Ormskirk
Ormskirk
Ülke	Birleşik Krallık
Kurucu Ülke	İngiltere
Bölge	Kuzey Batı İngiltere
Kontluk	Lancashire
Nüfus
• Toplam	27,343
Zaman dilimi	UTC±00.00 (BAS)
• Yaz (YSU)	UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu	01695

Ormskirk, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Kuzey Batı bölgesinde bir kentsel yerleşkedir. İdari bakımdan birinci seviyeli yerel idare olan Lancashire kontluğuna bağlı olan West Lancashire (borough) ikinci seviyeli metropoliten olmayan yerel idare bölgesinin merkezî kentidir.

Ormskirk'de Edge Hill Üniversitesi bulunmaktadır.^[1]

Coğrafi konum[değiştir | kaynağı değiştir]

Ormskirk, Batı Lancashire Sahil Ovası'nın ortasında bulunan en yüksek noktası 68m olan bir tepenin alt kısmında hafif yokuşlu bir arazide kurulmuştur.

Ormskirk için alt-seviyeli yerel köy/semt ("civil parish") idaresi kurulmamıştır. Etrafında alt-seviyeli yerel köy/semt ("civil parish") idaresi bulunan yerleşkeler Bickerstaffe, Aughton, Scarisbrick, Burscough ve Lathom ile alt-seviyeli yerel köy/semt ("civil parish") bulunmayan kasaba Skelmersdale bulunur.

Ormskirk kenti Liverpool şehir merkezinin 21 km kuzeyinde, St Helens'in 18 km. kuzeybatısında; Southport'un 14 km kuzeydoğusunda ve Preston, Lancashire'ın 24 km güneybatısında bulunmaktadır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Kentin ismi antik kuzey Norse dilinde Ormres kırkja sözcüğünden türetilmiştir ve Ormr yani ejderha sözcüğüne dayanır ve kim olduğu hakkında günümüzde hiç belge bulunmayan Viking asıllı "Ormr adli bir kişinin kurduğu kilise" anlamına gelir. Kentin ismi Normanların İngiltere'yi işgal ettikten sonra arazi sahipliği sayımı belgesi olan "Domesday" kitabında bulunmamaktadır.

Kent hakkında ilk yazılı belgeler yaklaşık 1189'da yakındaki "Lathom"da yerleşik bir malikane sahibinin "Burscough Manastırı" keşişlerine bir "Ormskirk Kilisesi" kurma izin vermesi dolayısıyladır. Kurulan (ve 1731 ile 1790-1832'de restore edilen) kilise İngiltere'de nadir (sadece 3 tane) bulunan hem sivri tepeli kulesi (spire) hem de dörtgen tepesi mazgallı kutu şekilde kulesi (tower) bulunan bir mimari tarzlıdır. 1286-1292'de İngiltere Kralı beratı ile Burscough Manastırı keşişlerine Ormskirk'de bir pazar kurma izini de verilmiştir. 1292'den itibaren Perşembe günleri Ormskirk'de pazar kurulduğu bilinmektedir. Daha sonra Ormskirk pazarı tarihsel olarak Liverpool-Preston yolunun Wigan'a giden yol ile kavşağında kurulmuş olan istavroz anıtı etrafında haftada iki defa (Perşembe ve Cumartesi günleri) kurulmaya başlanmıştır. 19. yüzyılda pazar kurma mevki, günümüzde kentin merkezi olan saat kulesi civarına nakledilmiştir.

13. yüzyılda Ormskirk'de pazar kurma imtiyazı verildiği dönemde Ormskirk kentine Kral beratı ile "borough" olma şerefi verildiği de bilinmektedir. Fakat bu imtiyaz çok geçmeden unutulmuştur ve 15. yüzyılda geçersiz hale gelmiştir.

Haftalık pazar kurulması dolayısıyla Ormskirk yerleşkesi büyümüş ve yerel çiftçiler; tarım işçileri; küçük sanatkarlar ve civardaki kırsal arazilerde oturanlar için bir perakende pazar merkezi olmuş ve gelişen kasabada kapalı dükkânlar, hanlar ve publar kurulmuştur. 19. yüzyıl civardaki tarım aletleri bakımı, tamiri ve imalatı için özel tarım aletleri ve makineleri sanayi ve ayrıca ip yapma sanayi merkezi olmuştur.

20. yüzyılda Ormskirk bütün sanayilerini kaybetmiş; haftalık açık pazar merkezi, hizmet merkezi ve Liverpool'un bir varoşu haline geçmiştir.

Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]

19. yüzyılda 1849'da Liverpool-Ormskirk-Preston'a demiryolu açılmış ve 1859'da bu hat, üzerinde çalışan "Lancashire and Yorkshire Demiryolu" şirketi sisteminin parçası olmuştur. 1858'de Skelmersdale ve "Rainford Junction"a giden bir yan hat açılmakla beraber bu hat 1963'te kapatılıp sökülmüştür.

20. yüzyılda Liverpool-Ormskirk hattı yerde bulunan üçüncü ray şeklinde elektrifiye edilmiş; bu elektrifiye hat Ormskirk'de son bulup Preston'a giden hat küçük dizel otoray ünitelerinin işletildiği bir yan hatta dönüştürülmüştür. Bu elekrifikasyon dolayısıyla Liverpool metropoliten bölgesi tren ulaşım "Merseyrail" ağının kuzey terminali olan Ormskirk kenti Liverpool'un bir varoşu haline dönmüştür.

Ormskirk Liverpool'dan kuzey giden paralı atlı araba (turnpike) kara yolunun üzerinde bulunmakta idi. Güney-kuzey yönlü bu yol 20. yüzyıldan itibaren geliştirilen bu ana karayol A59 adıyla anılmaktadır. Ormskirk içinden doğu-batı yönlü A570 kara yolu da geçmektedir. Ormskirk İngiltere batısında ana otoyol olan M6'ya da yakındır ve bu otoyolunu Liverpool'a bağlayan bir yan otoyol olan M58'in 3 n°'lu kavşağı Ormskirk'ün yaklaşık 5 km uzağındadır.

Resimler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ormskirk

• 
  Ormskirk - "Buck i'th' Vine" pubu
• 
  Ormskirk - merkezde Lord Beaconsfield heykeli
• 
  Ormskirk - tren gari
• 
  Ormskirk - kilise

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

• Lancashire
• West Lancashire (borough)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Ormskirk ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Ormskirk.gb.com Ormkirk yerel haberleri (İngilizce)
• Haftalik yerel gazete "Ormskirk Advertiser" (İngilizce)
• Parasız dağıtılan haftalik yerel gazete "Ormskirk Champion" (İngilizce)
• Curlie'de Ormskirk (DMOZ tabanlı) (İngilizce)