Santiago de Compostela

Santiago de Compostela
Santiago de Compostela
Şehir
	; Bayrak ; Mühür
	; Santiago de Compostela.nin Galiçya ve İspanya'da konumu
Ülke	İspanya
Bölge	Galiçya (özerk topluluk)
İl	A Coruña ili
Comarca (ilçe)	Santiago
Kuruluş	IX. yy.
Alt idari birimler	Liste Aríns; Bando; A Barciela; Busto; O Carballal; O Castiñeiriño; Cesar; Conxo; O Eixo; A Enfesta; Fecha; Figueiras; Fontiñas; Grixoa; Laraño; Marantes; Marrozos; Nemenzo; A Peregrina; Sabugueira; San Caetano; San Lázaro; San Paio; Santa Cristina de Fecha; Santiago de Compostela; Sar; Verdía; Vidán; Villestro; Vista Alegre;
İdare
• Alcalde (Belediye Reisi)	Gerardo Conde Roa (2011) (PPdeG)
Yüzölçümü
• Toplam	220 km²
Rakım	260 m
Nüfus (2010)
• Toplam	94.824
• Yoğunluk	431.02/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Posta kodu	15700
Alan kodları	34 (İspanya) + 981 (Santiago de Compostela)
	Santiago de Compostela Ketedrali
UNESCO Dünya Mirası
Konum	İspanya
Kriter	Kültür: i, ii, vi
Referans	[http://whc.unesco.org/en/list/347 347 347]
Tescil	1985 (9. oturum)
Bölge	Avrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar	42°52′50.736″K 08°32′40.848″B / 42.88076000°K 8.54468000°B
	Resmî site; www.santiagodecompostela.org

Santiago de Compostela, İspanya'nın özerk bölgelerinden biri olan Galiçya'nın başkentidir. Kuzeybatıdaki A Coruña ili'ne bağlıdır ve 1997'ye kadar Galiçya bölgesi merkezi A Coruña şehri idi.

Santiago de Compostela 2000 yılının Avrupa Kültür Başkenti seçilmiştir.

Şehrin katedrali önemli bir Orta Çağ hac yolu olan Camino de Santiago'nun sona erdiği yerdir. Bu yol günümüzde hâlen yürünmeye devam edilmektedir.

Santiago de Compostela'nin Orta Çağ döneminden kalan merkezi (İspanyolca ve Galiçyaca: ciudad vieja) UNESCO Dünya Mirası listesi İspanya listesine 1985'ten itibaren dâhil edilmiştir.

Şehir[değiştir | kaynağı değiştir]

Katedral eski ve iyi korunmuş şehrin ana meydanına bakar. Meydanın karşısında Galiçya Xunta'sı ve belediye binası olan Pazo de Raxoi (Raxoi'nin Sarayı) bulunur, katedral merdivenlerinin sağında ise 1492 yılında Katolik krallar Isabela ve Fernando tarafından hacılara misafirhane olarak yapılmış, şimdi ise otel olarak kullanılmak üzere restore edilmiş bir yapı olan Hostal de Los Reyes Católicos yer alır. Katedralin ünlü cephesi İspanyol euro bozuk paralarından 1 cent, 2 cent ve 5 cent'in (€0.01, €0.02, and €0.05) önyüzüne işlenmiştir.

Satiago'da, şehrin merkezindeki parkta bulunan cumbalardan bakıldığında etraflıca görülebilen University of Santiago de Compostela adlı bir üniversite bulunur. Üniversite gençliği sayesinde dinamik bir gece hayatı oluşmuştur. Eski şehrin etrafını saran dar sokaklarda çok sayıda tarihi bina vardır. Bu sokakları çevreleyen yeni şehir bu karakteristik ruhtan yoksundur, ancak kimi eski inşa edilmiş büyük apartmanları bu sokaklara kadar girebilmiştir.

Santiago adını İspanya'nın dört askeri birliğinin birine vermiştir: Compostela, Calatrava, Alcantara ve Montesa.

Atlantik'ten gelen güçlü rüzgârlar ve onu çevreleyen dağlar ile Santiago de Compostela Avrupa'nın en çok yağış alan yerlerinden biridir. (Yılda yaklaşık olarak 66 inç.)

Compostela isminin etimolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Popüler görüş "Compostela" isminin Latince campus stellae (yıldız tarlası, sahası)'dan geldiği yönündedir, bu da Santiago de Compostela'yı "Yıldızların arasındaki Aziz James" yapar. İnanışa göre Zebedi oğlu Yakup'un (St. James) Ortadoğu'dan getirilen kemikleri İspanya'da bulunmaktadır, bir çoban tarafından yıldızla işaretlenen kabir üzerine bir kilise yapılmış, daha sonra kilisenin yerini Cathedral de Santiago de Compostela almıştır.

Diğer bir görüş Compositum (iyi inşa edilmiş) ya da Composita Tella (gömü yeri) kelimelerinden geldiğidir. Ayrıca "San Jacome Apostol"'den geldiğine dair bir başka teori de mevcuttur.

Demografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Santiago de Compostela belediye sınırları içinde nüfusu (2010 tahmini itibarıyla) 246.056 kişidir ve nüfus yoğunluğu 6.680,86 kişi/km² olur. Şehrin etrafında şehirleşmiş varoşları ile metropoliten büyük A Coruña nüfusunun 419.800 kişi olduğu tahmin edilmektedir.

Santiago de Compostela belediye sınırları içinde nüfusun gelişmesi şu gösterimde izlenebilir:

1.000 Kişi

Kaynak: INE - Instituto Nacional de Estadística, İspanya

Türbe ve hac yolculuğunun tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

Havari Zebedi oğlu Yakup'un mezarı[değiştir | kaynağı değiştir]

"Santiago" (Sant Iago, St. James) (Zebedi oğlu) "Yakup" anlamına gelir ve şehir iddiaya göre Yuhanna'ın kardeşi olan Havari Yakup'un son istirahat yeridir. Kemiklerinin katedral'in türbesindeki sunağın altına gömülü olduğu söylenmektedir. Diğer bir teoriye göre kemikler aslında Priscillian'a, İsa'dan sonra 385 yılında Treves, Fransa'da kafirlikle suçlanarak kafası kesilen, ancak günümüzde Galiçya ve Kuzey İspanya'da bir şehit olarak anılarak hürmet gösterilen Ávila'lı sofuya aittir.

Yakup'un İber Yarımadası'na geldiği ve burada vaazlar verdiği hikâyesi, İsa'nın Havarileri, onların misyonerlik faaliyetleri ve türbeleri hakkındaki efsanelerden biridir. 1884 Yılında Papa Leo XIII Compostela'da bulunan kutsal kalıntıların orijinalliğini açıkladıysada, Katolik Kilisesi'ne bağlı ilahiyatçılar 19. yüzyıldan beri bu konuda kararsızlık içindeler.

Kudüs'te 44 yılındaki ölümü İncil tarafından tasdik edilen (bknz. İncil, 12:1-2) Yakup'un vücudunun İber Yarımadası'na mucizevi gelişi, geleneksel inanışla ilgili tek problem değildir. Compostela'daki katedralin yetkilileri, kemiklerin Aziz James'e ait olduğu konusunda kesin bir açıklama yapmasalar da hacıların bölgeye gelişini ve bunun sağladığı katkıları desteklemektedirler.

12. Yüzyıldan öncesi takip edilemeyen bir hikâyeye göre, kalıntılar 835 yılında Iria Flavia piskoposu Theodomir tarafından Asturias yakınlarında keşfedildi. Theodomir bölgeye bir yıldız tarafından yönlendirilmişti, böylece "Campus Stellae" (Latince: yıldızlar bölgesi) zamanla bozularak Compostela'ya dönüştü.

Türbenin yapılışı[değiştir | kaynağı değiştir]

Daha önce de söylendiği gibi, kimin kemiklerinin, ne zaman ve nasıl bulunduğunun kesinleşmesi imkânsız görünmektedir. Bu aziz ile ilgili Galiçya'ya ait kültün nasıl uluslararası bir külte dönüştüğü ve Hristiyanlık dünyasının uzak köşelerinden hacıları bölgeye çekebildiğini açıklamak için, eldeki zayıf kaynaklarla olayın aydınlatılmaya çalışılmasına gerek yok gibi görünüyor.

Santiago'da bulunan ilk türbeden daha görkemli bir binanın yapımına 868 yılında başlandı. Yapı 997 yılında Morolar tarafından tahrip edildi, ancak kutsal emanetlere saygı gösterildi. Bermudo III of Leon'un şehri yeniden fethetmesi ile birlikte hacıların Kuzey İspanya'dan bölgeye çeken yollar düzeltilmiş ve türbenin ünü yayılmaya başlamıştır.

Santiago de Compostela'ya yapılan hac yolculuğu[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu bölümün ana maddesi: Zebedi oğlu Yakup'un yolu.

1000 yıldır Santiago de Compostela katedralindeki Zebedi oğlu Yakup'un türbesine yapılan hac yolculuğu, İspanyolca Camino de Santiago olarak anılır. Her yıl 100,000'in üzerinde hacı Avrupa'dan bölgeye gelmektedir.

Hristiyanlık öncesi efsaneler[değiştir | kaynağı değiştir]

Sahil şeridinde yer alan en alçak alana kurulu olması, şehrin görünümünü daha dikkat çekici kılar. Kelt mitolojisine ait bazı efsanelere göre şehir, denizin ötesindeki güneşe doğru yola çıkacak olan ölülerin ruhlarının toplandığı yerdir. Ölülerin ülkesine gitmeye layık olmayanlar ise Galiçya'yı Santa Compaña olarak lanetlemişlerdir.

Katedral[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu bölümün ana maddesi: Santiago de Compostela Katedrali.

Orijinal Roma tarzı katedralin barok cephesinin önünde, altın bir deniz kabuğu sunağı süsler. Orada sıralanan hacılar, biatın bir işareti olarak kabuğu öpmek için kuyrukta bekler. Katedralin orijinal Romanesque iç tasarımı korunmuştur. Ancak muhtemelen katedralin en güzel yeri, geç barok cephenin arkasında bulunan 12. yüzyıl'da yapılmış "Portico de la Gloria" adlı anıtsal giriş kapısıdır.

Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]

Santiago de Compostela'nin şu kardeş şehirleri bulunmaktadır:

Buenos Aires, Arjantin
Meşhed, İran
São Paulo, Brezilya^[1]
Coimbra, Portekiz
Santiago do Cacém, Portekiz
Kum, İran, İran
Santiago de Querétaro, Meksika
Santiago de los Caballeros, Dominik Cumhuriyeti^[2]
Assisi, İtalya
Pisa, İtalya
Santiago de Cuba, Cuba^[3]

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Santiago de Compostela

Santiago de Compostela'da ender görülen karlı kış panoraması

Santiago de Compostela Katedrali'nin ön cephesi
Hostal de los Reyes Catolicos
Santiago de Compostela Tren Garı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "International Relations - São Paulo City Hall - Official Sister Cities". Prefeitura.sp.gov.br. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2011.
^ Hispaniola adası "Dominikan" ve "Alcantara" keşiş tarikatları idaresi altındaydı ve onun için bu adada kurulan ilk şehre Santo Domingo adi verilmiş ve Santiago Dominik Cumhuriyeti'nin ikinci şehrinin ismi olmuştur.
^ 1514'te Diego Velázquez de Cuéllar tarafından kurulmuştur.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sharpe's Rifles (İngilizce)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Santiago de Compostela belediyesi resmî websitesi28 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Şablon:Es org Şablon:En org
Santiago de Compostela'dan turistler ve turizmle ilgili haberler4 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Santiago de Compostela hac için haılık forumu4 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Santiago de Compostela'ya hac için Pilgirim-Wiki sitesi
Santiago de Compostela dahil tüm Galiçya için resmî turizm rehberi26 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Santiago Hac Yolu için Rehber9 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[São_Paulo2-1] "International Relations - São Paulo City Hall - Official Sister Cities". Prefeitura.sp.gov.br. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2011.

[2] Hispaniola adası "Dominikan" ve "Alcantara" keşiş tarikatları idaresi altındaydı ve onun için bu adada kurulan ilk şehre Santo Domingo adi verilmiş ve Santiago Dominik Cumhuriyeti'nin ikinci şehrinin ismi olmuştur.

[3] 1514'te Diego Velázquez de Cuéllar tarafından kurulmuştur.

[1]

[2]

[3]

g t d İspanya'daki UNESCO Dünya Mirasları
Kuzey Batı İspanya	Altamira Mağarası ve Kuzey İspanya'daki Paleolitik Mağara Sanatı Asturias Krallığı ve Oviedo Anıtları Lugo'daki Antik Roma Surları Camino de Santiago Santiago de Compostela (eski şehir bölgesi) Herkül Kulesi	İspanya Bayrağı
Kuzey Doğu İspanya	Altamira Mağarası ve Kuzey İspanya'daki Paleolitik Mağara Sanatı Aragon'daki Müdeccen Mimarisi Pireneler-Monte Perdido İber Akdeniz Havzası'ndaki kaya sanatları (İber Yarımadası’na yer alan Eski Taş Çağı ve Orta Taş Çağı çağlarına ait kaya sanatları) San Millán de la Cogolla Manastırları Vizcaya Köprüsü
Madrid (özerk topluluk)	Aranjuez El Escorial Alcalá Üniversitesi ve Tarihî Semt
Orta İspanya	Emerita Augusta Atapuerca Dağı Arkeolojik Alanı Tarihi Ávila Şehri ve Sur Dışı Kiliseleri Burgos Katedrali Cáceres Camino de Santiago Cıva'nın Mirası. Almadén ve Idrija Cuenca İber Akdeniz Havzası'ndaki kaya sanatları (İber Yarımadası’na yer alan Eski Taş Çağı ve Orta Taş Çağı çağlarına ait kaya sanatları) Las Médulas Paseo del Prado ve Buen Retiro, Sanat ve Bilim peyzajı Salamanca Santa María de Guadalupe Kraliyet Manastırı Segovia ve Segovia Su Kemeri Siega Verde bölgesinde yer alan tarihöncesi döneme ait kaya sanatı eserleri Toledo
Doğu İspanya	Tarraco Tarragona Vall de Boí'deki Katalan Romanesk Kiliseler İbiza (Biyoçeşitlilik ve Kültür) Katalan Müzik Sarayı ve Sant Pau Hastanesi, Barselona Elche Palmiye Korusu Poblet Manastırı İber Akdeniz Havzası'ndaki kaya sanatları (İber Yarımadası’na yer alan Eski Taş Çağı ve Orta Taş Çağı çağlarına ait kaya sanatları) Serra de Tramuntana Llotja de la Seda Antoni Gaudí'nin Eserleri
Güney İspanya	El Hamra Sarayı, Generalife ve Albaicin (Granada) Sevilla Katedrali, Alcázar, Batı Hint Adaları Genel Arşivi (Sevilla) Antequera Dolmen Sitleri Doñana Ulusal Parkı Córdoba'nın Tarihi Merkezi ve Kurtuba Camii Úbeda ve Baeza'da yer alan Rönesans Anıtları İber Akdeniz Havzası'ndaki kaya sanatları (İber Yarımadası’na yer alan Eski Taş Çağı ve Orta Taş Çağı çağlarına ait kaya sanatları) Medinetü'z-Zehra Halifelik Şehri
Kanarya Adaları	Garajonay Ulusal Parkı Risco Caído ve Gran Canaria Kutsal Dağları Kültürel Peyzajı San Cristóbal de La Laguna Teide Ulusal Parkı

g t d Galiçya
Başkent: Santiago de Compostela
Konular	Bayrak · Arma · Marş · Tarih
İller	La Coruña · Lugo · Orense · Pontevedra
Belediyeler	Galiçya'daki belediyeler listesi

g t d Avrupa Kültür Başkenti
1980'ler	1985 Atina · 1986 Floransa · 1987 Amsterdam · 1988 Batı Berlin · 1989 Paris
1990'lar	1990 Glasgow · 1991 Dublin · 1992 Madrid · 1993 Anvers · 1994 Lizbon · 1995 Lüksemburg · 1996 Kopenhag · 1997 Selanik · 1998 Stockholm · 1999 Weimar
2000'ler	2000 Reykjavík, Bergen, Helsinki, Brüksel, Prag, Kraków, Santiago de Compostela, Avignon ve Bologna · 2001 Rotterdam ve Porto · 2002 Brugge ve Salamanca · 2003 Graz · 2004 Cenova ve Lille · 2005 Cork · 2006 Patra · 2007 Lüksemburg ve Sibiu · 2008 Liverpool ve Stavanger · 2009 Linz ve Vilnius
2010'lar	2010 İstanbul, Essen, Peç · 2011 Turku, Tallinn · 2012 Guimarães ve Maribor · 2013 Košice, Marsilya · 2014 Umeå, Riga · 2015 Mons, Pilsen · 2016 San Sebastián, Wrocław · 2017 Aarhus, Baf · 2018 Valletta, Leeuwarden · 2019 Filibe
2020'ler	2020-Nisan 2021 Rijeka Galway 2022 Kaunas Esch-sur-Alzette Novi Sad 2023 Veszprém Timișoara Eleusis 2024 Tartu Bad Ischl Bodø 2025 Nova Gorica / Gorizia Chemnitz 2026 Oulu

Santiago de Compostela nedir?, Santiago de Compostela anlamı nedir?, Santiago de Compostela ne demektir?