis'in ünlü Laudes creaturarum o Cantico di Frate Sole (c. 1225; "Güneş Kardeşinin İbadet") adlı şiiri, en eski İtalyan şiirlerinden biriydi. İncil'in ayetlerini hatırlatan ve kafiye yerine asonans kullanan ritmik nesirle yazılmıştır. Umbria lehçesinde Tanrı, yarattığı her şey aracılığıyla övülür. Aziz Francis'in de bir müzik eşliğinde bestelemiş olması muhtemeldir ve ölümünden sonra lauda, kutsal günlerde Tanrı'yı ve azizleri övmek ve ilahileri hatırlamak için toplanan sıradan insanların kardeşliği tarafından kullanılan yaygın bir dini şarkı biçimi haline geldi. Mesih'in hayatı ve Tutkusu. Lauda geleneğinin tek gerçek şairi, bir Fransisken ve mistik olan Jacopone da Todi idi. Baladlar biçimindeki övgüleri, genellikle manevi yoksulluk ve kilisenin yozlaşması temalarıyla ilgileniyordu. En yoğun kompozisyonu ("Donna de Paradiso"), Mesih'in annesi ile Mesih'in Tutkusu ve ölümünü grafiksel olarak tanımlayan bir haberci arasındaki diyalogdur.

Antonio Canova'nın Venüs Victrix'i

Orta Çağ boyunca, büyük heykel büyük ölçüde diniydi. Kuzey İtalya'daki Karolenj sanatçılar (adını Charlemagne'nin ailesinden alıyor) İncil kapakları için, kilise sunaklarının bölümleri için dekorasyon olarak ve sunaklara yerleştirilmiş haçlar ve dev şamdanlar için heykeller yaptılar. 20. yüzyıl, İtalya'nın son derece geleneksel, tarım toplumundan ilerici, sanayileşmiş bir devlete dönüşümüne tanık oldu. Ülke 1861'de siyasi olarak birleşik olmasına rağmen, bölgesel kimlik güçlü olmaya devam ediyor ve ulus kültürel bir varlık olarak eşit olmayan bir şekilde gelişti. Ulusal olarak paylaşılan bir okul müfredatının yanı sıra televizyon ve diğer kitle iletişim araçlarının artan etkisi ile birçok bölgesel farklılık azalmaktadır. İtalyanlar uzun zamandır kendilerini önce kendi kasabalarının veya şehirlerinin, ardından bölgelerinin veya eyaletlerinin vb. vatandaşları olarak görme eğiliminde olsalar da, İtalya Avrupa Birliği'ne (AB) daha yakından entegre oldukça ve İtalyanlar kendilerini düşünmeye başladıkça bu durum değişiyor. birçok halktan oluşan uluslarüstü bir topluluğun parçası olarak.

13. yüzyılın sonlarında, Nicola Pisano ve oğlu Giovanni Roma lahitlerinden ve diğer kalıntılardan etkilenerek İtalyan heykelinde Rönesans'a yol açan devrim niteliğindeki değişiklikleri başlattı. Her ikisi de kabartmaları ve minberlerdeki süslemeleriyle dikkat çekmektedir. Giovanni Pisano'nun Masumlar Katliamı buna bir örnektir. Kuzey İtalya'da dini şiir esas olarak ahlakçıydı ve dünyayı ve bedeni şeytanın kontrolü altında ve şeytani olarak gören Maniheizm'den türetilen sapkın fikirlere dayanan bir karamsarlık tarafından ele geçirildi. Libro delle tre scritture (1274; "Üç Kutsal Yazının Kitabı") Dante'yi ve Verona'lı Fransisken'i, De Jerusalem celesti'nin yazarı Giacomino da Verona'yı (c. 1250; "On the Heavenly of the Heavenly") tahmin eden Milano Bonvesin de la Riva Kudüs") ve De Babilonia civitate infernali (c. 1250; "Cehennem Şehri Babil Üzerine"), bu grubun en canlı ve en yaratıcı olanlarıydı.

Gian Lorenzo Bernini tarafından Azize Teresa'nın Vecdi

Erken Rönesans'ın en büyük heykeltıraşı Donatello'ydu.[26] 1430'da, çıplak insan vücudundaki klasik güzellik fikrini yeniden tesis eden bronz bir Davut heykeli yapmıştı. Tamamen yuvarlak ve herhangi bir mimari çevreden bağımsız olarak tasarlanan bu, Rönesans heykelinin ilk büyük eseriydi. 15. yüzyılın diğer parlak heykeltıraşları arasında Jacopo della Quercia, Michelozzo, Bernardo ve Antonio Rossellino, Giambologna ve Agostino di Duccio vardı. İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana, İtalyan toplumu günlük yaşam üzerinde önemli bir etkiyle derinden değişti. Değişimin ana unsurlarından biri, kadınların yüksek öğrenime ve mesleklere katılımın artması gibi ev dışında toplumda daha görünür bir rol oynamasıdır. Bu değişen rolün bir yönü, İtalya'nın dünyadaki kadın başına en düşük ortalama çocuk sayısından birinin yanı sıra en düşük doğum ve doğurganlık oranlarından bazılarını kaydetmesidir. 21. yüzyılın ilk yıllarında azalan doğum sayısı çok endişe verici bir konuydu ve bazı kasaba ve köyler, özellikle nüfusun az olduğu güneydeki kırsal kesimde, yeni doğanlar için nakit primler ve vergi teşvikleri sunuyordu. Aynı derecede endişe verici olan da İtalya'nın grileşmesiydi; 2010 yılında nüfusun yaklaşık beşte biri 65 yaşın üzerindeydi.

Michelangelo'nun Floransa'daki Medici Şapeli'ndeki Gece ve Gündüz figürleri gibi derin düşünceli heykelleri, Yüksek Rönesans İtalyan heykeline egemen oldu. David'i belki de dünyanın en ünlü heykelidir.[27] David'in devin yenilgisinden sonra değil, Goliath'la olan savaşından önce tasvir edilmesi, konunun önceki temsillerinden farklıdır. David, kendisinden çok daha büyük bir düşmana karşı galip gelmek yerine gergin ve savaşa hazır görünüyor. İtalyan aileler için en popüler günlük boş zaman etkinlikleri arasında televizyon izlemek, radyo dinlemek, gazete okumak ve sinemaya gitmek; kitap okumak ve spor yapmak insanların çoğunluğu arasında daha az yaygındır. Anketlere göre İtalyanlar aile ilişkilerinden, arkadaşlıklarından ve sağlık durumlarından çok memnunken, ekonomik durumları ve çalışma pozisyonları daha az tatmin edici. Bu, özellikle iş olanaklarının daha az olduğu ve işsizliğin yüksek olduğu Güney İtalya'da geçerlidir. Ev ve kablosuz eğlencenin popülaritesi artmasına rağmen, kamusal alanların kullanımı önemini korumaktadır. Genç İtalyanlar, günlük olarak, genellikle akşamları şehirlerin meydanlarında arkadaşlarla buluşuyor, sık sık barlara, sinemalara, pizzacılara ve diskolara geziler yapıyorlar. Sosyal medya Web siteleri ve cep telefonları, İtalyanların - özellikle genç nesillerin - arkadaşlarıyla bağlarını sürdürmesine izin verdi, ancak çevrimiçi iletişim genellikle yüz yüze etkileşimin yerini almaktan ziyade kolaylaştıran bir yöntem olarak görülüyordu. Kıyı bölgeleri yaz aylarında popüler yerlerdir. Otomobil, günlük hayata da güçlü bir şekilde tutunuyor. Mülkiyet seviyeleri yüksektir ve bunun sonucunda birçok şehir ve kasaba ciddi tıkanıklık ve kirlilikten muzdariptir.

Gian Lorenzo Bernini, Barok döneminin en önemli heykeltıraşıdır.[28] Duygusal ve şehvetli özgürlüğü teatral sunum ve neredeyse fotoğrafik bir natüralizm ile birleştirdi. Bernini'nin azizleri ve diğer figürleri yaşayan insanlar olarak oturuyor, ayakta duruyor ve hareket ediyor gibi görünüyor ve izleyici de sahnenin bir parçası oluyor. İzleyicinin bu katılımı Barok heykelciliğin temel bir özelliğidir. En ünlü eserlerinden biri Aziz Teresa'nın Ecstasy'sidir. Yemek geleneksel olarak İtalyan yaşamının birincil unsurudur. İtalya'daki çalışma düzenleri öğle yemeği etrafında dönüyor, ancak iki saatlik yavaş öğle yemeği molası ortadan kalkıyor. Barlar ve trattorie, sıradan lokantalara ucuz ve hızlı bir şekilde hitap eder. İtalya'nın mutfak gelenekleri gururla Etrüsk, Yunan ve Sarazen olmak üzere birkaç ataya sahiptir: Tahılın yoğun kullanımı Etrüskler'e, otla pişirilmiş balıkların yaygın olarak bulunması Yunanlara ve ülkenin hamur işlerine olan sevgisi Sarazenler'e borçludur., pirinç ve narenciye. İtalyan mutfağının tek bir tarzı olmamasına rağmen, çok çeşitli bölgesel farklılıklar olmasına rağmen, İtalyanlar her yerde erişte sevgisini paylaşıyor ve makarnalar spagetti ("küçük ipler"), penne ("tüyler"), makarna gibi coşkulu isimler taşıyor. ("küçük sevgili şeyler") ve orecchiette ("küçük kulaklar"). Güneyde erişteler genellikle zeytinyağı, domates ve baharatlardan yapılan soslarla süslenir. Kuzeyde, özellikle Piyemonte'ta krema, tereyağı ve peynirle kaplanırlar. İtalyan mutfağı popüler bir kültürel ihracat haline geldiğinden, birçok yabancı bu bölgesel farklılıklara alıştı.

Neoklasik hareket 18. yüzyılın sonlarında ortaya çıktı. Bu çok uluslararası okulun üyeleri, klasik sanat ilkeleri olarak gördükleri şeyleri restore ettiler. Antik Yunan heykeltıraşlarının doğrudan taklitçileriydiler ve klasik perdelik ve çıplaklığı vurguladılar. İtalya'nın önde gelen Neoklasik sanatçısı, Bertel Thorvaldsen dahil olmak üzere diğer birçok yabancı neoklasik heykeltıraş gibi Roma'da yaşayan Antonio Canova'ydı. Saf beyaz İtalyan mermerini oyma yeteneği nadiren eşitlendi. Heykellerinin çoğu Avrupa koleksiyonlarındadır, ancak New York City'deki Metropolitan Sanat Müzesi, Perseus ve Cupid ve Psyche dahil olmak üzere önemli eserlere sahiptir. Makarna ve pizza gibi uluslararası yemekler ve zeytinyağı gibi malzemeler elbette İtalya'da popülerdir, ancak İtalyan mutfağı güçlü bölgesel gelenekler, yerel coğrafya, yaşam tarzı ve tarih ile karakterize olmaya devam etmektedir. Kuzey İtalya gastronomi, tereyağı, pirinç, polenta ve peynir kullanımıyla ünlüdür. Kıyılarda deniz ürünleri ve kabuklu deniz ürünleri yaygındır. Et yemekleri Orta İtalya'da popülerdir; örneğin, Toskana ve Umbria'da yaban domuzu pişirilir. Güneyi turunçgiller, zeytinlikler ve üzüm bağları ile ünlüdür. İtalya aynı zamanda dünyanın en büyük şarap üreticilerinden biridir ve İtalya'daki her bölge şarapla tanınır; bunlardan sadece birkaçı, Piyemonte'ta Barbera ve Barolo, Veneto'da Valpolicella ve Soave, Toskana'da Chianti, Puglia'da Primitivo, Calabria'da Cirò ve Sicilya'da Marsala.

20. yüzyılda, birçok İtalyan modern sanatın gelişiminde öncü rol oynadı. Fütürist heykeltıraşlar uzay, hareket ve zamanın formu nasıl etkilediğini göstermeye çalıştılar. Bu sanatçılar nesneleri herhangi bir andaki görünümlerinden ziyade hareket halinde tasvir ettiler. Bir örnek, Umberto Boccioni'nin Uzayda Sürekliliğin Eşsiz Biçimleri'dir. 21. yüzyıldaki İtalyanlar'ın çoğu için dini aktivite, günlük hayatta önceki yüzyılda olduğundan çok daha küçük bir rol oynar ve genellikle Pazar günleri veya Noel ve Paskalya gibi özel kutlamalarda yoğunlaşır. Bununla birlikte, özellikle kırsal yerleşimlerde daha yaşlı nesiller, daha fazla dahil olma eğilimindedir ve her gün ayinlere katılabilirler.

Tiyatro[değiştir | kaynağı değiştir]

Commedia dell'arte topluluğu Gelosi, 16. yüzyılın sonlarına ait bir Flaman resminde

İtalyan tiyatrosunun izi, Yunan geleneğinden büyük ölçüde etkilenen Roma'ya kadar uzanabilir ve diğer birçok edebi türde olduğu gibi, Romalı oyun yazarları da Yunancadan uyarlama ve tercüme yapma eğilimindeydi. Örneğin, Seneca'nın Phaedra'sı Euripides'inkine dayanıyordu ve Plautus'un komedilerinin çoğu Menandros'un eserlerinin doğrudan çevirileriydi. İtalya'daki bölgesel yaşam, turizm endüstrisine ve onları canlı tutmaya yardımcı olan televizyona hitap etse bile, çeşitli gelenekler ve çok çeşitli festivaller tarafından simgelenir. Dini festivallerin çoğu, Madonna'ya veya farklı azizlere adanmış Roma Katolikleri'dir. 6 Ocak'taki Epifani Bayramı, bu kutlamaların bazılarında mevcut olan pagan unsurların yanı sıra dini çeşitliliği örneklemektedir. Geleneksel olarak, Befana adlı bir cadı bu gün çocuklara hediyeler getirir. Ancak, her ikisi de Palermo yakınlarındaki Mezzojuso (en) ve Piana degli Albanesi (en) köylerinde, Epifani sırasıyla Bizans ve Arnavut ayinlerine göre kutlanır. En dikkate değer Karnaval kutlamaları, 1992'de ilk kez büyük sponsorlar tarafından finanse edildikleri Viareggio ve Venedik'te yapılır.

Erken kilisenin muhalefeti, MS 4. yüzyılda başlayan Roma tiyatrosunun gerilemesinin nedenlerinden biriydi. İlk Hristiyanlar, tiyatro ve pagan dinleri arasında bir bağlantı gördüler ve kilise babaları, sahnede tasvir edilen kötü karakterlerin ahlaksızlığı öğrettiğini savundu. Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra büyük tiyatro gösterileri ortadan kalktı. İtalya'nın güçlü tarım geleneği, hasat, yemek, ülke ve denizcilik uğraşlarını kutlayan çok sayıda festivale yol açar. Bu festivaller, yapıldıkları bölgenin geleneksel etkinliklerini yansıtmaktadır. Örneğin, Spello'daki (Perugia yakınlarında) zeytin ve bruschetta festivali, zeytin hasadının sonunu gösterir, Termoli'deki balık festivali, limandaki balıkçılık geleneğini yansıtır ve Canelli'deki (Asti yakınlarında) fındık festivali, bunun önemine tanıklık eder. bu yerel mahsulün. Senale'de (Bolzano yakınlarında) koyunların Giorgio buzulları boyunca geleneksel göçü kutlanırken, Aci Trezza limanında (Katanya yakınlarında) balıkçılar her Haziran ayında gülünç bir kılıç balığı avı düzenlerler. Siena'daki tarihi at yarışı Corsa del Palio, Floransa'nın 16. yüzyıl kostümü içindeki "futbol maçı" ve Venedik tekne yarışları gibi bazı festivaller doğaları gereği daha sportiftir; diğerleri ise Lily Festivali gibi tarihi olayları anmaktadır. Nola (Napoli yakınlarında), Nola'lı St. Paulinus'un Afrika'da uzun bir tutukluluktan sonra 394'te dönüşünü ve Napoli'deki Piedigrotta festivalini hatırlatarak, 1744'te Velletri savaşını anıyor. 1895'te kurulan Venedik Bienali, her yıl toplanıyor. geçen yıl görsel ve sahne sanatlarını kutlamak için.

İronik olarak, Batı Avrupa'nın her yerinde kaydedilen en eski drama, Kilise'nin Litürjik dramasıydı. Aslında, ortaçağ döneminde Kilise, belirli İncil pasajlarını canlandırmaya başladı. Bu dramatizasyonlar, sahnelenen Noel ve Paskalya hikâyelerine dönüştü. Fransa, Almanya ve İngiltere'deki bölgeler Litürjik dramanın en fazla etkinliğini gösterdi. Böylece Katolik Kilisesi, müjdenin yayılmasında drama ve tiyatroyu kullanmak için daha uyumlu bir çaba gösterdi. İtalya, ivmesini Klasik Yunan ve Roma dünyasının yeniden değerlendirilmesinden alan Rönesans'ın sanatsal ve entelektüel gelişmelerinde ön saflarda yer aldı. İtalya'daki sanatçılar ve bilim adamları, antik çağın maddi kalıntılarıyla çevrili olduklarından, böyle bir canlanmada önderlik etmek için özellikle iyi bir konumdaydılar. Hem sanatta hem de mimaride daha önceki Romanesk ve Gotik formların yerini, 16. yüzyılın Barok tarzlarına doğru bir gelişmeyle yükselen Rönesans aldı. Yüzyıllar boyunca İtalyan sanatının büyük isimleri, diğerleri arasında Giotto, Donatello, Filippo Brunelleschi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Titian, Bernini ve Tiepolo'yu içeren uzun bir liste oluşturuyor. Geniş bir renk ve ışık sıcaklığı ile karakterize edilen İtalyan resmi, yüzlerce yıldır Avrupa'da üstünlüğünü korumuştur. Bununla birlikte, sürekli olarak yabancı güçlere boyun eğme, sonunda İtalya'nın taşralılığa dönüşen sanatsal katkısını zayıflattı. Avrupa sanatıyla bağlar 1910'da şair Filippo Marinetti ve ressamlar Umberto Boccioni ve Giacomo Balla tarafından yönetilen Fütüristlerin çalışmalarıyla yenilendi. Fütürizm, daha geleneksel tuvaller üretmeye başladığı 1920'lere kadar Sürrealistleri etkileyen Giorgio de Chirico'nun Metafizik resimlerini izledi. Giorgio Morandi'nin incelikli, sessiz resimleri, 1964'teki ölümünden bu yana ona giderek artan bir itibar kazandırdı. Arjantin doğumlu Lucio Fontana'nın çalışmaları, modern sanatçının biçim arayışını örnekliyor; örneğin, bir bıçakla kesilen boş bir tuvalle ifade ediliyor. İtalyan heykel geleneğine yapılan modern eklemeler arasında Giacomo Manzù, Gio Pomodoro, Marino Marini, Luciano Minguzzi, Alberto Viani, Harry Bertoia, Mirko Basaldella ve Emilio Greco'nun eserleri yer alıyor.

16. yüzyıl boyunca ve 18. yüzyıla kadar Commedia dell'arte, bugün hala oynanmasına rağmen, bir doğaçlama tiyatro biçimiydi. Seyahat eden oyunculardan oluşan ekipler, bir açık hava sahnesi kuracak ve hokkabazlık, akrobasi ve daha tipik olarak canovaccio adı verilen kaba bir hikâyeye sahip yerleşik karakterlerin bir repertuarına dayanan mizahi oyunlar şeklinde eğlence sağlayacaktır. İtalya, yüksek modada dünya lideri, Milano merkezli bir endüstri, Versace, Gucci, Krizia, Ferragamo, Valentino, Dolce & Gabbana, Brunello Cucinelli, Prada ve Armani'nin evlerinde çalışmaya gelen modeller, tasarımcılar ve fotoğrafçılar için bir cennettir. Modigliani ve Alessi gibi İtalyan tasarım evleri de oldukça etkili olmuştur.

Hiçbir yerli oyun yazarı, 20. yüzyılın başlarından itibaren Luigi Pirandello'nunkilere rakip olabilecek eserler üretmemiş olsa da, İtalyan tiyatrosu olağanüstü çağdaş Avrupa eserlerinin üretilmesinde ve önemli canlanmaların sahnelenmesinde aktif olmuştur. 20. yüzyılın sonlarında Dario Fo, son derece doğaçlama tarzıyla uluslararası beğeni topladı. Çeşmelerle süslenmiş meydanların çevresinde yer alan eski İtalyan kasabalarının geleneksel görüntüsü, Klasik antik çağdan kalma kalıntıların modern inşaat harikalarının yanında durabileceği bir ülkede geçerliliğini koruyor. 1926'daki Rasyonalist mimarlık hareketi, 20. yüzyılın seçkin İtalyan mimar-mühendislerinden biri olan Torino sergi kompleksinin ve Paris'teki UNESCO genel merkezinin mimarı Pier Luigi Nervi'yi üretti. Marcello Piacentini, Roma'daki Esposizione Universale di Roma (EUR) bölgesi gibi faşist dönemin heybetli mimarisinin çoğundan sorumluydu. Yenilikçi mimari, Milano'daki Marchiondi Spagliardi Enstitüsü'nde Vittoriano Viganò tarafından temsil edilmektedir. Diğer önemli mimarlar arasında uluslararası müzeleriyle tanınan Renzo Piano; eleştirel yazıları yapıtlarına rakip olan Aldo Rossi; ve kamu binalarını eğrisel formlardan yaratan Paolo Portoghesi.

Görsel sanat[değiştir | kaynağı değiştir]

Leonardo da Vinci'nin Son Akşam Yemeği, muhtemelen İtalyan sanatının en ünlü ve ikonik örneklerinden biridir.

Batı kültüründe sanatın tarihi ve gelişimi, yüzlerce yıllık İtalyan tarihine dayanmaktadır. Antik Roma'da İtalya, sanat ve mimarinin merkeziydi. Gotik ve Ortaçağ dönemlerinde birçok İtalyan sanatçı vardı ve İtalyan Rönesansı sırasında sanat gelişti. İtalya'daki sonraki stiller Maniyerizm, Barok ve Macchiaioli'yi içeriyordu. Fütürizm 20. yüzyılda İtalya'da gelişti. Özellikle Floransa, Venedik ve Roma, müzelerde, kiliselerde ve kamu binalarında sanat hazineleriyle dolup taşıyor. İtalyan edebiyatı ve aslında standart İtalyanca, kökenleri 14. yüzyıl Toskana lehçesindedir - üç kurucu ata olan Dante, Petrarca ve Giovanni Boccaccio'nun dili. Edebiyatın akışı bu öncüleri bilim adamı ve filozof Galileo, oyun yazarı Carlo Goldoni, lirik şair Giacomo Leopardi, Romantik romancı Alessandro Manzoni ve şair Giosuè Carducci gibi sonraki uygulayıcılarla birbirine bağladı. Veronica Gàmbara, Vittoria Colonna ve Gaspara Stampa gibi Rönesans'ın kadın yazarları da kendi dönemlerinde etkili olmuşlardır. 1990'larda yeniden keşfedilen ve kritik baskılarda yeniden yayınlanan çalışmaları, İtalya'daki tüm çağlardan kadın yazarların ilgisini çekti.

Adem'in Yaratılışı, Vatikanda'ki Sistina Şapeli'nin] tavanındaki sahnelerden biridir ve Michelangelo tarafından 1508-1512 yılları arasında boyanmıştır.

İtalyan Rönesansı, sanat tarihindeki en büyük ressamların çoğunu üretti. Hepsi 13. yüzyılın sonlarında Giotto di Bondone'nin çalışmalarından etkilenmişlerdi. Yaşayan en etkili sanatçılardan biri olan[29] Giotto, yeni gerçekçi bir tarzda resim yaparak Batı sanatının gidişatını değiştirdi. İtalya'nın birleşmesinden sonra, yazarlar, Mezzogiorno'daki yoksulluk ve yaşam koşulları gibi edebi değerlendirme için çok düşük olarak kabul edilen konuları keşfetmeye başladılar. Giovanni Verga gibi yazarlar, kendilerini ifade etmek için yeni bir kelime hazinesi icat ettiler. Kadın yazarlar arasında 1926 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan Sardinyalı Grazia Deledda da vardı. Ancak 20. yüzyılın en önde gelen İtalyan kadın yazarı Elsa Morante idi.

Floransa, erken Rönesans sanatının merkezi oldu. Floransalı büyük resim ustaları arasında Masaccio, Fra Angelico, Andrea Mantegna, Sandro Botticelli ve Paolo Uccello vardı. 15. yüzyılın en büyük sanatçısı muhtemelen Leonardo da Vinci idi.[30] Mona Lisa portresi ve dini sahnesi Son Akşam Yemeği tarihin en ünlü tabloları arasındadır. 20. yüzyılda yazarların temaları çok çeşitliydi. Gabriele d'Annunzio'nun yüzyılın başlarındaki gösterişli yurtseverliği, İtalyan yaşamının yerel yönlerine odaklanan Deledda ve Ugo Ojetti'nin varoluşçu kaygılarına yol açtı. Faşist dönem birçok yazarı yeraltına itti ama aynı zamanda Ignazio Silone ve Carlo Levi örneğinde olduğu gibi onların çalışmalarına ilham kaynağı oldu. Italo Svevo ve Luigi Pirandello, Elio Vittorini gibi yazarlar tarafından gerçekçiliğin yeniden canlandırılmasından önce psikanalitik edebi türe öncülük ettiler. Alberto Moravia üst-orta sınıfların yozlaşması hakkında yazdı ve anlatısının erotizmiyle ün kazandı.

Daha sonraki Rönesans, Raffaello ve Michelangelo tarafından yönetildi. Raphael, sakin ve asil bir yaşam tarzını ifade eden dengeli, uyumlu resimler çizdi. Michelangelo, hem ressam hem de heykeltıraş olarak büyüklüğe ulaştı. Venedik'te, 16. yüzyılda bir dizi sanatçı zengin renkli eserler çiziyordu. En ünlü Venedikli ustalar arasında Giorgione, Titian ve Tintoretto vardı. 1960'lara gelindiğinde edebiyat dünyası devletin yozlaşmasına karşı protesto hareketine katıldı ve şiir birincil edebi tür olarak romanı gölgede bıraktı. Şair, eleştirmen ve film yapımcısı Pier Paolo Pasolini, dönemin baskın yaratıcı figürüydü. Eugenio Montale ve Salvatore Quasimodo şiirleriyle Nobel Ödülü kazandı ve Giuseppe Ungaretti Hermetizm'i kurdu. Bu hareketin bir zamanlar öğrencisi olan manevi şair Mario Luzi, sık sık Nobel Ödülü'ne aday gösterildi.

İtalyan ressamlar Barok dönemine hakim oldular. Annibale Caracci ve Caravaggio en önemli erken Barok ressamlarıydı. Caracci ayrıca parodinin görsel bir versiyonu olan karikatürün icadıyla da tanınır.[31][32] 20. yüzyılın sonlarında edebiyat alanında, Italo Calvino, Umberto Eco ve Primo Levi'nin çalışmaları yurtdışında çok başarılı oldu; İtalya'da Cesare Pavese, Carlo Emilio Gadda, Natalia Ginzburg ve Leonardo Sciascia'nın çalışmaları da iyi karşılandı. Yüzyılın son on yılları, yeni deneysel ve yenilikçi dil biçimleriyle birlikte anlatı ve tarihi romanın yeniden canlanmasına tanık oldu. 1997'de doğaçlama tarzıyla tanınan bir oyun yazarı olan Dario Fo, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı. 21. yüzyılın ilk yıllarında aktif olan ve çeşitli türlerde çalışan yazarlar arasında Niccolò Ammaniti, Andrea Camilleri, Antonio Tabuchi ve Carlo Lucarelli vardı.

20. yüzyılda, birçok İtalyan modern sanatın gelişiminde öncü rol oynadı. Giorgio de Chirico, boş şehir meydanlarının unutulmaz tablolarıyla ün kazandı. Amedeo Modigliani bir dizi portre ile ün kazandı. İtalyan müziği, Avrupa'da bu sanatın en yüksek ifadelerinden biri olmuştur: Gregoryen ilahi, 11. yüzyılda modern müzik notalarının yeniliği, ozan şarkısı, madrigal ve Giovanni Pierluigi da Palestrina ve Claudio Monteverdi'nin eserleri. Antonio Vivaldi, Alessandro ve Domenico Scarlatti, Gioachino Rossini], Gaetano Donizetti, Giuseppe Verdi, Giacomo Puccini ve Vincenzo Bellini gibi besteciler gibi İtalya'nın gururlu müzik mirasının bir parçası.

Ayrıca İtalya, 2011 yılında 2,38 milyon tonun üzerinde ihracat yaparak[33][34] en yüksek düzeyde şarap ihraç etmekte ve üretmektedir. (2005 (2005) itibarıyla) İtalya, dünya şarabının yaklaşık beşte birini üretmekten sorumluydu.[35] Bazı İtalyan bölgeleri, dünyanın en eski şarap üretim geleneklerinden bazılarına ev sahipliği yapmaktadır. Etrüskler ve Yunan yerleşimciler, Romalılar MÖ 2. yüzyılda kendi bağlarını geliştirmeye başlamadan çok önce ülkede şarap ürettiler. Roma üzüm tarımı ve şaraplık büyük ölçekli üretim ve öncü, üretken ve iyi organize oldu depolama gibi teknikler varil -Kurum ve şişeleme.[36] Ünlü ve geleneksel İtalyan şarapları arasında Barbaresco, Barbera, Barolo, Brunello di Montalcino, Chianti, Corvina, Dolcetto ve Nero d'Avola sayılabilir. Çağdaş İtalya'da müzik, geçmişte olduğundan daha az ünlü olsa da, önemini korumaya devam ediyor. İtalya, yıl boyunca her türden - klasik, caz ve pop - birçok müzik festivaline ev sahipliği yapıyor. Özellikle, İtalyan pop müziği her yıl San Remo Festivali'nde temsil edilmektedir. Spoleto'da her yıl düzenlenen İki Dünya Festivali dünya çapın ün kazandı. Devlet yayın şirketi Radiotelevisione Italiana (RAI), dört orkestraya sahiptir ve diğerleri opera evlerine bağlıdır; en iyilerinden biri Milano'daki La Scala''da. Kemancılar Uto Ughi ve Salvatore Accardo ve piyanist Maurizio Pollini, besteciler Luciano Berio, Luigi Dallapiccola ve Luigi Nono gibi uluslararası beğeni topladı.

Espresso, "ifade etmek" anlamına gelen İtalyan esprimeresinden gelir ve sıcak suyun öğütülmüş kahve aracılığıyla basınç altında zorlandığı süreci ifade eder. 
Venedik tatlısı tiramisu

Ülke aynı zamanda gelato veya yurtdışında genellikle İtalyan dondurması olarak bilinen geleneksel dondurmasıyla da ünlüdür. İtalyan şehirlerinin her yerinde gelateria veya dondurma satıcıları ve dükkanları vardır ve özellikle yaz aylarında çok popüler bir tatlı veya atıştırmalıktır. Sicilya granitaları ya da az ya da çok bir şerbet ya da kar külahına benzeyen donmuş aromalı kırılmış buz tatlısı, yalnızca Sicilya'da ya da kendi memleketleri Messina ve Catania'da değil, tüm İtalya'da (Kuzey ve Orta İtalya'daki eşdeğeri, gratta checca, yaygın olarak Roma veya Milano'da bulunur, geleneksel granita siciliana'dan biraz farklıdır). İtalya ayrıca çeşitli tatlılara da sahiptir. Noel kekleri pandoro ve panettone Kuzey'de popülerdir (pandoro Verona'dandır, panettone ise Milano'dur), ancak İtalya'nın diğer bölgelerinde ve yurtdışında da popüler tatlılar haline gelmiştir. Colomba Pasquale, Paskalya gününde ülkenin her yerinde yenir ve çikolatalı paskalya yumurtalarına daha geleneksel bir alternatiftir. Tiramisu, Veneto'dan dünyaca ünlü olan çok popüler ve ikonik bir İtalyan tatlısıdır. Diğer İtalyan kekleri ve tatlıları arasında cannoli, cassata siciliana, meyve şeklindeki badem ezmesi ve panna cotta bulunur. Çağdaş yapımlar, İtalya'nın operadaki üstünlüğünü, özellikle Milano'daki La Scala'nın yanı sıra Napoli'deki San Carlo ve Venedik'teki La Fenice Tiyatrosu gibi diğer opera evlerinde ve Verona'daki Roma arenasında yıllık yaz operası prodüksiyonlarını koruyor. Tenor Luciano Pavarotti ve Andrea Bocelli, 21. yüzyılın başında İtalya'nın en beğenilen sanatçıları arasındaydı.

Kahve ve daha özel olarak espresso, İtalya mutfağı için oldukça önemli hale geldi. Cappuccino, genellikle espressodan daha tatlı ve daha az koyu olan ve üzerine genellikle çikolata tozu ve şeker serpilmiş köpük veya krema ile servis edilebilen ünlü bir İtalyan kahve içeceğidir. Latte, kahve ve süt karışımıdır ve genellikle kahvaltıda içilir (diğer İtalyan kahve türlerinin aksine, normal kahveden daha hafif ve daha sütlü olduğu için çocuklar ve yetişkinler aynı şekilde içer). Bicerin, Torino'nun kendi kahvesidir. Cappuccino ve normal sıcak çikolata karışımıdır ve eşit miktarda içme çikolatası, kahve ve az miktarda süt ve kremalı köpük ilavesiyle yapılır. İtalya'da birçoğu özel olarak işletilen çok sayıda tiyatro var. Kamu tarafından işletilen bir dizi kalıcı tiyatro (teatri stabili) devlet tarafından finanse edilmekte ve Turizm Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. İtalya'da tiyatro etkinliğini teşvik eden üç kamu kuruluşu, İtalyan Tiyatro Kurulu (Ente Teatrale Italiano; ETI), İtalyan repertuarını tanıtmakla ilgilenen İtalyan Drama Enstitüsü (Istituto Dramma Italiano; IDI) ve Ulusal Antik Tiyatro Enstitüsü(Istituto Nazionale del Dramma Antico; INDA). 1990'da hükûmet, finansmana uygunluk konusundaki mevzuatını sıkılaştırdı ve bu durum, kenar ve deneysel tiyatroları ciddi şekilde etkiledi. Sonraki yıllarda finansal kısıtlamalar, artan sayıda uluslararası ortak yapımlara yol açtı.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Università Cattolica del Sacro Cuore'den Chiostro

İtalya'da halk eğitimi ücretsiz ve 6-16 yaş arası zorunludur.[37] Birinci sınıf ortaokul (ortaokul) ve ikinci sınıf ortaokul (veya lise) olmak üzere beş yıllık bir ilkokul ve sekiz yıllık bir ortaokul aşamasına sahiptir. İtalya'da hem kamu hem de özel eğitim sistemleri bulunmaktadır. Hiçbir yerli oyun yazarı, 20. yüzyılın başlarından itibaren Luigi Pirandello'nunkilere rakip olabilecek eserler üretmemiş olsa da, İtalyan tiyatrosu olağanüstü çağdaş Avrupa eserleri üretmede ve önemli canlanmaları sahnelemede aktif olmuştur. 20. yüzyılın sonlarında Dario Fo, son derece doğaçlama tarzıyla uluslararası beğeni topladı.

İlkokul beş yıl sürer. Ortaokula kadar, normal eğitim müfredatı herkes için aynıdır: özel veya devlet tarafından finanse edilen bir okula devam edilebilmesine rağmen, farklı bakım gereksinimleri olan öğrenciler için özel okullar dışında çalışılan dersler aynıdır. İtalyan sinemasının en parlak dönemi 1950'lerdeydi. En iyi Roberto Rossellini ve Vittorio De Sica'nın çalışmalarında temsil edilen Yeni-Gerçekçilik, savaş sonrası İtalya'da hüküm süren koşullara samimi bir bakış atmak için iki savaş arası yıllarda tercih edilen gerçeklerden kaçıştan uzaklaştı. Bu yeni tarz dünyanın ilgisini çekti. Mussolini tarafından Roma yakınlarında inşa edilen film stüdyoları kompleksi Cinecittà, Avrupa'nın Hollywood'u olarak tanındı. Roma, Via Veneto'nun büyük otellerine ve şık kafelerine uğrayan ve paparazziler olarak bilinen ünlülere aç yeni tür fotoğrafçıları kendine çeken uluslararası jet sosyetenin merkezi haline geldi.

Orta öğretim (Scuole medie) ayrıca iki aşamaya ayrılır: Ortaokul notlarına karşılık gelen Medie Inferiori ve Lise düzeyine karşılık gelen Medie Superiori. Scuole Medie'nin alt kademesi Ortaokula karşılık gelir, üç yıl sürer ve üçüncü yılın sonunda bir sınav içerir; Scuole Superiori genellikle beş yıl sürer (her ne kadar Istituti Professionali yalnızca üç yıl sonra diploma sunabilse de). Her kademe, bir sonraki kademeye erişmek için gereken son yılın sonunda bir sınav içerir. Federico Fellini başkentin bu imajını Roma (1972) ve La dolce vita (1960; Tatlı Hayat) gibi filmlerde yaydı. Pier Paolo Pasolini ise Accattone (1961; Dilenci) gibi filmlerde İtalyan yeraltı dünyasına daha sert bir bakış attı. Dönemin sinemasına kalıcı katkı sağlayan diğer yönetmenler arasında Morte a Venezia (1971; Venedik'te Ölüm); Paolo ve Vittorio Taviani kardeşler (La notte di San Lorenzo [1982; Kayan Yıldızların Gecesi]); ve senarist Cesare Zavattini. Michelangelo Antonioni, Franco Zeffirelli, Sergio Leone ve Fellini gibi bazı yönetmenler, yurt dışında, yurtiçinden daha başarılı oldular.

Ortaokul durumu, derslere ve etkinliklere göre farklılaşan birkaç okul türü olduğundan farklılık gösterir. Başlıca türleri Liceo, Istituto Tecnico ve Istituto Professionale'dir. 5 yıl süren her türlü ortaokul, Esame di Stato conclusivo del corso di studio di Istruzione Secondaria Superiore veya Esame di Maturità adlı final sınavına erişim sağlar. Bu sınav her yıl Haziran ve Temmuz aylarında yapılır ve herhangi bir Üniversitedeki herhangi bir fakülteye erişim sağlar. 20. yüzyılın sonlarında İtalyan sineması durgunluğa girdi. Yine de İtalya, Bernardo Bertolucci'nin The Last Emperor (1987), Giuseppe Tornatore'nin Cinema Paradiso'su (1990), Gabriele Salvatores'in Mediterraneo'su (1991) ve Michael Radford'un Il Postino'su (1994; The Postman) dahil olmak üzere bazı büyük uluslararası başarılara imza atabilir. Silvio Soldini'nin Pane e tulipani (2000; Ekmek ve Laleler), Marco Tullio Giordana'nın I cento passi (2000; Yüz Adım) ve La meglio gioventù (2003, Gençliğin En İyisi) ve Matteo Garrone'nin Gomorra'sı (2008, Gomorrah) iyi eleştirel karşılandı. Dikkat çeken diğer yönetmenler, yönettiği La vita è bella (1997; Hayat Güzeldir) ile en iyi erkek oyuncu Akademi Ödülü'nü kazanan Gianni Amelio ve Roberto Benigni'dir. İtalyan filmleri giderek sinema ve televizyon şirketlerinin ortak yapımları haline geliyor. Radiotelevisione Italiana (RAI) ve Fininvest, şu anda İtalya'nın en büyük film yapımcılarıdır ve her yıl birkaç yüz film ve televizyon prodüksiyonu yapan film üretiminin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Roma'nın Cinecittà'sı ayrıca her yıl, özellikle tarihi temaları işleyen filmlerden oluşan birçok İtalyan olmayan prodüksiyona da sahne oluyor; örnekler arasında New York Çeteleri (yönetmen Martin Scorsese, 2002), The Passion of the Christ (yönetmen Mel Gibson, 2003) ve The Life Aquatic with Steve Zissou (yönetmen Wes Anderson, 2004) sayılabilir. Devlete ait Cinecittà 2008'de özelleştirildi, ancak 2017'de kamunun eline geri verildi.

Palazzo della Carovana, Scuola Normale Superiore di Pisa'nın şu anki koltuğu

İtalya çok çeşitli üniversitelere, kolejlere ve akademilere ev sahipliği yapmaktadır. 1088 yılında kurulan Bologna Üniversitesi dünyanın en eski üniversitesi olarak kabul edilir. 20 Nisan 1303'te Papa VIII. Bonifacius tarafından yayınlanan Papalık boğa In supremae praeminentia dignitatis ile kurulan Roma Sapienza Üniversitesi, kayıtlar açısından en büyük AB[38] ve aynı zamanda tüm büyük uluslararası üniversite sıralamalarında yer almaktadır.[39][40][41][42] İtalya'nın kültürel mirası kaçınılmaz bir varlıktır. Güney ve merkez, Yunan ve Etrüsk uygarlığının kalıntılarıyla doludur ve yarımada boyunca önemli Roma kalıntıları görülebilir. En dikkate değer örnekler, Napoli yakınlarındaki antik Roma kasabaları Pompeii ve Herkulaneum ve Roma'daki kalıntılardır. Zengin anıtlar, kiliseler ve saraylar, İtalya'nın kültürel geçmişine tanıklık ediyor ve müze ve galerilerinin içeriği 35 milyondan fazla parçaya sahis. İtalya'da ayrıca 100 milyondan fazla kitaba ev sahipliği yapan 700'den fazla kültür enstitüsü, 300'den fazla tiyatro ve yaklaşık 6.000 kütüphane bulunmaktadır.

Milano'daki Bocconi Üniversitesi, özellikle 2007'de İşletme Yönetimi Yüksek Lisansı programı sayesinde The Wall Street Journal uluslararası sıralamasında dünyanın en iyi 20 işletme okulu arasında yer aldı. Büyük çok uluslu şirketler tarafından mezun işe alım tercihi açısından dünyada 17. Ayrıca Forbes, Bocconi'yi hayır olarak sıraladı. Paranın Değeri özel kategorisinde dünya çapında 1 numara.[43] Mayıs 2008'de Financial Times yönetici eğitimi sıralamasında geleneksel olarak en iyi küresel işletme okullarından birkaçını geride bırakarak bir numaraya ulaştı. Avrupa'da 5 ve hayır. Dünyada 15.[44] Diğer en iyi üniversiteler ve politeknikler arasında Milano Politeknik Üniversitesi ve Torino Politeknik Üniversitesi bulunmaktadır. İtalya, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Dünya Mirası alanları olarak belirlenmiş düzinelerce tarihi yer içermektedir. Resmi olarak belirtilen yerler arasında Ferrara, Pienza, San Gimignano, Siena ve Urbino'daki eski şehir merkezleri; Agrigento, Aquileia ve Valcamonica (en)'daki arkeolojik alanlar; ve tüm Amalfi kıyıları ve Eolie Adaları. Dünya Mirası Listesi'ne sonradan eklenenler arasında Dolomitler, Cenova'nın tarihi merkezi ve Rhaetian Demiryolu bulunmaktadır.

2009'da bir İtalyan araştırması, Roma La Sapienza Üniversitesi'ni ve Milano Üniversitesi'ni bilimsel üretim, yabancı öğrencilerin çekiciliği ve diğerleri gibi göstergeler üzerinden) İtalya'nın en iyileri olarak sıraladı, araştırma ve öğretim faaliyetleri yıllar içinde gelişti. yıllar ve önemli uluslararası kabuller aldı. Milano Üniversitesi, yirmi araştırma-yoğun Avrupa Üniversitesinden oluşan prestijli bir grup olan Avrupa Araştırma Üniversiteleri Birliği'nin tek İtalyan üyesidir. Sapienza, Avrupa Mekansal Kalkınma Planlaması, Avrupa Havacılık ve Uzay Üniversiteleri Grubunun Ortaklığı, CINECA, Santander Ağı, Avrupa Başkentlerinden Üniversitelerin Kurumsal Ağı, Akdeniz Üniversiteler Birliği gibi çeşitli uluslararası grupların üyesidir. İtalya'nın müzeleri, eski uygarlıklardan kalma en önemli eser koleksiyonlarından bazılarını içerir. Taranto'daki Taranto Ulusal Müzesi'ndeki kalıcı koleksiyon, Magna Graecia tarihine dair en önemli bilgilerden birini sağlarken, Roma'daki Roma Ulusal Müzesi'ndeki ve Napoli'deki Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki arkeolojik koleksiyonlar dünyanın en iyileri arasında sayılıyor. Aynı şey Perugia'daki Umbria Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki Etrüsk koleksiyonu, Roma'daki Capitoline Müzeleri'ndeki Klasik heykeller ve Torino'daki Mısır Müzesi'ndeki Mısır koleksiyonu için de söylenebilir.

İtalyan kültürü[değiştir | kaynağı değiştir]

Başlangıçta Flavian Amfitiyatrosu olarak bilinen Kolezyum, Roma İmparatorluğu'nda şimdiye kadar yapılmış en büyük Roma şehrinin merkezindeki eliptik bir amfitiyatrodur.

İtalya, Batı medeniyetinin kaynağıdır ve 2000 yılı aşkın süredir bir dünya kavşağı olmuştur.[45][46][47][48] İtalyan yarımadasındaki sürekli öğrenme, yaratıcılık ve teknolojik ilerleme, Batı kültürünün neredeyse her yönünü şekillendirmiştir. İtalya'nın Rönesans dönemindeki yükselen sanatsal başarısı, Uffizi Galerisi, Bargello Ulusal Müzesi ve Floransa'daki diğer galerilerdeki muhteşem koleksiyonlara yansır. Eski Ustalara ek olarak, 1765'ten beri halka açık bir galeri olan Uffizi, Michelangelo, Leonardo da Vinci, Botticelli, Piero della Francesca, Giovanni Bellini ve Titian'ın başyapıtlarını içerir. Bargello, Michelangelo, Benvenuto Cellini, Donatello ve Della Robbia ailesinin eserleriyle muhteşem bir Floransa heykel koleksiyonuna sahiptir. Pitti Sarayı, Medici ve Lorraine aileleri tarafından toplanan 16. ve 17. yüzyıllara ait yaklaşık 500 önemli eserle birlikte Raphael'in etkileyici bir resim koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır.

Arkeolojik geçmişi on binlerce yıl öncesine uzanmasına rağmen, İtalyan tarihi Arno ve Tiber nehirleri arasında yükselen eski bir uygarlık olan Etrüskler'le başlar. O zamanlar İtalya, halkların ve dillerin bir karmaşasıydı. Kuzeydeki Keltleri, güney İtalya'daki Yunan sömürgecilerini ve Sabinler ve Samnitler gibi dağ halklarını içeriyordu. Buna ek olarak, büyük deniz tüccarları olan Fenikeliler, Sicilya ve Sardunya adalarındaki yerleşimler de dahil olmak üzere Akdeniz bölgesi boyunca koloniler kurdular. İtalya'nın büyük galerilerinin çoğu, öncelikle kendi bölgesel mirasıyla ilgilenir. Örneğin, Milano'daki Brera Sanat Galerisi, Kuzey İtalya'daki Lombardiya Ekolü'nden eserler açısından zengindir ve Siena'daki Ulusal Sanat Galerisi Siena Ekolü olduğu gibi, Venedik Akademisi Galerileri de Venedik resminin ana temsilcisidir. Vatikan Şehri'nin enklavındaki Vatikan Müzeleri, her şeyden önce, Michelangelo'nun Sistine Şapeli'ndeki freskleriyle dikkat çekiyor ve bu freskler, 1980'lerde ve 90'larda Avrupa'da üstlenilen en iddialı koruma projelerinden birinde restore edildi.

Sandro Botticelli, Venüs'ün Doğuşu (y. 1486). Tuval üzerine tempera. 172,5 cm × 278,9 cm (67,9 inç × 109,6 inç). Uffizi, Floransa

Etrüskler ve yarımadanın diğer sakinleri, MÖ 3. yüzyılda, kısa sürede Akdeniz dünyasının baş gücü haline gelen ve imparatorluğu MS 2. yüzyılda Irak'tan İskoçya'ya uzanan Romalılar tarafından değiştirildi.[49] İmparatorluk, daha sonraki birçok insan grubunun hükûmeti, sanatı ve mimarisini etkiledi. İtalya'daki müzelerin dörtte biri İtalyan devletine, yarısından biraz daha azı yerel makamlara ve küçük bir kısmı da kamu kurumlarına, dini kuruluşlara ve özel mülk sahiplerine aittir. Müze ziyaretçilerinin sayısı, genel turizm eğilimlerine bağlıdır, ancak tek tek müzeler rutin olarak yıllık katılım toplamlarını milyonlarla sayar. 21. yüzyılın başlarında, yılda 5 milyondan fazla insan Vatikan Müzeleri'nden geçti ve 1,5 milyondan fazla kişi Uffizi Galerisi'ni ziyaret etti.

İmparator Konstantin'in 312'de Hristiyanlığı kabul etmesiyle Roma, Katolik Kilisesi'nin açık ve resmi merkezi haline geldi ve İtalya, o zamandan beri Hristiyanlığın ve Batılı inanç ve ahlak kavramlarının gelişimi üzerinde derin bir etkiye sahip oldu.[50] Hristiyan hayırseverliğinin diğer işleri gibi, hastaların bakımı başlangıçtan beri her inanan için kutsal bir görevdi, ancak özel bir şekilde piskoposlara, papazlara ve diyakozlara intikal etti. Tarihçi William Lecky'ye göre hastaneler Hristiyanlıktan önce bilinmiyordu.[51] [53] 5. yüzyılda Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra, İtalyan yarımadası birçok farklı hükümdar arasında bölündü. İtalya'nın ulusal kütüphane sistemi Kitaplar, El Yazmaları ve Kültür Enstitüleri Merkez Ofisi tarafından kontrol edilmektedir. Bu organ, ulusun kitaplarını kataloglama ve koruma çalışmalarını denetler ve Eyalet Kayıt Kütüphanesini ve yaklaşık 50 eyalet kütüphanesini doğrudan kontrol eder. İki ana ulusal kütüphane Roma ve Floransa'da bulunmaktadır. Çalışmaları, Bari, Napoli, Venedik, Palermo ve Milano'nun ana ulusal kütüphaneleri ve bunların taşra şubeleri tarafından desteklenmektedir. Bunların her biri önemli ölçüde kendi bölgesinin edebi mirasına odaklanır. Üniversite kütüphaneleri öncelikle akademik araştırmaların desteklenmesiyle ilgilenir.

Aziz Petrus Bazilikası, dünyanın en büyük Hristiyan kilisesidir. İlk Papa olan Petrus'un cesedinin bulunduğuna inanılan kriptin (mezar) üzerinde duran ikinci kilisedir.

Yaklaşık 5. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar süren Orta Çağ boyunca, Roma Katolik Kilisesi, Avrupa'daki birleştirici güç olarak Roma İmparatorluğu'nun yerini aldı.[54] Latince kullandı ve Latin edebiyatının klasiklerini korudu. Ayrıca, Kilise'nin okuryazarlığın yayılması üzerindeki etkisi, Avrupa toplumu üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur. Günther S. Wegener, Kitâb-ı Mukaddes çevirisi ile Avrupa dillerinde okuryazarlığın yaygınlaşması arasındaki ilişkiyi dikkatle belgelemiştir.[55] Aslında, Orta Çağ boyunca, öğrenmenin en önemli dalı teolojiydi (Tanrı'nın çalışması). Bu yeni entelektüel yaklaşıma Skolastikizm adı verilmiştir. İtalya, bu sayede 1088'de Avrupa'nın ilk üniversitesi olan Bologna Üniversitesi'nin kurulmasıyla büyük bir örgün öğrenim merkezi haline geldi. Diğer İtalyan üniversiteleri yakında izledi. İtalya'da çok sayıda ilgi alanını temsil eden akademiler ve toplumlar çoğaldı. Gerçekten de güzel sanatlar akademilerinin kökenleri İtalya'daydı. Örneğin, Floransa Güzel Sanatlar Akademisi 1563'te Tasarım Sanatları Akademisi olarak kuruldu ve 1573'e kadar uzanıyor. Roma'nın San Luca Akademisi, 1577'de kurulmuş bir ressamlar loncasıydı. İtalya'nın en ünlü akademisyenleri toplum, Galileo'nun bir zamanlar üyesi olduğu Ulusal Lincei Akademisi'dir. En seçkin edebiyat topluluğu, 1582'de Floransa'da kurulan Crusca Akademisi'dir. Ayrıca, 1657'de Floransa'da açılan Cimento Akademisi de dahil olmak üzere birçok tarihi ve bilimsel dernek vardır. İtalyan sanatının incelenmesi için kurulan yabancı okullar ve kültür, İtalyan akademik yaşamına önemli ölçüde katkıda bulunur.

Orta Çağ boyunca Hristiyan dünyasının seçkin şahsiyetleri arasında belki de en önemlisi Nursialı Benedict'inkiydi. Onun formülü ora et laboratuvar , Batı manastırcılığındaki çalışma fikrini etkiledi ve dolaylı olarak modern yüksek emek saygımızın yolunu hazırladı. Araf batı teologları hakkındaki fikirlerinin gelişimi için Papa I. Gregory'nin otoritesine büyük ölçüde güvendiler.[56][57] Din üzerine derinden kurulmuş bir toplumda - ortaçağ Avrupa'sı gibi - diğer dünyanın coğrafyasını değiştirmek, gerçek bir zihin devrimi üzerinde çalışmak demektir, hayatın kendisini değiştirmek demektir. Nüfusunun sadece küçük bir yüzdesinin sporla aktif olarak uğraştığı bir ülke için, İtalya bisiklet, kayak, basketbol, su topu, voleybol ve futbol (futbol) dallarında etkileyici sayıda şampiyon üretti. Özellikle popüler olan futbol, bazı İtalyan bilim adamlarının 16. yüzyıl İtalya'sında calcio olarak icat edildiğini ve Floransa ve Siena'daki Palio festivallerinde tanıtıldığını iddia ediyor. İtalyan futbol takımları 1930'larda ve 1960'ların sonundan itibaren uluslararası oyunlarda başarılı oldular. Milli takım, en son 2006'da olmak üzere dört kez Dünya Kupası kazandı.

İtalya'da Orta Çağ komünleri, 11. yüzyılda yerel piskopos veya feodal kodamanların yönetimini devirmek için ortaya çıkan yeminli şehirli dernekleriydi. Ortaçağ İtalya'sının komünal deneyimi, modern demokrasinin kökenleri için bir şekilde göze çarpıyordu.[58] [59] Birçok şehir - özellikle Floransa, Cenova, Pisa, Milano ve Venedik - güçlü ve bağımsız şehir devletleri haline geldi. Kısmen şehirlerin daha özgür atmosferiyle ve kısmen de eski Yunan ve Latin yazılarının yeniden keşfedilmesiyle teşvik edilen entelektüel bir canlanma, Rönesans'ın temelini oluşturan hümanist tutum ve fikirlerin doğmasına yol açtı. Otomobil yarışları da İtalya'da oldukça popülerdir ve İtalyan mühendisler ve sürücüler spora çok katkıda bulunmuştur. İlk kez 1946'da üretilen Ferrari yarış arabaları, 5.000'den fazla büyük yarış kazandı ve birçok dünya rekoru kırdı. İtalyan sporcular her modern olimpiyata katılmıştır. Alp kasabası Cortina d'Ampezzo, 1956 Kış Olimpiyatlarına ev sahipliği yaptı; 1960 Yaz Oyunları Roma'da yapıldı; ve Torino, 2006 Kış Oyunlarına ev sahipliği yaptı. İtalya'nın önemli Olimpiyatçıları arasında eskrimci Edoardo Mangiarotti, dalgıç Klaus Dibiasi, Alp disiplini kayakçısı Alberto Tomba ve İskandinav kayakçısı Stefania Belmondo yer aldı. 21. yüzyılın ilk on yılında, İtalya genellikle Yaz ve Kış Oyunlarında ilk 10 madalya kazanan arasında yer aldı.

Pisa Kulesi

Rönesans dönemi, özellikle sanatta birçok ilginin yeniden doğuşunu gördü.[60] 15. yüzyılın başlarında, Floransa'da mimarlar, ressamlar ve heykeltıraşlardan oluşan bir çevre, klasik sanatı canlandırmaya çalıştı. Bu grubun lideri mimar Filippo Brunelleschi idi. Klasik modelleri yansıtan kiliseler tasarladı. Sanat tarihinde birinci derecede önemli olan bilimsel bir keşfi de ona borçluyuz: Perspektif kuralları. Resimde Leonardo da Vinci ve diğer İtalyan ressamlar, portrelerinde yumuşaklık yaratan Sfumato adlı bir teknik kullandılar. Aynı zamanda İtalya, fresklerin yeniden canlanmasına tanık oldu. Müzikte hem küçük ölçekli madrigal hem de büyük ölçekli opera, uzun bir geleceği olan dönemin icatlarıydı. İtalyan şehirleri, sanat akademisini resim, heykel ve mimari teknikleri ve teorisinde ustalaşmak için bir yer olarak icat ettikleri gibi, profesyonel müzisyenler yetiştirmek için için modern konservatuvarı icat etti. Roma ve Venedik, alıcıların ve satıcıların sanat eserlerini meta olarak değiş tokuş ettikleri ilk sanat "piyasasının" ortaya çıkışına tanık oldu.[48] 1976'da yerel, bağımsız yayın istasyonlarının yasallaştırılması, medya ortamını kökten değiştirdi. O zamandan beri yayınlanan gazete ve dergilerin sayısı azalırken, ticari televizyon ve radyo kanalları çoğaldı. Yayıncılık sektörü, RAI'nin üç devlet kanalı ve Canale 5, Italia 1 ve Rete 4 olmak üzere üç büyük ticari kanal tarafından yönetilmektedir. Son üçü, Silvio Berlusconi tarafından kontrol edilen ve sanal bir sanal ortam oluşturan bir multimedya şirketi olan Fininvest'e aittir. başbakan olmadan önce özel televizyon, reklamcılık ve yayıncılık sektörlerinde tekel (1994; 2001–06; 2008–11). Fransız kanalı France 2, kuzey ve Orta İtalya'daki izleyiciler için yarışıyor. Yaklaşık bir düzine ek özel istasyon, ulusal izleyicinin kalan onda birini güvence altına almak için mücadele ediyor. İtalyan televizyonu, AB'de en fazla televizyon yayınından birine sahip ve en fazla sayıda film üretiyor. İyi finanse edilen oyun şovları ve kabareler büyük kanallarda çoğalırken, küçük yerel kanallar, filmlerin ve yerel olarak üretilen reklamların hakim olduğu bir ücret sağlar.

Kristof Kolomb tarafından Yeni Dünya'nın keşfi

Avrupa bankalar sisteminin kökeninin Rönesans İtalya'sında doğması tesadüf değildi. 1430'larda Medici ailesi, Floransa'nın yönetici sınıfına egemen oldu. Aile, Avrupa'nın en büyük bankasını kontrol ediyordu ve bir dizi yetenekli ve hırslı adam tarafından yönetiliyordu. Medici egemenliği altında, Floransa cumhuriyeti bazı yönlerden önemli bir hükûmete benziyordu. Ticari televizyon sektörü 1976'dan sonraki ilk on yılda bir yasal boşlukta gelişti. Bunun medyanın diğer sektörleri için olumsuz etkileri oldu. Yüksek izlenme rakamları nedeniyle televizyon, reklam gelirinin büyük bölümünü film ve yazılı basındaki alışılmış pazarından aldı. Etkiler özellikle sinema için felaket oldu, ancak gazeteler ve dergiler de reklam geliri eksikliğinden muzdaripti. Yayıncıların gazetelerini ve dergilerini kârlı bir şekilde işletmeleri giderek zorlaştıkça, bunlar yavaş yavaş daha büyük endüstriyel ve ticari kaygılar tarafından devralındı ve çoğu zaman editoryal özgürlüklerinden ödün verildi. 1990'larda, yayıncılık endüstrisini yeniden düzenlemeye yönelik yasalar -tekellerin yaratılmasını önlemek ve basın üzerindeki kısıtlamaları düzenlemek için- oldukça çekişmeli geçti.

15. yüzyılın sonları ve 16. yüzyılın başlarındaki en büyük kaşiflerden bazıları, Rönesans geleneklerine maruz kalan İtalyanlardı. Kristof Kolomb, John Cabot, Giovanni da Verrazzano ve Amerigo Vespucci gibi diğer İtalyan kaşifler gibi - insanların hayal bile edemediği sonuçlara ulaşmak için büyük riskler almaya istekliydi. Bir bakıma, Kolomb'un 1492'de Amerika'ya gelişi, Rönesans'ın en büyük başarılarından biriydi. Başlıca ulusal gazeteler Corriere della Sera, La Repubblica, La Stampa ve Il Giorno'dur. Yerel ve bölgesel gazeteler, İtalyan kültüründe bölgesel kimliğin gücünün bir kez daha altını çizerek İtalya'da özellikle hayati öneme sahiptir. En yüksek tirajlı gazeteler arasında La Gazzetta dello Sport ve Corriere dello Sport spor başlıkları yer almaktadır.

Genel olarak, Barok çağa bazen deha çağı denir, çünkü tarihin bu döneminde modern bilimin temellerini oluşturan bilimsel devrim başlatılmıştır. Bilimsel devrim panteonunda Galileo Galilei, matematiksel olarak analiz edilen sonuçlarla nicel deneyleri öncü olarak kullanması nedeniyle yüksek bir konuma sahiptir. Edebi yerel düzyazı 13. yüzyılda başladı, ancak Latince teoloji, felsefe, hukuk, siyaset ve bilim üzerine yazılar için kullanılmaya devam etti.

İtalya, Galileo Galilei'nin gezegensel hareket teorilerini formüle etmesinden bu yana yüzyıllar boyunca bilimde yeniliğe ev sahipliği yaptı.

18. yüzyıl İtalya'sındaki entelektüel dinamizm, türler yelpazesinde dikkate değerdi. İtalyan seçkinleri, Fransız Aydınlanma ilkelerine ve büyük turda genç aristokratlar tarafından yayılan İngiliz fikirlerine de aşina oldular. 1760'larda ve 1770'lerde, akademilere üye olan ve felsefi ve edebi dergilere katkıda bulunan İtalyan yazarlar, fikirlerini Milano ve Torino, Parma ve Modena, Floransa ve Napoli'deki iktidar alanına yakın yerlerde yaymaya başladılar. İtalyan Aydınlanmasının önemli temsilcileri Pietro Verri, Pietro Giannone ve Thomas Jefferson'un yakın arkadaşı olan ve uzun yıllar Amerika'da kalan ve Bağımsızlık Bildirgesi'nin hazırlanmasında dolaylı olarak etkisi olan Philip Mazzei'dir. Cesare Beccaria'nın liberal fikirler ve insani duygular üzerine tezlerinden esinlenen Toskana Büyük Dükalığı, 1786'da dünyada ölüm cezasını kaldıran ilk devletti.[61] İtalyan sanatsal düzyazı stilinin kurucusu, Bolognese retorik profesörü Guido Faba, öğretisini Latince'den uyarlanmış örneklerle resimledi. Epistolografideki en dikkate değer takipçisi olan Guittone, ayrıntılı retorik ve ölçüsel figürlerle dolu süslü bir stile yöneldi. Guittone'un üslubunun tersine, Ristoro d'Arezzo'nun Della composizione del mondo'sunun (1282; "Dünyanın Kompozisyonu Üzerine") açık bilimsel düzyazısı ve Boccaccio'nun Decameron, Il romanlino'sunun uzaktan habercisi olan Floransalı anekdot öyküleri koleksiyonunun basit anlatı tarzıdır. (13. yüzyılın sonlarında yazılmış, ancak Le ciento roman antike ["Yüz Eski Masallar"; İng. trans. Il Novellino: The Hundred Old Tales] adıyla 1525'e kadar yayınlanmamıştır). 13. yüzyıl düzyazısının başyapıtı Dante'nin Vita nuova'sıdır. Dante, yerel düzyazıda henüz tam olarak rahat olmasa da, sadeliği büyük bir incelikle ve belirli anahtar kelimelerin altında yatan gizemli derinliklerden türetilen şiirsel bir güçle birleştirdi.

İtalya, resim ve heykeldeki hakimiyetinin azaldığı Romantik dönem boyunca kültürel öncü rolünü sürdürdü ve müzikte güçlü bir varlık kazandı. Örneğin, 19. yüzyıl Avrupa operasının büyük vokal geleneği, basitçe "güzel şarkı söylemek" anlamına gelen Bel canto idi. Aynı zamanda İtalya kendisini tek bir ulus haline getiriyordu, dönem olarak adlandırılan Risorgimento. 14. yüzyıl İtalya'sının edebiyatı, gelecek yüzyıllar boyunca tüm Avrupa'ya egemen oldu ve Rönesans'ın başlangıç noktası olarak kabul edilebilir. Üç isim öne çıkıyor: Dante, Petrarca ve Boccaccio.

İtalyan sanatçılar 20. yüzyılda oldukça etkili oldular ve 1920'lerde ve 1930'larda Modernizmin İtalyan temsilcilerinden bazıları uluslararası çağdaş sanat pazarında güçlü bir varlığa sahip olmaya devam ediyor. Eski bir Sosyalist olan Benito Mussolini liderliğindeki Faşizm adlı yeni bir hareket giderek daha popüler hale geldi. İtalyan Faşizmi, Avrupa ve Latin Amerika'daki benzer hareketler için bir model haline geldi. İtalyan Faşizminin milliyetçiliği kültürel temelli idi.[62] Bu liderlerle ilişkili parti ve kuruluşlar da Roma selamını benimsemiştir. Dante Alighieri, tüm Avrupa edebiyatının en önemli ve etkili isimlerinden biridir, ancak daha iddialı eserlerini yazmaya ancak 37 yaşında (1302) doğduğu Floransa'dan sürgün edildikten sonra başladı. Il convivio (c. 1304–07; Ziyafet), onun Skolastik felsefe hakkındaki ayrıntılı bilgisini ortaya koyar, eksik olsa da, yerel düzyazıda bir incelemenin ilk büyük örneğidir; dili, popüler yazarların saflığından ve Latince çevirmenlerin yapaylığından kaçınır. De vulgari eloquentia (c. 1304–07; "Yerel Eloquence Hakkında"; Müh. trans. Yerel Edebiyatta Edebiyat), yaklaşık olarak aynı zamanda ancak Latince yazılmış, İtalyan edebi dilinin ilk teorik tartışmasını ve tanımını içerir. Bu iki eser de yarım kaldı. Daha sonraki bir doktrin çalışmasında, yine Latince, De Monarşi (yak. 1313; Monarşi Üzerine yazılmıştır) Dante, iki ortaçağ gücünün, papa ve imparatorun koordinasyonunu talep eden siyasi teorilerini açıkladı.

Birçok çevrede Atom Çağı'nın babası olarak bilinen Enrico Fermi, atom gücünün keşfine, kontrolüne ve kullanımına tanıklık etmiş bir İtalyan'dı. İkinci II. Dünya Savaşı'ndan sonra, İtalyan Yeni-Gerçekçiliği sinema filmlerinde önemli bir güç haline geldi[19] ve 1960'larda İtalya kendisini bir avuç büyük Avrupa film kültüründen biri olarak kabul ettirdi. Aynı yıllarda ülke, Avrupa Birliği'nin oluşumunda da merkezi olmuştur.[46] Bugün İtalya, moda ve tasarımda uluslararası liderlerden biridir. Dante'nin dehası tam gelişimini, alegorik bir şiir olan Commedia'sında (1308–21 yılları arasında yazılmıştır; İlahi Komedya) buldu - her ne kadar ilk kantodan sonra alegori sadece ara sıra rahatsız edici olsa da - terza rima, her biri üç satırlık mini kıtalar, terzine denir, kafiyeli aba, bcb, cdc vb. Her bir terzinin orta çizgisi, bir sonrakinin iki dış kafiyesiyle kafiyeli olur ve sürekli bir ölçü zinciri oluşturur. Orta Çağ'ın edebi şaheseri ve yaratıcı insan aklının en büyük ürünlerinden biridir. Bireysel kantoların uzunlukları 115 ile 160 satır arasında değişir ve çoğu ortada bir yerde bulunur. Toplam hat sayısı 14.233'tür.

İtalyaseverlik[değiştir | kaynağı değiştir]

Roma İmparatorluğu, ortaçağ Avrupası için bir ilham kaynağı oldu. Kutsal Roma İmparatorluğu nadiren ciddi bir jeopolitik gerçeklik kazanmış olsa da, büyük bir sembolik öneme sahipti.

Batı entelektüel mirasının kökenleri Yunanlara ve daha az doğrudan Mısır ve Yakın Doğu halklarına kadar uzanıyorsa, Roma'nın Batı Uygarlığının daha geniş yayılmasına katkısı muazzamdı. Dil, hukuk, siyaset, din, sanat gibi alanlarda Roma kültürü hayatımızı etkilemeye devam ediyor.[63] Roma, o zamanlar bilinen dünyanın büyük bir bölümüne yayılan ve daha sonra Hristiyan inancının merkezi haline gelen bir imparatorluğun merkeziydi. Antik İtalya, Roma ve sözde Romanophilia ile tanımlanır. Şiirin merkezi alegorisi esasen ortaçağdır ve rehberler olarak, Romalı şair Virgil ve Dante'nin Leydisi'nin La vita nuova (c. 1293; Eng. trans. Vita nuova) ile birlikte mezarın ötesindeki dünyalarda bir yolculuk şeklini alır. veya The New Life), sırasıyla akıl ve inancı simgeleyen Beatrice. Şiir üç cantiche veya anlatı bölümüne ayrılmıştır: Inferno, Purgatorio ve Paradiso. Her bölüm 33 kanto içerir, ancak Cehennem'de bir tane daha (34) vardır, çünkü ilk kanto tüm çalışmanın bir önsözü olarak hizmet eder. Dante, yolculuktaki deneyimleri ve karşılaşmaları aracılığıyla, lanetlenme, kefaret ve mutluluğun derecelerini anlar ve şiirin doruk noktası, onun bir anlık Tanrı vizyonudur. Şiirin büyüklüğü, karmaşık yaratıcı inşa gücünde, tükenmez şiir zenginliğinde ve manevi anlamların devam eden öneminde yatmaktadır. Büyük ölçüde Petrarca'ın olağanüstü etkisi sayesinde - çok farklı bir şair ve Dante'nin eserleri de dahil olmak üzere ortaçağdaki her şeyi karalayan - Dante'nin itibarı, 14. yüzyılda hemen popülerlik kazandıktan sonra 400 yıllık bir tutulma yaşadı. Romantik dönemde yeniden canlandırıldı ve Dante'nin çalışmaları çevirmenlere meydan okumaya ve İtalya'nın içinde ve dışında modern şairleri etkilemeye devam ediyor.

Roma İmparatorluğu'nun çöküşüne rağmen, mirası Avrupa'daki kültürel ve politik yaşam üzerinde önemli bir etkiye sahip olmaya devam etti. Ortaçağ zihni için Roma, Avrupa gelenekçi duyarlılığının merkezi bir boyutunu oluşturmaya başladı. Bu İmparatorluğun evrensel düzenin sembolü olarak idealleştirilmesi, Kutsal Roma İmparatorluğu'nun kurulmasına yol açtı. Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden önce yazan tarihçi Alexander Carlyle, yalnızca "eski imparatorluk geleneğinin varlığını sürdürmesini" değil, aynı zamanda "rüyayı gerçeğe dönüştürmek için sürekli bir özlemin biçimini" "güçlük çekmeden tanıyabileceğimizi" belirtti. insanlığın evrensel ümmetinin."[64] Petrarca'ın (Francesco Petrarca; daha az uyumlu gerçek soyadı Petracco'ydu) entelektüel ilgi alanları edebi ve retorikti (yani ahlaki ikna ile ilgiliydi), ancak şiirle sınırlı değildi; siyasi görüşleri Dante'ninkinden daha fırsatçıydı ve şiirsel tekniği daha az güçlü olsa da daha ayrıntılıydı. Petrarca'ın edebiyat üzerindeki etkisi muazzam ve kalıcıydı - sonraki yüzyılın İtalyan hümanistlerinden Batı Avrupa'daki şairlere ve bilim adamlarına en azından 18. yüzyıla kadar uzanıyordu. Ortaçağ Skolastikliğini reddetti ve Klasik Latin yazarlarını ve Kilise Babalarını model aldı. Bu çıkarların yakınlaşması, onun etik ve dini eserlerinde belirgindir. Hümanist idealler Latince şiiri Africa'ya (c. 1338'de başladı) ve tarihi eserlerine ilham verdi, ancak St. Augustine'nin gölgesiyle büyüleyici otobiyografik diyalog, Secretum meum (1342–58 yazılmıştır; Petrarca'ın Sırrı), tam bir anlayış için çok önemlidir. çelişen ideallerinden. 1330'dan ölümüne kadar yorulmadan çalıştığı soneler, şarkılar, sestine, baladlar ve madrigallerden oluşan bir koleksiyon olan Canzoniere, bu ideallere şiirsel bir ifade kazandırdı. Bu yerel şiir koleksiyonu, Petrarca'ın Laura'ya olan sevgisinin hikâyesini anlatmayı amaçlamış olsa da, aslında mevcut aşkın değil, üstesinden geldiği tutkunun bir analizi ve çağrışımıdır. Bu nedenle, bu şiirin ana unsuru, her zaman Secretum'da açığa çıkan gerçek ruhsal çatışmaları yansıtsa bile, sanatının işlenmesindedir. Petrarca, Canzoniere'ye ek olarak, ortaçağ geleneğinde Trionfi (1351–74; Zaferler) adlı yerel bir alegorik şiir yazdı, ancak Dante'nin büyük şiirinin ahlaki ve şiirsel ilhamından yoksun.

William Shakespeare, 16. yüzyılın bir İtalyansever örneğidir.

Orta Çağ'ın büyük bölümünde (yaklaşık 5. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar), Roma Katolik Kilisesi Batı Avrupa'da büyük bir siyasi güce sahipti. Katolik inancı, tarihi boyunca birçok büyük mimari, sanat, edebiyat ve müzik eserine ilham kaynağı olmuştur. Bu eserler arasında Fransız ortaçağ Gotik katedralleri, İtalyan sanatçı Michelangelo'nun Vatikan'daki freskleri, İtalyan yazar Dante'nin epik şiiri İlahi Komedya ve Avusturyalı besteci Wolfgang Amadeus Mozart'ın Requiem sayılabilir. Petrarşizm olarak bilinen edebi fenomen, şairin yaşamı boyunca hızla gelişti ve sonraki üç yüzyıl boyunca büyümeye devam etti, İtalya, İspanya, Fransa ve İngiltere edebiyatlarını derinden etkiledi. Takipçileri, onun katı edebi disiplin uygulamasını ve sone tercihi de dahil olmak üzere biçimlerini sadece taklit etmekle kalmadı, aynı zamanda kabul ettiler - ki bunlar olmadan Avrupa edebi Rönesansı düşünülemezdi.

Rönesans döneminde İtalyan olan her şeye duyulan hayranlık, Italophilia'nın uluslararası hareketinde doruğa ulaştı. Çağdaş kent toplumunu ele alış biçimi, mizahi olandan trajik olana kadar uzanır. Biçimsel olarak İtalyan klasik nesirinin en mükemmel örneği olan bu eser, Rönesans edebiyatı üzerinde muazzam bir etkiye sahipti.

İtalyan sanatçılara gelince, neredeyse tüm Avrupa'da talep görüyorlardı. Torrigiano ve Zuccari İngiltere'de, Masolino Macaristan'da, Luca Cambiaso ve Pellegrino Tibaldi İspanya'da, Jacopo Sansovino Portekiz'de, Morando ve Polonya'da diğerleri çalıştı. Talep en fazla Fransa'da, özellikle de (diğerlerinin yanı sıra) Leonardo da Vinci, Rosso, Primaticcio, Niccolò dell'Abbate ve Sebastiano Serlio'yu istihdam eden Fransız mahkemesinde görünüyor. İtalyan ustalar, Münih'ten Zamość'a kadar şantiyelerde çalışmak üzere görevlendirildi. İtalyan aktörler Fransa, İspanya, Polonya ve başka yerlerdeki mahkemelerde sahne aldı. Boccaccio'nun hemen hemen tamamı İngilizce tercümesi mevcut olan ilk yazıları, herhangi bir didaktik ima olmaksızın tamamen edebidir. İlk düzyazı çalışması Il filocolo (c. 1336; "The Love Afflicted"; Eng. trans. Il Filocolo veya On Üç En Hoş ve Nefis Aşk Sorusu), Fransız romantizmi Floire et Blancheflor'dan türetilmiştir, önemli bir edebi deneydir. Epik bir ölçekte yazamama, sekiz satırlık stanzalardaki iki anlatı şiirinde, Il filostrato (c. 1338; "Aşk Çarptı") ve Teseida delle nozze di Emilia'da (c. 1340; Thesiad of the Nuptials of the Nuptials of the Nuptials) belirgindir. Emilia veya Theseus'un Kitabı). Il ninfale d'Ameto, ya da daha doğrusu, Commedia delle ninfe fiorentine (1341–42; "Floransalı Perilerin Komedisi"; Müh. tercüme L'Ameto), düzyazı ve manzum bir roman ve Elegia di Madonna Fiammetta (c. 1343; Leydi Fiammetta'nın Ağıtı veya Amorous Fiammetta), bir düzyazı roman, Klasik edebiyatın üslubunun oluşumu üzerindeki etkisini gösterir. 3 erkek ve 7 kadın olmak üzere 10 anlatıcı tarafından 10 gün boyunca anlatılan 100 öyküden oluşan bir düzyazı koleksiyonu olan Decameron (1348–53), Boccaccio'nun en olgun ve önemli eseridir.

Washington DC'deki Jefferson Anıtı, başkanın klasik Roma estetiğine olan hayranlığını yansıtıyor.

İtalyan dili, örneğin sarayda, İtalyan edebiyatı ve sanatı kadar modaydı. İtalyan kökenli ünlü sözlükbilimci John Florio, Rönesans İngiltere'sinin en önemli hümanistiydi.[65] ve 1.969'dan fazla kelime ile İngiliz diline katkıda bulunmuştur.[66] William Shakespeare'in eserleri, Romeo ve Juliet ve Venedik Taciri'nde olduğu gibi, İtalya ve İtalyan kültürü hakkında derin bir bilgi olan Italophilia'nın önemli bir seviyesini gösterir. Cambridge Üniversitesi'nde İtalyan ve İngiliz Edebiyatları Profesörü Robin Kirkpatrick'e göre, Shakespeare "çağdaşları ve ataları ile İtalya'ya olan hayranlığını" paylaştı.[67] 16. yüzyılda İspanya'da kültürel italofili de yaygındı (Güney İtalya'daki İspanyol etkisi de büyüktü) ve kral IV. Philip, İtalyanca'yı en sevdiği yabancı dil olarak kabul etti. Petrarca'ın bir öğrencisi olarak Boccaccio, Latin mektuplarında ve ansiklopedik incelemelerinde gösterildiği gibi, çağının hümanist çıkarlarını paylaştı. Dante'nin bir hayranı, aynı zamanda bir Trattatello in laude di Dante (c. 1360; "Little Treatise in Praise of Dante"; Eng. trans. Life of Dante) ve Cehennem'in ilk 17 kantosu üzerine bir yorum (Esposizioni sopra) yazdı. la Comedia de Dante [Boccaccio'nun Dante'nin Komedisi Üzerine Sergileri]). Boccaccio, alegorik şiire L'amorosa visione (1342–43; "The Amorous Vision") ile katkıda bulunmuştur.

1600 civarında "uluslararası Italofili" hareketi kesinlikle Alman topraklarını etkisi altına aldı ve bir istatistik, 17. yüzyılın başlarında Almanya'da bulunan tüm kitapların üçte birinin İtalyanca olduğunu gösteriyor.[68] Il pastor fido'dan temalar ve stiller, Guarini'nin metnine dayanan birkaç şiir yazan Opitz ve 1611 tarihli İtalyan madrigalleri kitabında bir avuç pasajın yer aldığı Schütz'ün kendisi de dahil olmak üzere Alman sanatçılar tarafından sonsuz bir şekilde uyarlandı. İmparator III. Alman barok bestecileri veya mimarları da İtalyan meslektaşlarından çok etkilendiler. 14. yüzyılın ikinci yarısında, Floransa bir kültür merkezi olarak kaldı, ancak edebiyatı daha popüler bir karakter geliştirdi. Bu gelişmenin en iyi bilinen temsilcisi, geniş mısra üretimi yerel Floransa irfanıyla ilgili şiirlerin yanı sıra tarihi ve efsanevi mısra anlatılarını da içeren bellman ve şehir tellallığı yapan Antonio Pucci idi. Floransalı anlatı edebiyatı, Boccaccio tarafından belirlenen bir kalıptan sonra Ser Giovanni Fiorentino'nun hikâyeleri olan Pecorone (c. 1378; "Dullard") tarafından temsil edilir. Aynı şekilde, Franco Sacchetti'nin Trecentonovelle'i (c. 1390; "Üç Yüz Kısa Öykü"), insanların ve yerlerin renkli ve canlı tasvirlerini sunar.

18. yüzyılda İtalya, sanatsal, kültürel ve arkeolojik zenginliği nedeniyle, genellikle İngiliz veya Alman olmak üzere eğitimli ve varlıklı yabancı aristokratların ülkeyi ziyaret ettiği bir dönem olan Avrupa büyük turunun odak noktasındaydı. O zamandan beri, yüzyıllar boyunca birçok yazar ve şair İtalya'nın güzelliğini söyledi; Goethe'den Stendhal'a ve Byron2a, İtalya'nın doğal güzelliği ve halkının yaratıcılığı eserlerine ilham verdi. Percy Bysshe Shelley, İtalya'nın "sürgünlerin cenneti" olduğunu ünlü bir şekilde söylemiştir.[69] Carolingian ve Arthurian döngülerinin yeniden düzenlenmesi, 13. yüzyılda kurulan hatlar boyunca devam etti. Düzyazı ve manzum derlemeler daha yaygın hale geldi ve Fransız-Venedik edebiyatı edebi değer kazandı. Destansı efsaneler, şehir meydanlarında ve diğer halka açık yerlerde okuma yazma bilmeyen izleyicilere performanslarıyla daha çok hitap eden romantik hikâyelere dönüştürüldü. Andrea da Barberino'nun romanları, yukarıda adı geçen Pucci'nin efsanevi konularına sahip cantari ve anonim cantari Pulzella gaia, Bel Gherardino, Donna del Vergiù ve Liombruno, ironi ve sağduyuyu birleştiren popüler bir tarzda yazılmıştır.

Italiophilia Amerika Birleşik Devletleri'nde nadir değildi. Thomas Jefferson, İtalya'nın ve antik Roma'nın büyük bir hayranıydı. Jefferson, Washington DC'deki Roma ve İtalyan mimari tarzlarını yansıtan neo-klasik binalardan büyük ölçüde sorumludur. Dini edebiyatın en önemli yazarı, Specchio di vera penitenza ("Gerçek Tövbenin Aynası") 1354'te vaaz edilen vaazların bir derlemesi olan Jacopo Passavanti'ydi. St. Francis ve takipçileri anonim Fioretti di San Francesco'da (Assisi'li Aziz Francis'in Küçük Çiçekleri) toplandı.

İspanya, 18. yüzyılda İtalyan kültürel hayranlığının eşit derecede etkileyici bir örneğini sağladı. Filippo Juvara başkanlığındaki bir İtalyan mimar ve sanatçı ekibinin kurulumu, Kraliçe Elisabeth Farnese'nin İspanyol sarayının görsel kültürünü İtalyan çizgisinde şekillendirmeye yönelik bilinçli politikasının bir parçası olarak yorumlandı. Molfetta'dan Corrado Giaquinto'nun ve nihayetinde İspanyol mahkemesinin yeni koltuğu için boyalı dekoratif alanın yaratıcıları olarak Venedikli Jacopo Amigoni'nin katılımı, bu estetik yönelimin açık bir göstergesiyken, daha sonra Giovanni Battista Tiepolo ve oğlu Giovanni Domenico Tiepolo, Italophile eğilimini doğruladı. Bu dönemin yerel tarihçiliği, Floransa'nın ana merkezi olduğu popüler edebiyat olarak tanımlanabilir. Floransa'nın başlıca iki tarihçisi Dino Compagni ve Giovanni Villani idi. Compagni, vakayinamesini, kasabasının siyasi mücadelelerine katıldıktan sonra 1310-1312 yılları arasında yazdı; bölümlerin dramatik anlatımı ve düzyazısının canlılığı onu ortaçağ İtalyan tarihçiliğinin en özgün eseri yaptı. 1308'den 1348'e kadar yazılan 12 kitapta Villani'nin Cronica'sı ("Chronicle") daha az kişiseldir; Babil Kulesi'nin inşasıyla başlayarak ortaçağ geleneğini takip eder ve birçok uydurma hikâye içerir. Charles II'nin İtalyan seferinden (1265) yazarın kendi zamanına kadar olan dönemi kapsayan son altı kitap tarihçiler için önemlidir. Villani'nin düzyazısı, Compagni'nin dramatik gücünden yoksun olabilir, ancak yine de eseri, Orta Çağ boyunca İtalyan yerel tarihçiliğinin en büyük başarısı olarak tanımlanabilir. Chronicle'ı, Floransalı Antonio Pucci'den tercüme edildi.

A Ferrari Portofino(left) and a Lamborghini Huracán(right). Ferrari and Lamborghini are two of the most popular and acclaimed Italian brands.

Büyük Britanya'daki Viktorya dönemi, italofilik eğilimler gördü. İngiltere, Pax Britannica adlı emperyal Pax Romana'nın kendi versiyonunu destekledi. John Ruskin, İtalya'da tutulan ahlak kavramlarına saygı duyan bir Viktorya dönemi Italofili'ydi.[70] Ayrıca büyük yazar Henry James, birçok romanında Italophilia'yı sergiledi. Bununla birlikte, Ellen Moers, "Victoria Italophilia tarihinde Elizabeth Barrett Browning'inkinden daha belirgin bir isim yoktur.. Dehanın kadın için yer olarak İtalya [O yerleştirir].[71] Boccaccio'nun ölümünden 15. yüzyılın ortalarına kadar, yansıtıcı İtalyan şiiri bir düşüş yaşadı. Hayatta kalan şiir, doğası gereği popülerdir ve müziğe eşlik etmek için yazılmıştır (ancak çoğu zaman müzik günümüze ulaşmamıştır). Sonraki dönem, özgün yaratıcı çalışma yerine eleştirel ve filolojik etkinlikle karakterize edilecekti.

İtalyan vatansever Giuseppe Garibaldi, Giuseppe Mazzini ve Cavour Kontu Camillo Benso ile birlikte 19. yüzyılda İtalyan birleşmesi mücadelesine öncülük etti. Avrupa ve Latin Amerika'da özgürlük adına verdiği savaşlar için Garibaldi, "İki Dünyanın Kahramanı" olarak adlandırıldı. Victor Hugo, Alexandre Dumas ve George Sand gibi zamanının en büyük entelektüellerinden birçoğu ona hayranlıkla baktı. Amerika Birleşik Devletleri'nde o kadar takdir edildi ki Abraham Lincoln ona İç Savaş sırasında bir emir verdi (Garibaldi reddetti).[72] Avrupa Rönesansı (klasik geçmişin "yeniden doğuşu") gerçekten Petrarca ve Boccaccio ile 14. yüzyıl İtalya'sında başladı. 15. yüzyıl, büyük şiirsel eserlerden yoksun olmasına rağmen, yine de çok büyük bir öneme sahipti, çünkü bu, farklı bir insan anlayışının yanı sıra daha modern etik ve politika ilkelerini kucaklayan yeni bir insan hayatı vizyonunun olduğu yüzyıldı., yavaş yavaş ifadesini buldu. Bu, bir yandan önceki yüzyıllarınkinden oldukça farklı siyasi koşulların, diğer yandan klasik antikitenin yeniden keşfinin sonucuydu. İlk hususla ilgili olarak, 15. yüzyılda neredeyse tüm İtalyan prensleri, araştırmayı himaye ederek, zamanın edebi adamlarına misafirperverlik ve finansal destek sunarak ve kütüphaneler kurarak kültürü teşvik etmek için birbirleriyle rekabet ettiler. Sonuç olarak, mahkemeleri araştırma ve tartışma merkezleri haline geldi ve böylece dönemin büyük kültürel canlanmasını mümkün kıldı.

Pinokyo Disney filmi, Carlo Collodi'nin Pinokyo'nun Maceraları'na dayanmaktadır.

Faşist dönemde, Avrupa ve Latin Amerika'daki bazı liderler, hükûmetlerini ve ekonomik sistemlerini İtalyan Faşizmine göre modellediler. Adolf Hitler, Benito Mussolini'nin sıkı bir hayranıydı.[73] Italophilia'sını haklı çıkarmak için, Hitler kendini kuzey İtalyanların bir şekilde ırksal olarak Aryan olduğuna ikna etmek zorundaydı - bir keresinde "kültürel bakış açısından", "İtalyanlarla diğer insanlardan daha fazla bağlıyız"[74] — ve Mussolini, Dante ve diğer kahramanların damarlarının, aşağı "Akdeniz ırkı" ndan hiçbir kirletici kan olmadan nabzı attığını. En dikkate değer mahkemeler, "Muhteşem" Lorenzo de' Medici yönetimindeki Floransa mahkemesiydi; Aragon kralları döneminde Napoli'ninki; Milan'ınki, önce Visconti ve daha sonra Sforza ailesi altında; ve son olarak, Roma'daki çok sayıda İtalyan ve Bizans bilim adamına koruma ve destek sağlayan papalık mahkemesi. İkinci noktaya dönecek olursak, önceki yüzyılda Petrarca tarafından başlatılan eski yazarların kayıp elyazmalarının aranması, klasik antikiteye olan ilginin olağanüstü bir şekilde canlanmasına yol açtı: özellikle, genel olarak ve özel olarak antik felsefeye çok fazla araştırma yapıldı. Platon'a (Aristoteles, Orta Çağ'da baskın sesti), bir bütün olarak Rönesans düşüncesini derinden etkileyecek bir gerçekti.

1940'ta Walt Disney Productions, Carlo Collodi'nin İtalyan çocuk romanı Pinokyo'nun Maceraları'na dayanan Pinokyo'yu üretti, dünyanın en çok çevrilen dini olmayan kitabı ve şimdiye kadar yayınlanmış en çok satan kitaplardan biri ve aynı zamanda kanonik bir çocuk kitabı. Edebiyat. Film Disney tarafından üretilen ikinci uzun metrajlı animasyon filmdi. Genel olarak, 15. yüzyılın yeni kültürü, insanın yeniden değerlendirilmesiydi. Hümanizm, insanı nispeten daha az değerli bir varlık olarak gören ortaçağ görüşüne karşı çıktı ve onu evrenin merkezi olarak, ruhunun gücünü zamansal ve ruhsal olanı birbirine bağlayan bir güç olarak ve dünyevi yaşamı ruhun güçlerini uyguladığı bir alan olarak övdü. Esas olarak Platon'a olan yeni ilgiden kaynaklanan bu kavramlar, en önemlileri Giannozzo Manetti'nin De dignitate et perfectia hominis (1452'de tamamlandı; İnsanın Onuru Üzerine) ve Giovanni Pico della Mirandola'nın Oratio'su olan birçok incelemeye konu oldu. de hominis dignitate (1486'da yazılmıştır; İnsanın Onuru Üzerine Söylev)

İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Ferrari ve Alfa Romeo gibi markalar, yarış ve spor arabalarıyla tanınır hale geldi. O zamandan beri İtalya, özellikle 1950'lerde ve 1960'larda, ülkeyi dünyanın en sanayileşmiş ülkelerinden biri konumuna yükselten güçlü bir ekonomik büyüme yaşadı.[46] İtalyan ürün tasarımı, modası, filmi ve mutfağı ve Alman turizmi için la dolce vita'nın somutlaşmışı olarak İtalya kavramı - hepsi çağdaş Italophilia üzerinde bir iz bıraktı. Bu dönemde gelişen hümanist vizyon, Orta Çağ'ın hâlâ yaygın olan birçok dini görüşünü kınadı: örneğin, dünya işlerine karışmama ve izolasyon gibi manastır idealleri, Leonardo Bruni, Lorenzo Valla ve Gian Francesco Poggio Bracciolini tarafından saldırıya uğradı. Bu saldırılar açık sözlü olsa da, hümanizm özünde Hristiyanlık karşıtı değildi, çünkü genellikle Hristiyan inançlarına sadık kaldı ve papalık mahkemesinin kendisi hümanizmi yenilmek yerine asimile edilmesi gereken bir güç olarak gördü.

İtalyan halkı[değiştir | kaynağı değiştir]

Leonardo da Vinci, tarihin en büyük ressamlarından ve en çok yönlü dahilerinden biridir.

İtalyan yarımadası, en azından Roma döneminden beri Batı kültürel gelişiminin merkezinde yer almıştır.[75] Roma Cumhuriyetinin ve imparatorluğunun önemli şairleri Lucretius, Catullus, Vergilius, Horatius ve Ovidius idi. Latin edebiyatında da öne çıkanlar arasında hatip-retorisyen Cicero; hicivci Iuvenalis; nesir yazarları Yaşlı Pliny, yeğeni Genç Pliny; ve tarihçiler Sallust, Livius ve Suetonius. Tarihçi ve düzyazı stilisti olarak Jül Sezar, askeri ve siyasi bir lider olarak daha da ünlüdür. Roma imparatorlarının ilki, Augustus tarafından daha iyi bilinen Octavianus'tur. Daha sonraki imparatorlar arasında dikkate değer olanlar, tiranlar Caligula ve Nero, filozof-devlet adamı Marcus Aurelius ve Hristiyanlığı ilk kabul eden I. Konstantin'dir. Ortaçağ döneminde Hristiyan Kilisesi'nin hiçbir tarihi, Nursia'lı Aziz Benedict, Papa I. Gregory , Assisi'li Aziz Francis ve filozof-teologlar Aziz Anselm ve Canterbury'li Aziz Anselm gibi İtalyan asıllı adamlardan bahsetmeden tamamlanmış sayılmaz.. Thomas Aquinas. Yüzyılın ilk yarısında, Latin ve Yunan edebiyatına duydukları coşkuyla hümanistler, İtalyan dilini küçümsediler. Çoğunlukla Latin nesirinde yazdılar. Klasik modellerden esinlenen ve çoğunlukla Latince ve daha sonra Yunanca yazılmış şiirsel üretimleri boldu, ancak ilk başta çok az değeri vardı. Ölü bir dilde yazan ve kendilerini köleleştirdikleri bir kültürü yakından takip eden şairler, nadiren özgünlük göstermişlerdir. 15. yüzyılın sonlarına doğru Giovanni Pontano, Michele Marullo Tarcaniota, Politian (Angelo Ambrogini Poliziano) ve Jacopo Sannazzaro'da dikkate değer istisnalar vardı. Bu şairler, geleneksel ve daha az geleneksel temaların yeni, orijinal bir samimiyet ve coşkuyla ifade edildiği samimi şiirler yaratmayı başardılar.

Hiçbir ülke görsel sanatlara bundan daha büyük katkı sağlamamıştır.[75] 13. ve 14. yüzyıllarda heykeltıraşlar Nicola Pisano ve oğlu Giovanni vardı; ressamlar Cimabue, Duccio ve Giotto; ve daha sonra dönemin heykeltıraş Andrea Pisano. Floransa ve Venedik'in altın çağı olan 15. yüzyılın birçok büyük sanatçısı arasında mimarlar Filippo Brunelleschi, Lorenzo Ghiberti ve Leon Battista Alberti vardı; heykeltıraşlar Donatello, Luca della Robbia, Desiderio da Settignano ve Andrea del Verrocchio; ve ressamlar Fra Angelico, Stefano di Giovanni, Paolo Uccello, Masaccio, Fra Filippo Lippi, Piero della Francesca, Giovanni Bellini, Andrea Mantegna, Antonello da Messina, Antonio del Pollaiolo, Luca Signorelli, Pietro Perugino, Sandro Botticelli, Domenico Ghirlandaio ve Vittore Carpaccio'nun fotoğrafı. 15. yüzyılın ortalarına doğru İtalyanca, edebi dil olarak Latince ile rekabet etmeye başladı. 1441'de Floransa'da, konuşulan İtalyancanın Latince'den hiçbir şekilde aşağı olmadığını kanıtlamak amacıyla düzenlenen halka açık bir şiir yarışması olan Certame Coronario, kesin bir değişime işaret ediyordu. Yüzyılın ikinci yarısında, ya Orta Çağ'ın şövalye efsanelerinden ya da yeni hümanist kültürden ilham alan İtalyanca yazılmış çok sayıda değerli eser vardı.

16. yüzyılda, Yüksek Rönesans, Roma, Floransa ile sanat dünyasında lider konumu paylaştı.[75] Başlıca ustalar arasında mimarlar Donato Bramante ve Andrea Palladio; heykeltıraş Benvenuto Cellini; ressam-tasarımcı-mucit Leonardo da Vinci; ressam-heykeltıraş-mimar Michelangelo Buonarroti; ve ressamlar Titian, Giorgione, Raffaello, Andrea del Sarto ve Antonio da Correggio. Geç Rönesans'ın büyük ressamları arasında Tintoretto ve Paolo Veronese vardı. Giorgio Vasari ressam, mimar, sanat tarihçisi ve eleştirmendi. Klişelere dönüşen "Fransa meselesi" ve "Brittany meselesi", çok farklı mizaç ve eğitime sahip iki şair tarafından yeni bir hayat kiraladı: Matteo Maria Boiardo, Orlando innamorato (1483; Orlando in Orlando). Aşk"), geçmişteki şövalyelik ideallerinin yanı sıra çağdaş davranış standartlarını ve popüler tutkuları yansıtıyordu; ve 1480'den önce yayımlanmış, genel olarak komik Morgante'si olan Luigi Pulci, yeni bir burjuva ve popüler ahlak tarafından ele geçirildi.

Barok dönemin önde gelen sanatçıları arasında heykeltıraş-mimarlar Gian Lorenzo Bernini ve Francesco Borromini ya da mimarlar Bartolomeo Rastrelli, Filippo Juvarra ve Luigi Vanvitelli; ressamlar Caravaggio, Guido Reni, Annibale Carracci, Pietro da Cortona, Luca Giordano, Andrea Pozzo, Guercino, Domenichino, Giovanni Battista Tiepolo, Canaletto, Pietro Longhi ve Francesco Guardi. Modern resmin önde gelen isimleri Umberto Boccioni, Amedeo Modigliani, Giorgio de Chirico, Lucio Fontana, Alberto Burri ve Giorgio Morandi idi. Ünlü bir çağdaş mimar Pier Luigi Nervi, Gio Ponti, Aldo Rossi, Renzo Piano, idi. Hümanistlerin yeni idealleri en eksiksiz olanı Politian, Jacopo Sannazzaro ve Leon Battista Alberti, klasik antikitenin geniş bilgisini kişisel ve çoğu zaman derin bir ilhamla birleştiren üç seçkin şahsiyetti. Politian'ın en önemli İtalyan eseri tamamlanmamış Stanze cominciate per la giostra del Magnifico Giuliano de' Medici'dir (1475–78; "Stanzalar Muhteşem Giuliano de' Medici'nin At Yarışı için Başladı")—Lorenzo'nun öldürülen kardeşi Giuliano de' Medici'ye adanmıştır. 1478'de klasik kökenli kavramların yeni bir şekilde yeniden yaşandığı efsanevi bir dünya yaratan Pazzi komplosunda. Aynı şey, 18. yüzyıla kadar geniş ölçüde etkili olan, büyük ölçüde otobiyografik bir şiir ve düzyazı çalışması olan Sannazzaro'nun Arcadia'sı (1504) için de söylenebilir. Alberti'nin, insanın kötülüğünün ve talihin kaprislerinin egemen olduğu insan yaşamının kasvetli bir resmini sunan edebi eserlerinde, çağdaş gerçekliğe daha dengeli bir bakış verildi. Devlet adamı ve pek çok edebiyatçının hamisi olan Lorenzo de' Medici'ye gelince, kendisinin de oldukça geniş ve çeşitli bir şiirsel çıktısı vardı.

Andrea Palladio

genellikle Batı dünyasının en etkili mimarı olarak tanımlanır.[76]]]

Antonio Meucci, c.1880, ilk telefonun mucidi

İtalyan yaşamının ayrılmaz bir parçası olan müzik, dilinin yanı sıra birçok biçimini de İtalya'ya borçludur. Gregoryen ilahinin mucidi Romalı I. Gregorius'dir. Müzik kadrosu ya Arezzo'lu Guido tarafından icat edildi ya da kuruldu. 14. yüzyılın önde gelen bestecilerinden biri kör Floransalı orgcu Francesco Landini idi. Yüksek Rönesans ve erken Barok dönemlerinin önde gelen bestecileri Giovanni Pierluigi da Palestrina; madrigalistler Luca Marenzio ve Venosa prensi Carlo Gesualdo; Venedikli orgcular Andrea Gabrieli ve Giovanni Gabrieli; operanın kurucularından Claudio Monteverdi; org-besteci Girolamo Frescobaldi; ve Giacomo Carissimi. Fransız operasının babalarından biri ve Fransız barok üslubunun ustalarından biri, Fransız vatandaşlığına geçen Jean-Baptiste Lully'den sonra İtalyan besteciydi. Daha sonraki Barok döneminin önemli isimleri Arcangelo Corelli, Antonio Vivaldi, Luigi Boccherini, Alessandro Scarlatti ve oğlu Domenico Scarlatti idi. İtalyan asıllı Luigi Cherubini, Napolyon döneminde Fransız müziğinin merkezi figürüyken, Antonio Salieri ve Gaspare Spontini sırasıyla Viyana ve Berlin'in müzik hayatında önemli roller oynadı. Kendi dönemlerini İtalyan operasının büyük çağı yapan 19. yüzyılın bestecileri Gioacchino Rossini, Gaetano Donizetti, Vincenzo Bellini ve hepsinden öte Giuseppe Verdi idi. Niccolò Paganini, zamanının en büyük kemancısıydı. Daha yeni opera bestecileri arasında Ruggero Leoncavallo, Giacomo Puccini ve Pietro Mascagni bulunmaktadır. Ünlü opera şarkıcıları arasında Enrico Caruso, Luisa Tetrazzini, Titta Ruffo, Amelita Galli-Curci, Beniamino Gigli, Ezio Pinza ve Luciano Pavarotti bulunmaktadır. Ferruccio Busoni, Ottorino Respighi, Luigi Dallapiccola, Luigi Nono ve Luciano Berio 20. yüzyılın önemli bestecileridir. Arturo Toscanini genellikle zamanının en büyük opera ve orkestra şeflerinden biri olarak kabul edilir; iki tanınmış çağdaş şef Claudio Abbado ve Riccardo Muti'dir. Sinema müziği alanında, büyük İtalyan besteciler Ennio Morricone, Nino Rota ve Armando Trovaioli idi. Yaylı çalgıların önde gelen yapımcıları Brescia'dan Gasparo da Salò, Nicolò Amati, Antonio Stradivari ve Cremona'dan Giuseppe Guarneri idi. Bartolomeo Cristofori piyanoyu icat etti. Venedikli Pietro Bembo, Prose della volgar lingua'yı ("Kaba Dil Üzerine Yazılar") 1525'te yayınladı. İlk tarihi İtalyan gramerlerinden biri olan bu eserinde Bembo, 14. yüzyıl Toskana modellerine dayanan bir İtalyan edebi dili talep etti, özellikle Petrarca ve Boccaccio. Dante'nin çalışmalarını üslup açısından düzensiz ve yeterince abartılı buldu. Edebi bir dilin çağdaş kullanıma dayanması gerektiğini düşünenler, özellikle Dante'nin edebiyat dili olarak İtalyanca üzerine teorilerini geliştiren Gian Giorgio Trissino tarafından karşı çıktı. Uygulamada sorun hem dilsel hem de üslupsaldı ve 16. yüzyılın ilk yarısında, yüzyılın ikinci yarısında nihayet zafer kazanan Bembo'nun teorileri olmasına rağmen, soruya katkıda bulunan çok sayıda başka kişi vardı. Bu büyük ölçüde Florentine Accademia della Crusca'nın faaliyetlerinden kaynaklanıyordu ve dil sorununa bu daha bilimsel yaklaşım, akademinin 1612'de bir İtalyanca sözlüğün ilk baskısı ile sonuçlandı.

İtalyan edebiyatı ve edebi dili İlahi Komedya'nın yazarı Dante Alighieri ile başladı.[75] Petrarca, Torquato Tasso ve Ludovico Ariosto'nun şiirleri ve Giovanni Boccaccio, Niccolò Machiavelli ve Baldassare Castiglione'nin düzyazısı gibi edebi başarılar, Batı kültürünün sonraki gelişimi üzerinde muazzam ve kalıcı bir etki yarattı. Olağanüstü film yönetmenleri, İtalyan doğumlu Frank Capra, Vittorio De Sica, Luchino Visconti, Roberto Rossellini, Michelangelo Antonioni, Federico Fellini, Sergio Leone, Pier Paolo Pasolini, Franco Zeffirelli, Lina Wertmüller, Paolo Sorrentino ve Bernardo Bertolucci'dur. Ünlü film yıldızları arasında İtalyan doğumlu Rudolph Valentino, Marcello Mastroianni ve Sophia Loren yer alıyor. 16. yüzyılın ilk on yıllarında, şiir üzerine incelemeler hâlâ hümanist fikirlere ve Romalı Augustan şair Horace'ın öğretilerine göre besteleniyordu. Aristoteles'in tamamlanmamış Poetika'sının orijinal klasik Yunanca metninin ilk yayınlandığı 1536'dan sonra, estetik teoride kademeli bir gelişme belirgin hale geldi. Geleneksel taklit ilkesi, klasik yazarların taklidi ve doğanınki olmak üzere iki yönlü anlamda şimdi daha iyi analiz edildi. Üç teatral birlik (zaman, mekan, eylem) daha sonra yeniden kurulan yapısal kurallar arasındaydı ve epik şiire çok fazla spekülasyon yapıldı. Akılla desteklenen bir hayal ürünü olarak klasik şiir anlayışı, 16. yüzyıl retoriğinin temelindeydi ve sonraki yüzyılda Fransa, İspanya ve İngiltere'de zafer kazanan, İtalya'da yeniden canlanan bu şiir anlayışıydı.

Marchese Guglielmo Marconi mucidi radyo

Felsefede, keşifte ve devlet adamlığında İtalya, dünyaca ünlü birçok şahsiyet yetiştirmiştir: gezgin Marco Polo; devlet adamı ve sanatın hamisi Cosimo de' Medici; Papa VI. Alexander olan devlet adamı, din adamı ve sanatçı patronu Rodrigo Borgia; Cosimo'nun oğlu, asker, devlet adamı ve artistik patron Lorenzo de' Medici; kaşif John Cabot; kaşif Christopher Columbus; Amerika kıtasına adını veren kaşif Amerigo Vespucci; amiral ve devlet adamı Andrea Doria; Niccolò Machiavelli, Prens'in yazarı ve Rönesans'ın seçkin siyaset kuramcısı; Rodrigo'nun oğlu devlet adamı ve din adamı Cesare Borgia; John'un oğlu kaşif Sebastian Cabot; tarihçi Francesco Guicciardini; kaşif Giovanni da Verrazzano; filozof Bernardino Telesio; Kaşif, misyoner ve sinolog Matteo Ricci; matematikçi, astronom ve filozof Giordano Bruno; insan bilgisinin birçok alanında "Yüzyılın Kahini" olarak anılacak kadar bilgili olan Paolo Sarpi; filozof Tommaso Campanella; Louis döneminde Fransa'nın devlet adamı, diplomat ve başbakanı olan Kardinal Mazarin; imparatorluk mareşali ve devlet adamı Savoy Prensi Eugene; siyaset felsefecisi Giambattista Vico]]; ünlü hukukçu Cesare Beccaria; Risorgimento'nun öncü ruhu Giuseppe Mazzini; Cavour Kontu Camillo Benso, en önemli devlet adamı; ve Giuseppe Garibaldi, en önde gelen askeri ve aksiyon adamı. Daha yakın zamanların önemli entelektüel ve siyasi liderleri arasında 1907 Nobel Barış Ödülü sahibi Ernesto Teodoro Moneta; sosyolog ve ekonomist Vilfredo Pareto; siyaset teorisyeni Gaetano Mosca; eğitimci Maria Montessori; idealist karşıtı Giovanni Gentile ile filozof, eleştirmen ve tarihçi Benedetto Croce; Faşizmin kurucusu ve 1922'den 1943'e kadar İtalya'nın diktatörü Benito Mussolini; Carlo Sforza, Alcide De Gasperi ve Giulio Andreotti, ünlü son zamanların devlet adamları; ve Komünist liderler Antonio Gramsci, Palmiro Togliatti ve Enrico Berlinguer. Niccolò Machiavelli'nin eserleri, Rönesans düşüncesini en özgün yönleriyle, özellikle insan doğasının nesnel analizinde yansıtıyordu. Machiavelli, yeni bir siyaset biliminin kurucusu olarak tanımlanmıştır: siyaset etikten ayrılmıştır. Kendi siyasi deneyimi, virtù ("bireysel inisiyatif") ve fortuna ("şans") kavramları gibi genel ilkelere göre geliştirdiği fikirlerinin temelindeydi. Bir insanın virtu uygulaması yoluyla kaderini kontrol etme yeteneği, kontrolünün ötesindeki güçler tarafından sorgulanır ve bu, fortuna kavramında özetlenir. 1513'te kaleme aldığı ve virtu'nun üstünlüğüne olan inancını ifade ettiği ünlü eseri Il principe (Prens), yazarın tarih okumasına ve çağdaş siyasi olaylara ilişkin gözlemlerine dayanan kehanet tavrını ortaya koydu. Model bir hükümdarın tanımı, iki yüzyıl boyunca Avrupa'da mutlak gücün kullanılması için bir kod haline geldi. Machiavelli'nin Discorsi sopra la prima deca di Tito Livio'su (c. 1513–21; Titus Livius'un İlk On Kitabı Üzerine Söylem) aynı gerçekçi tutumu gösterdi: kamu yararı diğer tüm düşüncelerin üzerine yerleştirildi ve politik erdem ahlaki erdemden ayırt edildi. Modern bir ordunun yaratılmasıyla ilgili Dell'arte della guerra (1521; Savaş Sanatı) üzerine yedi kitabı daha teknikti, oysa Istorie fiorentine (1520–25; Florentine History) dahil olmak üzere tarihsel çalışmaları teorileri örnekledi. risalelerinde anlatılmıştır. Machiavelli, her şeyden önce yüzyılın seçkin komedilerinden biri olan La Mandragola (1518) adlı oyunuyla yaratıcı edebiyat tarihinde de bir yere sahiptir.

İtalyan bilim ve notun matematikçiler dahil Fibonacci'yi, Gerolamo Cardano, Galileo Galilei, Bonaventura Cavalieri, Evangelista Torricelli, Francesco Maria Grimaldi, Marcello Malpighi, Giuseppe Luigi Lagrangia, Luigi Galvani, Alessandro Volta, Amedeo Avogadro, Stanislao Cannizzaro, Giuseppe Peano, Angelo Secchi, Camillo Golgi, Guglielmo Marconi, Antonio Meucci, İtalyan-Amerikan Enrico Fermi, Ettore Majorana, Emilio Segre, Tullio Levi-Civita, Gregorio Ricci-Curbastro, Daniel Bovet, Giulio Natta, Rita Levi-Montalcini, İtalyan-Amerikan Riccardo Giacconi ve Giorgio Parisi. Machiavelli'den daha gerçekçi (veya kötümser) olmasına rağmen, Francesco Guicciardini, inşa ettiği siyaset teorileri çerçevesine yerleştirilebilecek tek 16. yüzyıl tarihçisiydi. Siyasi eyleme katılanların kişisel çıkarlarına dikkat çekti ve Machiavelli'nin teorilerini aksine idealist gösterdi. Guicciardini'nin ana eserlerinden biri olan Ricordi (1512–30; "Things to Remember"; Eng. trans. Maxims and Reflections of a Renaissance Statesman) yüzyılın en özgün siyasi yazıları arasında yer alır. Guicciardini aynı zamanda Storia d'Italia'sında (1537–40), gerçek anlamda ulusal bir İtalya tarihi yazan, onu Avrupa bağlamına oturtan ve tarafsız bir neden-sonuç analizi yapmaya çalışan ilk kişiydi.

Dil[değiştir | kaynağı değiştir]

"İtalofon" dünyası.
  Official language.

Romantik İngiliz şair Lord Byron, İtalyanca'yı "saten üzerine yazılmış gibi" görünen bir dil olarak tanımladı. Byron'ın tanımı, şiirsel fantezinin münferit bir ifadesi değil, aslında, dünya çapında, genellikle "aşk", "şiir" ve "şarkı" olarak adlandırılan İtalyan dilinin popüler bir görüşüdür.[77] Giorgio Vasari'nin Vite de' più eccellenti architetti, pittori et scultori italiani da Cimabue insino a' tempi nostri (1568; Ressamların, Heykeltıraşların ve Mimarların Yaşamları) 200'den fazla biyografi içeriyordu ve İtalyan sanatının ilk eleştirel ve tarihsel değerlendirmesiydi.

İtalyanca, İngilizce gibi, Hint-Avrupa dil ailesine aittir. Fransızca ve İspanyolca gibi, Latince'den gelişen modern dillerden biri olan bir Roman dilidir. Özellikle başlıca Roman dilleri arasında İtalyanca, kelime hazinesi açısından Latinceye en yakın dil olarak kabul edilir.[78] İtalya'da yaklaşık 60 milyon , San Marino Cumhuriyeti'nde 23.000, İsviçre'de 400.000, diğer Avrupa ülkelerinde 1,3 milyon ve Amerika'da yaklaşık 6 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır.[77] Heykeltıraş ve kuyumcu Benvenuto Cellini'nin (1558-66'da yazılmış, 1728'de basılmıştır) otobiyografisi, güçlü kendiliğindenliği ve popüler Floransalı dili kullanımıyla dikkat çekiciydi.

Standart İtalyanca, Dante, Petrarca ve Boccaccio gibi yazarların doğum yeri olan Toskana'da konuşulan bir lehçeden evrimleşmiştir. Kültürel prestiji sayesinde, bu lehçe İtalyan devletleri tarafından ve daha sonra 1861'de birleşmeleri üzerine İtalya Krallığı tarafından kademeli olarak benimsendi. Dilbilimsel ve coğrafi olarak Orta-Güney'deki İtalyan-Dalmaçyalı dilleri ile Kuzey'deki Gallo-İtalik dilleri arasında bir lehçe sürekliliğinin merkezi haline gelen orta düzeyde kabul edilebilir. Gelişimi, diğer İtalyan dillerinden ve Roma sonrası işgalcilerin Cermen dilinden de etkilenmiştir. Rönesans'ın en yüksek ahlaki özlemleri, Baldassare Castiglione'nin mükemmel saray mensubu, asil hanımefendi ve saray mensubu ile prens arasındaki ilişkiyi konu alan Cortegiano'da (yayın 1528; The Courtier) ifade edilir. Yüzyılın en etkili kitaplarından biri haline geldi. Giovanni della Casa, bir başka ünlü incelemenin yazarıydı, Galateo (c. 1551–54; Galateo, baş konuşmacının adıdır; Müh. çevir. Galateo), yazarın nükteli zihninin ve inceliklerinin incelikli olduğu nezaket üzerine bir kitas. çağdaş İtalyan toplumu tam ifadesini buldu. Dönemin aşırılıkları, Ludovico Ariosto tarafından "prenslerin belası" olarak adlandırılan, yaygın olarak korkulan bir yalan makinesi olan Pietro Aretino'nun çalışmalarına da canlı bir şekilde yansıdı. Deneyimli bir fahişe ile acemi arasında geçen bir diyalog olan Ragionamenti (1534–36; "Tartışmalar") kendiliğinden yazılmış bir üslupla yazılmıştı ve duyusal ve vicdansız bir yapı sergiliyordu.

İtalya'da İtalyanca'nın ilk dil olarak konuşulmadığı sadece birkaç topluluk vardır, ancak birçok konuşmacı hem İtalyanca hem de İtalya'nın bölgesel dillerinin anadili iki dillidir ve tarihsel olarak bugünün ulusal dilinden önce gelir. Bunlar, güney İtalya'da Arnavutça, Hırvatça ve Yunanca gibi Romantik olmayan ve Hint-Avrupa dillerinin yerel topluluklarını, Kuzey İtalya'daki Slovence ve Almanca çeşitlerini ve ayrıca Arpitan, Katalanca, Friulan, Ladin gibi düzinelerce çeşitli Roman dillerini içerir. Lombard, Napoliten, Oksitanya, Sardunya, Sicilya ve diğerleri. 16. yüzyıldaki lirik şiir, esas olarak Rönesans taklit teorisinin kabul edilmesi ve Bembo'nun öğretilmesi nedeniyle Petrarca modelinin egemenliğindeydi. Yüzyılın neredeyse tüm önde gelen yazarları Petrarca tarzında lirik şiirler yazdılar. Della Casa'nın şiirlerinde şaşırtıcı bir özgünlük mevcuttu ve Galeazzo di Tarsia, çağdaş şairlerden güçlü bir üslupla sıyrıldı. Ayrıca Paduan kadın şair Gaspara Stampa'nın ve Michelangelo'nun tutkulu soneleri de dikkate değerdir.

Bazı bölgesel farklılıklara rağmen, günümüzde İtalyan nüfusunun yaklaşık yüzde 93'ü ana dili olarak İtalyanca konuşmaktadır. İtalyancanın yayılmasına birçok faktör katkıda bulunmuştur: askerlik hizmeti, eğitim ve gazeteler, kitaplar, radyo ve televizyon aracılığıyla ülke çapında iletişimi içerir. Mizah ve hiciv şiiri geleneği de 16. yüzyılda yaşatılmıştır. Uygulayıcıları arasında öne çıkan, çoğunlukla uygunsuz veya önemsiz konularla ilgilenen burlesk şiirleri, zekâsını ve üslup becerisini gösteren Francesco Berni idi. Halihazırda hümanist yazarlar tarafından geliştirilmiş olan didaktik şiir de bu dönemde, özellikle Romalı şair Virgil'in Georgics'inin dördüncü kitabı Le api'de (1539; Arılar) yeniden biçimlendiren Giovanni Rucellai ve Luigi Alamanni tarafından da devam ettirildi. La coltivazione (1546) adlı tarım ve kırsal yaşam üzerine altı kitas.

Kütüphaneler ve müzeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Uffizi

İtalya, dünyanın en büyük mimarlık, sanat ve kitap merkezlerinden biridir. Birçok kütüphanesi arasında en önemlileri, Floransa'da (5,3 milyon cilt) ve Roma'da (5 milyon) iki merkezi kütüphane ve Napoli'de (1,8 milyon cilt), Milano'da dört bölgesel kütüphaneyi içeren ulusal kütüphane sistemindedir. (1 milyon), Torino (973.000) ve Venedik (917.000).[79] Çoğu ulusun bir tane olmasına rağmen, iki ulusal merkez kütüphanenin varlığı, Roma'nın bir zamanlar Papalık Devletlerinin bir parçası olması ve Floransa'nın birleşik İtalya Krallığı'nın ilk başkentlerinden biri olması nedeniyle, ülkenin tarihi boyunca ortaya çıktı. Her iki kütüphane de telif hakkı kütüphanesi olarak belirlenmiş olsa da, Floransa şimdi İtalyan yayınlarının korunması ve kataloglanması için belirlenmiş site olarak hizmet vermektedir ve Roma'daki site, devlet kütüphaneleri tarafından edinilen yabancı yayınları kataloglamaktadır.[79] Tüm büyük İtalyan şehirlerinin halk kütüphaneleri vardır. Rönesans'ın klasik beğenisinin en rafine ifadesi, Ludovico Ariosto'nun popüler ortaçağ ve erken Rönesans destanlarından türetilen birçok bölümü içeren Orlando furioso'da (1516; "Orlando Mad"; Müh. trans. Orlando Furioso) bulunacaktı. Şiir aslında Boiardo'nun Orlando innamorato'sunun bir devamıdır ve Boiardo'nun kaldığı yerden iç içe geçmiş tüm hikâyelerini ele alır, ancak benzersiz nitelikleri Ariosto'nun sürekli ilhamından ve usta anlatım tekniğinden ve karakterlerine karşı kopuk, ironik tutumundan kaynaklanır. Orlando furioso, o dönemde İtalyan Rönesansının edebi eğilimlerinin en mükemmel ifadesiydi ve daha sonraki Avrupa Rönesans edebiyatı üzerinde muazzam bir etki yaptı. Ariosto ayrıca, Latin komedisinin taklidini getirerek, yerel dilde Rönesans dramasının başlangıcını işaret eden komediler de besteledi.

Bir dünya kültür, tarih ve sanat merkezi olan İtalya, 3.000'den fazla müzeye sahiptir. Belki de eski uygarlıkların en önemli koleksiyonlarını içerirler. Örneğin Taranto'nun müzesi, bilim adamlarının Magna Graecia tarihini derinlemesine araştırmalarına olanak tanıyan materyaller sunuyor. Roma'daki Roma Ulusal Müzesi'ndeki]] ve Napoli'deki Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki arkeolojik koleksiyonlar muhtemelen dünyanın en iyileri arasındadır.[22] Benzer şekilde, Perugia'daki Umbria Ulusal Arkeoloji Müzesi'ndeki Etrüsk koleksiyonu, Roma'daki Capitoline Müzeleri'ndeki klasik heykeller ve Torino'daki Museo Egizio'daki Mısır koleksiyonu, belki de dünyadaki en iyi koleksiyonlardır.[22] Aristoteles'in kompozisyon "kuralları" uygulanarak destanı yenileme girişimleri de olmuştur. Bir dil teorisyeni olan Gian Giorgio Trissino, Italia liberata dai Goti'sini ("İtalya Gotlardan Kurtarıldı") en katı Aristoteles kurallarına göre yazarken, Alamanni anlatıyı Girone il cortese'de tek bir karaktere odaklamaya çalıştı (1548; " Nazik Girone") ve Aarchide (1570), Homeros'un İlyada'sının bir taklidi. Giambattista Giraldi, daha çok hikâye anlatıcısı ve trajik bir oyun yazarı olmakla birlikte, Ercole (1557; Herkül) adlı şiirinde kendi pragmatik kuramlarını uygulamaya çalışan bir edebiyat kuramcısıydı.

Klasik çağ, İtalya'nın müzelerinde temsil edilen tek çağ değildir. İtalyan Rönesansı bir dizi müzede iyi temsil edilmektedir: Uffizi Galerisi, Bargello Müzesi ve Pitti Sarayı'nın tümü Floransa'da bulunmaktadır. Bu müzelerin çoğu, eski kralların sarayları veya kraliyet ailelerinin evleridir. Yüzyılda iki burlesque karışık şiir biçimi icat edildi. Fidenziana şiiri adını, Petrarca parodilerini Latince kelimeler ve İtalyanca form ve sözdiziminin bir kombinasyonunda yazan bir şair olan Camillo Scroffa'nın bir çalışmasından alır.

Gazeteler ve süreli yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Milano'da Via Solferino'da Corriere della Sera'nın tarihi merkezi

(2002 (2002) itibarıyla), there were about 90 daily newspapers in the country, but not all of them had national circulation.[79] According to Audipress statistics, the major daily newspapers (with their political orientations and estimated circulations) are: la Repubblica, left-wing, 3,276,000 in 2011; Corriere della Sera, independent, 3,274,000 in 2011;[80] La Stampa, liberal, 2,132,000 in 2011;[80] Il Messaggero, left of center, 1,567,000 in 2011;[80] il Resto del Carlino, right of center, 1,296,000 in 2011;[80] Il Sole 24 Ore, a financial news paper, 1,015,000 in 2011;[80] il Giornale, independent, 728,000 in 2011;[80] and l'Unità, Communist, 291,000 in 2011.[80] TV Sorrisi e Canzoni is the most popular news weekly with a circulation of 677,658 in July 2012.[81] The periodical press is becoming increasingly important. Among the most important periodicals are the pictorial weeklies — Oggi, L'Europeo, L'espresso, and Gente. Famiglia Cristiana is a Catholic weekly periodical with a wide readershis. Makarna şiiri ise karakterlerin Rabelaisvari bir şekilde yemek yemeyle, özellikle de makarnayla meşgul olmalarını ifade eden makaron şiiri, Latince biçim ve söz dizimine göre kullanılan İtalyanca sözcüklerden oluşan mısralara verilen bir terimdir. Bir Benediktin keşişi olan Teofilo Folengo, makaronik edebiyatının en iyi temsilcisiydi ve başyapıtı Baldus (1517) adlı 20 kitapta bir şiirdi. Hümanist edebiyatın pratik olmayan aşırılıklarıyla alay eden parodi eğilimi hem fidenziana hem de makaronik şiirde mevcuttu.

Bildirilerin çoğu kuzey ve orta İtalya'da yayınlanmaktadır ve tiraj bu bölgelerde en yüksektir. Roma ve Milano en önemli yayın merkezleridir. Önemli sayıda gazete siyasi partilere, Roma Katolik Kilisesi'ne ve çeşitli ekonomik gruplara aittir. Genel olarak, İtalyan gazetelerinin gazetecilik seviyesi yüksektir ve iki günlük gazete, Milan'ın Corriere della Sera ve Torino'nun La Stampa'sı uluslararası saygınlığa sahiptir.[79] Şair Bernardo Tasso'nun oğlu Torquato Tasso, İtalyan Rönesansının son büyük şairi ve İtalyan edebiyatının en büyüklerinden biriydi. Destanı Gerusalemme liberata'da (1581; Teslim Edilen Kudüs) Rönesans'a özgü bir edebi geleneği özetledi: kendi zamanının manevi çıkarlarına göre yenilenen klasik destan. Şiirin konusu Kudüs'ü geri almak için yapılan Birinci Haçlı Seferidir.

Yasa, ifade ve basın özgürlüğü sağlıyor ve hükûmetin uygulamada bu haklara saygı gösterdiği söyleniyor.[79] Yapısı, şehvetli ve duygusal hoşgörüye yönelik merkezkaç dürtülere hükmederek ve kontrol altında tutarak merkezi bir amacı koruma mücadelesini dramatize eder.

Radyo[değiştir | kaynağı değiştir]

Rai Radyo 1

"Radyo'nun Babası" unvanını talep edenlerin tümü arasında, onunla en çok ilişkilendirilen İtalyan mucit Guglielmo Marconi'dir.[82] 1895'te radyo iletişim sinyallerini gönderen ilk kişiydi. 1899'da İngiliz Kanalı boyunca ilk kablosuz sinyali gönderdi ve iki yıl sonra İngiltere'den Newfoundland'a telgrafla gönderilen "S" harfini aldı. Bu, 1902'de ilk başarılı transatlantik radyotelgraf mesajıydı. Onun dokunaklılığı, kendi kendini kontrol etmenin muazzam maliyetinde yatmaktadır. Keyifli ve sınırsız bir drama olan L'Aminta (1573), Tasso'nun gençlik şiirinin en iyi örneğiydi ve pastoralin (idealleştirilmiş kırsal yaşamla ilgilenen) yeni edebi türüne aitti.

Bugün binlerce istasyondan yayınlanan radyo dalgaları, diğer kaynaklardan gelen dalgalarla birlikte sürekli olarak etrafımızdaki havayı dolduruyor. İtalya'da hem AM hem de FM'de gündüz ve akşam saatlerinde yayın yapan devlet kontrollü üç radyo ağı vardır. [83] Program içeriği, popüler müzikten derslere, panel tartışmalarına, klasik müzik ve operaya, ayrıca sık sık yapılan haber yayınlarına ve uzun metrajlı haberlere kadar çeşitlilik gösterir. Ayrıca, birçok özel radyo istasyonu popüler ve klasik müziği karıştırıyor. Kısa dalgalı bir radyo, gereksiz olmakla birlikte, VOA, BBC, İngilizce Vatikan Radyosu ve Almanya'daki ve diğer Avrupa istasyonlarındaki Silahlı Kuvvetler Ağı'nın alınmasına yardımcı olur. Ancak Gerusalemme liberata, şairin çatışan özlemlerindeki bir dengenin sonucuydu: klasik bir şekilde ele alınan bir Hristiyan konusu. Daha sonraki Gerusalemme conquistata'da (1593; "Kudüs Yenildi") Tasso, Homeros'u taklit etti ve şiirini daha katı Aristotelesçi kurallara ve Roma Katolik kilisesinin Karşı-Reformasyon olarak bilinen Protestan Reformuna karşı tepkisinin ideallerine göre yeniden şekillendirdi.

Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir]

RAI'nin Cosenza'daki bölgesel merkezi

İtalya'da ilk televizyon medyası, ilk deneysel yayının başladığı 1939'da tanıtıldı. Ancak bu çok kısa sürdü: Faşist İtalya 1940'ta II. Tasso'nun çatışması ahlakçı ilkenin zaferiyle sona ermişti: şiirsel olarak yeni şiir bir başarısızlıktı. Tasso ayrıca hayatı boyunca dini şiirler de dahil olmak üzere daha kısa lirik şiirler yazarken, düzyazı diyalogları artık yalnızca klasik modellerin egemen olmadığı bir stil sergiliyor. Narin madrigalleri, çağın en ünlü bestecileri tarafından müziğe ayarlandı.

Çoğu izlemeden sorumlu iki ana ulusal televizyon kuruluşu vardır: yıllık zorunlu lisans ücretiyle finanse edilen devlete ait RAI ve Silvio Berlusconi tarafından kurulan ticari ağ Mediaset. Şu anda La7 İtalya'daki üçüncü büyük ağ olarak kabul ediliyor ve MTV Italia'nın %51'ine sahip olan telefon şirketi Telecom Italia'nın medya şubesi Telecom Italia Media'ya ait. Hem ulusal hem de yerel olarak birçok başka ağ da mevcut olsa da, RAI ve Mediaset, altı geleneksel eski analog istasyonu [84] artı bir dizi yeni ücretsiz yayın yapan dijital kanalıyla birlikte, TV reytinglerinin neredeyse %70'ine ulaşıyor. Trissino'nun Sofonisba'sı (1514-1515'te yazılmıştır; başlık kadın kahramanın adıdır) İtalyan yerel edebiyatının klasik emsali izleyen ilk trajedisiydi; yapısı Yunan modellerinden türetilmiştir, ancak şiirsel nitelikleri biraz vasattı. 16. yüzyılın ortalarına doğru Giambattista Giraldi (Cinzio), yeni bir model olarak Romalı trajedi Seneca'yı önererek Yunan tiyatrosunun taklit edilmesine tepki gösterdi ve 1541 ile 1549 yılları arasında yazılan dokuz trajedi ve trajikomedide Aristoteles'in kurallarından biraz bağımsızlık gösterdi. Avrupa tiyatrosunu, özellikle Elizabeth dönemi İngiliz tiyatrosunu büyük ölçüde etkiledi. Belki de yüzyılın en başarılı trajedisi Torquato Tasso'nun Re Torrismondo'su ("Kral Torrismondo").

Televizyon ağları, haberler, pembe diziler, realite tv şovları, yarışma programları, sitcom'lar, çizgi filmler ve filmler dahil olmak üzere çeşitli programlar sunar - hepsi İtalyanca. Eski siyah beyaz filmler hariç tüm programlar renklidir. Çoğu İtalyan hala VHF/UHF alımına bağımlıdır, ancak hem kablo sistemleri hem de doğrudan uydu alımı giderek yaygınlaşmaktadır. Geleneksel uydu çanakları, bazıları İngilizce olmak üzere Avrupa yayınlarını alabilir. Latin modellerinden ve aynı zamanda roman geleneğinden esinlenen yüzyılın İtalyan komedileri, trajedilerden daha büyük sanatsal değere sahipti ve çağdaş yaşamı daha eksiksiz bir şekilde yansıttılar: Modern Avrupa dramasının başlangıç noktası olarak kabul edilebilirler.

Siyaset[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalya, mevcut hükûmet biçimini 1946'da kurdu. O yıl, halk bir referandumda monarşiyi kaldırmak ve yerine bir cumhurbaşkanının başkanlık ettiği bir cumhuriyet koymak için oy kullandı. Kral Umberto II hemen tahttan indirildi. Seçmenler, bir anayasa yazmak için Kurucu Meclis adı verilen 556 üyeden oluşan bir grubu seçtiler. Anayasa 1947'de onaylandı ve 1 Ocak 1948'de yürürlüğe girdi. Anayasa, bir cumhurbaşkanından oluşan bir yönetim sistemi, bir Başbakanın başkanlığındaki Bakanlar Kurulu olarak adlandırılan bir Kabine ve bir Senato ve bir Temsilciler Meclisi'nden oluşan bir Parlamento kurdu. Ariosto ve Machiavelli'nin komedilerine, Kardinal Bernardo Dovizi da Bibbiena'nın canlı bir oyunu olan La Calandria (ilk olarak 1513'te; The Follies of Calandro) ve Pietro Aretino tarafından yazılmış beş müstehcen komedi eklenmelidir. Yeni kozmolojisi ve antihümanist fikirleri üzerine İtalyanca diyaloglar yazan büyük bir İtalyan filozofu olan Giordano Bruno, Il candelaio (1582; Candlemaker) adlı bir komedi de yazdı.

İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella, 3 Şubat 2015'te seçildi.

İtalya Cumhurbaşkanı, Parlamentonun her iki kanadı ve az sayıda bölgesel temsilci tarafından yedi yıllık bir süre için seçilir. Başkan en az elli yaşında olmalıdır. Hükûmeti oluşturan Başbakanı atar. Cumhurbaşkanı, Parlamentoyu feshetme ve yeni seçimler yapma yetkisine sahiptir. Başkan, İtalyan silahlı kuvvetlerinin komutanı ve savaş ilan edebilir. İtalya Cumhuriyeti'nin şu anki Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella'dır. 20. yüzyılın ortalarından beri aktör Angelo Beolco ("Il Ruzzante") 16. yüzyılın en güçlü oyun yazarlarından biri olarak kabul edildi. Çalışmaları, genellikle kırsal bir Paduan lehçesinde yazılmış monologlar, ezilen köylülerin sorunlarını gerçekçilik ve derin bir ciddiyetle ele alır.

İtalya'da başkan yardımcısı yok. İtalya cumhurbaşkanı hastalanırsa, görevi İtalyan Senatosu başkanı devralır. Başkan görevde ölürse, cumhurbaşkanlığı seçimi yapılır. Aynı yüzyılın bir başka lehçe oyun yazarı, şimdi daha yaygın olarak takdir görüyor, karmaşık aşk entrikalarından oluşan komedilerinde karakterizasyon için güzel bir hediye sergileyen Venedikli Andrea Calmo.

Başbakan ulusal politikayı belirler ve İtalyan hükümetindeki en önemli kişidir. Başbakan, genellikle Parlamento üyeleri arasından cumhurbaşkanı tarafından seçilir ve Parlamento tarafından onaylanması gerekir. Başbakanın belirli bir görev süresi yoktur ve herhangi bir zamanda Parlamento tarafından görevden alınabilir. Şu anki İtalya Başbakanı Mario Draghi'dir. Pietro Bembo tarafından kurulan klasisist eğilim, açık modelin Boccaccio'nun Decameron'u olduğu anlatı edebiyatını da etkiledi.

Kabine üyeleri başbakan tarafından seçilir ve genellikle Parlamento üyeleri arasından seçilir. Daha sonra cumhurbaşkanı tarafından atanırlar ve Parlamento tarafından onaylanmaları gerekir. İtalya başbakanı ve kabine resmen hükûmet olarak adlandırılıyor. İfadenin özgünlüğü ve canlılığı, Floransalı eczacı Anton Francesco Grazzini'nin Le cene (1549'dan sonra yazılmış; "Akşam Yemeği" adlı 22 öyküsünde bulunurdu. Dünyevi keşiş Agnolo Firenzuola, Apuleius'un Altın Eşek'inin ücretsiz bir uyarlaması olan masal Asino d'oro (1550) dahil olmak üzere birçok hikâye üretti.

İtalya, Avrupa Topluluğu'nun kurucu üyesiydi - şimdi Avrupa Birliği. İtalya, 1955 yılında Birleşmiş Milletler'e kabul edilmiştir ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması / Dünya Ticaret Örgütü , Güvenlik ve Güvenlik Örgütü'nün üyesi ve güçlü bir destekçisidir. Avrupa'da İşbirliği ve Avrupa Konseyi. Uluslararası kuruluşların dönüşümlü Başkanlığındaki son dönüşleri arasında 1994 yılında AGİT'in öncüsü olan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı; G8; ve 2001'de ve Temmuz'dan Aralık 2003'e kadar AB. Din adamı ve öykü yazarı Matteo Bandello, klasik saygınlığı hedef almayan, dramatik ve romantik öğeler açısından zengin 214 öyküyle 16. yüzyıl anlatısında yeni bir akım başlattı. Bu eğilimi kısmen Giambattista Giraldi de (Yunanca bir etimolojiyle) Gli ecatommiti (1565; "Yüz Öykü") adlı 112 öykü koleksiyonunda izledi.

Din[değiştir | kaynağı değiştir]

Milano Katedrali, dünyanın dördüncü büyük kilisesidir.[85]

Roma Katolikliği, ülkedeki açık ara en büyük dindir.[86] Her ne kadar Roma Katolik Kilisesi devletten ayrılmış oldu, hala kısmen nedeniyle ülkenin siyasi işlerine rol oynar Vatikan Roma kendisi içinde Vatikan 'ın konumu,. İtalyanların yaklaşık %83'ü Roma Katoliğidir[87] ve bunların üçte biri aktif üyedir. Çoğu vaftiz, düğün ve cenaze töreni kilisede yapılır. 17. yüzyıl İtalyan edebiyatında geleneksel olarak duygudan yoksun yazarların abartıya başvurdukları ve konularının yoksulluğunu bir biçim taşkınlığı altına gizlemeye çalıştıkları bir "çöküş" dönemi olarak tanımlanırdı. (Bu dönemde, düşünce ve ifade özgürlüğünün Karşı Reform, İspanya'nın siyasi üstünlüğü ve amacı Floransa'nın hegemonyasını sağlamak olan Accademia della Crusca'nın muhafazakarlığı tarafından engellendiği söylenir. Toskana dilinin "saflığını" teşvik etmek.Ancak, "barok" yazı stili sadece bir İtalyan fenomeni değildi. Gongorizm (şair Luis de Góngora'nın ustaca metaforik tarzı) İspanya'da bu sıralarda gelişti ve Metafizik şairlerin nükteli "kibirleri" İngiltere'de popülerdi.Gerçekten de bu, tükenmek şöyle dursun, son derece hayati bir dönemdi, o kadar ki, 20. yüzyılın son on yıllarında metafizik edebiyatının yeni ve daha kapsamlı bir anlayışı vardı. İtalyan Barok'u, Almanya, Fransa ve İngiltere'de uygarlığın bu aşamasına yönelik değişen tutumla ilgili bilginler tarafından formüle edilmiştir.

"Concordat" adı verilen bir anlaşma, 1929'dan beri İtalya ile Roma Katolik Kilisesi arasındaki ilişkiyi yönetiyor. Örneğin anlaşma, rahipleri ve diğer tarikat üyelerini askerlik hizmetinden muaf tutuyor ve Katolik kuruluşlara vergi muafiyeti sağlıyor. Hicivin popülaritesi, hakim koşullara karşı bir tepkiydi. Bu türde öne çıkan, yedi hicivde çağın kusurlarına ve eksikliklerine saldıran Napoliten Kurtarıcı Rosa idi. Modenese Alessandro Tassoni, hem destansı hem de kişisel bir hiciv olan sahte kahramanca bir şiir olan La secchia rapita (1622; Kovanın Tecavüzü) ile büyük ün kazandı. Dönemin en ciddi şairi, yetişkin yaşamının çoğunu bir yıkıcı olarak hapishanede geçiren Dominikli bir rahip olan Tommaso Campanella'ydı. Campanella, belki de kaba yontulmuş felsefi dizeleriyle, insanlığın doğal dine dayalı bir teokrasi altında birleştirilmesini savunduğu bir siyasi ütopya vizyonu olan Città del sole (1602; Campanella'nın Güneş Şehri) için daha az tanınır.

İtalya'daki ana Hristiyan mezhebi Roma Katolikliği olsa da, Protestan, Waldensian, Doğu Ortodoks ve diğer Hristiyan kiliselerinin bazı azınlıkları vardır. Son yirmi yılda, İtalya birkaç göçmen dalgası aldı ve sonuç olarak İtalya'da yaklaşık 825.000 Müslüman (% 1,4),[88] ve 75.000 Hindu,[89] 50.000 Budist ve 30.000 Yahudi üyeden oluşan tarihi topluluk. Bu dönemin en başarılı ve temsili şairi, geniş bir lirik şiir koleksiyonunun (La lira [1608–14; "Lir"] ve La sampogna [1620; "Sirinks") ve uzun bir mitolojik şiir koleksiyonunun yazarı Giambattista Marino'ydu. Shakespeare'in 200 kıtada anlattığı Venüs ve Adonis'in aşkına dair Ovidian mitinin Marino tarafından 8000'den fazla şişirildiği Adone (1623) şiiri. Marino, 16. yüzyılın sonlarında şiirden ilham aldı, ancak amacı - çağın tipik özelliği - yenilikle merak uyandırmaktı. Çalışmaları, fantastik yaratıcılığın, aşırı zorlama metaforun, şehvetin, aşırı kolaylığın ve mükemmel bir teknik becerinin "kibirleri" ile karakterizedir. Taklitçileri sayısızdı ve 17. yüzyıl İtalyan şairlerinin çoğu onun çalışmalarından etkilenmişti.

İtalyan Rönesansı nedeniyle, Leonardo da Vinci, Michelangelo, Fra Carnevale, Gian Lorenzo Bernini, Sandro Botticelli, Tintoretto, Titian, Raphael ve Giotto'nun eserleri de dahil olmak üzere İtalya'daki kilise sanatının olağanüstü olduğunu belirtmek dikkat çekicidir. İtalyan kilise mimarisi, özellikle Roma'daki Aziz Petrus Bazilikası, Venedik'teki]] San Marco Bazilikası ve Vaftizhane'deki "Cennet Kapıları" kapılarını içeren Filippo Brunelleschi'nin Floransa Katedrali olmak üzere, Batı kültürü için eşit derecede muhteşem ve tarihsel olarak önemlidir. Lorenzo Ghiberti'nin fotoğrafı. Tarzında Marino'dan daha ayık olan Gabriello Chiabrera, klasik şiirin (özellikle Yunan Pindar'ının) ölçülerini taklit etmede başarılıydı ve müzikal canzonette (Fransız Pléiade'nin Yunan şiir biçimini uyarlaması üzerine modellenmiş kısa dizelerle kafiyeli şiirler) kompozisyonunda mükemmeldi. anakreontik olarak bilinir). Yüzyılın sonuna doğru, vatansever bir soneci olan Vincenzo da Filicaia ve yüce gazeller yazan Alessandro Guidi, Barok'un aşırılıklarının büyük şairleri ve reformcuları olarak selamlandı. Daha önceki gösterişli sözlerin çoğunu muhafaza etseler de, rasyonel reform ihtiyacının bilinci, Accademia dell'Arcadia'nın kurulmasına yol açtı.

Spor Dalları[değiştir | kaynağı değiştir]

Azzurri'nin 1934 Dünya Futbol Şampiyonası'ndaki ilk zaferi (dört kişilik) kutlaması

Futbol popüler bir seyirci ve katılım sporudur. İtalyan milli takımı dünyanın en iyileri arasında yer alıyor ve 1934, 1938, 1982 ve 2006 olmak üzere dört farklı durumda Dünya Kupası'nı kazandı. Sadece Brezilya daha iyi bir rekora sahis. Büyük İtalyan kulüpleri sıklıkla yüksek düzeyde Avrupa müsabakalarında rekabet eder. FIFA Dünya Kupası'nı kazanan oyuncular arasında Giuseppe Meazza, Silvio Piola (bugüne kadar İtalya birinci lig tarihinin en golcü oyuncusu), Dino Zoff, Paolo Rossi, Marco Tardelli, Bruno Conti, Gianluigi Buffon, Fabio Cannavaro, Alessandro Del Piero var., Andrea Pirlo ve Francesco Totti. Diğer şampiyonlar arasında Gianni Rivera, Luigi Riva (bugüne kadar İtalya'nın tüm zamanların en skorer oyuncusu), Sandro Salvadore, Giacomo Bulgarelli, Pietro Anastasi, Giacinto Facchetti, Giampiero Boniperti, Romeo Benetti, Roberto Boninsegna, Roberto Bettega, Roberto Baniggio ve Paolo Maldini yer alıyor. Dönemin nesir yazarları arasında hicivci Traiano Boccalini, İspanyol egemenliğine karşı verilen mücadelede Ragguagli di Parnasso (1612–13; Parnassus Reklamları) ile öne çıkmıştır. Katolik doktrinlerini Reformasyon'a tepki olarak tanımlayan Trent Konseyi'nin tarihi, Venedik devletinin papalık müdahalesine karşı özgürlüğünün savunucusu Paolo Sarpi tarafından yazılmıştır. Guido Bentivoglio tarafından yazılmıştır. Girolamo Brusoni'nin Venedik romanları, Pietro della Valle'nin seyahatleri ve Napoliten Giambattista Basile'nin hikâyeleri gibi hâlâ ilgi çekicidir. Bu dönemin tüm huzursuz enerjisi, matematik felsefesinin temellerini atan ve düzyazısının canlılığı ve netliği ile İtalyan edebiyatı tarihinde önemli bir yer kazanan bir bilim adamı olan Galileo'nun çalışmasında doruğa ulaştı.

İtalya ayrıca tüm Kış Olimpiyat Oyunlarına katılmış, 114 madalya ve Yaz Olimpiyat Oyunlarında 577 madalya kazanmıştır. İtalya toplam 246 altın madalya kazandı ve bu da onları ABD, Sovyetler Birliği, Almanya, İngiltere ve Fransa'dan sonra Olimpiyat tarihinin en başarılı 6. ülkesi yapıyor. İtalya, 701 ile tüm zamanların en yüksek altıncı madalya toplamına sahis. Müzikli drama ve operanın yükselişiyle birlikte İtalyan yazarlar artan ölçüde lirik sahne ile çalıştılar. Ottavio Rinuccini gibi şairler tarafından yazılan librettolar, dramatik ve müzikal sanatla planlanmıştır. 17. yüzyıl boyunca opera evlerine popüler bir ruh girdi: perdeler arasında intermezzi (kısa dramatik veya müzikli hafif eğlenceler) gerekliydi, bu bir bütün olarak performansın dramatik birliğini baltalayan bir uygulamaydı ve yüzyılın sonuna doğru her iz teatral mülkiyet terk edildi.

Basketbol, sıklıkla İtalya'daki en popüler sporlardan biri ve futboldan sonra en popüler ikinci takım sporu olarak kabul edildi.[90] Milli basketbol takımı , 1983 ve 1999'da iki EuroBasket altın madalyası ve 1980 ve 2004'te iki Olimpiyat gümüş madalyası kazanan Avrupa'nın en iyi takımları arasında kabul edildi. Ayrıca, FIBA Europe ve Euroleague Basketball'un ulusal lig katsayılarına göre, İtalya'nın profesyonel basketbol ligi Lega Basket Serie A (LBA), 1958'den 2007'ye kadar Avrupa'nın tarihsel olarak en üst sıradaki ulusal yerel ligiydi. Bugün LBA, Avrupa'nın en iyi ulusal basketbol liglerinden biri olarak kabul ediliyor. Kulüpleri en fazla EuroLeague şampiyonluğunu (13), en çok FIBA Saporta Kupası'nı (15) ve en çok FIBA Koraç Kupası'nı (10) kazandı. Marino'nun etkisinin yayılması birçok kişi tarafından bir suistimal olarak algılandı. 1690'da Accademia dell'Arcadia, "kötü zevki" ortadan kaldırmak amacıyla Roma'da kuruldu. Akademinin amacı, gerçekten hissedilen bir ihtiyaçla uyumluydu. Üyelerinin çoğu, şiddetli klasik sempatileri olan René Descartes'ın rasyonalist takipçileriydi, ancak tepkileri esas olarak Altın Çağ'da yaşadığı varsayılan perilerin ve çobanların basitliğini taklit etmekten ibaretti ve böylece eski bir hilenin yerini yeni bir hile aldı. Arcadian lirikinin tipik bir temsilcisi, opera librettosunun 18. yüzyıl reformcusu Pietro Metastasio'ydu.

Rugby birliği İtalya'da da tanınmaktadır; kulüpler, Super 10'da ve Avrupa Heineken Kupası turnuvasında yurtiçinde yarışıyor. Milli takım on yıllar boyunca önemli ölçüde ilerleme kaydetti ve tarihi takımları yenmeyi başardığı 1990'ların ikinci yarısında iyi sonuçlar elde etti. Milli takım Altı Ulus Şampiyonası'nda yarışıyor ve Rugby Dünya Kupası'nda düzenli olarak yer alıyor. 1713'te Veroneli bir asilzade olan ve daha sonra arkeolojik ve antikacı rehberi Verona illustrata'nın (1731-32) yazarı olan Scipione Maffei, Merope'yi üretti; bu, büyük bir başarıyla karşılanan ve İtalyan trajik tiyatrosunun reformuna giden yolu işaret eden bir trajediydi. (Merope daha sonra Voltaire tarafından Fransızcaya uyarlandı.) 1726 ve 1747 yılları arasında William Shakespeare'in bir hayranı olan Antonio Conti, boş dizelerle dört Roma trajedisi yazdı.

Bisiklet, İtalya'da da iyi temsil edilen bir spordur. İtalyanlar, en çok Dünya Bisiklet Şampiyonasını kazanan Belçika'dan sonra ikinci sırada yer alıyor. Giro d'Italia, her Mayıs ayında düzenlenen dünyaca ünlü bir uzun mesafe bisiklet yarışıdır ve her biri yaklaşık üç hafta süren Tour de France ve Vuelta a España ile birlikte üç Büyük Turdan birini oluşturur. Tenis kortların yakınında ve televizyonda önemli bir takipçi kitlesine sahiptir. İtalyan profesyonel tenisçiler neredeyse her zaman erkek ve kadın oyuncular arasında ilk 100 dünya sıralamasında yer alır. Raketli plaj tenisi İtalyanlar tarafından icat edildi ve ülke genelinde birçok kişi tarafından uygulanıyor. Voleybol birçok amatör oyuncu tarafından oynanmakta ve profesyonel oyuncular dünyanın en iyi ve en zor voleybol ligi olarak kabul edilen İtalyan Voleybol Ligi'nde mücadele etmektedir. Erkek ve kadın milli takımları genellikle dünyadaki takımların ilk 4 sıralamasında yer alır. Ancak 1775 yılına kadar Vittorio Alfieri'nin Kleopatra'sının başarısıyla önemli bir İtalyan trajedisi nihayet ortaya çıktı. Pietro Metastasio ve libretto yazarı Paolo Rolli'nin melodramları veya müzikal dramalarıyla güçlü bir tezat oluşturan Alfieri'nin trajedileri sert, acı ve melodisizdir. Klasik ve İncil temalarını seçti ve tiranlığa olan nefreti ve özgürlük sevgisi aracılığıyla, izleyicilerini yüce duygular ve vatanseverlik coşkusuyla harekete geçirmeyi arzuladı. Saul (1782) ve Mirra'da (1786) en derin noktasındadır. Alfieri'nin Romantik dönem ve Risorgimento'daki etkisi muazzamdı ve Carlo Goldoni gibi, İtalya'ya diğer Avrupa uluslarınınkiyle karşılaştırılabilir bir drama külliyatı sağlamak için verdiği mücadelelerin açıklayıcı bir hesabını veren önemli bir otobiyografi yazdı.

Hayatta kalan en eski ve en başarılı Formula 1 takımı olan Scuderia Ferrari'den bir Ferrari SF70H.[91]

İtalya'nın motor sporlarında uzun bir geleneği var: İlk iki Formula 1 şampiyonasına Alfa Romeo için yarışan pilotlar hakim oldu ve kazandı. Scuderia Ferrari, 1948'den beri yarışan Grand Prix yarışlarında hayatta kalan en eski takım ve 15 Sürücü Şampiyonası ve 16 Üretici Şampiyonası kaydıyla istatistiksel olarak tarihin en başarılı Formula 1 takımı. Diğer önemli otomobil yarışları etkinlikleri arasında Targa Florio ve Mille Miglia (ve tarihi canlanması) sayılabilir. Metastasio'nun opera libretto reformu, 18. yüzyılın ortalarında Goldoni'nin komedi reformu ile paraleldi. 17. yüzyıl boyunca commedia dell'arte - genellikle büyük ustalıktaki aktörler tarafından icra edilen renkli bir doğaçlama, şarkı söyleme, mim ve akrobasi pandomimi - yavaş yavaş sıradan komedinin yerini aldı, ancak 18. yüzyılın başlarında yozlaşmış ve gülünç duruma düşmüştü.

Ayrıca, Giacomo Agostini ve Valentino Rossi gibi motosiklet yarışçıları, tüm zamanların en büyük spor yıldızlarından bazıları olarak kabul edilmektedir. Diyalog çoğunlukla doğaçlamaydı ve olay örgüsü -senaryo olarak bilinen karmaşık bir sahne yönergeleri dizisi- esas olarak zorla evlilikler, talihsiz aşıklar ve hizmetçilerin ve efendilerin entrikalarıyla ilgiliydi. Goldoni, bu geleneksel tiyatro türünü, Venedik sahnesi yerel lehçenin rafine bir biçiminde tasvir edildiğinde, özellikle zekâ ve canlılığın belirgin olduğu yazılı eserlerle değiştirmeyi başardı. Belki de üretken çıktısı nedeniyle, çalışmalarının bazen derinlikten yoksun olduğu düşünülmüştür.

Birden fazla yarışmada dünya rekoru kıran az sayıdaki kadın yüzücüden biri olan Federica Pellegrini, dünyanın en başarılı yüzücülerinden biri olmuştur. İtalyan sporcular Yaz Olimpiyat Oyunlarında 549 madalya ve Kış Olimpiyat Oyunlarında 114 madalya daha kazandı. Jessica Rossi, yeterlilikte 75'lik bir Atıcılık sporu dünya rekoru ve 99'luk bir dünya rekoru kırdı. Eskrim çok başarılı bir spordur ve İtalya en başarılı eskrim ülkelerinden biridir; Edoardo Mangiarotti, kazandığı 39 Olimpiyat ve Dünya şampiyonluğu ile dünyanın en başarılı eskrimcidir. Güreşte en dikkat çekici güreşçilerden biri , WWWF (Dünya) Ağır Siklet Şampiyonası'nın rekorunu iki saltanat boyunca 11 yılı aşkın bir süredir elinde tutan Bruno Sammartino'dur. İtalya'daki diğer çok popüler sporlar voleybol, atletizm ve bokstur. Bununla birlikte, sosyal gözlemi keskindir ve karakterleri güzel bir şekilde çizilmiştir. Bir protofeminist olan kahramanı Mirandolina ile La locandiera (1753; "The Innkeeper"; Müh. Goldoni'nin rakibi ve sert tartışmacı, Venedikli meslektaşı Carlo Gozzi (daha liberal gazeteci Gasparo'nun gerici kardeşi) ayrıca komediler, hiciv dizeleri ve önemli bir otobiyografi yazdı. Fiabe teatrali'si (1772; "Tiyatro Masalları") fanteziye dayanır ve genellikle hicivlidir. Bunlar arasında, daha sonra Sergey Prokofiev tarafından opera haline getirilen L'amore delle tre melarance (Üç Portakal İçin Aşk) ve daha sonra Giacomo Puccini tarafından bestelenen orijinal Turandot bulunmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Cohen, I. Bernard (1965). "Reviewed work: The Scientific Renaissance, 1450-1630, Marie Boas". Isis. 56 (2): 240–42. doi:10.1086/349987. JSTOR 227945
  2. ^ Peter Davies; Derek Lynch (2002). The Routledge Companion to Fascism and the Far Right. Routledge. ss. 1–5.
  3. ^ Risorgimento. 4 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Encyclopædia Britannica Online, 2011. Web. 25 September 2011.
  4. ^ Kimbell, David R. B. Italian Opera. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cambridge University Press, 1994. s. 1. Web. 22 July 2012.
  5. ^ (İtalyanca) Commedia dell'arte. 4 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Treccani, il portale del sapere. Web. 24 July 2012.
  6. ^ Zirpolo, Lilian H. The A to Z of Renaissance Art. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Scarecrow Press, 2009. ss. 154-156. Web. 16 July 2012.
  7. ^ [1] 3 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UNESCO World Heritage Centre. Web. 25 September 2011.
  8. ^ Abbot, Charles. Italy. 6 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Morellini Editore, 2006. s. 101. Web. 24 September 2011.
  9. ^ DK (Author). DK Eyewitness Travel Guide: Italy. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Dorling Kindersley Ltd, 2012. ss. 23-24. Web. 1 December 2013.
  10. ^ Oxford Dictionary of English. 19 Ağustos 2010. ISBN 9780199571123. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2021. 
  11. ^ "The road from Rome to Paris. The birth of a modern Neoclassicism". 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2021. 
  12. ^ Sear, Frank. Roman architecture. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cornell University Press, 1983. s. 10. Web. 23 September 2011.
  13. ^ Davis, John A. "Italy." World Book Advanced. World Book, 2011. Web. 23 September 2011.
  14. ^ "Renzo Piano". The New York Times. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  15. ^ Miller (2005) s. 486. Web. 26 September 2011.
  16. ^ a b c Insight Guides (2004) s. 220. 26 September 2011.
  17. ^ "Wiley: Design City Milan - Cecilia Bolognesi". Wiley.com. 16 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  18. ^ "Frieze Magazine - Archive - Milan and Turin". Frieze.com. 10 Ocak 2010. 10 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  19. ^ a b c "Historical origins of italian neorealism - Neorealism - actor, actress, film, children, voice, show, born, director, son, cinema, scene". Filmreference.com. 11 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  20. ^ "International Journal of Comic Art". s.n. 20 Ağustos 2017. 9 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017 – Google Books vasıtasıyla. 
  21. ^ Ingles, Tim; Dilworth, John. Four Centuries of Violin Making: Fine Instruments from the Sotheby's Archive. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cozio Publishing, 2006. s. 11. Web. 21 July 2012.
  22. ^ a b c Salamone, Frank A. Italy. 10 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Countries and Their Cultures, 2001. Web. 25 October 2012.
  23. ^ Wheen, Andrew. Dot-Dash to Dot.com: How Modern Telecommunications Evolved from the Telegraph to the Internet. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Springer, 2010. s. 45. Web. 23 September 2011.
  24. ^ Cleveland, Cutler (Lead Author); Saundry, Peter (Topic Editor). Meucci, Antonio. 26 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Encyclopedia of Earth, 2006. Web. 22 July 2012.
  25. ^ (İtalyanca) Caretto, Ennio. Gli Usa ammettono: Meucci è l' inventore del telefono. 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Corriere della Sera. Web. 21 July 2012.
  26. ^ Bergin, Thomas Goddard; Speake, Jennifer. Encyclopedia of The Renaissance and the Reformation. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Infobase Publishing, 2004. ss. 144-145. Web. 10 November 2012.
  27. ^ Ciuccetti, Laura. Michelangelo: David. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Giunti Editore, 1998. s. 24. Web. 16 November 2012.
  28. ^ Duiker, William J.; Spielvogel, Jackson J. World History. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cengage Learning, 2008. ss. 450-451. Web. 10 November 2012.
  29. ^ North Carolina Museum of Art. Nagy, Rebecca Martin; Spence, June; Burden, Virginia. North Carolina Museum of Art: handbook of the collections. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Museum, 1998. s. 120. 24 September 2011.
  30. ^ Jacobsen, Aaron H. Leonardo da Vinci. 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Scholastic.com. Web. 21 July 2012.
  31. ^ Bloom, Jonathan M.; Blair, Sheila. The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture (Volume 3). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Oxford University Press, 2009. s. 356. Web. 11 December 2013.
  32. ^ Patrick, James. Renaissance and Reformation (Volume 1). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Marshall Cavendish, 2007. s. 195. Web. 11 December 2013.
  33. ^ "FAOSTAT". faostat.fao.org. 24 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  34. ^ "FAOSTAT". faostat.fao.org. 14 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  35. ^ Mulligan, Mary Ewing; McCarthy, Ed. Italy: A passion for wine. 2006, 62(7), 21-27. Web. 27 September 2011.
  36. ^ "Wine". Unrv.com. 9 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  37. ^ "Archived copy". 4 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2009.  Italy. Education and Study in Italy. Spain Exchange. Web. 12 July 2010.
  38. ^ "Chi siamo - Sapienza - Università di Roma". Uniroma1.it. 22 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  39. ^ "Sapienza among Top World Universities - Sapienza - Università di Roma". en.uniroma1.it. 11 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  40. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2012 - Top 500 universities - Shanghai Ranking - 2012 - World University Ranking - 2012". Shanghairanking.com. 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  41. ^ "Europe - Ranking Web of Universities". Webometrics.info. 3 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  42. ^ "Center for World University Rankings". Cwur.org/top100.html. 2013. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2013. 
  43. ^ "Archived copy". 16 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2011.  Bocconi Università in Milan (BMI). Penn Abroad. 27 September 2011.
  44. ^ (İtalyanca) Sda Bocconi supera London Business School. 17 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Corriere della Sera. Web. 31 January 2011.
  45. ^ Samuels, Richard J. Machiavelli's Children. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cornell University Press, 2005. s. 33. Web. 23 October 2012.
    "The literati taught that Italy had moral and intellectual primacy because it was the cradle of European civilization — of Roman law, of Christian thought, of the Renaissance. "Primacy" was Italy's great founding myth — the idea capable of animating and agitating, mobilizing, directing popular conscience, and sustaining action. Italy could be the spiritual empire that transforms and unites Western civilization."
  46. ^ a b c Fisher, Ian. Italy (Background). 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times. Web. 1 December 2013.
  47. ^ De Grummond, Nancy Thomson. "Rediscovery," in Larissa Bonfante, ed., Etruscan Life and Afterlife: A Handbook of Etruscan Studies. Wayne State University Press, 1986. ss. 18-46. Web. 18 November 2013.
  48. ^ a b Hanlon, Gregory. "Italy." Europe, 1450 to 1789: Encyclopedia of the Early Modern World, 2004. Web. 6 November 2012.
    "Italy's cultural inventions provided the standards to which Europeans complied in literature, architecture, art, and music until the end of the 19th century, although the country lost some of its pilot role by 1650. The era is synonymous with the baroque aesthetic, fashioned in Rome in the late 16th century, and often closely associated with the Catholic Church."
  49. ^ Italy. 6 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Encyclopædia Britannica Online, 2012. Web. 25 October 2012.
  50. ^ Woodhead, Linda. An introduction to Christianity. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cambridge University Press, 2004. ss. 43-44. Web. 22 September 2011.
  51. ^ Lecky, William Edward Hartpole. History of European morals from Augustus to Charlemagne (Volume 2). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. D. Appleton and Co., 1870. s. 84. Web. 22 October 2012.
    "Christianity for the first time made charity a rudimentary virtue, giving it a leading place in the moral type and in the exhortations of its teachers. Besides its general influence in stimulating the affections, it effected a complete revolution in this sphere, by representing the poor as the special representatives of the Christian founder, and thus making the love of Christ rather than the love of man the principle of charity."
  52. ^ Elder, Ruth; Evans, Katie; Nizette, Debra. Psychiatric & Mental Health Nursing. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Elsevier Health Sciences, 2012. s. 104. Web. 5 December 2013.
  53. ^ The first public hospital in Europe was founded by a Roman woman, Fabiola, at Ostia near Rome in 390.[52]
  54. ^ Nice, Alex T. "Rome, Ancient." World Book Advanced. World Book, 2012. Web. 15 July 2012.
  55. ^ (Fransızca) Wegener, Günther S. La Bible et nous. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Flammarion, 1958. Web. 14 June 2012.
  56. ^ Reyes, E. Christopher. In His Name. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. AuthorHouse, 2010. s. 457. Web. 9 December 2013.
  57. ^ Ellingsen, Mark. Reclaiming Our Roots. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Continuum, 2000. s. 22. Web. 10. Dec. 2013.
  58. ^ Putnam, Robert D.; Leonardi, Robert; Nannetti, Raffaella. Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princenton, 1993. Web. 6 November 2011.
  59. ^ See also Putnam R. D. (1995), Bowling Alone: America's Declining Social Capital, in "Journal of Democracy", 6, 65–78.
  60. ^ Landau, Sarah Bradford. Renaissance (14th-17th century). 18 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Scholastic.com. Web. 25 September 2011.
  61. ^ Bruni, Luigino; Zamagni, Stefano. Civil Economy: Efficiency, Equity, Public Happiness. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Peter Lang, 2007. s. 97. Web. 22 August 2012.
  62. ^ Macdonald, Hamish. Mussolini and Italian Fascism. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nelson Thornes, 1999. s. 48. Web. 16 November 2013.
  63. ^ Chase, Myrna; Jacob, Margaret; Jacob, James; Von Laue, Theodore. Western Civilization: Ideas, Politics, and Society (Volume 1). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Cengage Learning. ss. 154-160. Web. 23 November 2013.
  64. ^ Jameson, John Franklin; Bourne, Henry Eldridge; Schuyler, Robert Livingston. The American Historical Review. (Full text) American Historical Association, 1914. Web. 09. Dec. 2013.
  65. ^ Italian Scholarship in Renaissance England. University of North Carolina Studies in Comparative Literature. 3. Chapel Hill: University of North Carolina. 1952. s. 68. 
  66. ^ Empire of Words: The Reign of the OED, by John Willinsky, Princeton University Press, 1994
  67. ^ Kirkpatrick, Robin. English and Italian literature from Dante to Shakespeare: a study of sources, analogue and divergence. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Longman, 1995. s. 278. Web. 22 November 2013.
  68. ^ Burke, Peter. "The Uses of Italy," in Roy Porter and Mikulás̆ Teich, ed., The Renaissance in National Context. Cambridge University Press, 1992. s. 13. Web. 21 November 2013.
  69. ^ Shelley, Percy Bysshe. The Narrative Poems of Percy Bysshe Shelley (Volume 1). 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Wildside Press LLC, 2008. s. 27. Web. 21 November 2013.
  70. ^ Wilson, A.N. The Victorians. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Random House, 2011. s. 86. Web. 23 November 2013.
  71. ^ Mahkovec, Linda. Voicing Female Ambition and Purpose: The Role of the Artist Figure in the Works of George Eliot. 15 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ProQuest, 2008. s. 33. Web. 23 November 2013.
  72. ^ Appy, Christian G. Cold War Constructions: The Political Culture of United States Imperialism, 1945-1966. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. University of Massachusetts Press, 2000. s. 108. Web. 24 November 2013.
  73. ^ Keegan, John. The Mask Of Command: A Study of Generalshis. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Random House, 2011. s. 281. Web. 2 December 2013.
    "[A]s I walked with [the Duce] in the gardens of the Villa Borghese, I could easily compare his profile with that of the Roman busts, and I realised he was one of the Caesars."
  74. ^ Trevor-Roper, Hugh. Hitler's Table Talk 1941-1944: Secret Conversations. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Enigma Books, 2013. s. 203. Web. 23 November 2013.
  75. ^ a b c d Worldmark encyclopedia of the nations. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gale Research, 1995. s. 241. Web. 17 July 2012.
  76. ^ Weissmüller, Alberto. Palladio in Venice. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Grafiche Vianello srl, 2005. s. 127. Web. 12 December 2013.
  77. ^ a b Clivio, Gianrenzo s.; Danesi, Marcel. The Sounds, Forms, and Uses of Italian. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. University of Toronto Press, 2000. s. 3. Web. 31 October 2012.
  78. ^ Ethnologue: Languages of the World. thirteenth. Consulting Editors: Richard S. Pittman & Joseph E. Grimes. Dallas, Texas: Summer Institute of Linguistics, Academic Pub. October 1996. ISBN 1-55671-026-7. 
  79. ^ a b c d e Gall, Timothy L.; Hobby, Jeneen M. Worldmark Encyclopedia of the Nations: Europe. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Thomson Gale, 2007. ss. 367-368. Web. 01 Nov. 2012.
  80. ^ a b c d e f g Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Audipress 01 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  81. ^ (İtalyanca) Settimanali — Luglio 2012. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Prima Comunicazione. Web. 29 November 2012.
  82. ^ Huurdeman, Anton A. The Worldwide History of Telecommunications. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. John Wiley & Sons, 2003. s. 207. Web. 30 November 2012.
  83. ^ Rai Radio 1, Rai Radio 2, and Rai Radio 3.
  84. ^ Rai 1, Rai 2, and Rai 3; Canale 5, Italia 1, and Rete 4.
  85. ^ Charles, Victoria; Carl, Klaus H. Gothic Art. 9 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Parkstone International, 2008. s. 81. Web. 17 November 2013.
  86. ^ "The Global Religious Landscape" (PDF). Pewforum.org. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2015. 
  87. ^ The World Fact Book: People - Italy 3 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. CIA.gov. Web. 24 September 2011.
  88. ^ "BBC NEWS - World - Europe - Muslims in Europe: Country guide". news.bbc.co.uk. 23 Aralık 2005. 29 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  89. ^ "Italy". State.gov. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  90. ^ Tesserati in Italia, il basket secondo solo al calcio 22 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Scaligera Basket
  91. ^ "Ferrari". Formula1.com. 13 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 

İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Nedir? :İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? ile ilgili İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Ne Demektir? İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Açıklaması Nedir? İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Cevabı Nedir? İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Kelimesinin Anlamı? İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Açıklaması? :İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir.İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.
İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Gerçek mi? :İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? ile ilgili İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Hakkında? :İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? ile ilgili İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? burada bulabilirsiniz. İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Detaylar için sitemizi geziniz İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler İtalyan kültürü nedir?, İtalyan kültürü anlamı nedir?, İtalyan kültürü ne demektir? resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz
Zargana balığı, Random access memory, Kirkby, Vicente Monje, Anthony Sher, IV. Pius, Kevin Willis, Lev Landau, If I Were Sorry, NGC 3751, Mikonos, Bart Goor, Konuşma dili, Kaliforniyum, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Cem Yalçın Yıldırım, Misk sığırı, Joshua Slocum, Zerrin Özer 97, Stepançikovo Köyü, Rinoplasti, Halkalı güneş tutulması, Türkiyedeki yanardağlar, Großdeutschland Tümeni, Deutsch Amerikanische Freundschaft, 2001 San Diego Sinema Eleştirmenleri Topluluğu Ödülleri, Giekau, Shigeo Shingo, Claddagh yüzüğü, 14 Ekim 2023 Güneş tutulması, Charu Asopa, Jagiellon Üniversitesi, UEFA Jübile Ödülleri, Acushnet, Massachusetts, Gri şapkalı hacker, Javier Balboa, Elista, Svetlana Alliluyeva, Béthune (arrondissement), Esrar yağı, Özlem Zengin, Ralf Zumdick, Ibrahima Konaté, Adis Jahović, Yudoma Nehri, Bozkırda Yangın, Magister militum, Mancor de la Vall, Panthera tigris, Dağ zinciri, 1327, 2002 J. League Division 2, Toroslar, Solingen, Bruno Fernandes, Doğudan gelen üç müneccim, Jamaal Lascelles, Vichy, Il est là, Michael S. Neiberg, 2. Mahmut, Bilimsel sınıflandırma, Nebiyan Dağı, Klaskuri Köprüsü, Armamar, Gobionellus, 25 Ekim 2022 Güneş tutulması, Norah Jones, Oğuz Oktay, César Peixoto, Efraín Juárez, J. R. R. Tolkien Tarafından Oluşturulan Yapay Diller, İbrahim Aydın (1874 doğumlu siyasetçi), Ağ tarayıcıları karşılaştırması, Tirana, Ellesmere Adası, Acayip İyi, Willem Einthoven, Lehim, Matt Berry, İlk temas (antropoloji), Muhtemel veliaht, Mustafa Kemal Atatürk kronolojisi, Paul Darrow, Özgür Wendland Cumhuriyeti, Wind, Genel topoloji, Ton polisliği, Atv Haber, Melendiz Dağı, Andreas Miaulis, Banks Adası (Britanya Kolumbiyası), Wiesław Gołas, Ming Hanedanı, Nicolò Zaniolo, Efrem, Türkiye millî plaj futbolu takımı, Büyükeynelli, Sorgun, Dixie Dean, Giresun Dağları,
Zekasal İsminin Anlamı Nedir?, Faik Deli Kimdir?, Zekâlı İsminin Anlamı Nedir?, Ferdaya Salmak Nedir?, Cevdet Akay Kimdir?, Zekâi İsminin Anlamı Nedir?, Teyelli Nedir?, Ferdası Nedir?, Zehirsiz İsminin Anlamı Nedir?, Ferasetsiz Nedir?, Tuncer Usta Kimdir?, Tevazulu Nedir?, Ferasetli Nedir?, Zehirli İsminin Anlamı Nedir?, Nesrin Arslan Kimdir?, Ferahlık Duymak Nedir?, Çağatay Atasay Kimdir?, Zehir Zıkkım İsminin Anlamı Nedir?, Alpaslan Türkkan Kimdir?, Zecrî İsminin Anlamı Nedir?, Adnan Sinan Çakıroğlu Kimdir?, Yrd Doç Dr Badegül Can Emir Kimdir? Yrd Doç Dr Badegül Can Emir Nereli Yrd Doç Dr Badegül Can Emir Kaç Yaşında?, Zebunküş İsminin Anlamı Nedir?, Aziz Cem Güner Kimdir?, Zebun İsminin Anlamı Nedir?, Ferah Tut Nedir?, Doğukan Ak Kimdir?, Zayi İsminin Anlamı Nedir?, Ferah Bulmak Nedir?, Doğan Avcı Kimdir?, Zayıf Sesli İsminin Anlamı Nedir?, Erol Bayram Kimdir?, Feragatli Nedir?, Tufan Yanar Kimdir?, Zayıf Nahif İsminin Anlamı Nedir?, Testereli Nedir?, Özgül Baydoğan Kimdir?, Feragat Sahibi Nedir?, Zayıf İsminin Anlamı Nedir?, Tespihsiz Nedir?, Naci Şanlıtürk Kimdir?, Zaviyevi İsminin Anlamı Nedir?, Ülkü Ayaydın Kimdir?, Tespihli Nedir?, Fer Almak Nedir?, Akadyana bayrağı Anlamı Nedir, Akadyana bayrağı Nasıl Oluştu, Akadyana bayrağı Tarihi, Akadyana bayrağı Renkleri, Akadyana bayrağı Tasarımı, Naile İşlek Kimdir?, Zavallı İsminin Anlamı Nedir?, Teslimiyetçi Nedir?, Zatî İsminin Anlamı Nedir?, Fenomenolojik Nedir?, Nizamettin Öztürk Kimdir?, Ahmet Yasin Şentürk Kimdir?, Fenomenal Nedir?, Zata Mahsus İsminin Anlamı Nedir?, Ejder Kaygusuz Kimdir?, Fenolojik Nedir?, Zaruri İsminin Anlamı Nedir?, Tesettürsüz Nedir?, Emrullah Türe Kimdir?, Zarsı İsminin Anlamı Nedir?, Tesettürlü Nedir?, Fenlenmek Nedir?, Elif Baysal Kimdir?, Zarplı İsminin Anlamı Nedir?, Fenik Nedir?, Mehmet Bağlar Kimdir?, Cumali İnce Kimdir?, Zarif İsminin Anlamı Nedir?, Fenersiz Yakalanmak Nedir?, Fevzi Fatih Oğuz Kimdir?, Zafer Bayrağı (Azerbaycan) Anlamı Nedir, Zafer Bayrağı (Azerbaycan) Nasıl Oluştu, Zafer Bayrağı (Azerbaycan) Tarihi, Zafer Bayrağı (Azerbaycan) Renkleri, Zafer Bayrağı (Azerbaycan) Tasarımı, Fenersiz Nedir?, Zararsız İsminin Anlamı Nedir?, Fenerli Nedir?, Zararlı İsminin Anlamı Nedir?, Hüseyin Çalişci Kimdir?, İrfan Karatutlu Kimdir?, Feneri Nerde Söndürdün Nedir?, Zarardîde İsminin Anlamı Nedir?, Terso Nedir?, Metin Bozkurt Kimdir?, Zarafetli İsminin Anlamı Nedir?, Savaş bayrağı Anlamı Nedir, Savaş bayrağı Nasıl Oluştu, Savaş bayrağı Tarihi, Savaş bayrağı Renkleri, Savaş bayrağı Tasarımı, Fener Çekmek Nedir?, Mustafa Çiftci Kimdir?, Zampara İsminin Anlamı Nedir?, Tersinir Nedir?, Gülfiraz Sağlık Kimdir?, Ters Türs Nedir?, Zamlı İsminin Anlamı Nedir?, Fenaya Çekmek Nedir?, Filiz Kılıç Kimdir?, Ters Ters Nedir?, Fenasına Gitmek Nedir?, Zamklı İsminin Anlamı Nedir?, Mehtap Nazan Göktaş Kimdir?, Fenalık Geçirmek Nedir?, Sancak (bayrak) Anlamı Nedir, Sancak (bayrak) Nasıl Oluştu, Sancak (bayrak) Tarihi, Sancak (bayrak) Renkleri, Sancak (bayrak) Tasarımı, Zamansız İsminin Anlamı Nedir?,