Ur Kraliyet Mezarlığı

Ur Kraliyet Mezarlığı
	Ur Kraliyet Mezarlığı'nın kazı sırasındaki genel görünümü
	Ur Ur antik kentinin konumu
Konum	Tel el-Mukayyer, Zi Kar Valiliği, Irak
Bölge	Mezopotamya
Koordinatlar	30°57′41″N 46°06′22″E / 30.9615°K 46.1061°D
Tür	Yerleşim
Tarihçe
Kuruluş	y. MÖ 3000
Devir(ler)	Obeyd döneminden Demir Çağı'na
Sit ayrıntıları
Kazı tarihleri	1853-1854, 1922-1934
Arkeologlar	John Taylor, Leonard Woolley

Ur Kraliyet Mezarlığı, Güney Irak'ın Zi Kar Valiliği'nde bulunan bir arkeolojik sit alanıdır. Ur'daki ilk kazılar, 1922-1934 yılları arasında, Leonard Woolley'in yönetiminde Londra'daki British Museum ile Philadelphia, Pennsylvania'daki Pennsylvania Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi tarafından gerçekleştirildi. Buluntuların çoğu özellikle Irak, Bağdat ile British Museum olmak üzere çeşitli müzelerde sergilenmektedir.

Keşif[değiştir | kaynağı değiştir]

Woolley, antik kentin yerleşimi hakkında fikir edinmek için 1922'de deneme siperleri kazarak süreci başlattı. Başlangıçta hiçbir şeyin keşfedilmediği bir siperde başarkeolog Leonard Woolley daha derine inmeye karar verdi. Bu siperde kil vazolar, kireçtaşı kâseler, küçük bronz nesneler ve çeşitli boncuklar bulundu. Woolley, siperde altın boncuklar olabileceğini düşündüğü için işçileri bulduklarını teslim etmeye ikna etmek için işçilere bir miktar para teklif etti. Woolley'in bu teklifiyle işçilerin bulup ve sattıkları altın boncuklar, geri kazanılmış oldu.^[1]

İşçilerin sahtekarlığı bir sorundu ve bu durum yalnızca ön kazılarda geçerli değildi. Yardım için tutulan yerlilerin daha önce arkeoloji kazı tecrübesi yoktu ve bu yüzden Woolley, işçiler arkeolojik kazılarda daha bilgili hale gelene kadar "altın siper" dedikleri şeyi dört yıl boyunca terk etmek zorunda kaldı. Ayrıca arkeoloji, bir saha olarak henüz başlangıç aşamasındaydı. Sonuç olarak bulunan altın nesneler, bir uzman tarafından "Geç Babil" (MÖ 700) dönemine ait olduğu tespit edildi fakat bu nesnelerin aslında I. Sargon dönemine (MÖ 2300) ait olduğu sonradan belirlendi.^[2]

Ur'daki mezarlıkta 2000'den fazla gömü vardı. Bu mezarlar arasında boyutları ve yapıları, mezar eşyalarının çeşitliliği ve zenginliği ile toplu ritüel ile ilişkili eserlerin varlığı nedeniyle Woolley tarafından "kraliyet" mezarı olarak tanımlanan on altı mezar da mevcuttur.^[3]

Sit alanı[değiştir | kaynağı değiştir]

Antik Ur kentinin kalıntıları, Güney Irak çölünde yer almaktadır. Fırat Nehri iki bin yıldan fazla bir süre önce rotasını değiştirdikten sonra şehir terk edilmiş olarak kalmıştır. Bununla birlikte, ilk arkeologlar yüzey kısmını kazdılar ve bazılarında kraliyet isimleri yazılı olan mezarlar buldular. Woolley, 1922 yılında British Museum ve Pennsylvania Üniversitesi Arkeoloji ve Antropoloji Müzesi adına kazılarına başladı. Ancak, mezarlığın ve kraliyet mezarlarının asıl keşfi, kazı başladıktan dört yıl sonra oldu. Büyük mezarlık, MÖ 3. bin yılın ikinci yarısında en az üç yüzyıl boyunca faaliyetteydi. Mezarların çoğu, birbirini kesen tek tek gömülerdi. Erkek ve kadın cesetleri, kendilerini zengin veya fakir olarak tanımlayan eşyalarla birlikte bulundu.^[4]

Woolley başlangıçta 1850 mezar ortaya çıkardı ancak daha sonra 260 mezar daha belirledi.^[5] Zenginlikleri, mezarlıklarının yapısı ve ritüelleri ile diğerlerinden farklı olduğu için on altı tanesi onun için ayrı bir öneme sahipti. Taştan yapılmış odalar ve muazzam zenginlikten ötürü bu mezarların kraliyet soyundan gelen ölülere ait olduğunu düşünmüştür. Kendi taş odalarında yer alan bu tür kadavralar, öbür dünyada ihtiyaçlarını karşılamak için bol miktarda erzağa sahip olan yegane kadavralardı. Bununla birlikte, astlara aynı şekilde muamele edilmemiş ve yukarıda belirtilen mallardan hiçbiri astların mezarında yer almamıştır. Cenaze sadece asıl ceset için olduğundan bu kişilerin mezarına erzak ve eşya koyma gibi ritüeller gerçekleştirilmemiştir. Ana ceset gömüldüğünde insanların geri kalanı o kişinin şerefine kurban edilir ve daha sonra gömülürdü.^[6]

Woolley, Büyük Ölüm Çukuru'nu (PG 1237) bulduğunda, son derece kötü durumdaydı. Odadan geriye kalanlar birkaç taş ve iyi durumda biraz altın, lapis lazuli ve akik boncuklardı. "Büyük Ölüm Çukuru", kadınlara veya genç kızlara ait olduğu düşünülen diğer cesetlerle birlikte içeriye yerleştirilmiş silahlı erkeklerin cesetleri için mezarlık görevi gören kare şeklinde açık bir alandı.^[7] Ur'daki büyük ölüm çukurlarının tanıtımı, genellikle tüm Sümerlerin en büyük hükümdarı olarak da bilinen Ur krallarından biri olan Meskalamdug ile ilişkilendirilir. Böylesine büyük bir gömme uygulaması askerlerin fedakarlığı ve öbür dünyada ona eşlik edecek bir kadın korosu ile başladı. Ayrıca Büyük Ölüm Çukuru'nun Mesannepada'nın mezarı olduğu öne sürülmüştür.^[8]

Mezar eşyaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Ur'daki mezarlık, çok sayıda nesnenin yanı sıra 2000'den fazla gömü içeriyordu. Pek çok eşya, bir avuç kraliyet mezarından gelmektedir. Bu mezar eşyalarının çoğu muhtemelen Afganistan, Mısır ve İndus Vadisi dahil olmak üzere çeşitli bölgelerden ithal edilmiştir. Önemli nesneler silindir mühürler, mücevherler ve metal işçiliğinden çanak çömleklere, müzik aletlerine ve daha fazlasına kadar çeşitlilik göstermektedir.

Puabi mezarında bulunan yeniden oluşturulmuş Sümer başlık kolyeleri, British Museum.
Ur Kraliyet Mezarları'nda bulunan bu kolyedeki kazınmış akik boncukların İndus Vadisi uygarlığından geldiği düşünülmektedir.
Çocuk mezarında bulunan taç, PG 1133
Çalılıktaki Koç
Ur Standardı
Kraliçe Puabi'nin mezarından bir Boğa Başı Lyre, British Museum.
Birinci Ur Hanedanlığı'nın olası kurucusu Meskalamdug'un altın miğferi (replika), MÖ 26. yüzyıl.
Ur Kraliyet Oyunu

Mezarlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ur Kraliyet Mezarlığı'nda çok sayıda bireysel mezar ve birkaç kraliyet mezarı tespit edilmiştir. Kraliyet mezarlarının özellikleri genellikle belirsizdir ancak bunları, yazıtlar veya Sümer Kral Listesi gibi kraliyet listeleri aracılığıyla bilinen kraliyet figürleriyle eşleştirmek için bazı çabalar gösterilmiştir.^[9] Julian Reade, geçici olarak ana mezarları aşağıdaki yöneticilerle ilişkilendirmiştir:^[9]^[10]

Ur Kraliyet Mezarlığı'ndaki ana mezarlar
PG 1236^[11]	A-Imdugud, kral. Mezarlıktaki en eski ve en anıtsal mezar.^[9]	Kraliyet mezarlarının bulunduğu mezarlık alanı
PG 779	Ur-Pabilsag, kral, A-Imdugud'un oğlu.^[9]
PG 777^[12]	Ur-Pabilsag'ın karısı, bir kraliçenin mezarı.^[9]
PG 755	Meskalamdug'un mezarı.^[13] Muhtemelen aynı adı taşıyan bir prens, örneğin Meskalamdug'un oğlu ve kraliçe Nibanda.^[9]^[14]^[15]
PG 1054^[16]	Nibanda Mezarı, Meskalamdug kraliçesi.^[9]
PG 1130	PG 755 mezarındaki prensin dul eşi.^[9]
PG 789	Ur-Pabilsag'ın oğlu Kral Meskalamdug'un mezarı.^[9]
PG 800	Puabi'nin mezarı, Meskalamdug'un ikinci eşi.^[9]
PG 1050	Ashusikildingir'in mezarı, Meskalamdug'un eşi.^[9]
PG 1332	Akalamdug'un mezarı, kral, Meskalamdug'un oğlu.^[9]
PG 337	Kraliçenin mezarı, Akalamdug'un ikinci eşi.^[9]
PG 1232/1237	Mesannepada'nın mezarı, Meskalamdug'un oğlu.^[9]
PG 55	Kraliçenin mezarı, A'anepada'nın eşi.^[9]
PG 580	A'anepada'nın mezarı, kral, Mesannepada'nın oğlu.^[9]
PG 1157^[17]	Meskiagnuma'nın mezarı], kral, Mesannepada'nın oğlu.^[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Woolley, Leonard C. (1954). Excavations at Ur. Londra: Ernest Benn Limited. ss. 52-53.
^ Woolley, Leonard C. (1954). Excavations at Ur. Londra: Ernest Benn Limited. s. 52.
^ Irving, Alexandra and Janet Ambers. “Hidden Treasure from the Royal Cemetery at Ur: Technology Sheds New Light on the Ancient Near East.” Near Eastern Archaeology 65, no. 3 (Eylül 2002): 206-213.
^ Reade, Julian. "The Royal Tombs of Ur." In Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus 20 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Editörler: Joan Aruz ile Ronald Wallenfels, Metropolitan Museum of New York and Yale University Press, 2003. 93-94,96.
^ Baadsgaard, Aubrey, Monge, Janet, Cox, Samantha ve Zettler, Richard L. "Human Sacrifice and Intentional Corpse Preservation in the Royal Cemetery of Ur." Antiquity 85, no. 327 (2011): 27-42.
^ Woolley, Leonard. Ur Excavations. vol. 2. The Royal Cemetery. (Londra: Publications of the Joint Expedition of the British Museum and of the Museum of the University of Pennsylvania to Mesopotamia, 1934). 33, 37-38.
^ Reade, Julian. "The Great Death Pit at Ur." In Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus 20 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ed. Joan Aruz ve Ronald Wallenfels (New York and New Haven: Metropolitan Museum of New York and Yale University Press, 2003). 120.
^ Reade, Julian (2003). Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. s. 96. ISBN 978-1-58839-043-1.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q Reade, Julian (2003). Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. ss. 94-96. ISBN 978-1-58839-043-1. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
^ Reade, Julian (2001). "Assyrian King-Lists, the Royal Tombs of Ur, and Indus Origins". Journal of Near Eastern Studies. 60 (1): 18. doi:10.1086/468883. ISSN 0022-2968. JSTOR 545577.
^ Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. s. 111.
^ Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. ss. 53-.
^ "Woolley assumed that there were two people called Meskalamdug, but it is more likely that we are dealing with one individual, whose grave furniture reflected his importance in temple hierarchy, and who at a later stage of his life assumed the title lugal as inscribed on the seal found in PG1054." Ur (İngilizce). Iraqi Cultural Centre. 1981. s. 37. 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
^ Treasures from the Royal Tombs of Ur (İngilizce). UPenn Museum of Archaeology. 1998. s. 25. ISBN 978-0-924171-54-3. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
^ Tinney, Steve; Sonik, Karen (2019). Journey to the City: A Companion to the Middle East Galleries at the Penn Museum (İngilizce). University of Pennsylvania Press. s. 226. ISBN 978-1-931707-17-6. 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.
^ Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. s. 97.
^ Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. ss. 170-171.

[1] Woolley, Leonard C. (1954). Excavations at Ur. Londra: Ernest Benn Limited. ss. 52-53.

[2] Woolley, Leonard C. (1954). Excavations at Ur. Londra: Ernest Benn Limited. s. 52.

[Irving2002-3] Irving, Alexandra and Janet Ambers. “Hidden Treasure from the Royal Cemetery at Ur: Technology Sheds New Light on the Ancient Near East.” Near Eastern Archaeology 65, no. 3 (Eylül 2002): 206-213.

[Reade2003-4] Reade, Julian. "The Royal Tombs of Ur." In Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus 20 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Editörler: Joan Aruz ile Ronald Wallenfels, Metropolitan Museum of New York and Yale University Press, 2003. 93-94,96.

[Baadsgaard2011-5] Baadsgaard, Aubrey, Monge, Janet, Cox, Samantha ve Zettler, Richard L. "Human Sacrifice and Intentional Corpse Preservation in the Royal Cemetery of Ur." Antiquity 85, no. 327 (2011): 27-42.

[Woolley1934-6] Woolley, Leonard. Ur Excavations. vol. 2. The Royal Cemetery. (Londra: Publications of the Joint Expedition of the British Museum and of the Museum of the University of Pennsylvania to Mesopotamia, 1934). 33, 37-38.

[7] Reade, Julian. "The Great Death Pit at Ur." In Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus 20 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ed. Joan Aruz ve Ronald Wallenfels (New York and New Haven: Metropolitan Museum of New York and Yale University Press, 2003). 120.

[8] Reade, Julian (2003). Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. s. 96. ISBN 978-1-58839-043-1.

[JR94-9] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q Reade, Julian (2003). Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus (İngilizce). Metropolitan Museum of Art. ss. 94-96. ISBN 978-1-58839-043-1. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.

[10] Reade, Julian (2001). "Assyrian King-Lists, the Royal Tombs of Ur, and Indus Origins". Journal of Near Eastern Studies. 60 (1): 18. doi:10.1086/468883. ISSN 0022-2968. JSTOR 545577.

[11] Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. s. 111.

[12] Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. ss. 53-.

[13] "Woolley assumed that there were two people called Meskalamdug, but it is more likely that we are dealing with one individual, whose grave furniture reflected his importance in temple hierarchy, and who at a later stage of his life assumed the title lugal as inscribed on the seal found in PG1054." Ur (İngilizce). Iraqi Cultural Centre. 1981. s. 37. 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.

[14] Treasures from the Royal Tombs of Ur (İngilizce). UPenn Museum of Archaeology. 1998. s. 25. ISBN 978-0-924171-54-3. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.

[15] Tinney, Steve; Sonik, Karen (2019). Journey to the City: A Companion to the Middle East Galleries at the Penn Museum (İngilizce). University of Pennsylvania Press. s. 226. ISBN 978-1-931707-17-6. 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2020.

[16] Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. s. 97.

[17] Hall, H. R. (Harry Reginald); Woolley, Leonard; Legrain, Leon (1900). Ur excavations. Trustees of the Two Museums by the aid of a grant from the Carnegie Corporation of New York. ss. 170-171.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

Ur Kraliyet Mezarlığı nedir?, Ur Kraliyet Mezarlığı anlamı nedir?, Ur Kraliyet Mezarlığı ne demektir?