Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir?

Jaꞑalif

Vikipedi, özgür ansiklopedi

(Uniform Türk Alfabesi sayfasından yönlendirildi)

Yeni Türk alfabesi (Tatarca: Яңа төрки әлифбасы, Yaña törki älifbası) veya kısaca Jaꞑalif, (Tatarca: Яңалиф, Yañalif; Tatarca telaffuz: [jɑŋɑˈlif]), 1930'lu yıllarda Sovyetler Birliği'ndeki Slav kökenli olmayan halklar için oluşturulmuş Latin alfabesi temelli bir yazı sistemidir. 1926 yılının Şubat ayında Bakü'de toplanan Birinci Türk Halkları Kurultayı'nda alınan karar ile 1926 yılının Nisan ayında Kazan'da Jaꞑa Tatar əlifʙasь adıyla tasarlandı.^[1] 3 Temmuz 1927 tarihinde Tataristan hükûmeti tarafından Yañalif, Tatar dilinin resmi yazı sistemi olarak kabul edildi^[2] ve 1940 yılına kadar kullanıldı.

Eşzamanlı olarak başta Sovyetler Birliği'nde konuşulan diğer Türk dilleri olmak üzere Tacikçe gibi bazı Türki olmayan diller için de Jaꞑalif temelli Latin alfabeleri kullanılmaya başlandı.

Alfabe[değiştir | kaynağı değiştir]

Jaꞑalif'te kullanılan harfler, karşılık geldikleri ses değerleri ve modern Ortak Türk alfabesindeki eşdeğer harfler aşağıdaki tabloda verilmiştir.

№	Jaꞑalif	IPA	Ortak Türk alfabesi
1	A a	/ɑ/	A a
2	B ʙ	/b/	B b
3	C c	/t͡ʃ/	Ç ç
4	Ç ç	/d͡ʒ/	C c
5	D d	/d/	D d
6	E e	/e~ɛ/	E e
7	Ə ə	/æ/	Ğ ä
8	F f	/f/	F f
9	G g	/ɡ/	G g
10	Ƣ ƣ	/ɣ~ʁ/	Ğ ğ
11	H h	/h/	H h
12	I i	/i/	İ i
13	J j	/j/	Y y
14	K k	/k/	K k
15	L l	/l/	L l
16	M m	/m/	M m
17	N n	/n/	N n
18	Ꞑ ꞑ	/ŋ/	Ñ ñ
19	O o	/o~ɔ/	O o
20	Ɵ ɵ	/ø~œ/	Ö ö
21	P p	/p/	P p
22	Q q	/q/	Q q
23	R r	/ɾ~r/	R r
24	S s	/s/	S s
25	Ş ş	/ʃ/	Ş ş
26	T t	/t/	T t
27	U u	/u/	U u
28	V v	/v/	V v
28	V v	/w/	W w
29	X x	/x~χ/	X x
30	У y	/y/	Ü ü
31	Z z	/z/	Z z
32	Ƶ ƶ	/ʒ/	J j
33	Ь ь	/ɯ/	I ı

Eşce (İşçi) gazetesinde yayınlanan Jaꞑalif taslağı

Аа, Вв, Cc, Şş, Dd, Đđ, Әә, Ff, Gg, Ƣƣ, Hh, Ii, Çç, Kk, Ll, Mm, Nn, Ꞑꞑ, Оо, Өө, Рр, Qq, Rr, Ss, Тт, Ѣѣ, Uu, Уу, Vv, Хх, Ьjьj, Zz, Ƶƶ, Ьь, Ee

Asıl "ilerlemiş" Jaꞑalif uyarlaması

Аа, Вв, Çç, Cc, Dd, Ee, Ьь, Әә, Ff, Gg Ƣƣ, Hh, Ii, Jj, Kk Qq, Ll, Mm, Nn, Ꞑꞑ, Оо, Өө, Рр, Rr, Ss, Тt, Uu, Yу, Xx, Ьjьj, Zz, Ƶƶ, Şş, Vv

Kirilleştirme[değiştir | kaynağı değiştir]

1930'lu yıllarda Türkiye'ye karşı, Sovyetler Birliği'nde çok sayıda olası düşmanlık başladı. Atatürk'ün yeni Türk alfabesi Jaꞑalif alfabesinden farklı olsa da, Sovyet yetkilileri için Latin alfabesi, burjuva dünyasının bir sembolüydü. 1939 yılında SSCB'de Jaꞑalif alfabesini Kirilleştirme süreci başlatıldı.

Fazlullin'in alfabesi

Аа, Бб, Вв, Гг, Дд, Ee, Ee, Жж, Зз, Ии, Йй, Кк, Лл, Mm, Hн, Оо, Пп, Рр, Cc, Тт, Уу, Фф, Xx, Цц, Чч, Шш, Щщ, Ъъ, Ыы, Ьь, Ээ, Юю, Яя, Аъаъ, Оъоъ, Уъуъ, Жъжъ, Нънъ, Хъ хъ

Ilminski'nin alfabesi

Аа, Бб, Вв, Гг, Дд, Ee, Жж, Зз, Ии, Йй, Кк, Лл, Mm, Hн, Оо, Пп, Рр, Cc, Тт, Уу, Фф, Xx, Цц, Чч, Шш, Щщ, Ъъ, Ыы, Ьь, Ээ, Юю, Яя, Ӓӓ (Я я), Öö, Ӱӱ (Ю ю), Жж, Ҥҥ, Хх

Tatar Meclisi Ocak 1997 yılında Kiril alfabesini yeniden düzenledi.

А Ә Б В Г Д Е (Ё) Ж Җ З И Й К Л М Н Ң О Ө П Р С Т У Ү Ф Х Һ Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я^[2]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Jaꞑalif/Яңалиф". Tatar Encyclopedia. (2002). Kazan: Tatarstan Republic Academy of Sciences Institution of the Tatar Encyclopaedia
^ ^a ^b М.З. Закиев. Тюрко-татарское письмо. История, состояние, перспективы. Москва, "Инсан", 2005

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/ansiklopedi/Jaꞑalif&oldid=31247983" sayfasından alınmıştır

Kategori:

Türk alfabesi

Uniform Türk Alfabesi nedir?Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?Uniform Türk Alfabesi ne demektir?

Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Nedir? :Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? ile ilgili Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Ne Demektir? Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Açıklaması Nedir? Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Cevabı Nedir? Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Kelimesinin Anlamı? Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? konusu Nedir Ne, yaşantımızda sık kullanılan kelimelerden birisi olarak karşımıza çıkar. Hem sosyal medyada hem de gündelik yaşantıda kullanılan ne kelimesi, uzun yıllardan beri dilimizdedir. Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Türk Dil Kurumu na (TDK) göre farklı anlamları olan ne kelimesi, Türkçe de tek başına ya da çeşitli cümleler eşliğinde kullanılabilir. Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Ne kelimesi ne demek, TDK ya göre anlamı nedir sorularının cevabını arayanlar için bildiris.com doğru adres! Peki, ne kelimesi ne demek, TDK ye göre anlamı nedir? Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Ne kelimesinin kökeni ne, ne kelimesinin kaç anlamı var? Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? İşte TDK bilgileri ile merak edilenler
Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Açıklaması? :Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Açıklama Bir Terim Kavram Ya Da Başka Dilsel Olgunun Daha İyi Anlaşılması İçin Yapılan Ek Bilgidir.Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Söz Konusu Bilgi Açıklanacak Sözcükten Daha Uzun Olur Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Açıklama İle İlgili Durumun Kanıtı Şu Şekilde Doğrulanabilir Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Bir Sözlükteki Tanım İlgili Sözcük Yerine Kullanılabilirse, Bu Bir Açıklamadır. Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Yani Aynı Bağlam İçinde Hem Sözcük Hem De Tanım Kullanılırsa Ve Anlamsal Açıdan Bir Sorun Oluşturmuyorsa Bu Bir Açıklamadır.
Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Gerçek mi? :Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? ile ilgili Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? burada bulabilirsiniz. Detaylar için sitemizi geziniz Gerçek anlam Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? sözcüklerin birincil anlamı ile (varsa) bu anlamla doğrudan ilişkili olan anlamlarıdır. Gerçek anlam, temel anlam ile yan anlamların bileşkesidir. Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Bir sözcüğün mecaz olmayan tüm anlamlarını kapsar.
Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Hakkında? :Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? ile ilgili Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? burada bulabilirsiniz. Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Detaylar için sitemizi geziniz Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? Bu sayfada Hakkında nedir Hakkında ne demek Hakkında ile ilgili sözler cümleler bulmaca kısaca Hakkında anlamı tanımı açılımı Hakkında hakkında bilgiler Uniform Türk Alfabesi nedir?, Uniform Türk Alfabesi anlamı nedir?, Uniform Türk Alfabesi ne demektir? resimleri Hakkında sözleri yazıları kelimesinin sözlük anlamı nedir almanca ingilizce türkçe çevirisini bulabilirsiniz