Yediler nedir?, Yediler anlamı nedir?, Yediler ne demektir?

Alevîlik
Makale serilerinden
İnanç Allah • Muhammed • Hak-Muhammed-Ali • Muhammed-Ali • Kur'an • İslâm Peygamberleri • Nefesler • Dört Kapı Kırk Makam • Şeriat • Tarikat • Hakikat • Marifet • Tâkıyye • Tevella • Teberru • Nûr • Vahdet-i Vücud • Keşf • Nefis • İhsan
On İki İmam 1. Ali • 2. Hasan • 3. Hüseyin • 4. Zeynel Abidin • 5. Muhammed el-Bakır • 6. Cafer-i Sadık • 7. Musa el-Kâzım • 8. Ali er-Rıza • 9. Muhammed el-Cevâd • 10. Ali el-Hadî • 11. Hasan el-Askeri • 12. Muhammed Mehdi
Önderler Hatice • Fatıma Zehra • Ali • Hasan bin Ali • Hüseyin bin Ali • Ehli Beyt • 14 Masum-u Pak • Yediler • 17 Kemerbest • Kırklar
Etkin kişiler Hızır • Veysel Karani • Salmân-ı Fârisî • Câbir bin Hayyan • Z'ûl-Nûn el-Mısrî • Ebâ Yezîd-i Bistâmî • El-Hallac • Ebu'l Vefâ • Ebû’l Hasan Kharakânî • Yusuf Hemedani • Muin’ed-Dîn Nâsır-ı Hüsrev • Ahmed Yesevî • Ahmed Er Rufai • Abdülkâdir Geylânî • Kutb'ûd-Dîn Haydar • Muhyiddin İbn Arabi • Ahi Evran • Hacı Bektaş-ı Veli • Mevlâna Celâleddîn • Hacı Bayram-ı Veli • Sadreddin Konevî • Tac'ed-Dîn Zahid Gilani • Baba İlyas • Sarı Saltık Baba • Barak Baba • Taptuk Emre • Yunus Emre • şık Paşa • Safiyüddin İshak • Karaca Ahmet • Sadreddin Musa • Abdal Musa • Nesîmî • Şah Ni'metullah Velî (Nûr'ed-Dîn Kirmanî) • Şeyh Cüneyt • Şeyh Haydar • Sultan Ali • Hatai • Kaygusuz Abdal • Balım Sultan • Gül Baba • Pir Sultan Abdal • Fuzûlî • Kul Himmet • Virani • Yedi Ulu Ozan • Nurbakşî • Galibî
Tarihi Emevîler • Ebû Müslim El-Horasanî • Babek Ayaklanması • Babek Hürremi • Abbâsîler • Alavîler • Fatımîler • İlhanlılar • Baba İshak ayaklanması • Baba İshak • Şeyh Bedreddin • Börklüce Mustafa • Osmanlı İmparatorluğu'nda Alevi zulmü • Şah Kulu Baba Tekeli isyanı • Şah Kulu • Çaldıran Muharebesi • Yavuz Sultan Selim • Celâlî ayaklanmaları • Baba Zünnun İsyanı • Kalender Çelebi İsyanı • Kalender Çelebi • Abaza Mehmed Paşa • Kuyucu Murat Paşa • Safev’îyye • Safevîler • Avşarlar • Kaçarlar • Bektâş’îyye • Vaka-i Hayriye • II. Mahmud • 1830 Yezidi İsyanı • Dersim ayaklanmaları • Nuri Dersimi • Koçgiri İsyanı • Seyit Rıza • Dersim katliamı • Maraş katliamı • Çorum katliamı • Sivas katliamı
İbâdet Cem • Cemevi • Semah • Cuma Namazı • Dua • Oruç • Zekât • Kurban • Adak • Mevlit • Keramet • Ziyaret • Musâhip • Düşkünlük
Dinî günler Mevlut Kandili • Regaip Kandili • Miraç Kandili • Berat Kandili • Kadir Gecesi • Ramazan Bayramı • Kurban Bayramı • Aşure Günü • Nevruz • Hıdırellez • Hızır Orucu • Muharrem orucu • 26-28 Ramazan / Kadir orucu • Masum-u Pak Orucu • Gadir Hum Bayramı • Hacı Bektaş-ı Veli Anma Törenleri
Tarîkat • A) İslâmî-Sufi/Tasavvufî Kökenliler • 1) Alavîler • Horasan Melametîliği • Kalenderîlik • Haydarîlik • Nakşibendiye • Mevlevîlik • Yesevilik • Bektâşîlik • Ahilik • 2) Kadiriye • Nimetullahîlik • Nurbakşîlik • Rufailik • Galibilik • 3) Zahidiyye • Halvetiyye • Bayramiyye • Halvetiye • Safeviyye • Kızılbaşlar • Çepniler • Tahtacılar • B) Hürremîyye (Kızıl-Giyinenler) • 1) Celâlîyye • 2) Vefâîyye • Babailer • Baba İlyasçılar • Baba İshakçılar • Barak Babacılar • Hurûfîyye (Dîn) • Dedebabalık • Ali’îyye • Harabat’îyye • Nûktâvîlik • C) Nusayrîyye (Arap Aleviliği) (Din) • 1) Haydariyye • 2) Şemsiyye / Şimaliyye • 3) Kameriyye / Kilaziyye • 4) Gaybiyye • D) Yezdânizm (Kürt Alevîliği) • 1) Yâresân (Yarsanizm) • 2) Yezidi (Ezidilik) (Dîn) • 3) Çınarcılık (Işık Alevîliği)
Hizipler ve İ'tikadî mezhepler Sünnîlik • Şiîlik • Haricîlik • Bâtınîlik
Diğer etkileşim grupları Melâmîlik • Kalenderîlik • Yesevîlik • Kadirilik • Rufailik • Haydarîlik Mevlevîlik •Halvetiyye • Ekberilik • Bayramiye • Bektâşîlik • hiler • Nimetullahîlik • Halvetiye • Çepniler • Tahtacılar • Galibilik • Nurbakşîlik • Vefâîlik • Bâbâîlik • İsmailîlik • Nizarîlik • Safeviyye • Kızılbaş • Celâl’îyye • Hurûf’îyye • Bâtınîlik • Dedebabalık • Ali’î • Harabat’î • Nusayr’îyye • Dûrz’îyye • Bâbîlik • Bahâîlik • Kürt Alevîleri • Yâresânîlik • Êzîdîlik • Yezdânizm • Ghulat-i Şîʿa ve Kürt Alevîliği • Zerdüşt • Mazdaizm • Zurvanizm • Kabbala • Mazdekçilik • Işıkçılık • Luvî mitolojisi • Mani dini • Sâbiîlik • Gnostisizm • Şamanizm • Şaman • Tengricilik • Panenteizm • Nebatiler
g t d

Yediler, kendilerine özel görevler verilmiş peygamberler; İbrahim, Halil, Musa, Harun, İdris, Yusuf ve İsa.

Yedilerin halk arasında geçerli diğer tanımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Muhammed, Hatice-yi Kübra, Ali, Fatıma, Hasan, Hüseyin, Selman-ı Farisî.
Yedi Erenler (7 kayıp ermiş).
Yedi Ulu Ozan (Nesîmî (14 yy), Fuzûlî (16 yy), Şah Hatai (16 yy), Pir Sultan Abdal (16 yy), Virani (16 yy), Yemini (15 yy), Kul Himmet (16 yy)).
Yedi Burç (Bilim, cömertlik, sabır, marifet, perhiz, korku, edep)
Yedi Renk: Fatma Ana kuşağı(Siyah, beyaz, kırmızı, mavi, yeşil, sarı, ve mor) olarak tanımlanır.^[1]

Bir başka tanım ateş, su, toprak, rüzgâr, can(erkek), canan(kadın), çoban(çocuk) olarak Vahdeti tanımlayan birliktir. Alevilik inancında Üçler, Beşler, Yediler, Onikiler (12 İmam) ve Kırklar (Kırklar Meclisi) sıralamasında önemli bir yeri vardır. Ali Şia'sının İslam inancında ezoterik, başka deyişle batıni temelini oluşturan bu sıralamada Yediler tanımlamasına İslam dışında Kitab-ı Mukaddes'in Kenan ülkesinde Davut zamanı "yedilere" erişmek için mücadele eden Musevileri anlattığı kısımda geçer. Ancak İslam'daki Yedilerin Muhammed ve Ehl-i Beyt'inin yanı sıra Kırklar'dan biri olduğu Hatai şiirlerinde ve dini menkıbelerde geçen Selman-ı Farısi'den oluşması bunu benzerlik olarak yorumlama sonucunu doğurur.

Yedi Rakamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yedi, Türk halk inancında İslâmiyet ile birlikte önem kazanmış bir rakamdır. İslam dininin kutlu sayısı olduğu söylenebilir. Örneğin Kuran'da göklerin yedi kat olduğu farklı ayetlerde vurgulanır. Hac ibadeti esnasında Kâbe yedi kez tavaf edilir. Yusuf’un rüyâlarında yedi rakamı (mesela, yedi besili inek ve yedi cılız inek gibi) ön plana çıkar. Ayrıca Ortadoğu kökenli dinlerde, özellikle Hristiyanlıkta Tanrı’nın yeryüzünü altı günde yarattığı ve yedinci gün dinlendiği söylenir. Hafta yedi günden oluşur. Bunun dışında gökkuşağında yedi renk ve Büyükayı takımyıldızında 7 parlak yıldız vardır. Halk inancında bunlarla ilgili efsanelere rastlanır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Alevi-Bektaşi İnancının Esasları". 17 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2008.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Alevi-Bektaşi İnancının Esasları

Alevilik konuları

İnançlar

Allah · Muhammed · Miraç · Hak-Muhammed-Ali · Muhammed-Ali · İmamet · On İki İmam · İmamet (İsnâaşeriyye öğretisi) · Tasavvuf · Vech-i Din · Melamilik · Dört Kapı Kırk Makam · Sufi metafiziği · Ekberilik · En-el Hak · Bektaşî inancı · Kırklar Cemi

İbadet

Ayinler	Cem · Semah · Gülbenk
Bayramlar ve törenler	Hıdırellez · Ramazan Bayramı · Kurban Bayramı · Gâdir-î Hum · Aşure Günü · Nevruz · Hacı Bektaş-ı Veli Anma Törenleri · Abdal Mûsâ anma törenleri
Oruçlar	Hızır Orucu · Kadir Orucu · Masum-u Pak Orucu · Muharrem Orucu
Kandiller	Mevlid Kandili · Regaip Kandili · Miraç Kandili · Berat Kandili · Kadir Gecesi
Şenlikler	Pir Sultan Abdal Şenlikleri

Aleviliğin tarihi

Devirler	Emevîler devrinde Aleviler · Abbâsîler devrinde Aleviler · Fatımiler devrinde Aleviler · Türkler'de batınilik tarihi · Anadolu Selçukluları devrinde Aleviler · İlhanlılar devrinde Aleviler · Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş devrinde Aleviler · Timur İmparatorluğu devrinde Aleviler · Babailer · Safevî-Kızılbaş tarihi · Osmanlı İmparatorluğu'nda Alevilere yapılan haksızlıklar
İsyanlar	Abdullah bin Zübeyr İsyanı · Babek Ayaklanması · Babai Ayaklanması · Şahkulu İsyanı · Baba Zünnun İsyanı · Kalender Çelebi İsyanı · Celali isyanları · Dersim ayaklanmaları · Vaka-i Hayriye
Katliamlar	İbn-i Mülcem · Kerbelâ Olayı · Dersim İsyanı · Maraş Katliamı · Çorum Olayları · Sivas Katliamı
Önderler	Abdullah bin Zübeyr · Muhammed bin Abdullah el-Mehdi · Muhtar es-Sekafî · Ebû Müslim Horasânî · Hasan bin Zeyd'ül-Alevi · Babek Hürremi · Yahya bin Ömer · Hasan bin Zeyd · Hasan el-Utruş · Baba İshak · Şeyh Bedreddin · Börklüce Mustafa · I. İsmail · Şahkulu · Seyit Rıza

Nüfus dağılımı

Kızılbaşlar (Çepniler · Tahtacılar) · Nusayriler

Alevi itikad
ve
mezhepleri

Mezhepler	Şiilik · İsnâaşeriyye · Keysanilik · Zeydilik · Yediciler · Karmatîlik · İsmaililik · Nizarîlik · Haşhaşiler · Hurûfilik · Hindistan Alevîliği · Türkistan Aleviliği
İtikadlar	Şii imameti · Caferilik · Nusayrilik · Bâtınîlik · Yedicilik (Nizari fıkhı · Tâyyîb’îyye)
Tarikatlar	Yesevîlik · Kalenderilik · Bektaşîlik · Nimetullahilik

Dini kişilik

Eren · Abdal · Sarı Ana · Derviş · Dede

Dini önderler

Hızır · Selman-ı Farisî · Veysel Karani · Zünnûn-ı Mısrî · Bâyezid-i Bistâmî · Hallâc-ı Mansûr · Ebu'l Hasan Harakânî · Nâsır-ı Hüsrev · Ahmed Yesevî · Tapduk Emre · Yunus Emre · Muhyiddin İbnü'l-Arabî · Ebu'l Vefa el-Bağdadi · Baba İlyas · Baba Haydar · Hacı Bektaş-ı Veli · Sarı Saltık · Barak Baba · İmadeddin Nesimî · Abdal Musa · Kaygusuz Abdal · Balım Sultan · Demir Baba · Harabati Baba · Gül Baba · Pir Sultan Abdal · Kul Himmet · Virani

Diğer

İslam · Fıkhi mezhepler · Sünnilik · Hariciler · Muhammira (Hürremiyye · Babekiyye) · İbahilik · Dürzîlik · Yezdânizm · Alevilik eleştirisi