Trullo Konsili
Konsilin 16.yüzyılda Rusların gözünden resmedilişi
Tarih	692
Mekân	Büyük Saray, Konstantinopolis
Konu	Ortodoks kanunlarının temeli
Duyuran	II. Justinianos
Katılanlar	215

Trullo Konsili ya da Quinisext Konsil, 692 yılında Konstantinopolis'te toplanan konsil. Büyük Saray'ın kubbesi (Grekçe: τρούλος, trulos) altında toplandığından ötürü Trullo Konsili olarak, beşinci ve altıncı (Latince: quinisextum) ekümenik konsillerin ihmal ettiği kilise içerisinde uyulması gereken disiplin kurallarını oluşturduğundan dolayı da Quinisext Konsil olarak anılmaktadır. Bu konsile, çoğunluğu Doğu Roma İmparatorluğu'ndan olmak üzere 215 piskopos katılmıştır. Gortyna'lı Basil Roma patrikliğine bağlıydı ve kanıt bulunamamasına rağmen kendisinin papanın elçisi olduğunu iddia etmişti.

Konsil, Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından ekümenik kabul edilirken Katolik Kilisesi buna karşı çıkmaktadır.

Alınan kararlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Konsilin oluşturduğu kanunların çoğu yinelemelerdi. Bu konsil ilk 6 ekümenik konsili onaylamakla kalmamış; Apostolik Kanunları'nı, Laodikya Konsili'ni, 3. Kartaca Konsili'ni ve Athanasius'un 39. Bayram Mektubu'nu da onaylamıştır.^[1]

Hristiyanlık öncesi uygulamaların yasaklanması[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu konsil, paganlardan geldiği düşünülen belirli kutlama ve uygulamaları yasaklamıştır. Dolayısıyla tarihçilere Hristiyanlık öncesi uygulamalar hakkında ışık tutmaktadır.^[2] Bunların sonucunda ne din adamlarının ne de din adamı olmayanların Bota, Kalends ya da Brumalia'daki^[3] Pagan festivallerini gözlemlemelerine izin verilmedi.^[4]

Ritüellerin gözlemlenmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu konsilin ortaya çıkardığı kanunların büyük bir kısmı dünyanın farklı bölgelerindeki kiliselerin ritüel farklılıklarını ortaya koymaktı. Bizans himayesinde oldukları ve yalnızca Doğulu bir ruhban sınıfıyla gerçekleştiği için bu konsil ezici bir çoğunlukla Konstantinopolis Kilisesi'nin uygulamasını uygun buldu.^[2]

Ermenilerin uygulamaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu konsil, aralarında komünyon için su katılmamış şarap kullanmak (kanun 32), din adamlarının çocuklarını din adamı olarak atamak (kanun 33) ve Lent'in cumartesi ve pazar günleri yumurta ve peynir yemek gibi Ermeni Hristiyanların bazı geleneklerini açıkça kınadı ve bu uygulamaları yasaklayan kanunları ihlal eden insanlar için ifade ve aforoz kararı verdiler.

Romalıların uygulamaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Aynı şekilde, benzer cezalarla, evli bireylerin ve eşlerinden ayrı yaşamaları için yemin etmedikçe (kanun 13) ve Cumartesi günleri Oruç (kanun 55) oruç tutmadıkça, evli bireylerin rahipliğe atanmalarına izin vermeme geleneğini kınadı. Roma Kilisesi'nin uygulamasıyla çelişmeksizin, aynı zamanda, oruçta komünyon ayininin sadece Cumartesi, Pazar ve Müjde bayramında gerçekleşmesi gerektiğini de buyurmuştur. (kanun 52).^[5][6]

Komünyon, ayin, vaaz ve vaftiz[değiştir | kaynağı değiştir]

Sunakta üzüm, süt ve bal sunulması engellendi. Komünyonu almaya gelen kimselerin, ellerini haç şeklinde birleştirdikten sonra almaları sağlandı. Ölü bedenlere komünyon verilmesi yasaklandı. Ayin sırasında Mezmurlar alçakgönüllü ve yumuşak tonlarda okunacaktı ve Trisagion'a 'bizim için çarmıha gerildi' ifadesi eklenmeyecekti. Rahipler, müjdeyi ataları tarafından oraya atıldığı şekilde vaaz edeceklerdi. Rahipler, vaftiz edilmemişler ile nasıl başa çıkacakları konusunda özel talimatlar aldılar ve onlara kafirleri Hristiyanlıka davet etmek için yönergeler verildi.^[5]

Din adamları ve sıradan insanlar için talimatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bunlara ek olarak bu konsil, kadınlar ile uygunsuz ve yasadışı ilişkileri olan din adamlarını kınadı. Bu konsil, simyayı ve komünyon idare etmek için ücret alınmasını da kınadı. Kutsal emirlere sahip olanların, piskoposlarının izni olmadan halk evlerine girmelerini, tefeci uygulamalara katılmalarını, hipodromdaki at yarışlarına katılmalarını, uygun olmayan giysiler giymelerini veya özel evlerde ayin (eukterion) kutlamalarını yasakladı. Hem din adamlarının hem de din adamı olmayanların zarla kumar oynamaları, tiyatro gösterilerine katılmaları veya kahinlere danışmaları yasaklandı. Hiç kimsenin bir fuhuş evine sahip olmasına, kürtaj yapmasına, süslü örgülerde saç düzenlemesine veya pornografiyi teşvik etmesine izin verilmedi. Ayrıca, Konstantinopolis Üniversitesi'ndeki hukuk öğrencilerine, bazılarının travestiliğe gönderme olarak yorumladığı "geleneğe aykırı giysiler" giymeyi bırakmaları emredildi.^[3][5]

Onama[değiştir | kaynağı değiştir]

Trullo Kanunları, ikonoklazm döneminde bile Bizans kanuni koleksiyonlarına girmenin yolunu buldu. Bununla birlikte, Balsamon gibi on ikinci yüzyılın büyük kanunistlerine kadar daha önceki konseylerin kanonlarına tamamen eşit bir statüye sahip olmadılar. Kısmen iki kanunun (13 ve 55.) Roma uygulamalarını açıkça eleştirmesinden ve Roma'nın bir dizi yeni kanunu yalnızca geçmişi de kapsadığı için onaylamasının beklenmesine içerlemesinden dolayı Roma'nın ani tepkisi düşmancaydı. Bununla birlikte, 711'de Papa Konstantin, Roma'nın Doğu'daki kanunların geçerliliğini kabul ederken, bunların farklı olduğu yerlerde mevcut batı uygulamalarını sürdürmesine izin verilen bir uzlaşmayı kabul etmiş görünüyor. Daha sonra, Papa I. Hadrian'ın (785 tarihli) Bizans'ın kanunları onayladığını belirten bir mektubu, Batı'da Hadrian onay vermiş gibi okundu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]