Selanik Kuşatması
Avar-Bizans savaşları
Geç Antik Çağ'da Kuzey Balkan haritası
Tarih 617 ya da 618 Bölge Selanik, Bizans İmparatorluğu Sonuç Şehrin başarılı savunulması
Taraflar
Bizans İmparatorluğu	Avarlar Slavlar

Selanik Kuşatması, 617 ya da 618'de, bölgedeki en büyük Bizans kalesi olan Selanik kentinin, Avarlar ve kentin yakınına yerleşmiş olan Slav kabileleri (Sclaveni) tarafından başarısızlıkla sonuçlanan kuşatılması. Saldırı, Avarların kenti alması için en son ve en organize girişimdir. 33 gün sürdü ve kuşatma araçlarının da kullanılmasını içerdi, ama sonuçta başarısız oldu. Bu kuşatmada yaşanan olayların başlıca kaynağı, şehrin koruyucu azizi Aziz Dimitrios'tan ismini alan Aziz Dimitrios'un Mucizeleri isimli eserdir.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

6. yüzyılın son üçünde Bizans Balkanları, Pannonian Ovası'nda yaşayan Avarların ve Bizans İmparatorluğu sınırını belirleyen Tuna'nın kuzeyindeki Slav müttefiklerinin büyük ölçekli baskınları tarafından tehdit edildi. Doğu sınırlarına odaklanan Bizanslar, uzun süren savaşta Sasani İmparatorluğu ile yüzleştiler ve bölgenin etkili bir savunmasını sürdüremediler: 582'de Sirmium'un ve ertesi yıl Singidunum'un düşüşünün ardından Balkanlar Avar saldırılarına açık hale geldi.^[1][2] Avarlarla birlikte Tuna limes'lerinin ihlal edilmesi, Slav kabilelerinin, kronolojisi ve diğer detayları çok tartışmalı, Yunanistan'a daha da ilerideki günlerde baskın yapmalarına ve bu alanlarda kademeli bir yerleşme sürecine başlamalarına izin verdi.^[3] Bu baskınlar sırasında muhtemelen 586'da (olası bir alternatif tarih 597 olmasına rağmen), Balkanlar'daki imparatorluk başkenti Konstantinopolis hariç olmak üzere en önemli kent olan Selanik Avarlar ve Slav destekleri tarafından yedi gün boyunca kuşatıldı. Bu kuşatma, ilk cildi yaklaşık 610 diğeri ise 680 civarında yazılan şehrin koruyucu azizi Dimitrios'a atfedilen 2 ciltlik Aziz Dimitrios'un Mucizeleri isimli eserde anlatılmıştır.^[4][5]

591 yılında Doğu'da Persler ile barış kazanıldıktan sonra Bizans imparatoru Mauricius ve generalleri bir seri sefer ile Slavlar'ı ve Avarlar'ı geri sürdüler. Bununla birlikte, Mauricius'un kazandığı zaferler 602'de Mauricius'un tahttan indirilip, öldürülmesi ve ve gaspçı Phocas'ın tahta geçmesine neden olan Tuna ordusunun isyanı Tuna limes'de istikrarın geri kazanılmasını engelledi.^[6][7] Pers ile savaşın yenilenmesi, 7. yüzyılın ilk on yıllarında, İmparatorluk güçleri Doğu'ya çekildiği için Tuna sınırının hızla ve tamamen çöküşü anlamına geliyordu. Phocas ve halefi Herakleios, Avarlarla barış görüşmelerine başladılar, ancak Slavlar bir kez daha Balkanlara baskın düzenledi ve 604 yılında 5.000 kişilik bir güç bir gece Selanik'e ansızın saldırdı, ancak şehri surlarının ölçeği nedeniyle başarısız oldu.^[8][9]

Kuşatma ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Bununla birlikte, 610'lara kadar Avar ve Slavlar saldırılarını yeniledi; Bir sürü şehir o anda düşmüş ve/veya terk edilmiş gibi görünmektedir, pek çok mülteci güneye doğru ilerliyordu.^[10] 615'te, görünüşe göre Avarlardan bağımsız olarak şef Chatzon liderliğinde bir Slav kabileleri koalisyonu Selanik'e saldırdı, ancak başarısız oldu.^[11][12] Bu başarısızlıktan sonra Slavlar, Avarlara döndüler ve Kağan'a elçiler gönderdiler, şehirde büyük zenginlikler bulacaklarını vadettiler ve Selanik Bizans için Avar ve Slav saldırılarından kaçıp "Tuna bölgeleri, Pannonia, Daçya, Dardania ve diğer eyaletlerden ve şehirlerden" kaçan mülteciler için ana sığınma yeri olduğuda bir gerçekti.^[12][13]

Avar saldırısı 617'de (veya muhtemelen 618'de) gerçekleştirildi, çünkü çeşitli kabilelerinden toplulukları seferber etmek için zamana ihtiyaçları vardı. Aziz Dimitrios'un Mucizeleri anlatımına göre, saldırı beklenmedik bir hal aldı: Avarlar, ilk önce surların dışında herkesi yakalayan gözcüler gönderdiler. Ağır kuşatma araçları, koçbaşları, mancınıklar ve kuşatma kuleleri de dahil olmak üzere güçlerinin büyük çoğunluğuyla Kağan, birkaç gün sonra geldi. İmparator Herakleios, Perslere karşı yoğun bir şekilde mücadele ettiği için, Avar saldırısı karşısında şaşkınlığa düştü; hiçbir yardım gönderemedi; zamanında gelen birkaç tedarik gemisi hariç, şehir kendi güçlerine güvenmek zorunda kaldı.^[14][15] Kuşatanların görülmemiş derecede teknik açıdan ileri düzeyde olmasına rağmen, tecrübesizlikten ötürü tam anlamıyla bundan faydalanamıyorlardı: Bir kuşatma kulesinin çöktüğü ve mürettebatı öldürdüğü halde, koçbaşlarının surlara karşı etkisiz olduğu kanıtlandı. Ancak kuşatma önceki girişimlerden çok daha iyi düzenlenmişti ve 33 gün sürdü. Sonunda, Kağan Selaniklilerle müzakere anlaşmasına vardı: altın karşılığında ayrıldı, ancak ayrılmadan önce çevrede kırsal ındaki kiliseleri yaktı. Slavlar, esirlerini Selaniklilere sattı. Bir nesil için, yaklaşık 676-678 tarihinde gerçekleşen büyük Slav kuşatmasına kadar, Selanik, Slav komşularıyla barış içinde kalacaktı.^[14][16]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

Genel

• Christophilopoulou, Aikaterini (2006). "Βυζαντινή Μακεδονία. Σχεδίασμα για την εποχή από τα τέλη του Στ' μέχρι τα μέσα του Θ' αιώνος". Βυζαντινή Αυτοκρατορία, Νεώτερος Ελληνισμός, Τόμος Γ' (Yunanca). Atina: Herodotos. ss. 9-68. ISBN 960-8256-55-0. 
• Pohl, Walter (1988). Die Awaren. Ein Steppenvolk in Mitteleuropa 567–822 n. Chr (Almanca). Munich: Verlag C.H. Beck. ISBN 3-406-33330-3.