Sevda Ferdağ

Sevda Ferdağ
Sevda Ferdağ
Doğum	Lütfiye Dumrul; 15 Ağustos 1942; Edremit, Balıkesir, Türkiye
Ölüm	17 Şubat 2024 (81 yaşında); Cihangir, Beyoğlu, İstanbul, Türkiye
Defin yeri	Kuruçeşme Mezarlığı, Beşiktaş
Milliyet	Türk
Meslek	Oyuncu, şarkıcı
Etkin yıllar	1958-2012
Ödüller	Tüm Liste

Sevda Ferdağ, gerçek adıyla Lütfiye Dumrul (15 Ağustos 1942, Balıkesir - 17 Şubat 2024, İstanbul), Türk oyuncu, tiyatro sanatçısı ve şarkıcı.^[1]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğum adı Lütfiye Dumrul olan Sevda Ferdağ, 15 Ağustos 1942'de Balıkesir'in Edremit ilçesinde doğdu.^[2] Çocukluğu İstanbul'da geçti. Babası Şakir Bey'i ilkokuldayken kaybetti. Sanata değer veren ve çocuklarının sanatçı olmasını isteyen ailesi tarafından oyunculuğa teşvik edildi. Annesi Ayşe Hanım ve oyuncu olan ablası Ferda Ferdağ'ın baskısı sonucu sinema ile tanıştı.^[3]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1958 yılında henüz 16 yaşında iken O Günden Sonra filmi ile Türk sinemasına adım attı. İlk filmindeki başarısızlık ve çalışma şartlarının cazip gelmemesi üzerine ablası ile birlikte Almanya'ya gitti. Burada birçok derginin kapak sayfaları için model oldu ve birçok sinema menajerinden oyunculuk teklifi aldı. Yaşadığı şehir İstanbul'u özleyince beş yıl sonra Türkiye'ye geri döndü.^[4] 1963 yılında Azrail'in Habercisi filmi ile tekrar Yeşilçam'da yer aldı. 1964’te Halit Refiğ’in Gurbet Kuşları filminde dansöz rolünde oynadı.

1970'li yılların ikinci yarısından sonra ortaya çıkan Yeşilçam seks furyası Sevda Ferdağ’ı da etkiledi. Komedi ve arabesk filmlerinin yanı sıra furyanın filmleri de ilgi gördü. Ferdağ bu dönemde Hop Dedik Kazım ve Şöhret Budalası gibi filmlerde yer aldı.^[4] Kuralları olan oyuncu olmaktan uzak duran Ferdağ, elli yılda 150'nin üzerinde filmde rol aldı. Birçok yapımda "erkekleri baştan çıkaran vamp kadını" rollerine hayat verdi.^[3]

1979 yılında Seninle Son Defa filmindeki Nesrin karakteri ile Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı. 1998'de Ağır Roman filmindeki rolü ile Altın Portakal En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödülüne değer görüldü. 2003 Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri'nde Orhan Aksoy ile birlikte Onur Ödülü tevcih edildi. 2009 yılında Vedat Türkali, Ülkü Erakalın, Yalçın Tura ile birlikte Altın Portakal Yaşam Boyu Onur Ödülü'ne layık görüldü. Ferdağ ödülünü Halit Refiğ adına aldığını söyledi.^[5]

Salon komedileri ve "sabun köpüğü" tabir edilen filmlerde başrol, daha kalıcı filmlerde ise yardımcı kadın oyuncu rollerinde oynayan Sevda Ferdağ, Türk filmlerine ilginin azaldığı bir dönemde geçinebilmek için Fahrettin Aslan'ın gazinolarında şarkıcılık yaptı.^[2]^[4]

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Sevda Ferdağ, 17 Şubat 2024'te İstanbul Cihangir'deki evinde 81 yaşında hayatını kaybetti.^[6] 18 Şubat'ta Zincirlikuyu Camiinde kılınan cenaze namazının ardından Beşiktaş Kuruçeşme Mezarlığına defnedildi.^[7]

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

1958: O Günden Sonra
1963: Helal Olsun Ali Abi
1963: Adanalı Tayfur
1963: Azrailin Habercisi
1963: Beyoğlu Piliçleri
1964: Beş Şeker Kız
1964: Günah Kızları
1964: Gurbet Kuşları
1964: İstanbul'un Kızları
1964: Sokakların Kanunu
1964: Adanalı Tayfur Kardeşler
1964: Aşkların En Güzeli
1964: Dullar Tercih Edilir
1964: Erkek Ali
1964: Halime'den Mektup Var
1964: Hizmetçi Dediğin Böyle Olur
1964: Hızır Dede
1964: Hızlı Osman
1964: Kelebekler Çift Uçar
1964: Ölümün Ücreti
1964: On Korkusuz Adam
1965: Vahşi Gelin
1965: Beleş Osman
1965: Bir Caniye Gönül Verdim
1965: Cezmi Band 007.5
1965: Hak Yolunda Hazreti Yahya
1965: Hazreti Yusuf'un Hayatı
1965: Helal Adanalı Celal
1965: İstanbul Kazan Ben Kepçe
1965: Kahreden Kurşun
1965: Kanunsuzlar
1965: Kart Horoz
1965: Posta Güvercini
1965: Şehvetin Esiriyiz
1965: Şenol Birol Gool
1965: Son Darbe
1965: Sonsuz Geceler
1965: Taşralı Amca
1965: Tavan Arası
1965: Tehlikeli Adımlar
1966: Aslanların Dönüşü
1966: Babam Katil Değildi
1966: Çalıkuşu
1966: Cibali Karakolu
1966: Fatih'in Fedaisi
1966: Şehzade Murat ve Gülnaz Sultan
1966: Severek Döğüşenler
1966: Yedi Dağın Aslanı
1966: Ailenin Yüz Karası
1966: Arzunun Bedeli
1966: Çingene
1966: İnsan Bir Kere Ölür
1966: Kan Ve Kurşun
1966: Kanun Benim
1966: Kara Fatma
1966: Karanlıkta Vuruşanlar
1966: Para Kadın Ve Silah
1967: Anjelik Osmanlı Saraylarında
1967: Hacı Murat
1967: Hindistan Cevizi
1967: Ringo Kid
1967: Ağır Suç
1967: Ağlayan Kadın
1967: Aslan Yürekli Kabadayı
1967: Beni Katil Ettiler
1967: Çıldırtan Arzu
1967: Çıldırtan Dudaklar
1967: Demirel'e Söylerim
1967: Galatalı Mustafa
1967: Gençlik Türküsü
1967: Hesap Günü
1967: İmamın Gazabı
1967: Kanlı Takip
1967: Kardeş Kavgası
1967: Karım Beni Aldatırsa
1967: Ölüm Saati
1967: Sefiller
1967: Son Söz Benim
1967: Üç Sevdalı Kız
1968: Belalı Hayat
1968: Casus Kıran
1968: Alnımın Kara Yazısı
1968: Anjelik Ve Deli İbrahim
1968: Benimle Evlenir misin
1968: Bir Damat Aranıyor
1968: Çingene Güzeli
1968: Gönüllü Kahramanlar
1968: Kabadayı
1968: Kışlalar Doldu Bugün
1968: Menderes Köprüsü
1968: Son Vurgun
1969: Galatalı Fatma
1969: Gülnaz Sultan
1969: Günahını Ödeyen Kadın
1969: Muhabbet Kuşu
1970: Casus Kıran
1970: Kanımın Son Damlasına Kadar
1970: Aşk Hırsızı
1970: Günahımı Çekeceksin
1971: Ayşecik Bahar Çiçeği
1971: Tamam mı Canım
1972: Günahsızlar
1972: Ay Aman Of
1972: Şehvet Kurbanı
1972: Yalan Dünya
1973: Cennetin Kapısı
1973: Dikiz Aynası
1974: Ne Hakem
1974: Hop Dedik Kazım
1975: Deli Deli Tepeli
1975: Macera
1975: Şöhret Budalası
1976: İntikam Meleği
1976: Kapıcılar Kralı
1976: Namus Belası
1977: Derbeder
1977: Tokat
1978: Seninle Son Defa
1983: Bedel
1983: Davetsiz Misafir
1983: Seni Seviyorum
1984: Kadın Bir Defa Sever
1986: Gülümse Biraz
1986: Öksüzler
1986: Sıcak Tatlı Yaz
1987: Kavanozdaki Adam
1987: Sevgiye Hasret
1987: Yaşamaya Mecburum
1987: Ziyaret
1988: Acı Su
1991: Gizli Yüz
1993: Tersine Dünya
1993: Bir Kadın Yüzü
1993: Senin İçin Bir Kadeh
1995: Yer Çekimli Aşklar
1995: Cemile Ve Umudun Masalı
1996: Şahin
1996: Sara ile Musa
1996: Zehra Ana
1997: Ağır Roman
1998: Sıcak Saatler
1999: Aşkın Dağlarda Gezer
1999: Güle Güle
2000: Aşk Güzel Şeydir
2000: Hanım Ağa
2000: Kumkapı Olayı / Üzgünüm
2002: Berivan
2002: Zeybek Ateşi
2003: Gelin
2004: Perçem
2005: Şöhret
2006: Hacı
2008: Yaprak Dökümü
2009: Ömre Bedel

Ödüller[değiştir | kaynağı değiştir]

1979: 16. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Kadın Oyuncu - Seninle Son Defa
1998: 35. Altın Portakal Film Festivali - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu - Ağır Roman
2003: 8. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri - Sinema Onur Ödülü
2005: 12. Altın Koza Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü
2009: 46. Altın Portakal Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü
2019: 51. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri - Onur Ödülü^[8]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Sinematürk' te Sevda Ferdağ". 15 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022.
^ ^a ^b Seral Cumalı (27 Nisan 2018). "Yeşilçam'da kuralsız ilk kadın". Posta. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
^ ^a ^b "Zoraki 'vamp'". Milliyet. 16 Ocak 2012. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
^ ^a ^b ^c Selçuk Bulut. "Molatik Nostaljik: Sevda Ferdağ". Milliyet. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
^ "Altın Portakal'ın Onur Ödülleri verildi". Milliyet. 15 Ekim 2009. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
^ "Oyuncu Sevda Ferdağ hayatını kaybetti". NTV. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.
^ Murat Deliklitaş, Mustafa Mert Karaca (18 Şubat 2024). "Sevda Ferdağ son yolculuğuna uğurlandı". Demirören Haber Ajansı. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
^ "51. SİYAD Türkiye Sineması Ödülleri sahiplerini buldu!". Hürriyet. 28 Şubat 2019. 28 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Beyazperde'de Sevda Ferdağ
IMDb'de Sevda Ferdağ
Sinemalar.com'da Sevda Ferdağ
SinemaTürk'te Sevda Ferdağ
TSA´de Sevda Ferdağ 24 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Sinematürk' te Sevda Ferdağ". 15 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022.

[:0-2] Seral Cumalı (27 Nisan 2018). "Yeşilçam'da kuralsız ilk kadın". Posta. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.

[:1-3] "Zoraki 'vamp'". Milliyet. 16 Ocak 2012. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.

[:2-4] Selçuk Bulut. "Molatik Nostaljik: Sevda Ferdağ". Milliyet. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.

[5] "Altın Portakal'ın Onur Ödülleri verildi". Milliyet. 15 Ekim 2009. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.

[6] "Oyuncu Sevda Ferdağ hayatını kaybetti". NTV. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.

[7] Murat Deliklitaş, Mustafa Mert Karaca (18 Şubat 2024). "Sevda Ferdağ son yolculuğuna uğurlandı". Demirören Haber Ajansı. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.

[8] "51. SİYAD Türkiye Sineması Ödülleri sahiplerini buldu!". Hürriyet. 28 Şubat 2019. 28 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Sevda Ferdağ nedir?, Sevda Ferdağ anlamı nedir?, Sevda Ferdağ ne demektir?