Luciano Pavarotti
Genel bilgiler
Doğum	12 Ekim 1935 Modena, İtalya
Ölüm	6 Eylül 2007 (71 yaşında) Modena, İtalya
Tarzlar	Opera
Etkin yıllar	1961-2007
Resmî site	https://www.lucianopavarottifoundation.com

Luciano Pavarotti (12 Ekim 1935, Modena - 6 Eylül 2007, Modena), İtalyan tenor. Modern opera dönemindeki en önemli ses sanatçılarındandır.^[1]

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Çocukluğu ve müzik eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Luciano Pavarotti, fırıncı ve amatör tenor Fernando Pavarotti ile puro fabrikası işçisi Adele Venturi'nin oğlu olarak 1935'te Kuzey İtalya'da Modena'nın eteklerinde doğdu.^[2] Çocukluğundan sevgiyle bahsetmesine rağmen ailenin çok az parası vardı; dört üyesi iki odalı bir dairede yaşıyordu. Pavarotti'ye göre, babasının iyi bir tenor sesi vardı ama sinirliliği yüzünden şarkıcılık kariyeri şansını kaybetti.

II. Dünya Savaşı, 1943'te aileyi şehirden uzaklaşmaya zorladı. Ertesi sene, genç Pavarotti'nin çiftçiliğe ilgi duymaya başladığı komşu kırsal kesimde bir çiftçiden tek kişilik bir oda kiraladılar. Pavarotti futbol kalecisi olma hayalinden vazgeçtikten sonra yedi yıl boyunca ses eğitimi aldı. Pavarotti'nin ilk müzikal etkileri, çoğu günün popüler tenorlarını içeren babasının kayıtlarıydı: Beniamino Gigli, Giovanni Martinelli, Tito Schipa ve Enrico Caruso. Pavarotti'nin favori tenoru ve idolü Giuseppe Di Stefano'ydu ve Mario Lanza'dan derinden etkilenmişti: "Gençliğimde Mario Lanza filmlerine gider, sonra eve gelir ve onu aynada taklit ederdim.". Dokuz yaşlarında babasıyla birlikte küçük bir yerel kilise korosunda şarkı söylemeye başladı.

Müziğe ek olarak, Pavarotti çocukken futbol oynamaktan hoşlanırdı. Scuola Magistrale'den mezun olduğunda, profesyonel bir futbol kalecisi olmakla ilgilendi, ancak annesi onu öğretmenlik yapmaya ikna etti. Daha sonra bir ilkokulda iki yıl öğretmenlik yaptı ama sonunda müzik kariyeri yapmaya karar verdi. Söz konusu riskin farkında olan babası, isteksizce izin verdi. Pavarotti ciddi müzik eğitimine 1954'te 19 yaşındayken Modena'da saygı duyulan bir öğretmen ve profesyonel tenor olan Arrigo Pola ile başladı. Orkestra şefi Richard Bonynge'ye göre Pavarotti hiçbir zaman müzik notası okumayı öğrenmedi.^[3]

1955'te Llangollen, Galler'de babasının da dahil olduğu Modena'daki erkekler korosunda, Uluslararası Eisteddfod'da birincilik ödülü kazanarak Corale Rossini'nin üyesiyken şarkıcılıkta ilk başarısını yaşadı. Bu onu bir tenor olmak konusunda hırslandırdı. Daha sonra bunun hayatındaki en önemli deneyim olduğunu ve profesyonel bir şarkıcı olması için ona ilham verdiğini söyledi.^[4]

Bu sıralarda Pavarotti, Adua Veroni ile ilk kez karşılaştı. 1961'de evlendiler. Öğretmeni Arrigo Pola Japonya'ya taşındığında Pavarotti, o sırada Pavarotti'nin annesi Luciano'nun annesiyle puro fabrikasında çalışan çocukluk arkadaşı Mirella Freni'ye de öğretmenlik yapan Ettore Campogalliani'nin öğrencisi oldu. Pavarotti gibi Freni de başarılı bir opera sanatçısı olmaya devam etti. Birlikte çeşitli sahne performanslarında ve kayıtlarda işbirliği yapmaya devam ettiler.

Pavarotti, müzik eğitimi aldığı yıllar boyunca geçimini sağlamak için önce ilkokul öğretmeni, ardından sigorta satıcısı olarak yarı zamanlı işler yaptı. İlk altı yıllık eğitim, tümü küçük kasabalarda ve ücretsiz olarak yalnızca birkaç resitalle sonuçlandı. Ses telleri üzerinde nodül gelişti ve Ferrara'da "feci" bir konser sonrasında şarkı söylemeyi bırakmaya karar verdi.

Pavarotti, ani iyileşmesini bu kararla bağlantılı psikolojik rahatlamaya bağladı. Sebebi ne olursa olsun nodül ortadan kaybolmakla kalmadı, otobiyografisinde anlattığı gibi: "Öğrendiğim her şey doğal sesimle birleşerek, ulaşmak için çok uğraştığım sesi çıkardı."

1961 yılında "Concorso Internazionale" adlı ödülü kazandı ve opera dalındaki başlangıcını bir tiyatro salonunda La bohème eseri ile aynı yılın 29 Nisan'ında yaptı.^[5] Bundan sonra Güney ve Kuzey Amerika, Asya, Afrika, Avrupa ve Avustralya'da birçok kez konser verdi. Ardından, Modena'da genç şarkıcıları eğitecek bir okul açtı.

Pavarotti her yıl düzenli olarak Modena'da yapılan "Pavarotti ve arkadaşları" adındaki yardım konserlerinde sunuculuk yapmıştır. Bu konserlerde Andrea Bocelli, Jon Bon Jovi, Bryan Adams, Bono, James Brown, Mariah Carey, Eric Clapton, Sheryl Crow, Céline Dion, Anastacia, Elton John, Deep Purple, Meat Loaf, Queen, George Michael, Sting ve Spice Girls gibi müzik endüstrisinin her alanından katılan şarkıcılar Birleşmiş Milletler organizasyonları için para toplamaktadırlar. Bu yardımlar Bosna, Guatemala, Kosova ve Irak'taki savaş mağdurları ve aileleri için kullanılmaktadır.

BBC Music Magazine; Nisan 1998'de, Bosna'ya yardım konserlerinde söylediği şu sözleri yayınlamıştır:

Bosna'da savaştan sonra Mostar kentinde Pavarotti Müzik Merkezi adını taşıyan bir merkez kurdu ve müzisyenlere yeteneklerini geliştirmeleri için şans tanıdı. Bu sebeple, 2006 yılında Saraybosna şehri kendisine fahri hemşerilik ödülü verdi.^[6]

Pavarotti kansere yakalandı, kendisine beş kür kemoterapi uygulandıktan sonra 6 Eylül 2007 günü pankreas kanseri sonucu böbrek yetmezliği geçirerek öldü.^[7]

Az bilinen yönleri[değiştir | kaynağı değiştir]

• ABD'de kısaca "Big Lucio" diye anıldı.
• Soyunma odası ile sahne arasında büyük mesafe bulunan mekânlarda onun için özel tasarlanan ve hayranları tarafından "Pavamobil" olarak adlandırılan bir elektrikli golf aracından yararlanırdı.
• Önemli konserlerden sonra konser salonu ya da kaldığı otel yakınlarında özel davetlilere yemek verirdi. Ancak kendisi bu yemeklere ya hiç katılmaz ya da çok kısa süre görünmekle yetinirdi.^{[kaynak belirtilmeli]}
• Pavarotti kendisinde doğuştan gelen nadir, hassas ve berrak sesi ile 1960, 1970 ve 1980'lerin en bilinen sanatçısıydı. 1966'da "Gaetano Donizetti" nin La Fille du Régiment" eserinde yüksek perdeden dokuz C'yi de seslendirebilen ilk tenor oldu. Aynı performansını 1972'de New York Metropolitan Operasında gerçekleştirdi ve "Yüksek C'nin Kralı" (yüksek do'ların kralı) lakabını aldı. Pavarotti'nin popülerliği gelmiş geçmiş bütün tenorlardan daha fazlaydı.
• 1993'te New York şehrindeki Central Park'ta gerçekleştirdiği konser 300.000 kişi tarafından canlı izlendi, milyonlar tarafından ise televizyondan ve radyodan takip edildi. 1990 ve 2000'lerde ise performansında düşüşler olsa da yine de dünyanın en iyileri arasında yer almaya devam etti.
• Pavarotti ayrıca iki tane de Guinness Rekoru sahibidir. Sanatçı; 165 kez opera sahnesine çıkarak en çok sahneye çıkan tenor ve "The Three Tenors in Concert" (Placido Domingo ve Jose Carreras) ile en çok satan klasik müzik albümü rekorlarını kırdı.
• Bu popülarite Pavarotti’nin kısa süre içinde klasik müzik endüstrisinin de en önemli sanatçılarından biri haline gelmesine yol açtı. Kayıtları yalnızca klasik müzik listelerinin değil, ilginç bir biçimde uluslararası pop listelerinin de birinci sırasında yer alıyordu. Özellikle ‘Essential Pavarotti’ isimli albümü İngiliz pop listesinde bir numaraya kadar yükseldi ve inanılmaz bir biçimde tam beş hafta boyunca orada kaldı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Luciano Pavarotti ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Resmî site
• IMDb'de Luciano Pavarotti
• Luciano Pavarotti konser videoları YouTube.com