Myrna Loy
Myrna Loy y. 1930'lar
Doğum	Myrna Adele Williams 02 Ağustos 1905(1905-08-02) Helena, Montana, ABD
Ölüm	14 Aralık 1993 (88 yaşında) New York, ABD
Defin yeri	Forestvale Cemetery, Helena, Montana, ABD 46°39′22″N 112°02′11″W / 46.6562°K 112.0365°B / 46.6562; -112.0365
Milliyet	Amerikalı
Meslek	Oyuncu
Etkin yıllar	1925-1982
Siyasi parti	Demokrat Parti[1]
Evlilik	Arthur Hornblow Jr. (e. 1936; b. 1942) John Hertz, Jr. (e. 1942; b. 1944) Gene Markey (e. 1946; b. 1950) Howland H. Sargeant (e. 1951; b. 1960)
İmza

Myrna Loy veya Myrna Adele Williams (2 Ağustos 1905 - 14 Aralık 1993), Amerikalı film, televizyon ve tiyatro oyuncusudur. Dans eğitimi alan Myrna Loy, sessiz filmlerde birkaç küçük rolün ardından kendini tamamen oyunculuk kariyerine adadı. Başlangıçta, genellikle bir vampir veya Asya kökenli bir kadın olarak egzotik roller alıyordu, ancak kariyer beklentileri, The Thin Man filminde (1934) Nora Charles karakterini canlandırmasının ardından büyük ölçüde gelişti.

Hayatı ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1905-1924: Erken dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Loy, Myrna Adele Williams'ı 2 Ağustos 1905'te Helena, Montana'da^[2][3] Adelle Mae (evlilik öncesi soyadı Johnson) ve çiftlik sahibi David Franklin Williams'ın kızı olarak dünyaya geldi.^[2] Ailesi, Loy'un doğumundan bir yıl önce, 1904'te Helena'da evlenmişti.^[2] 1982 doğumlu David adında küçük bir erkek kardeşi vardı.^[2] Loy'un baba tarafından dedesi David Thomas Williams Galliydi ve 1856'da, İngiltere'nin Liverpool şehrinden Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmiş ve Philadelphia'ya gelmişti.^[2] İngilizce okuyup yazamıyordu, daha sonra bir çiftlik sahibi olarak kariyere başladığı Montana Bölgesi'ne yerleşti.^[2] Loy'un anne tarafından büyükanne ve büyükbabası İskoç ve İsveçli göçmenlerdi.^[2][4] Çocukluğu boyunca babası Helena'da bir bankacı, emlak müteahhidi ve tarım arazileri değerleme uzmanı olarak çalıştı ve Montana eyaleti yasama meclisinde hizmet etmek üzere seçilmiş en genç kişiydi.^[2] Annesi, Chicago'daki Amerikan Müzik Konservatuarı'nda müzik eğitimi almıştı ve bir zamanlar bir konser sanatçısı olarak kariyer yapmayı düşünüyordu, ancak bunun yerine zamanını Loy ve erkek kardeşini yetiştirmeye adadı.^[2] Loy'un annesi ömür boyu Demokrat, babası ise sadık bir Cumhuriyetçi idi.^[2] Metodist inancıyla büyüdü.^[2]

Loy içinde onu çocukluk ve gençliğini Montana'nın başkenti Helena'nın yaklaşık 50 mil (80 km)^[5] güneydoğusunda bulunan Radersburg kırsal madencilik bölgesinde geçirdi.^[6][7] 1912 kışında, Loy'un annesi zatürreden neredeyse ölüyordu. Bunun üzerine babası, karısını ve kızını Kaliforniya'nın La Jolla şehrine gönderdi.^[2] Loy'un annesi Güney Kaliforniya'da büyük bir potansiyel gördü ve kocasının ziyaretlerinden biri sırasında onu Kaliforniya'da gayrimenkul satın almaya teşvik etti.^[2] Satın aldığı mülkler arasında, daha sonra oradaki film stüdyosu için film yapımcısı Charlie Chaplin'e önemli bir kârla satacağı arazi vardı. Annesi kocasını kalıcı olarak Kaliforniya'ya taşınmaya ikna etmeye çalışsa da, o çiftlik hayatını tercih etti ve üçü sonunda Montana'ya döndü. Kısa bir süre sonra, Loy'un annesi bir histerektomiye ihtiyaç duydu ve bunun yapılması için Los Angeles'ın daha güvenli bir yer olduğu konusunda ısrar etti, bu yüzden o, Loy ve Loy'un kardeşi David, Loy'un dans dersleri almaya başladığı Ocean Park'a taşındı.^[2] Ailenin Montana'ya dönmesinin ardından Loy dans derslerine devam etti ve 12 yaşındayken Myrna Williams, Helena'nın Marlow Tiyatrosu'nda sahnelenen Rose Dream operetinden "The Blue Bird" bölümünün kareografisinde dans etti.^[8]

Loy 13 yaşındayken, babası o yılın Kasım ayında 1918 yılında çok etkili olan İspanyol gribisalgını nedeniyle öldü.^[2] Loy'un annesi, aileyi kalıcı olarak Kaliforniya'ya taşıdı ve burada Los Angeles'ın dışındaki Culver City'ye yerleşti.^[2] Loy, Downtown Los Angeles olarak bilinen Los Angeles şehir merkezinde dans eğitimi almaya devam ederken, seçkin Harvard-Westlake Kız Okulu'na gitti.^[2] Öğretmenleri onun ders dışı tiyatro sanatlarına katılımına itiraz edince annesi onu Venedik Lisesine kaydettirdi ve 15 yaşında yerel sahne yapımlarında rol almaya başladı.^[8]

1921'de Loy, Venedik Lisesi heykel öğretmeni Harry Fielding Winebrenner'a "İlham" vererek poz verdi; tam uzunluktaki figür, Eğitim Çeşmesi adli alegorik heykel grubunun merkezinde yer alıyordu.^[2] 1922'de tamamlanan heykel grubu, Mayıs 1923'te onlarca yıldır bulunduğu kampüs açık havuzunun önüne kuruldu.^[2] Loy'un kalkık yüzü ve bir kolu gökyüzüne doğru uzanan ince figürü, Los Angeles Times gazetesinde "İlham" figürünün bir fotoğrafını içeren bir hikâyede öne çıkan "saflık, zarafet, gençlik gücü ve özlem vizyonu" olarak sunuldu. Modelin adıyla birlikte ismi ilk kez bir gazetede çıktı.^[2][9] Birkaç ay sonra, Loy'un "İlham" figürü heykel grubundan geçici olarak çıkarıldı ve "Bayan Myrna Williams" ın katıldığı Anma Günü yarışması için Nevada zırhlısına taşındı.^[2] Eğitim Çeşmesi, 1978 yapımı Grease filminin açılış sahnelerinde de görülmektedir. Elementlere ve vandalizme onlarca yıl maruz kaldıktan sonra, orijinal beton heykel 2002'de sergilenmeden kaldırıldı ve 2010'da, mezunlar liderliğindeki bir bağış toplama kampanyasıyla ödenen bronz bir kopya ile değiştirildi.^[10][2]

Loy, ailenin mali durumuna yardımcı olmaya başlamak için 18 yaşında okulu bıraktı. Grauman'ın Mısır Tiyatrosu'nda çalışmaya başladı ve burada prologlar olarak adlandırılan, uzun metrajlı filmlerle ilgili olan ve ön eğlence olarak hizmet eden ayrıntılı müzikal sekanslar sergiledi. Bu dönemde Loy, Eleonora Duse'u Thy Will Be Done oyununda izledi ve uyguladığı basit oyunculuk teknikleri Loy üzerinde o kadar etkili oldu ki kariyeri boyunca bu teknikleri örnek almaya çalıştı.^[8]

1925 - 1932: Kariyerinin başlangıcı[değiştir | kaynağı değiştir]

Loy, Grauman'ın Mısır Tiyatrosu'nda prologlarda dans ettiği dönemde, portre fotoğrafçısı Henry Waxman'ın stüdyosuna gittiğinde, Waxman onun birkaç fotoğrafını çekti ve bu da Rudolph Valentino'nun dikkatini çekti.^[2] Valentino, o ve karısı Natacha Rambova'nın gerçekleştireceği ilk bağımsız projeleri olan Cobra (1925) filmi için kadın başrol oyuncusu arıyordu.^[2] Loy rol için deneme çekimi yaptıysa da bu role Gertrude Olmstead seçildi, ancak kısa bir süre sonra Pretty Ladies (1925) filminde bir yan rol aldı ve bu filmde o ve yeni ünlü olacak arkadaşı Joan Crawford koro kızlarını canlandırdılar.^[8]

Rambova, What Price Beauty? filminde Nita Naldi'nin karşısında küçük ama gösterişli bir rol için Myrna Loy'u seçti. Mayıs 1925'te çekilen film, üç yıl boyunca yayınlanmadan kaldı; ancak egzotik makyajında ve kostümünde Loy'un fotoğrafları Motion Picture dergisinde yayınlandı ve Warner Bros. ile bir sözleşme imzaladı. Orada, soyadı Williams iken Loy olarak değiştirildi.^[8]

Loy'un sessiz film rolleri çoğunlukla bir vampir ya da femme fatale rolleri oluyordu ve Across the Pacific (1926), A Girl in Every Port (1928), The Crimson City (1928) gibi filmlerde sık sık Asya veya Avrasya kökenli karakterleri canlandırdı. The Black Watch (1929) ve daha sonra hatırladığı The Desert Song (1929), "egzotik Amerikan olmayan imajımı pekiştirdi." 1930'da The Great Divide'da göründü. Bu tip dökümün üstesinden gelmesi yıllar aldı ve 1932 gibi geç bir tarihte, Onüç Kadın'da (1932) kötü bir Avrasyalı olarak rol aldı. Ayrıca The Mask of Fu Manchu'daki (1932) baş karakterin ahlaksız sadist kızı Boris Karloff'la oynadı.

1933-1938: Yıldızlığa yükselişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Barbarian (1933) filminde Ramón Novarro ile birlikte rol aldıktan sonra Loy, 1934 yapımı The Thin Man filminde Nora Charles adıyla rol aldı. Yönetmen W. S. Van Dyke, önceki filmlerinde göstermediği bir espri anlayışı fark ettiği Loy'u seçmişti. Bir Hollywood partisinde, tepkisini test etmek için onu bir yüzme havuzuna itti ve durumu idare etme konusundaki endişesini gidererek Nora'nın tam olarak düşündüğü gibi olduğuna karar verdi.^[8] Louis B. Mayer ilk başta Loy'un dramatik bir oyuncu olduğunu düşündüğü için rolü oynamasına izin vermedi, ancak Van Dyke ısrar etti. Loy, Stamboul Quest filminin çekimlerine başlamayı taahhüt ettiği için Mayer nihayet çekimlerin üç hafta içinde tamamlanması şartına boyun eğdi.^[8] The Thin Man yılın en çok izlenen filmlerinden biri oldu ve En İyi Film dalında Akademi Ödülü'ne aday gösterildi. Loy mükemmel eleştiriler aldı ve komedi becerileri ile beğeni topladı. Filmin diğer yıldızı William Powell ile birlikte popüler bir sinema çifti olduğunu kanıtladı ve Hollywood tarihindeki en üretken eşleşmelerden biri olan 14 filmde birlikte rol aldı. Loy daha sonra The Thin Man'den "80'den fazla filmden sonra sonunda beni yapan" film olarak bahsetmiştir.^[8]

Bu dönemde, Loy, Hollywood'un en yoğun ve en çok kazanan aktrislerinden biriydi ve 1937 ve 1938'de, Amerika Birleşik Devletleri film gösterimcilerinin oylarından (bir önceki yıla göre sinemalarında en çok geliri elde eden yıldızlar için) derlenen, yıllık "Quigley En İyi On Gelir Kazandıran Yıldız Anketi" nde listeye girdi.^[11]

1939-1949: Ana akım çalışmaları ve savaş aktivizmi[değiştir | kaynağı değiştir]

1930'ların sonlarına doğru Loy, romantik komedilerdeki performanslarıyla büyük saygı görüyordu ve dramatik yeteneğini sergilemek konusunda endişeliydi. The Rains Came (1939) filminde Tyrone Power karşısında başrolde rol aldı. Üçüncü Parmak, Sol El (1940) filmini Melvyn Douglas'la çekti ve hepsinde başrolleri William Powell ile paylaştığı I Love You Again (1940), Love Crazy (1941) ve Shadow of the Thin Man (1941) filmlerinde yer aldı.

1 Haziran 1942'de Loy, Reno'da kocası Hornblow'dan ayrılmanın itici gücü olarak "zihinsel zulmü" gerekçe göstererek boşandı.^[12] Boşanmadan beş gün sonra, New York'taki kız kardeşinin evinde Hertz Rent A Car'ın kurucusu ve reklam yöneticisi John D. Hertz Jr. ile evlendi.^[12] İki yıl evli kaldılar, sonunda 21 Ağustos 1944'te Meksika'nın Cuernavaca şehrinde boşandılar^[12] ve Loy yine zihinsel zulmü gerekçe gösterdi.^[2]

ABD'nin II.Dünya Savaşı'na dahil olmasıyla Loy, oyunculuk kariyerini savaş çabalarına odaklanmak için terk etti ve zamanını Kızıl Haç ile çalışmaya adadı.^[2] Adolf Hitler'e karşı o kadar sert bir şekilde açık sözlü oldu ki, Almanya tarafından fişlenerek adı kara listeye alındı ve filmleri Almanya'da yasaklandı.^[2] Ayrıca bir Donanma Yardımcı kantininin işletilmesine yardım etti ve savaş çabaları için para toplamak amacıyla sık sık turne yaptı. 1945 civarında Loy, daha önce aktrisler Joan Bennett ve Hedy Lamarr ile evli olan yapımcı ve senarist Gene Markey ile çıkmaya başladı.^[12] İkili, 3 Ocak 1946'da Terminal Adası'ndaki şapelde, Markey orduda görev yaptığı sırada özel bir törenle evlendi.^[12]

The Thin Man Goes Home (1945) filmiyle sinemaya geri döndü. 1946'da Hayatımızın En Güzel Yılları filminde geri dönen asker Fredric March'ın karısını oynadı. Loy, David O. Selznick'in The Bachelor and the Bobby-Soxer (1947) filminde Cary Grant ile başrolleri paylaştı. Filmde, genç Shirley Temple ile birlikte rol aldı. Bu filmin başarısının ardından, Mr. Blandings Builds His Dream House (1948) filminde yine Grant ile birlikte yer aldı.

1950-1982: Daha sonraki kariyeri ve siyasî etkinlikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1950'de Loy, Amerika Birleşik Devletleri'nde 4.4 milyon dolar hasılat yaparak gişe hasılatı rekorları kıran Cheaper by the Dozen (1950) filminde Clifton Webb ile birlikte rol aldı.^[2] Aynı yıl Markey'den boşandı.^[12] Dördüncü ve son kocası, 2 Haziran 1951'de Virginia eyaletinin Fort Myerşehrinde evlendiği ABD Halkla İlişkilerden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Özgür Avrupa Radyosu^[12] başkanı Howland H. Sargeant oldu.^[12] Presbiteryen olan son eşi Sargeant, kilisede evliliğin resmîleştirilmesini istedi, ancak Loy'un yakın zamanda boşanması nedeniyle bunu yapamadılar.^[2]

1950'ler boyunca Loy, Konutta Ayrımcılığa Karşı Ulusal Komite Danışma Konseyi'nin eşbaşkanı olarak etkili bir rol üstlendi. 1948'de, bunu yapan ilk Hollywood ünlüsü olan ABD Ulusal UNESCO Komisyonu üyesi oldu. 1952'de Cheaper bu the Dozen'ın devam filmi olan Belles on Their Toes filminde başrol oynadı. 1956'da John Forsythe ve Olivia de Havilland ile birlikte The Ambassador's Daughter filminde yer aldı. Nathanael West'in 1933 tarihli Miss Lonelyhearts adlı klasik romanının uyarlaması olan Dore Schary'nin Lonelyhearts filminde (1958) Montgomery Clift ve Robert Ryan'la birlikte oynadı. 1960'ta Midnight Lace ve From the Terrace'ta rol aldı, ancak 1969'daki The April Fools filmine kadar hiçbir bir filmde yer almadı. 1965'te Loy, Chicago Theatre'daki çalışmasıyla Sarah Siddons Ödülü'nü kazandı. Yaşam boyu hep Demokrat olan Loy, 1960 yılında John F. Kennedy'nin seçilmesini aktif olarak destekledi.^[2]

1960 yılında dördüncü kocası Sargeant'tan boşandıktan sonra Loy, Manhattan'ın Upper East Side (Yukarı Doğu Yakası) tarafında 23 Doğu 74. Cadde'ye taşındı. Daha sonra 425 Doğu 63. Cadde'de yaşadı.^[2] 1967'de The Virginian adlı televizyon dizisinde rol aldı ve "Lady of the House" başlıklı bir bölümde yer aldı. 1972'de Columbo televizyon dizisinin "Siyah Etüd" adlı bir bölümünde şüphelinin kayınvalidesi olarak yer aldı. 1974'te, Havalimanı 1975 filminde Jim Beam ve Olympia Beer'i bir araya getiren, aşırı içki içen Bayan Devaney rolünde bir yardımcı rolde Sid Caesar ile birlikte oynadı. 1975'te Loy'a meme kanseri teşhisi kondu ve hastalığı tedavi etmek için iki mastektomi operasyonu geçirdi.^[8] Kanser teşhisini ve sonraki tedavisini 1987'de otobiyografisinin yayınlanmasına kadar halktan gizli tuttu.^[8]

1981'de Henry Fonda'nın son performansı olan Summer Solstice^[13] adlı televizyon dizisinde rol aldı. Son oyunculuk rolü, 1982'de Love, Sidney adlı sitcom dizisine konuk oldu.

1983-1993: Son yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Otobiyografisi Myrna Loy: Being and Becoming 1987'de yayınlandı. Ertesi yıl Kennedy Center'dan Yaşam Boyu Başarı Ödülü aldı. Her ne kadar Loy, kapsamlı bir mektup yazma kampanyası, senarist ve daha sonra Amerika Yazarlar Birliği, Loy'un eski ekran meslektaşlarının desteğini alan West yönetim kurulu üyesi Michael Russnow tarafından yıllarca süren lobi çalışmalarından sonra, tek bir performans için Akademi Ödülü'ne asla aday gösterilmediği de dikkate alınarak, Roddy McDowall, Sidney Sheldon, Harold Russell ve diğer arkadaşlarının da desteklemesiyle, "kariyer başarısı" ile 1991 Akademi Onur Ödülü aldı.^[14] Kabul töreninde sadece "Beni çok mutlu ettiniz. Çok teşekkür ederim." dedi. Bu, onun herhangi bir medyada halka açık son görünüşüydü.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

Loy, 14 Aralık 1993'te Manhattan'daki Lenox Hill Hastanesi'nde uzun, belirsiz bir hastalığın ardından geçirdiği bir ameliyat sırasında 88 yaşında öldü. Zayıftı ve sağlığı bozuluyordu, bu da onun ömür boyu başarı Oscar'ı alacağı 1991 Akademi Ödülleri törenine katılamamasına neden olmuştu.^[15] New York'ta yakıldı ve külleri, memleketi Helena, Montana'daki Forestvale Mezarlığı'na gömüldü.^[16][17]

Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

Film endüstrisine yaptığı katkılardan dolayı Loy, 6685 Hollywood Bulvarı'ndaki Hollywood Ünlüler Kaldırımı'nda bir yıldıza sahiptir.^[18]

Culver City'deki eski adı MGM Stüdyoları olan Sony Pictures Stüdyoları'ndaki bir binanın adı onun onuruna verilmiştir.^[19] El izi ve imzasından oluşan bir izi, New York'taki St. Mark's Place'de, Theatre 80'in önündeki kaldırımda bulunmaktadır.^[20]

1991 yılında, Myrna Loy Sahne ve Medya Sanatları Merkezi, Helena şehir merkezinde, Loy'un çocukluk evinden çok uzak olmayan bir yerde açıldı. Tarihi Lewis and Clark Country Hapishanesinde bulunan film, yetersiz hizmet alan izleyiciler için canlı performanslara ve alternatif filmlere sponsorluk yapıyor.^[21]

Şarkı sözü yazarı Josh Ritter, 2017 Gathering adlı albümüne Loy hakkında bir şarkı eklemiştir.

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Myrna Loy'un 1929 yapımı The Desert Song filminden önce yayınlanan tüm filmleri, aksi belirtilmediği sürece sessiz filmlerdir. Loy'un tüm filmleri, Büyük Britanya'da yapılan That Dangerous Age (1949) haricinde Amerika Birleşik Devletleri'nde çekildi. Televizyon yapımları ayrıca listelenmiştir.

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Gişe sıralaması[değiştir | kaynağı değiştir]

• 1936-18. (ABD)
• 1937 - 10. (ABD)
• 1938 - 7 (ABD)
• 1939 - 16. (ABD)
• 1940 - 15 (ABD)
• 1948 - 9. (İngiltere)

Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir]

Radyo çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Andersen, Christopher (1997). An Affair to Remember: A Remarkable Love Story of Katharine Hepburn and Spencer Tracy. New York: William Morrow and Company Inc. ISBN 0-688-15311-9. keep under wraps. 
• Brands, H.W. (2008). Traitor to his Class: The Privileged Life and Radical Presidency of Franklin Delano Roosevelt. New York: Doubleday. ISBN 978-0-38551-958-8. 
• Houseman, Victoria (1991). Made in Heaven: The Marriages and Children of Hollywood Stars. Los Angeles: Bonus Books. ISBN 978-0-929-38724-6. 
• Curtis, James (2011). Spencer Tracy: A Biography. Londra: Hutchinson. ISBN 978-0-30726-289-9. 
• Kotsilibas-Davis, James; Loy, Myrna (1987). Myrna Loy: Being and Becoming. New York: Alfred A. Knopf. ISBN 978-0-394-55593-5. 
• Leider, Emily W. (2011). Myrna Loy: The Only Good Girl in Hollywood. Berkeley, Kaliforniya: Kaliforniya Üniversitesi Yayınları. ISBN 978-0-520-25320-9. 
• Maier, Simon (2011). Inspire!. Singapur: Marshall Cavendish. ISBN 978-9-814-35176-8. 
• Parish, James Robert; Bowers, Ronald L. (1974). The MGM Stock Company: The Golden Era. Londra: Allan. ISBN 978-0-7110-0501-3. 
• Wayne, Jane Ellen (2005). The Leading Men of MGM. New York: Carrol and Graf. ISBN 978-0-7867-1768-2. 
• Swartout, Robert R., Jr., (Ed.) (2015). Montana: A Cultural Medley. Helena, Montana: Farcountry Yayınları. ISBN 978-1-560-37644-6. 
• Carr, Larry (1979). More Fabulous Faces: The Evolution and Metamorphosis of Bette Davis, Katharine Hepburn, Dolores del Río, Carole Lombard and Myrna Loy. New York: Doubleday and Company. ISBN 0-385-12819-3. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

• Resmî site
• IMDb'de Myrna Loy
• IBDB'de Myrna Loy.
• TCM Movie Database'de Myrna Loy
• AllMovie'de Myrna Loy
• "Ölüm ilanı". New York Times (İngilizce). 
• "Profil" (İngilizce). virtual-history.com. 29 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.